به گزارش ایرنا، زمینهای تفتیده، قهر طبیعت، پیکر نحیف هیرمند، بیمهری همسایه در عمل به تعهدات همه و همه دشت سیستان را به خاک سپرد خاکی که چهرهاش را پوشاند و سرسبزیاش را گرفت تا دیگر آوازهای از انبار غله ایران به گوش نرسد. اما برای سیستان و سیستانی پایان این سریال سخت و طاقت فرسا رویش امیدی بود از جنس آب و حرکتی سیال بر رگهای خشکیده زمین تا بتواند دوباره بروید و زندگی کند.
آب اولویت یک سیستان و بلوچستان بویژه مردم سیستان بوده و هست زیرا نبود و حضور نداشتنش، معیشت را آسیب زده و زندگیشان را سخت میکند واقعیتی که سالها از آن گفته و برنامههای زیادی ریخته شده تا امیدها زنده و بار سفر کسی برای مهاجرت از این منطقه بسته نشود.
بی مهری طبیعت و بدعهدی همسایه و ناامیدی از رودخانه هیرمند سبب شد تا حوزه علم و فناوری برای حل مشکل آب سیستان وارد صحنه شود و با پیگیری نمایندگان مردم در مجلس و حمایت معاونت علمی و فناوری رییس جمهوری برنامه ریزی برای استحصال آب از عمق زمین انجام و کار اجرایی طرح با حفر نخستین چاه ژرف در این منطقه آغاز شد.
چاههای آب ژرف با استحصال آب از عمق زمین منبع گستردهای از حیات شدند تا در زمانی کمتر و فرایندی کوتاهتر مردم و زمینهای تشنهشان سیراب شوند حفر این چاهها از جمله راههای رسیدن به آب پایدار و نجات سیستان از کم آبی بودند موضوعی که نماینده مردم حوزه انتخابیه زابل در مجلس شورای اسلامی در ارتباط با آنها و اهمیتشان گفته بود که با توجه به ساخت بند کمالخان در آنسوی مرز برروی رودخانه هیرمند منابع آبی مطمئن باید برای این استان تامین شود که وابسته به مناطق دیگر نباشد.
قبل از یک سفر
در سال ۹۴ موضوع آب ژرف برای نخستین بار در ایران طرح و پیگیریها آغاز و ردیف ملی تحت عنوان مطالعه آب ژرف در بودجه مجلس برای آن مشخص شد بعد از آن مسوولانی که به منطقه سیستان سفر میکردند در لابهلای سخنانشان اشارههایی به این موضوع داشتند مانند علیمراد اکبری معاون آب و خاک وزیر جهاد کشاورزی دولت گذشته که سال ۹۵ گفته بود: علائم مثبت درمورد وجود آبهای ژرف در این منطقه وجود دارد. بعد از آن حوالی سال ۹۷ زمزمهها از آنجا جدی شد که هزینهای معادل ٢٥ میلیارد تومان برای مطالعه و اکتشاف آبهای ژرف در دشت زابل اختصاص داده شد و نخستین چاه با حفاریی به عمق ۲ هزارو ٢٠٠ متر به آب رسید.
۲ تجربه ایجاد چاه های آب ژرف تحت عنوان چاه اول و دوم پشت سرگذرانده شد اتفاقی که دبیر ستاد آب و محیط زیست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در فروردین امسال و سفری که به زاهدان داشت در موردش گفته بود که ۲ تجربه خوب در چاه اول و دوم وجود دارد زیرا این چاه اول نخستین چاهی بود که مطالعات منابع زیرزمینی آن انجام و در روش حفاری به اجبار از روشهای اکتشافی نفتی استفاده شد.
او در گفتوگوی که با مسوولان سیستان و بلوچستان داشت از آغاز عملیات اجرایی چاه سوم خبر داد و توضیح داد که با توجه به شرایط ژئوپولتیکی که در افغانستان به وجود آمده نظر مجامع رسمی بر این شد که حقمان را دست بالا از این کشور بگیریم از اینرو اجرا چاه سوم مصوب شد.
چاه ژرف سوم در منطقه سیستان بارها مورد تاکید مسوولان سیستان و بلوچستان قرار گرفت و در جاهایی مختلفی از زبانشان چند ماه گذشته شنیدم اگر هماینک ۴۰ هزار میلیارد تومان داشته و پروژه آب شیرینکن را کلید بزنیم تا آب به این منطقه برسد سه تا چهار سال طول میکشد این در حالی است که با ایجاد چاه سوم ۱۰۰ میلیارد متر مکعب آب مخزنی و جریانی ایجاد خواهد شد.
بعد از یک سفر
رییس جمهوری وقتی به سیستان سفر کرد و پای صحبت مردم نشست از اهمیت چاههای آب ژرف گفت که یکسری طرحهای زود بازده مثل استفاده از فناوری آب ژرف وجود دارد که امروز سه تا چهار چاه ژرف در این منطقه حفر شده است و میتواند افزایش این چاهها آب را به دست مردم برساند.
بعد از تاکیدهای رییس جمهوری بر بهبود وضع آب مردم سیستان، موضوع چاههای آب ژرف با جدیت پیگیری شد تا جایی که استاندار سیستان و بلوچستان با تاکید بر تسریع در اجرایی شدن پروژههای حفر چاههای ژرف؛ فعالسازی بخش خصوصی، توان قرارگاههای خاتم و قدس جنوب شرق، معاونان امور عمرانی و امور اقتصادی استانداری با همراهی سازمان صمت را در این زمینه مهم دانست.
البته مدرس خیابانی در یک نشست تخصصی برای بررسی وضعیت آبی سیستان و بلوچستان دستگاههای مرتبط با این موضوع را موظف به انجام کارهایی کرد و ادامه داد که موضوع نهایی شدن تامین برق چاه شماره سه منطقه سیستان توسط شرکت توزیع برق استان پس از تنظیم توافقنامه سازمان مدیریت در اسرع وقت پیگیری و اجرایی شود.
او با بیان اینکه برای هفت چاه باقیمانده ژرف حوزه سیستان شرکت آب و فاضلاب استان پیگیری کند تاکید کرد که پس از اتمام کار دکل حفاری چاه شماره سه ژرف موضوع شروع پروژه حفاری چاه چهارم ژرف سیستان توسط آب منطقهای و آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان پیگیری و اجرایی شود.
بعد از خط و مشیهای که برای اجرا و تکمیل پروژههای آب ژرف در ۱۰ مهر تدوین شد یک ماه زمان بیشتر نگذشت که تحقق وعدهای دیگری از رییس جمهوری را در منطقه سیستان دیدیم و چاه آب ژرف شماره سه سیستان به آب رسید و مردم با دیدن این آب نماز شکر خواندند، این چاه شماره سه اینقدرها برای منطقه اهمیت داشت که بعد از اجرایی شدنش استاندار سیستان و بلوچستان گفت: رسیدن چاه سوم ژرف در منطقه سیستان به آب یکی دیگر از اقداماتی است که انجام آن در توسعه سیستان و بلوچستان بسیار موثر و راهگشا است.
علیرضا قاسمی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان هم با اشاره به اهمیت اجرای چاه ژرف شماره سه در منطقه سیستان و اعتبار هزینه شده حدود هفت میلیارد تومان برای آن توضیح داد که با اجرای این چاه امکان تأمین آب آشامیدنی برای اهالی منطقه بعد از شیرینسازی از منابع آب زیرزمینی میسر خواهد شد.
حبیب الله دهمرده نماینده مردم سیستان در مجلس شورای اسلامی گفت: حفر ۱۰۰ حلقه چاه ژرف را در برنامه داریم که با تحقق آن مشکل آب منطقه مرتفع خواهد شد، البته طرح انتقال آب از دریای عمان به سراسر استان نیز از برنامه های جدی است که با عنایت رییس جمهوری و تلاش مسوولان محقق خواهد شد.
اجرای هر چه سریعتر پروژههای آب ژرف در منطقه سیستان و رسیدنشان به آب در پی سفر هر چند کوتاه رییس جمهوری از تحقق یکی از راهبردهای کوتاهمدت برای تامین آب منطقه خبر میدهد اتفاقی که مردم این خطه را به آینده امیدوار و توسعه سیستان را سریعتر میکند.