محمد قادری در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا درباره وضع تحریم‌های جدید علیه برخی شرکت‌ها و مقامات ایرانی توسط آمریکا خاطرنشان کرد: واشنگتن با وضع تحریم های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران در پی ارسال این پیام است که به زعم خود همچنان قصد دارد ایران را تحت فشار قرار داده و مجبور به پذیرش خواسته های زیاده‌خواهانه خود کند. این اقدام ایالات متحده، یک گام غیرسازنده محسوب می‌شود و در تناقض آشکار با ادعاهای آمریکایی‌ها مبنی بر آمادگی برای شروع مذاکرات است.
وی گفت: جمهوری اسلامی باید این پیام را به آمریکایی ها منتقل کند که ایران طبق آنچه قبلا اعلام کرده به هیچ وجه حاضر به هیچ گونه مذاکره ای زیر فشار نیست و اگر آمریکایی‌ها می‌خواهند به برجام برگردند موظفند تمام تحریم‌های برجامی را لغو کرده و به جمهوری اسلامی فرصت دهند تا لغو تحریم‌ها را راستی آزمایی کند. آمریکایی باید متوجه شوند که بازگشت بدون هزینه آنها به برجام اساسا ممکن نیست و باید دست از این رویکردهای زیاده خواهانه بردارند.
آزادسازی ۱۰ میلیارد دلار تمام خواسته ایران نیست
این کارشناس مسائل راهبردی به درخواست ایران برای آزادسازی ۱۰ میلیارد دلار از دارایی های بلوکه شده در خارج از کشور اشاره کرد و گفت: آزادسازی این ۱۰ میلیارد دلار تنها یکی از شروط ایران است که باید آمریکا برای اثبات حسن نیت خود عملیاتی کند اما این تمام خواسته ایران نیست.
وی افزود: آمریکایی‌ها در فرایند مذاکرات قائل به دادن امتیاز نیستند و مذاکرات را فقط به این جهت دنبال می‌کنند که بتوانند ایران را مجبور به پذیرش خواسته‌های خود کنند. اگر دولت بایدن بخواهد به وعده های خود در ایام تبلیغات انتخاباتی و بعد از آن عمل کرده و رفتارش را در قبال ایران تغییر دهد باید حسن نیتش را ثابت کند و یکی از گام‌های کوچک آن می تواند آزاد کردن ۱۰ میلیارد دلار از دارایی های ایران باشد و انجام ندادن آن ثابت خواهد کرد که اظهارات بایدن شعاری بیش نبوده و جمهوری اسلامی، رویکرد دولت دموکرات ایالات متحده را ادامه رویکرد دولت دونالد ترامپ رییس جمهوری پیشین ارزیابی خواهد کرد.
قادری درباره بیانیه اخیر آمریکا و تروئیکای اروپایی درباره پیشرفت های هسته ای ایران نیز گفت: غربی ها به دنبال این هستند که بگویند ایران به مفاد برجام متعهد نیست و در همین چارچوب، رفتارهای خارج از چارچوب برجام انجام می دهد. این در حالی است که اساسا برجامی وجود ندارد که ایران بخواهد در راستا و چارچوب آن اقدام کند و ایران اکنون براساس تعهداتش در ان. پی. تی عمل می کند و چیزی خارج از این تعهدات را نمی پذیرد.
این کارشناس مسائل بین الملل گفت: ایران در صورتی متعهد به انجام تعهدات برجامی خواهد بود که طرف مقابل هم تعهداتش را انجام دهد. در غیراینصورت، چنین انتظاری یک انتظار بیجاست زیرا باتوجه به خروج یکجانبه آمریکا از برجام و تعهدشکنی تروئیکای اروپایی، معاهده برجام موضوعیت خودش را از دست داده و لذا انتظار اینکه ایران بخواهد یکسویه در چارچوب تعهدات برجام عمل کند یک انتظار گزاف و بیهوده است.
وی درباره احتمال شکل گیری اجماع علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز گفت: غربی‌ها به ویژه آمریکایی‌ها تلاش می کنند ایران را به عنوان یک عنصر نامطلوب که مانع اجرای برجام شده جلوه دهند اما جهانیان می دانند که این موضوع دروغ و تحریف واقعیت است. طرف های دیگر برجام مثل چین و روسیه هم به این نکته اذعان دارند اما غربی ها تلاش دارند سناریوی خودشان را برای چین و روسیه بنویسند و پکن و مسکو را برای اعمال فشار به ایران مجاب کنند.
قادری اضافه کرد: غربی‌ها جمهوری اسلامی را تهدید به بردن موضوع به شورای امنیت و صدور قطعنامه می کنند اما باتوجه به شرایط کنونی جهان، احتمال چنین اتفاقی بسیار ضعیف است زیرا آمریکایی ها هنوز شرایط لازم را مهیا نکرده اند که مذاکرات برای رفع تحریم‌ها بتواند از سرگرفته شود. اما در عین حال، جمهوری اسلامی اعلام کرده که حاضر است مذاکرات را از سربگیرد و اعلام کرده که در نیمه نوامبر این اتفاق خواهد افتاد.
فرایند تعریف شده توسط آمریکا بی‌نتیجه است
این کارشناس مسائل بین الملل خاطرنشان کرد: فرایندی را که غربی ها طی می کنند یک فرایند کاملا بیهوده است زیرا تا زمانی که ایران از برجام منتفع نشود، مذاکرات بی‌نتیجه خواهد بود. جمیع جوانب نشان می دهد که اگرچه غربی ها برای اجماع‌سازی علیه ایران تلاش می کنند اما به واسطه منطق روشن جمهوری اسلامی ایران و مفاهمه ای که بین چین، روسیه و ایران ایجاد شده، اجماع‌سازی برای آمریکا مشکل است و به راحتی اتفاق نخواهد افتاد.
قادری درباره نقش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مذاکرات ایران و گروه ۱+۴ برای رفع تحریم‌ها نیز گفت: متاسفانه آژانس به ویژه مدیرکل آن عملا تبدیل به یک ابزار سیاسی در راستای اهداف زیاده خواهانه غرب شده است. گروسی از زمان انتخاب به عنوان مدیرکل آژانس، هیچ کمکی به رفع موضوعات فی مابین نکرده و رفت و آمدهای گروسی به تهران هم نشان می‌دهد که وی بیش از آنکه دنبال رفع مسائل فی مابین باشد بیشتر به دنبال خوش‌رقصی برای آمریکایی هاست تا بتواند خودش را همچنان در این مسند نگه دارد.
وی اضافه کرد: گروسی اساسا حضورش را در پست مدیرکلی آژانس مدیون آمریکایی هاست و تلاش‌های مایک پمپئو وزیرخارجه دولت دونالد ترامپ رییس جمهوری پیشین ایالات متحده منجر به انتخاب وی در جایگاه مدیرکلی این نهاد بین المللی شد.
وی تصریح کرد: متاسفانه، رویکرد گروسی یک مانع اصلی در رفع تحریم‌هاست و تا زمانی که وی و مجموعه آژانس بین المللی انرژی اتمی چنین رویکردی دارند، اقدامات آنها را نمی‌توان فنی ارزیابی کرد و گزارش‌هایشان با جهت‌گیری سیاسی همراه خواهد بود.
این کارشناس مسائل راهبردی ادامه داد: در رابطه با شروع مذاکرات در ماه نوامبر، ایران موضع خود را به صراحت اعلام کرده و قرار نیست مذاکرات فرسایشی انجام دهد و در فرایندی شرکت کند که نتیجه آن کاملا مبهم است.
قادری افزود: در هفته‌های اخیر، ما موضع‌گیری‌هایی را به ویژه از جانب مقامات آمریکایی مثل رییس جمهوری این کشور یا رسانه‌های آنها مشاهده می کنیم که همزمان با ادعای بازگشت به مذاکرات، ایجاد فشار روانی بر جمهوری اسلامی را دنبال می کنند اما ایران کاملا به تعهداتش وفادار بوده و اقدامات کاهش تعهد ایران هم ناشی از این موضوع است که اساسا برجام از حیز انتفاع ساقط شده و هیچ منفعتی را برای ایران به دنبال نداشته است.
وی خاطرنشان کرد: در فرایند مذاکرات جدید، جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده که با یک فرمول و دستور کار جدید باید به این مذاکرات نگاه کرد و بر همین اساس، علی باقری کنی معاون سیاسی وزیر امور خارجه در نشست با انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تاکید کرد که گرچه قائل به ادامه مذاکرات است اما به هیچ وجه تن به مذاکره تحت فشار یا با رویکرد فرسایشی نخواهد داد.
تحریم‌ها نقطه ماکزیمم خود را از دست داده است
قادری درباره اثرگذاری تحریم ها بر جمهوری اسلامی ایران نیز گفت: شکست سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ ثابت کرد تحریم ایران نقطه ماکزیمم خود را از دست داده است. فرایندهایی که در این سال ها، جمهوری اسلامی به موازات افزایش تحریم‌ها طی کرده عملا در بخش های زیادی موجب شده که اثرگذاری تحریم‌ها به حداقل برسد. باوجود کاهش تاثیرپذیری ایران از تحریم‌ها، این تحریم‌های ظالمانه باید سریع‌تر رفع شود و در این چارچوب، طرف غربی باید این نکته را مدنظر داشته باشد که باید یک تعامل برابر و از سر احترام با جمهوری اسلامی داشته باشد.
وی افزود: اینکه آمریکایی‌ها بخواهند از یک طرف، ملت ایران را از حقوق هسته ای خود محروم کنند و از طرف دیگر بخواهند همچنان تحریم‌ها را ادامه دهند قابل پذیرش نیست و باتوجه به کاهش تاثیرپذیری ایران از تحریم‌ها در بخش های مختلف، گذشت زمان به ضرر ایران نیست بلکه به ضرر طرف غربی است و در این شرایط بهترین حالت این است که طرف غربی فرایند دیپماسی را با حسن نیت ادامه دهد تا موضوعات فی‌مابین در فرایندی دیپلماتیک هرچه سریع تر حل و فصل شود.