یاسوج - ایرنا - این روزها شاهدیم که ارزشمندترین سرمایه ایران یعنی زیست بوم زاگرس در وضعیتی شکننده قرار گرفته، در این میان دردناک ترین صحنه مربوط به حمل چوب و هیزم درختان بلوط به دست افراد سودجو برای تهیه ذغال در مناطق جنگلی بخشی از این زیست بوم یعنی کهگیلویه و بویراحمد است .

به گزارش ایرنا ، هجوم گسترده و بی وقفه افراد سودجو به درختان کهنسال جنگلی بلوط کهگیلویه و بویراحمد در سایه ضعف نظارتی متولیان امر موجب شده تا روز به روز شاهد کاهش منابع حیات بخش جنگلی در این خطه جغرافیایی کشورمان باشیم.

بدون شک کم توجهی به این اقدام سوداگران  و دلالان ذغال و در کنار آتش سوزی های عمدی و غیر عمدی فصول گرم سال که در برخی نقاط  مهار این آتش سوزی به علت کمبود امکانات ، هفته ها بطول می انجامید و مهم تر از اینها آفت طبیعی که چند سالی است همراه با این بی رحمی های انسانی به جان درختان بلوط این خطه از حوزه زاگرس افتاده ، حاصلی جز نابودی کامل این منابع جنگلی در آینده نزدیک ندارد .

بنابراین تصور نبود این جنگل ها نه تنها در کهگیلویه و بویراحمد بلکه در دیگر استانها و نقاط کشور و حتی فراتر از مرزها که هم اکنون بمثابه ریه های طبیعی عمل نموده و  ادامه حیات را به بشریت و ساکنان همجوار خود هدیه می کنند ، می تواند کابوسی دردناک و وحشت آفرین برای نوع بشر بر روی این کره خاکی باشد.

همه چیز در مورد بلوط

بلوط درختی دارای ریشه های ۹ متری در دل خاک و ارزش نهفته آن در کمک به  ذخیره سازی آب و تقویت سفرهای آبی به مراتب ۶ برابر بیشتر از چوب آن اهمیت دارد .  

همان درختی که سالانه به تنهایی نزدیک به ۶۰ تن  از آلودگی ها را در خود رسوب می دهد تا ما هوایی پاک تنفس کنیم . بلوط همان درخت با سابقه کهن در طبیعت ایران  را باید به گنجی  نهفته تشبیه کرد، همان گنجی که نجات دهنده نسل های ما تا ۸۰۰ سال آینده خواهد بود . 

مردم لر زبان کهگیلویه و بویراحمد برای درخت بلوط ارزش و جایگاه ویژه ای برخوردار هستند، طوری که حتی شاعران این خطه از اصالت و ریشه درخت بلوط سخن به میان آورده اند.

یکی از این سروده های زیبا مربوط به شادروان هنرمند و شاعر حسین پناهی است که آورده"من خویش را به بلوط پیر اصالت گره زده ام، تاریخ را با تمام لهجه هایش هایش خوانده ام، اما هیچ وقت ایلم را از یاد نبرده ام، چرا که درخت بی ریشه هیمه ای بیش نیست."

 یک کارشناس محیط زیست در کهگیلویه و بویراحمد گفت: در سالهای اخیر به منابع جنگلی و درختان بلوط کم توجه شده ایم  و  متاسفانه قدردان این گنج نبوده ایم و به راحتی به بهانه های جاده سازی و زندگی صنعتی تیشه بر ریشه آنها می زنیم و آنها را یکی پس از دیگری نقش بر زمین می کنیم و از این زمین زدن ها شادمانیم ، اما دریغ از اینکه با اقدام نامعقول یاد شده ، اول خود و فرزندانمان را به زمین می زنیم . 

هادی سینایی افزود: آفات و بیماری ها ، کم شدن سنجاب ها،  قطع درختان بلوط به بهانه تولید ذغال  از دیگر عوامل تخریب و نابودی بلوط هایی هستند که در فرهنگ ما مقدس اند. 

وی تاکید کرد: برخی کارشناسان ارزش اقتصادی بلوط را معادل یک میلیارد تومان تخمین زده اند ، اما، من مخالف ارزش گذاری اقتصادی بلوط هستم و  معتقدم بلوط را باید در تامین آب شیرین در این سالهای خشکسالی  ، در تولید اکسیژن ناب و در کمک به تنفس  برای شمارش همان یک میلیارد تومان ، قیمت گذاری و ارزش گذاری کرد .

سینایی ابراز داشت: من نمی خواهم بگویم کهگیلویه وبویراحمد بیشترین آمار فرسایش خاک یعنی ۲ درصد در هکتار را دارد، اما می خواهم بگویم ارزش بلوط را باید در جلوگیری از فرسایش خاک مرغوب را قیمت گذاری کرد . 

روزگار ناخوش درختان بلوط

سالهای اخیر خشکسالی ،پدیده گرد و غبار، آتش سوزی و بی رحمی انسانها نسبت به محیط زیست اطراف موجب شده است تا جنگل های بلوط به عنوان غنی ترین سرمایه زاگرس رو به زوال برود.

بازار قلع و قمع درختان ، چنبره گال، تغییرکاربری های افسارگسیخته، هجوم آفات، زمین خواری و تجاوز به حریم رودخانه ها در کهگیلویه وبویراحمد همچنان رونق دارد.

کارشناس محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: متاسفانه طی چند ساله گذشته ، آتش سوزی های عمدی و سهوی یکی از پایه های تولید آب و تصفیه هوا در زاگرس و  کشور را نشانه رفته است.

سینایی ادامه داد: تراژدی این آتش سوزی ها به حدی بوده که گاها مردد بودیم نکند دست هایی پشت پرده باشد و یا کار دشمن باشد که اینگونه و به این راحتی سرمایه های این کشور و این ملت را به ورطه نابودی می کشاند . 

این کارشناس محیط زیست ابراز داشت: چنانچه این بلوط ها نباشد چه بلایی بر سر ییلاق و قشلاق عشایر که گنجینه تولید گوشت ، شیر و فراورده های آن هستند خواهد آمد .

وی هشدار داد که زیست بوم زاگرس در وضعیتی شکننده و ناپایدار قرار گرفته و تاوان تمام کم کاری ها را نباید طبیعت و محیط زیست پرداخت نماید چرا که  احیای

 دوباره بلوط عمر نوح می خواهد و بسیار دشوار است و کندی رشد بلوط در سال سالانه یک سانت و  هر بلوطی که به زمین می خورد جایگزینی جوان برای آن پیدا نشود . 

قاچاق چوب یکی از مهم ترین چالش های استان 

معاونت پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: با توجه به فقر صنعت و همچنین نیاز جوانان به شغل و متناسب با این نیازمندی ها قاچاق چوب در  استان به یکی از مهم ترین چالش ها تبدیل شده است.

سید عیسی حسنی افزود: قاچاق چوب پیش از این برای مصارف خانگی انجام می شد اما درحال حاضر جنبه تجاری پیدا کرده است.

وی در ادامه اضافه کرد: تنها راه جلوگیری از قاچاق چوب ، شناسایی و پلمب مراکز خریداری در استان های همجوار است که تا حدودی در این زمینه موفق  به انجام اقدام هایی شده ایم .

حسنی عنوان کرد: تلاش می شود تا پلمب سایر این مراکز را نیز در دستور کار قرار دهیم.

وی همچنین به ایست و بازرسی ها اشاره کرد و گفت: نیاز است تا در کار گروه قاچاق کالا مصوب شود ماموران نیروی انتظامی در ایست و بازرسی ها بازداشت متخلفان قاچاق چوب را در دستور کار قرار دهند.

همه چیز در مورد ذغال بلوط 
فعال محیط زیستی در یاسوج می گوید: ذغال چوب بلوط حرارت بالایی دارد. بلوط به دلیل جنس سختی که دارد دارای ذغال مرغوبی است، همین عمل باعث شده تا صد ها و هزاران درخت بلوط قطع شود تا به ذغال تبدیل شود.

امید سجادیان افزود: درخت بلوط یکی از انواع ذغال‌هایی است که در بازار ایران مشتریان پر و پا قرصی دارد و متاسفانه  این روزها کیلویی ۳۰ تا ۶۰ هزار تومان است و به تمامی کشور قاچاق می‌شود.

وی تاکید کرد: قاچاقچیان برای بدست آوردن این ذغال راه ها و روش های مختلفی دارند، چوب از مناطق مختلف توسط دلالان قاچاق و به کوره های مجاز و غیر مجاز استان های مجاور انتقال داده می شود و به ذغال تبدیل می شود، فرقی نمی کند، با ماشین سواری، یا کامیون، یا وانت قاچاق می شود.

سجادیان ادامه داد: گاهی اوقات چوب های بلوط به اسم ذغال مرکب در صدها کوره های ذغال مجاز و غیر مجاز در  برخی شهر های شیراز  به ذغال تبدیل می شود و به اسم ذغال مرکبات ارسال می شود.

 این فعال محیط زیستی ادامه داد: اتش سوزی های زاگرس بخشی به همین ذغال گیری مرتبط است، یا از کوره های جنگلی که در چاله ها ایجاد شده به جنگل سرایت می کند.

سووشون جنگل های زاگرس به دست مافیای ذغال 

این فعال محیط زیستی گفت: کافی است چوب های درختان بلوط از استان خارج شود و در کوره های استان های مجاور در نقاطی همچون بهبهان، اصفهان، شیراز تبدیل به ذغال مرغوب شود.

سجادیان تصریح کرد: در استان های دیگر هم آن چنان نظارتی بر این کوره های مجاز و غیر مجاز نمی شود و روز به روز نابودی این سرمایه پر رنگ تر خواهد شد.

وی افزود: برخی از این چوب های درختان بلوط با عنوان ذغال مرکبات به طور غیر قانونی  در کوره های غیر مجاز تبدیل به ذغال می شوند.

افزایش قطع درختان برای قاچاق چوب 

قلع و قمع درختان بلوط کهنسال و فجایع و تجاوز های زیست محیطی در کهگیلویه وبویراحمد به حدی رو به افزایش است که به گفته کارشناسان قبح این موضوع دیگر شکسته شده و دست مسئولان و متولیان امر برای برخورد و قطع دست متجاوزان کوتاه است.

فجایع زیست محیطی در مناطق مختلف این استان و قلع و قمع صدها درخت بی جان در جای جای این سرزمین جادویی و بکر مصادیق عینی از نفوذ و طمع ورزی های انسانی در تخریب و نابودی منابع ملی است.

افراد سود جو برای تهیه ذغال و زمین خواری اقدام به آتش زدن جنگل ها و مراتع در کهگیلویه و بویراحمد می کنند و ذغال گیری در بسیاری از مناطق به یک موضوع بحران زا تبدیل شده است.

مدیرکل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: با وجود اجرای برنامه هایی مانند نصب آبگرمکن های خورشیدی و استفاده از جوامع محلی برای طرح های احیای جنگل ها و مراتع اما در سال های اخیر قطع درختان جنگلی برای قاچاق چوب از سوی سودجویان در کهگیلویه و بویراحمد افزایش یافته است.

غلامحسین حکمتیان تاکید کرد: با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از قاچاق چوب در استان برای استفاده های غیرشخصی انجام می شود ولی کاهش این پدیده نیازمند فرهنگسازی با مشارکت رسانه های ارتباط جمعی است.

استان کهگیلویه و بویراحمد معروف به سرزمین رودخانه‌های خروشان،  ۲۵ درصد نفت و گاز، ۱۰ درصد آب‌های سطحی، ۲۰ درصد جنگل‌های حوزه زاگرس، بیش از ۳۰۰ جاذبه کم نظیر گردشگری کشوررا در دل خود جای داده که بهره گیری اصولی از هر کدام از این قابلیت ها می تواند استان را بر مدار توسعه متوازان و پایدار قرار دهد.

با وجود این همه ثروت خدادادی، آنگونه که آمارها نشان می‌دهد کهگیلویه و بویراحمد در یک دهه اخیر بین اغلب استانهای کشور همواره به لحاظ شاخص های توسعه و نرخ بیکاری وضعیت خوبی نداشته است.

به گفته مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی کهگیلویه و بویراحمد هم اینک نرخ بیکاری در شهرهای این استان ۱۷.۸ درصد و در روستاها ۱۰.۱۳ درصد است که ارایه این آمار شاهدی بر این مدعاست که باید دلسوزان استان در سایه رویکرد محرومیت زدایی دولت سیزدهم با اقدامات اساسی و زیربنایی ضمن کاهش نرخ بیکاری فزاینده ، شرایط نامساعد و موجود استان را به وضعیت مطلوب ارتقا بخشند.

جنگل های کهگیلویه و بویراحمد که جزئی از منطقه زاگرس محسوب می شود، ۸۰۰ هزار هکتار جنگل مساحت دارد و  بر اساس گزارش ها از وسعت ۶ میلیون هکتاری جنگل‌های منطقه زاگرس به دلایل مختلف یک میلیون هکتار آن از بین رفته است.

بر اساس مطالعات انجام شده در جنگل‌های زاگرس ۲ هزار و ۳۷۲ گونه گیاهی شناسایی شده است و افزون بر ده ها فایده جنگل ها در زندگی بشر این ثروت ارزشمند ملی محل زیست ۶۱ گونه پستاندار، ۲۷ گونه ماهی، ۱۶۷ گونه پرنده و ۳۷ گونه خزنده است که این وظیفه شهروندان را برای صیانت از آن بیشتر کرده است.