به گزارش گروه فرهنگی ایرنا از مرکز گردشگری علمی فرهنگی دانشجویان ایران، نادر کریمیان سردشتی در آیین افتتاحیه ششمین دوره سلسله نشست‌های چشم‌انداز گردشگری در ایران گفت: امروز هیچ کشوری بدون صنعت گردشگری نمی‌تواند رشد و توسعه پیدا کند و این شاخصه اصلی است. حتی کشورهایی که در این صنعت ضعیف عمل کرده‌اند با آن می‌توانند به گشایش اقتصادی و فرهنگی و سیاسی برسند. بنابراین موضوع گردشگری جزو ضرورت‌های توسعه هر کشوری است که برای آن برنامه‌ریزی می‌کنند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با اشاره به آمار رسمی وزارت میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری از صنعت گردشگری قبل از کرونا گفت: با فراز و فرودهای سال‌های انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی، دوران سازندگی، دوران اصلاحات همچنین تغییر و تحولات ساختاری از سازمان ایرانگردی و جهانگردی تا تشکیل وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، اکنون در موقعیتی هستیم که گردشگری ورودی قبل از کرونا ۸ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر بود، حدود ۹۳ درصد از آن کشورهای همسایه از جمله عراق، افغانستان، ترکیه، پاکستان و کویت برای گردشگری مذهبی و با ارز آوری ۶ تا ۷ میلیارد دلاری تشکیل داده است.
۳۰ درصد از کارمندان کشور هیچ وقت سفر نمی‌کنند
کریمیان گفت: آمار گردشگری داخلی در ایران قابل قیاس با کشورهای توسعه‌یافته نیست که به زیرساخت‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، فناوری و تعاملات بین دولت‌ها و در عرصه بین المللی برمی‌گردد. از طرفی مقایسه آمارها و شاخصه‌ها نقطه ضعف و قوت خود را پیدا خواهیم کرد. همچنین با وجود آمار ارائه شده احتمالی در گردشگری ورودی که مشخص نیست به عنوان گردشگر به مقصد آمده‌اند یا بنابر دلایل شخصی و زندگی، گردشگری خروجی قابل ارزیابی دقیق نیست.
در بخش گردشگری داخلی ۴۰ درصد مردم ایران توجهی به گردشگری، سفر و سیاحت ندارند و ۶۰ درصد دیگر بیشتر سفرهای بین شهری و خصوصی می روند. آمارها حاکی از آن است که ۳۰ درصد از کارمندان کشور هیچ وقت سفر نمی‌کنند و ۷۰ درصد بقیه هم به ضرورت‌های مختلف سفر می‌کنند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری ادامه درباره چالش‌های پیش‌روی صنعت گردشگری در ایران و راه حل‌های آن گفت: یکی از دلایل پیشرفت نکردن ایران در حوزه گردشگری تک محصولی بودن آن است؛ ایران به رغم داشتن میراث غنی فرهنگی، طبیعی و جاذبه‌های گردشگری به دلیل تک محصولی شدن راه عقب‌گرد را در پیش گرفته است.
برای جذب گردشگر به دنبال شخصیت‌های کلیدی باشیم
کریمیان بهره‌برداری از منابع موجود در عرصه میراث‌فرهنگی، طبیعی، معنوی و غیره را یکی از مهم‌ترین راه‌های توسعه گردشگری و جذب گردشگر دانست و گفت: ما باید از شخصیت‌های کلیدی یک جاذبه گردشگری ایجاد کنیم؛ برای نمونه سالانه ۱۲ میلیون گردشگر برای گرفتن امضا از دیوید بکهام بازیکن فوتبال وارد بریتانیا می شوند، اما در ایران نه تنها تلاشی برای اشخاص شاخص و کلیدی نشده بلکه گاه در گمنامی فوت کرده اند.
عضو هیات‌علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری یکی دیگر از راه‌های توسعه گردشگری را سامان‌دهی و بهبود کیفی اوضاع اقتصادی در کشور عنوان کرد که باید جنبه‌های مختلف آن همچون زیرساخت‌های مسائل بهداشتی، فرهنگی، طبیعی و هنری و ... تقویت شود؛ برای نمونه کاروان‌سراهای ایران که رها شده‌اند و در حال نابودی هستند. دولت به عنوان ارائه‌دهنده خدماتی همچون تأمین امنیت قضایی شهروندان و میهمانان داخلی و خارجی نیز یکی دیگر از عوامل تأثیرگزار بر توسعه گردشگری است.
کریمیان با تاکید بر اینکه رویکردها برای ارتقاء گردشگری از آرزو و رویا به باید و ضرورت تبدیل شود، گفت: از آنجایی که گردشگری پنهان شهروندان به سمت و سوی طبیعت و گرایش به اقامت در روستاها و خانه‌های بوم‌گردی زیاد شده است، باید برنامه‌ریزی پایدار برای حفاظت از محیط زیست، حمایت از گردشگری کشاورزی، اهمیت به معماری اقلیمی روستاها و جلوگیری از تغییرات آن و بوم‌گردی افزایش یابد. در این راستا حمایت‌های مردمی در قالب انجمن‌ها و نهادهایی که خودشان عهده‌دار فعالیت‌های گردشگری هستند می‌تواند سیاست‌های جدیدی برای از حفاظت از میراث طبیعی کشور ایجاد کند.
جوامع محلی باید از منافع اقتصادی گردشگری بهره‌مند شوند
کریمیان گفت: کشور نیازمند ارائه یک برنامه‌ریزی نظام‌مند برای توسعه گردشگری پایدار است که با بوجود آمدن مشکلاتی مانند بیماری کرونا متوقف نشود، از طرفی اعضای جوامع محلی در زنجیره تامین و توسعه گردشگری باید مشارکت داده شوند تا از منافع فراوان اقتصادی آن بهره‌مند شوند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری بر تقویت روابط دیپلماسی با کشورهای همسایه و ایجاد رابطه دوسویه به منظور جذب و فرستادن گردشگر تاکید کرد و اظهار داشت: سیاست‌های دولت‌ها معمولا کوتاه‌مدت و موقتی است و بهتر است در حوزه‌های مختلف میراث‌فرهنگی کاروان‌سراها، ایجاد زیرساخت، مرمت، بازسازی و احداث بازار سنتی و ... به صورت بلندمدت برنامه‌ریزی شود.
وی همچنین از سایت مرکز گردشگری علمی-فرهنگی دانشجویان ایران به عنوان تنها سایت ۷ زبانه کشور در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری یاد و از این که هیچ کتابی در این حوزه به زبان‌های مختلف ترجمه و منتشر نشده، ابراز تاسف کرد.
سامان‌دهی شبکه نخبگان حوزه تخصصی گردشگری
رحیم یعقوب‌زاده مدیر مرکز گردشگری علمی – فرهنگی دانشجویان ایران در ابتدای این مراسم در خصوص برگزاری سلسله‌نشست‌های تخصصی گردشگری در ۶ دوره متوالی گفت: با توجه به اهمیت بیش از پیش مقوله گردشگری در ایران و وجود موانع بسیار برای این موضوع، مرکز گردشگری این طرح را در راستای سامان‌دهی شبکه نخبگان حوزه تخصصی گردشگری و انتقال راه‌کارهای آنها به تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران با هدف بهره‌گیری از تخصص نخبگان این عرصه طراحی کرده است. تلاش خواهد شد با برگزاری نشست‌های پی در پی و موثر تا از همکاری بهتر و اثربخش‌تر معاونت فرهنگی واحدهای جهاددانشگاهی متقاضی و منتخب بهره گرفته و طرح به شایستگی برگزار شود.
برگزاری ۷۰نشست تخصصی با محورهای مرتبط با گردشگری و میراث‌فرهنگی
صدرا عمویی معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی مرکز و دبیر طرح درخصوص روند اجرایی برگزاری سلسله نشست‌های صنعت گردشگری و اهمیت برگزاری آن گفت: دبیرخانه با برگزاری سلسله نشست های چشم انداز صنعت گردشگری تلاش دارد در کنار مسائل کلان کشور، به خرده مسائل در سطوح بین المللی، ملی و منطقه ای و محلی بپردازد و تاکنون بیش از ۷۰ نشست در محورهای مختلف مرتبط با گردشگری و میراث فرهنگی برگزار کرده است.
وی گفت: اگر بناست سرزمین ایران به‌عنوانِ یکی از مقاصد مهم گردشگری در جهان معرفی شود، مسئولان و متولیان برنامه‌ریزی در کشور باید با برگزاری نشست‌ها و کارگاه‌های تخصصی به مقولۀ چشم‌انداز گردشگری ایران با ملاحظه قوانین فرادستی و اصول جهانی توسعه گردشگری بپردازند و امکان تولید و نشر داده‌های علمی و کاربردی گردشگری را که در این نشست‌ها مطرح می‌شود، در قالب‌های متفاوت فراهم کنند.
گردشگری صنعت پیشرو در توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی است. راهبرد توسعه گردشگری و استفاده یا عدم استفاده از ظرفیت گردشگری در میان حکمرانان کشورها متفاوت است و در کشور ما نیز دو دیدگاه کلی پس از انقلاب اسلامی در خصوص گردشگری مطرح بوده است. نخست موافقان گردشگری با دلایل اقتصادی و توجیه منافع اقتصادی که برای کشور دارد، از آن دفاع می‌کردند و گروه دوم با دلایل فرهنگی و آسیب‌هایی که ممکن بود گردشگری و به ویژه حضور گردشگران خارجی به فرهنگی‌های بومی و محلی و ارزش‌های دینی وارد کند، با گردشگری مخالفت می‌کردند. البته گروه سومی هم در این میانه بود که معتقد به ترویج گردشگری کنترل شده بودند که هم مسائل فرهنگی رعایت شود و هم منافع اقتصادی در نظر گرفته شود و ما در این نشست ها درصدد توضیح مسائلی از این نوع در قالب نشست های تخصصی هستیم.
عمویی افزود: نشست‌های پنجمین دوره در محورهای گردشگری و ابعاد سیاسی و اجتماعی، گردشگری، فرهنگ و آموزش، گردشگری، زنان و خانواده، گردشگری و مسائل روز، گردشگری و شعار سال، گردشگری و اقتصاد، گردشگری الکترونیک، گردشگری پزشکی و سلامت، طبیعت‌گردی، گردشگری و بافت‌های تاریخی با عناوینی همچون اثرات نگهداری و باززنده‌سازی بافت‌های تاریخی بر توسعه گردشگری شهری در کلانشهر تبریز، از آموزش تا مهارت برای دانش‌آموختگان رشته‌های گردشگری، تأثیرات فرهنگی - اجتماعی توسعۀ گردشگری بر نقش‌آفرینی زنان، نقش گردشگری بر افزایش ارزش‌افزوده و ثروت برای کشور، تحلیل وضعیت موجود گردشگری پزشکی در ایران، واکاوی اثرهای بافت‌های تاریخی بر توسعۀ گردشگری فرهنگی شهر همدان توسط مرکز گردشگری علمی – فرهنگی دانشجویان ایران با همکاری برخی معاونت‌های فرهنگی جهاددانشگاهی برگزار شده است.
در پایان این مراسم از نازنین بیات، مدیر اجرایی طرح در واحد علوم پزشکی شهید بهشتی، امین بزاز مدیر اجرایی طرح در واحد آذربایجان شرقی و مهدی ابهریان مدیر اجرایی طرح در واحد همدان به عنوان برگزیدگان پنجمین دوره سلسله نشست‌های چشم‌انداز صنعت گردشگری در ایران قدردانی شد.