به گزارش خبرنگار حوزه ایثار و شهادت ایرنا ، روز ۱۳ آبان که در تقویم نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به عنوان روز مبارزه با استکبار جهانی نامگذاری شده یادآور سه واقعه مهم در تاریخ معاصر ایران است که در سه دوره مختلف رخ داده و به همین دلیل این روز را در تاریخ کشور به عنوان روزی به یادماندنی به ثبت رسانده است.
در روز ۱۳ آبان ۱۳۴۳، مأموران رژیم شاه، حضرت امام خمینی(ره) را در قم دستگیر و به دستور آمریکا، به ترکیه تبعید کردند. در۱۳ آبان سال ۵۷ دانش آموزان تهرانی در اعتراض به رژیم طاغوت، راهپیمایی کردند، ولی دژخیمان رژیم شاه، به آنان حمله کرد و آنان را به خاک و خون کشیدند. همچنین در روز ۱۳ آبان ۱۳۵۸، دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، لانه جاسوسی آمریکا را در تهران تسخیر کرده و جاسوسان آمریکایی را به گروگان گرفتند. بدین ترتیب، مبارزه ضد آمریکایی مردم ایران، ابعاد جدیدتری پیدا کرد. بنابراین، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، این روز را به روز ملی مبارزه با استکبار نام گذاری کردند.
بعد از ۱۳ آبان ، تظاهرات ملت ایران به اوج خود رسید
وقایع روز ۱۳ آبان سال ۵۷ اگر چه به شهادت تعداد زیادی دانش‌آموز انجامید ولی مانع از ادامه مبارزه آنان نشد به طوری که درست فردای آن روز تظاهرات وسیع‌تری در تهران انجام گرفت.
در واقع علنی شدن اعتراضات دانش‌آموزان و دانشجویان در دوران رژیم پهلوی ، زمینه‌ساز شکست سنگین و بی‌آبرویی محمدرضا پهلوی و دوستانش شد. چراکه اقدامات ظالمانه و دیکتاتورمأبانه رژیم پهلوی به حدی رسیده بود که حتی دانش‌آموزان را نیز به صف اعتراضات کشانده بود.
در بخشی از گزارش روزنامه کیهان در تشریح تظاهرات روز بعد از ۱۳ آبان آمده ، تظاهرات ملت ایران به اوج خود رسیده و در عین حال روز اوج آتش‌سوزی‌ها در تهران بود... و در شب، تهران در آتشی که از صبح روشن شده بود، روشن بود. در همین روز سفارت انگلستان نیز در جریان آتش‌سوزی‌ها دستخوش حریق شد و به دنبال آن کارخانه پپسی کولا واقع در خیابان آیزنهاور آتش زده شد و ساعت‌ها در میان آتش سوخت.
بدین ترتیب، با ادامه مبارزات و تظاهرات، دولت نظامی ازهاری هم کاری از پیش نبرد و ۱۳ آبان ماه به نقطه عطفی برای شروع مبارزاتی تازه علیه رژیم پهلوی تبدیل شد و حوادث بعد از آن پیروزی انقلاب اسلامی را بیش از پیش شتاب داد.
این در حالی بود که روزهای ۱۰، ۱۱ و ۱۲ آبان نیز تظاهرات بدون زد و خورد ادامه یافت. روزها به همین منوال در «دانشگاه تهران» گذشت تا این که در روز سیزده آبان‌ماه ۱۳۵۷ تظاهرات دانش‌آموزان در حوالی دانشگاه تهران با مداخله نیروهای نظامی به خون کشیده شد.
نیروهای نظامی رژیم در پی تجمع تعداد کثیری از دانش‌آموزان از ساعت ۱۱ صبح دانشگاه را محاصره کردند. حدود ساعت ۱۲ ظهر نیروهای ارتش جلوی درب جنوبی دانشگاه مستقر شده و شلیک گاز اشک‌آور را به داخل دانشگاه آغاز کردند.
بالغ بر ۵۶ نفر در واقعه ۱۳ آبان شهید شدند
تظاهرکنندگان با برافروختن آتش به خنثی‌سازی گازها پرداختند که ناگهان نیروهای نظامی نوک اسلحه‌های خود را به سوی تجمع‌کنندگان گرفتند و بر روی آن‌ها آتش گشودند. تعداد زیادی از دانش‌آموزان در خاک و خون غلطیدند و صدها نفر مجروح شدند. این تظاهرات خونین ۶ ساعت ادامه داشت.
خبرگزاری‌ها تعداد شهدا را ۱۰ نفر اعلام کردند در حالی که به ادعای انقلابیون، این تعداد بالغ بر ۵۶ نفر بود. کم‌کم تظاهرات به بیرون از دانشگاه کشیده شد و سرتاسر تهران به میدان جنگ تبدیل شد.
پیام امام خمینی به مناسبت فاجعه ۱۳ آبان
من نمی‌دانم که از کدام مصیبت‌های ملت و از کدام جنایت‌های شاه بنویسم، قلم من عاجز است. آیا جنایاتی را که در دانشگاه تهران به دست دژخیمان شاه واقع شد، متذکر شوم یا از کشتارهایی که در سراسر ایران به امر این جنایتکار حرفه‌ای صورت گرفت؟
امام خمینی از ملت خواستند تا رسیدن به هدف، نهضت را هر چه شورانگیزتر ادامه دهد. امام هدف نهضت را سرنگونی شاه، نابودی رژیم شاهنشاهی و برقراری حکومت اسلامی اعلام کردند. ایشان در پایان از سران نیروهای هوایی و زمینی و دریایی خواستند با افراد خود به ملّت بپیوندند که اطاعت شاه اطاعت از طاغوت است و از سربازان و سایر قوای انتظامی» خواستند که از اوامری که برخلاف مسیر ملت است سرپیچی کنند.
شجاعت مثال‌زدنی دانش آموزان در ۱۳ آبان سال ۱۳۵۷
دانش آموزان انقلابی با این اقدام خود در ۱۳ آبان ماه، به مستضعفان و ملت‌های آزاده آموختند که تنها راه پیروزی بر دولت‌های مطیع آمریکا و حتی خود آمریکا، مقاومت و ایستادگی است. نوجوانانی که با اتکا به توان خود و وحدتی که در مقابل مزدوران داشتند، توانستند در بازگرداندن حقوق از دست رفته ملت ایران نقش مهم و موثری را ایفا کنند و با مشت‌های گره کرده و شعارهای کوبنده خود، کاخ‌های پر زرق و برق پهلوی را بلرزانند.
رشادت‌ها و شجاعت مثال‌زدنی دانش آموزان در ۱۳ آبان سال ۱۳۵۷،موجب شد این روز به نام روز دانش آموز نامگذاری شد تا همه ساله با فرا رسیدن این روز، یاد و خاطره شهدای دانش آموز گرامی داشته شود.
گزارش : رضا رضایی مجد