مهدی پژوهش روز سهشنبه در گفتوگو با خبرنگار ایرنا افزود: نقشههای هوایی از منطقه زردکوه، فروچالههای بدون برف و یخچال را نشان میدهد که در سالهای گذشته حجم عظیمی از یخچالها را در خود جای داده بود اما با وقوع بیش از یک دهه خشکسالی اکنون تمام منابع و ذخایر یخ در استان به تدریج ذوب و از دسترس خارج شده است.
وی ادامه داد: این وضعیت بیشترین تاثیر خود را بر چشمههای دائمی استان برجا گذاشته است به طوری که به تازگی دبی چشمه کوهرنگ از ۲۵ مترمکعب بر ثانیه به سه مترمکعب بر ثانیه کاهش یافته و چنانچه روند خشکسالی در استان ادامه یابد و اقدامی همچون بارورسازی ابرها در استان بهخوبی اجرا نشود این چشمه دائمی ارزشمند یا خشک میشود و یا به چشمه فصلی تبدیل میشود.
این کارشناس آب و خاک چهارمحال و بختیاری با رد این فرضیه که زمینلرزه اخیر بر روند آبدهی چشمه کوهرنگ تاثیرگذار بوده است، تصریح کرد: عامل اصلی کم آب شدن چشمه کوهرنگ ذوب شدن یخچالهاست و زمینلرزه ۵.۷ ریشتری چلگرد تاثیری بر آن نداشته است.
پژوهش در عین حال از وجود گسلهای زیادی در شهرستان کوهرنگ خبر داد و گفت: بیشترین گسل در این منطقه مربوط به منطقه تونل سوم کوهرنگ با چهار گسل زراب، لاغرک، نعلاشکنان و شهریاری است که با اجرای تونل و فعال شدن این گسلها جریان آب تغییر کرد و نزدیک به ۳۰۰ لیتر بر ثانیه آب از تونل سوم خارج میشود.
وی، تغییرات آب و هوایی در استان را تنوع اقلیمی نام نهاد و گفت: بهتر است بگوییم بهجای تغییر اقلیم، این استان دچار تنوع اقلیم شده است که با مدیریت صحیح منابع آب میتوان با چالش کمتری از آن گذر کرد، این منوط به این است که طرحهای انتقال آب بینحوضهای در استان متوقف و برای رفع نیاز آبی دیگر استان مدیریت مصرف بیش از پیش رعایت شود.
رییس دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، عامل تنوع اقلیمی در استان را نحوه مدیریت منابع آب دانست و گفت: جنگلتراشیها و سدسازیها، تعادل بین رطوبت در خاک و هوا را بر هم زده است از این رو ابرهایی که در استان تشکیل میشود اگر چه برفزا است اما بارشی به همراه ندارد چرا که زمین تشنه رطوبت است و رطوبت ابرها را در خاک جذب میکند.
پژوهش با بیان اینکه بسیاری از رودخانههای دائمی استان در سالهای اخیر به رودخانه فصلی تبدیل شده است، اظهار داشت: به طور مثال رودخانه دائمی کیار و جونقان در سالهای اخیر به رودخانه فصلی تبدیل شده است.
وی خاطر نشان کرد: انتقالهای آب در منطقه زایندهرود نیز سبب شده تا زایندهرود به رودخانه فصلی تبدیل شود و با انتقال آب از بهشتآباد نیز این مخاطره وجود دارد که کارون که رودخانه خروشانی در سالهای گذشته بود به رودخانه فصلی تبدیل شده و بدین ترتیب جلگه خوزستان به دشت نمک تبدیل میشود.
عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد، بارورسازی ابرها در استان را یکی از راهکارهای رفع خشکسالی و کمبود بارشها دانست و افزود: اگر بارورسازی ابرها در نقطه صحیحی انجام گیرد، هسته بارشها در استان ما شکل خواهد گرفت و از این طریق بخشی از مشکلات کمبود بارش در استان برطرف میشود.
پژوهش با بیان اینکه روند خشکسالی در این استان به شکلی است که امکان انتقال آب برای استانهای دیگر وجود ندارد، اظهار داشت: اگر مدیریت مصرف آب در استانهای به ویژه رعایت الگوی کشت به درستی به کار گرفته شود، نیازی به انتقال آب از استان چهارمحال و بختیاری نخواهد داشت.
مدیر محیطزیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقهای چهارمحال و بختیاری نیز با تایید به صفر رسیدن ارتفاع یخچالهای طبیعی و ذخایر برف و یخ این استان به خبرنگار ایرنا گفت: گرمایش زمین و خشکسالیهای متوالی سبب شده تا عمده یخچالهای طبیعی در ارتفاعات زردکوه از بین برود.
سید هاشم فاطمی افزود: این موضوع ارتباط مستقیمی بر کاهش آبدهی چشمههای این استان به ویژه چشمه کوهرنگ داشته است.
وی با بیان اینکه شدت خشکسالی سال آبی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ در ۵۰ سال اخیر بیسابقه بوده است، اظهار داشت: این موضوع سبب شد تا یکی از پرآبترین چشمههای استان تحت عنوان چشمه کوهرنگ با کاهش شدید آبدهی مواجه شود و چنانچه این روند تداوم یابد امکان اینکه این چشمه به طور کامل خشک شود نیز وجود دارد.
به گزارش ایرنا، چهارمحال و بختیاری در حالی وارد سال آبی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ شده است که با کاهش ۴۰ درصدی بارشها در سال آبی گذشته روبرو بوده و دومین استان کمبارش کشور اعلام شده است.
خشکسالیهای اخیر از سال آبی ۸۵-۸۶ در این استان آغاز شده است و در طول این سالها بین یک هزار و ۲۰۰ تا یک هزار و ۵۰۰ میلیمتر کمبود بارش در استان گزارش شده که معادل نبود هیچ بارشی به مدت ۲ سال است.
۹۶.۱ درصد مساحت این استان درگیر خشکسالی است و این موضوع بر افت ذخایر آب زیرزمینی این استان به شدت تاثیر گذاشته است.
چهارمحال و بختیاری سرچشمه رودخانههای زایندهرود، کارون و بخشی از دز است و افزایش یا کاهش بارشها در این استان، استانهای خوزستان، اصفهان و فلات مرکزی را تحت تاثیر خود قرار میدهد.