مهاباد- ایرنا- شیوع ویروس کرونا در کشور برخلاف مشکلات زیادی که در حوزه های مختلف سلامت و اقتصاد جامعه به وجود آورده ولی فرصت استراحت بسیار مناسبی برای اماکن گردشگری کشور از جمله غار آبی تاریخی "سهولان" مهاباد در جنوب آذربایجان غربی ایجاد کرده و سبب شده تا این غار فرصت خوبی برای احیای خود پیدا کند.

به گزارش ایرنا، مسافتی حدود ۴۳ کیلومتر که از جنوب شرقی شهر مهاباد به سمت بوکان حرکت کنید و از میان جاده ای سرسبز، با دشت های پهناور و باغ های میوه به نام "برهان" عبور کردید به یکی از زیباترین و تماشایی ترین غارهای ایران به نام غار سهولان که یکی از بزرگترین غارهای آبی ایران است و در روستایی به همین نام قرار دارد می رسید.

این غار سحرانگیز در میان طبیعتی شگفت انگیز و زیبا در میان رشته کوه هایی قرار دارد که انسان را در بدو ورود به داخل آن در مقابل این عظمت آفرینش ناخودآگاه به تفکر و تعمق وا می دارد.

"سهولان" نام روستایی است که عنوان خود را به این غار داده است ولی مردم محل به آن "کونه کوتر" یعنی لانه کبوتر می گویند؛ قرارگرفتن این غار در میان رشته کوه های بلند با قله های سر به فلک کشیده و دره های عمیق کاملا بکر و دست نخورده بر عظمت و زیبایی این پدیده شگفت طبیعت افزوده است.

از محل پارکینگ خودروها تا دهانه غار حدود ۱۰۰ متر فاصله است که گردشگران مجبور هستند این مسیر را تا دهانه غار با پای پیاده طی کنند، غار سهولان دارای ۲ دهانه است که به سمت جنوب باز شده و چند درخت تنومند جنگلی که از میان صخره ها سربرآورده سایه خود را بر دهانه اصلی غار انداخته که علاوه بر تامین سایه برای گردشگران به طبیعت خشن و سرد محیط طراوتی دو چندان بخشیده است.

مطالعات غارشناسان نشان می دهد که این غار بر اثر فعالیت های زمین شناسی اواخر دوره "کرتاسه" به وجود آمده و قدمت آن به ۷۰ میلیون سال قبل باز می‌گردد.

این غار ۱۰۰ سال پیش برای اولین بار توسط "ژاک دمرگان" فرانسوی مورد کاوش و بررسی قرار گرفت، پس از آن در سال های جنگ جهانی دوم نیز توسط یک هیات انگلیسی مجددا مورد مطالعه قرار گرفت و در مهرماه ۱۳۷۳ توسط غارشناسان ایرانی شناسایی شد.

 غار سهولان ۱۰۰ سال پیش برای اولین بار توسط "ژاک دمرگان" فرانسوی مورد کاوش و بررسی قرار گرفت، پس از آن در سال های جنگ جهانی دوم نیز توسط یک هیات انگلیسی مجددا مورد مطالعه قرار گرفت و در مهرماه ۱۳۷۳ توسط غارشناسان ایرانی شناسایی شددر خرداد ماه سال ۱۳۷۶ نیز یک کمیته از اعضای غارشناسی آذربایجان غربی این غار را مورد بازدید و مطالعه قرار دادند؛ کارشناسان میراث فرهنگی معتقدند به استناد لایه های سفالی که از منطقه دالان اصلی و تالار بزرگ و دهلیز ورودی "کونه مالان" به دست آمده این غار از هزاره های دوم و اول قبل از میلاد تا دوره پارتی و اسلامی و حتی زمان هایی از قرون وسطی مورد سکونت انسان ها قرار گرفته است.

پس از بررسی های لازم توسط کارشناسان و دست اندرکاران حوزه گردشگری و بازسازی و ایجاد برخی امکانات رفاهی و گردشگری این مکان به تدریج به محلی دیدنی و منحصر به فرد تبدیل شد که هر ساله بازدیدکنندگان زیادی از طریق قایق و نیز در بخش هایی با پای پیاده از جاذبه های زیبای آن دیدن می کنند.

براساس آمارهای اعلام شده تا پیش از شیوع کرونا سالانه بیش از ۱۰۰ هزار نفر از جاذبه های منحصربفرد این غار آبی تاریخی بازدید می کردند، بازدیدهای بدون ضابطه ای که در مدت زمان کمی موجب صدمات و تخریب های جبران ناپذیری به این پدیده و سرمایه طبیعی و زیبا شد.

با افزایش شمار بازدیدکنندگان و روشنایی نورافکن های نصب شده در داخل غار و افزایش دی اکسید کربن ناشی از حضور بازدیدکنندگان زمینه برای رشد فزاینده جلبک ها در نقاط مختلف غار به وجود آمد و به تدریج از شمار خفاش های داخل غار کاسته و بر شمار کبوترها که خود یکی از عوامل تخریب غار به شمار می آیند، افزود.

غار سهولان دارای ۲ در اصلی است که به یکدیگر راه دارند و می ‌توان از هر یک از آنها وارد غار و از در دیگر خارج شد از این رو گردشگران پس از طی پله هایی پایین رفته و در دل غار با قایق وارد آن می شوند و پس از طی مسیری که از میان این غار می گذرد در مکانی شبیه اسکله از قایق پیاده شده و هنگام خارج شدن با پای پیاده از داخل دالان های غار که به در خروجی غار منتهی می شود از آن خارج می شوند.

همین مسیر کوتاه که گردشگران طی مسیر کرده و از غار خارج می شوند نیز زمینه را برای انواع تخریب و کنده‌کاری‌ها بوجود آورده و در کنار زباله هایی که این گردشگران از خود برجای می گذارند زمینه آلوده ساختن فضای غار و تخریب دیواره های آن را بیش از پیش فراهم کرده اند.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان محیط زیست طرح‌های گردشگری کردن غارها باید متوقف شود تا پس از ارزیابی اثرات گردشگری شدن غارهایی که تاکنون چنین شده‌اند و همچنین بررسی تجربه‌های جهانی در این زمینه و دریافت نظر کارشناسان و کنشگران مستقل، این پدیده‌های کم‌مانند و ارزشمند به شکلی اصولی آماده‌ بازدید گروه‌های بیشتر شوند.

شیوع کرونا فرصت مناسبی برای احیای غارهای کشور بود

دبیر کارگروه غارشناسی کشور معتقد است: شیوع ویروس کرونا در کشور و به تبع آن متوقف شدن فعالیت های گردشگری در حوزه غارها از جمله غاز آبی سهولان مهاباد فرصتی بسیار مناسبی برای ترمیم آسیب‌های وارد شده به این عرصه های طبیعی و احیای آن بود.

'' راشین گوهرشاهی'' اظهار داشت: بحث کرونا با وجود آسیب های زیادی که در حوزه های مختلف به جامعه و انسان‌ها وارد کرد، فوایدی هم برای محیط طبیعی از جمله غارها داشت تا با کاهش تعداد سفرها و شمار گردشگران به علت شیوع این ویروس اقدام به ترمیم خود کنند.

وی با بیان اینکه غارها اکوسیستم هایی حساس و آسیب‌پذیری هستند که با کوچک‌ترین تغییر در دما، نور و رطوبت، آسیب‌ های جدی به آن‌ها وارد می‌شود که اغلب غیرقابل جبران است، افزود: با تعطیلی بازدید از غارها در حدود ۲ سال گذشته، این فرصت به آنها داده شد تا وضعیت خود را بهبود داده و اقدام به بازسازی کنند.

دبیر کارگروه غارشناسی کشور با بیان اینکه تبدیل سرمایه‌های طبیعی به منابع درآمدی زودبازده و دم‌دستی از جمله اقدامات اشتباهی است که در چند دهه‌ اخیر در ایران رواج یافته و موجب تخریب سرمایه‌های طبیعی و ملی شده است افزود: این اقدامات با شعارهایی چون «توسعه‌ گردشگری» و «درآمدزایی» انجام می گیرد که با طرح این شعارها به بهره‌کشی غیراصولی از سرمایه‌های طبیعی می‌پردازند و در این رهگذر، پایداری سرزمین و منافع ملی را زیر پا می‌گذارند.

غار سهولان نباید به سرنوشت دریاچه ارومیه مبتلا شود

فرماندار ویژه مهاباد با اشاره به اهمیت غار آبی تاریخی سهولان این شهرستان در حوزه گردشگری گفت: این پدیده منحصربفرد طبیعی که در غرب کشور در نوع خود کم نظیر است در کنار سایر جاذبه های طبیعی آن هرچند که باعث شده تا مهاباد به یکی از گردشگرپذیرترین شهرهای آذربایجان غربی تبدیل شود ولی این امر نباید ما را از حفاظت از آن غافل کند.

عارف خدرلو با بیان اینکه این مکان زیبا برای پذیرایی از گردشگران اقصی نقاط کشور و برای جلوگیری از آسیب وارد آمدن به فضای آن نواقص و مشکلاتی دارد که برای رفع آن نیازمند اختصاص اعتبارات ویژه است، افزود: عواملی که موجب خشک شدن دریاچه ارومیه در طول سال های اخیر شده، سایر منابع طبیعی از جمله تالاب ها و غارهای این منطقه را نیز با تهدید جدی مواجه کرده است که باید با استفاده از کارشناسان این امر از تخریب آن تا حد امکان جلوگیری کرد.

وی اظهار داشت: متاسفانه توسعه کشور در طی سال های گذشته بجای آنکه توسعه پایداری باشد، بیشتر توسعه ابزاری بوده است که این امر لطمات جبران ناپذیری را در برخی حوزه ها به خصوص محیط زیست بوجود آورده است.

وی با بیان اینکه توجه به محیط زیست و عرصه های طبیعی باید در اولویت قرار بگیرد، افزود: در صورت تداوم بی توجهی به محیط زیست بلایی که بر سر دریاچه ارومیه آمد در کمین تالاب کانی برازان و غار سهولان مهاباد نیز خواهد بود.

غارهایی که تبدیل به مکان‌های گردشگری شده‌اند همگی آسیب دیده و در معرض تخریب بیشتر است

دبیر کارگروه غارشناسی کشور معتقد است: غارها یکی از بخش‌های دست‌نخورده طبیعت و از پدیده‌های بسیار حساسی هستند که شکل‌گیری آن‌ها حاصل گذر میلیون‌ها سال فعالیت های زمین و ظرفیتی بزرگ و متنوع در حوزه منابع و جاذبه‌های طبیعی محسوب می‌شوند از این موج بلا در امان نمانده‌اند، غارهایی که تاکنون در ایران تبدیل به مکان‌هایی برای بازدید سنگین گردشگران شده‌اند، همگی آسیب دیده و در معرض تخریب بیشتر هستند.

گردشگری غار در سال های اخیر در حالی با استقبال گردشگران و علاقه‌مندان به این حوزه مواجه شده است حفظ غارها و توجه به آموزش گردشگران برای جلوگیری از نابودی آنها به مهمترین دغدغه و چالش دوستداران طبیعت در کشور ما مبدل شده استگوهرشاهی افزود: در حالی که گردشگری غار در سال های اخیر با استقبال گردشگران و علاقه‌مندان به این حوزه مواجه شده است حفظ غارها و توجه به آموزش گردشگران برای جلوگیری از نابودی آنها به مهمترین دغدغه و چالش دوستداران طبیعت در کشور ما مبدل شده است.

وی اضافه کرد: این سرمایه‌های عظیم طبیعی اگرچه منجر به پول‌سازی در حوزه گردشگری شده‌اند اما در ایران چالش اصلی، حفظ حیات آنهاست و گویا باید این نوع گردشگری را در تعاریف دیگری چون گردشگری محتاطانه گنجاند تا حیات غارها و مردم به خطر نیفتد.

"گردشگری مسوولانه" باید در غارها توسعه پیدا کند

مدیرکل دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان محیط زیست با اشاره به اهمیت غارها و نامگذاری دوم مهرماه به عنوان روزملی «غار پاک» با بیان اینکه غارها از چند بعد متفاوت دارای اهمیت است گفت: غارها از منظر زیست‌محیطی دارای اکوسیستم منحصر به‌فردی هستند که در آن موجوداتی زندگی می‌کنند که میلیون‌ها سال است که با این شرایط تطابق پیدا کرده‌اند و تغییر این شرایط سبب آسیب جدی به زندگی این زیست‌مندان خواهد شد. 

محمد مدادی با بیان اینکه نامگذاری «روز ملی غار پاک» بیانگر اهمیت این اکوسیستم و لزوم مراقبت و نگهداری از غارهاست، افزود: بهره برداری پایدار از غارها از اهمیت زیادی برخوردار است و گردشگری مسوولانه با هدف توسعه جهت حفاظت از غاره از اهمیت بالایی برخوردار است.

وی افزود: توسعه بوم گردی حفاظتی و دخالت دادن جوامع محلی و ارتقای سطح معیشت آنها با استفاده از این امر می تواند نقش مهمی در حفاظت از غارها داشته باشد.

مدادی تاکید کرد: غارها از اهمیت بالایی نزد سازمان های بین المللی و مسوولان کشورها برخوردار است و در دنیا توجه ویژه‌ای به آنها می ‌شود به طوریکه اتحادیه بین‌المللی غارها سال ۲۰۲۱ را سال بین المللی غار و کارست نامگذاری کرده است تا اهمیت غارها را بیش از پیش یادآوری کند.

وی افزود: امیدواریم در کشور ما نیز با همکاری دستگاه های متولی، سمن ‌ها و فعالان بخش غار توجه بیشتری به حفاظت و بهره برداری پایدار از این منابع طبیعی شده و با تدوین ضوابطی در این زمینه بتوان از این سرمایه ‌های زیستی ارزشمند به‌ درستی استفاده کرد.

فرهنگ گردشگری در غارها باید ارتقا پیدا کند

دبیر کارگروه غارشناسی کشور با بیان اهمیت فرهنگ سازی در حوزه گردشگری از اثرهای طبیعی اظهار کرد: باید با فرهنگ سازی به مردم و علاقه مندان به غارها یادآور شویم که این پدیده های زیبای طبیعی حاصل میلیون ها سال باروری زمین و تلاش زمین برای تولید مظاهر آن است و اینکه حتی  با شکستن یک گوشه از یک سنگ کوچک در یک غار یا دیوارنویسی کوچکی بر آن ، در یک لحظه  چه آسیب بزرگ و جبران ناپذیری به محیط غارها وارد می شود.

گوهرشاهی تاکید کرد: همچنین باید به مردم یادآور شود که دیوارنویسی ها و آتش افروزی ها و کندوکاوهای هرچند کوچک، با چه سرعتی می تواند این سرمایه های طبیعی و ملی را نابود و از چرخه طبیعی خارج کند.

وی اضافه کرد: در کنار فرهنگ سازی در این زمینه باید ظرفیت گردشگرانی را که از این مکان ها بازدید می کنند نیز کنترل و از تراکم گردشگر در فضای غارها جلوگیری شود و تا جایی که ممکن است گردشگران بدون مواد خوراکی و  وسائل زائد وارد محیط غار شوند تا فضای آن با زباله آلوده نشود و شاهد دیوارنویسی و خراش اندازی و شکستن سنگ ها و وارد آمدن آسیب به دیواره غارها و تخریب ساختارها نباشیم.

وی افزود: مشکل تخریب و تهدید غارها تنها با ارتقای دانش عمومی در شناخت و حفظ ارزش های طبیعی و ملی و ذکر تجدید ناپذیر بودن این سرمایه ملی امکان پذیر است که از سیستم آموزشی و رسانه ها انتظار می رود اهتمام بیشتری در این خصوص داشته باشند.

گوهرشاهی با بیان اینکه همه باید دست به دست هم داده و گردشگری "غیرآسیب زا" و "مسوولانه" را در طبیعت و غارها، جایگزین وندالیسم (تخریب گرایی) و بهره برداری بی ضابطه وآسیب زننده کنیم افزود:

باید تمهیداتی نیز اندیشیده شود تا در دوران پساکرونا و زمانی که شرایط به وضع عادی خود بازگردد، محیط زیست طبیعی در مناطق طبیعی و به‌طور خاص غارها؛ با هجوم غیرعادی گردشگران صدمه نبینندباید تمهیداتی نیز اندیشیده شود تا در دوران پساکرونا و زمانی که شرایط به وضع عادی خود بازگردد، محیط زیست طبیعی در مناطق طبیعی و به‌طور خاص غارها؛ با هجوم غیرعادی گردشگران صدمه نبینند.

شیوع ویروس کرونا فرصت طلایی برای احیا و ترمیم غار سهولان است

معاون محیط طبیعی و تنوع محیط زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی می گوید: شیوع ویروس کرونا و متوقف شدن فعالیت های گردشگری در غار سهولان مهاباد فرصتی طلایی و ایده آل را برای احیا و ترمیم این اثر طبیعی و زیبا بوجود آورده است.

حجت جباری افزود: در مطالعات و بررسی هایی که قبل از شیوع کرونا از این غار انجام گرفته بود نشان دهنده رشد فراوان جلبک ها که ناشی از نورپردازی محیط داخل غار بود بو وضوح مشاهده شد که موجب حتی سبزرنگ شدن بسیاری از صخره ها داخل غار شده بود.

وی با اشاره به بازدید اخیرش از غار سهولان اضافه کرد: تعطیلی ۲ ساله بازدید از این غار و به تبع آن خاموشی نورافکن ها باعث شده است تا رشد جلبک ها به میزان زیاد متوقف شود و غار در این مدت استراحت خوبی کرده و به احیای خود بپردازد.

جباری افزود: شیوع کرونا و قطع گردشگری در این غار تجربه بسیار خوبی بود که در آینده میزان بازدیدها  از این غار مدیریت شده و از تجهیزات به روز در امر نورپردازی غار به ویژه استفاده از نورپردازی با سامانه سنسوری استفاده کرد.

وی تاکید کرد: برنامه مدیریت غارها در این اداره کل در دست تدوین است که در این زمینه با سازمان محیط زیست نیز نامه نگاری شده است تا شرح خدماتی در این زمینه تهیه و در اختیار استان قرار داده شود تا با استفاده از این برنامه گردشگری در این مکان ها مدیریت و کمترین آسیب به آن وارد شود.

رشد جلبک های نوردوست یک تهدید جدی برای غارهای با کاربرد گردشگری است 

دبیر کارگروه غارشناسی کشور از پدیده رشد جلبک های نوردوست در غارهایی که مورد استفاده گردشگری قرار می گیرند به عنوان یک تهدید جدی یاد کرد و گفت: به دلیل استفاده از نورپردازی طولانی در محیط بسته غارها و در اثر تابش نورهای گرم، جلبک های سبز نوردوست رشد می کنند که بسیار آسیب پذیر بوده و ساختار ارزشمند زمین شناسی داخل غارها را از بین می برند.

به همه غارنوردان و علاقه مندان به خصوص بهره برداران توصیه می شود علاوه بر برخورد و اجتناب از  هر نوع '' وندالیسم'' نظیر دیوارنگاری و آلوده سازی و کندوکاو و شکستن سنگ ها و ساختارها، برروی سامانه های روشنایی نیز  تمرکز بیشتری داشته باشند و با حذف نورهای گرم و پروژکتور در تامین روشنایی غار، از  فلش های عکسبرداری در غارها نیز جلوگیری کنندوی با بیان اینکه برای جلوگیری از تراکم و رشد این جلبک ها باید توسط بهره بردار مصلحت های فنی لازم رعایت شده و راهکارهای تخصصی تری بکار برده شود افزود: توصیه ما در شروع دوباره کار غارها که در آینده ای نزدیک اتفاق خواهد افتاد به همه غارنوردان و علاقه مندان به خصوص بهره برداران این است که که علاوه بر برخورد و اجتناب از  هر نوع '' وندالیسم'' نظیر دیوارنگاری و آلوده سازی و کندوکاو و شکستن سنگ ها و ساختارها، برروی سامانه های روشنایی نیز  تمرکز بیشتری داشته باشند و با حذف نورهای گرم و پروژکتور در تامین روشنایی غار، از  فلش های عکسبرداری در غارها نیز جلوگیری کنند.

گوهرشاهی تاکید کرد: یکی از تکنیک های مفید و مورد تاکید در تامین روشنایی غارها استفاده از لامپ های سرد و  سامانه های روشنایی سنسوردار است تا تنها زمانی که در آن محل رفت و آمد وجود دارد سیستم نورپردازی روشن مانده و سپس به صورت خودکار خاموش شود .

بازدیدهای بدون آگاهی یکی از اصلی‌ترین عوامل تخریب غارها است

دبیر کارگروه غارشناسی کشور با اشاره به اینکه ۱۲ غار پذیرای گردشگر در کشور وجود دارد که با شیوع کرونا بازدید از این غارها تعطیل شده است، بیان کرد: بازدیدهایی که از این غارها انجام شده نشان می دهد در حال بهبود وضعیت بوده و توانسته اند خود را بازسازی کنند اما ادامه روند بازسازی غارها، در صورت هجوم بی ضابطه گردشگران امکان ندارد و باید شروع فعالیت مجدد غارهای گردشگر پذیر، بر پایه رعایت اصول زیست محیطی، ظرفیت برد و مطابق با شیوه نامه های حفاظت و بهره برداری از غارها باشد.

گوهرشاهی ادامه داد: گاهی توجه به اهمیت حفاظت از غارها صرفا با دیدگاه و هدف درآمدزایی و اشتغال‌زایی است از این رو برای جذب گردشگر بیشتر، بدون آگاهی اقدام به تغییر در ساختار ورودی ها و ساده‌سازی مسیرهای داخل غار می‌شود که این امر باعث آسیب های جبران ناپذیری به چرخه طبیعی غارها شده و به شدت اکوسیستم آنها را به خطر می اندازد.

وی تاکید کرد: فضای بسته غارها فضاهایی هستند که اگر آلودگی های مختلف طبیعی و غیر طبیعی در آنها وارد شود این آلودگی ها را به صورت طبیعی تا میلیون ها سال در خود حفظ می کنند از این رو حفاظت از غارها به مشارکت تمام طبیعت دوستان و پژوهشگران عرصه غار و محیط زیست و دوستداران طبیعت نیاز دارد تا با اجتناب از هرگونه ورود غیر حفاظت شده و اقسام گردشگری در محیط غارها تحت هر عنوانی نظارت بیشتری انجام شود.

وی با تاکید بر اینکه بهره برداری پایدار از غارها مستلزم شناخت و مطالعه ارزش های آنهاست، افزود: مهم‌ترین عوامل تهدید غارها انسان ها هستند زیرا بازدیدهای بدون آگاهی از غارها می‌تواند یکی از اصلی‌ترین عوامل تخریب غارها است.

وی اظهار کرد: با توریستی کردن غارها بدون آگاهی بخشیدن ارزش و حساسیت آنها به بازدیدکنندگان و نیز دست بردن در ساختار طبیعی و آلوده سازی آنها موجبات تخریب و نابودی قطعی این مکان های زیبا طبیعی فراهم می شود.

بهره‌برداری پایدار از غارهای کشور نیاز به تدوین ضوابط جدید دارد

مدیرکل دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت از محیط زیست کشور معتقد است: برای بهره برداری پایدار از غارها و در راستای حفاظت از این آثار گرانبها نیاز به تهیه و تدوین ضوابط جدیدی به ویژه در حوزه گردشگری است.

مدادی با بیان اهمیت اکوسیستم و لزوم مراقبت و نگهداری از غارها اظهار داشت: غارها و "کارست ها" از اهمیت بالایی نزد سازمان‌های بین المللی و مسوولان کشورها برخوردار است و در دنیا توجه ویژه‌ای به آن‌ها می‌شود. 

مدادی با بیان اینکه هم اکنون ۱۲ غار در کشور وجود دارد که پذیرای گردشگران هستند، افزود: این غارها که مورد استفاده گردشگران قرار می گیرد به ویژه گردشگری در قالب تورها که متاسفانه در سال‌های گذشته بدون رعایت ضوابط تعیین شده فعالیت می‌کنند بیشترین آسیب را به محیط غارها وارد می سازند که باید ساماندهی شوند.

کرونا علی رغم صدمات گسترده‌ای که به سلامت روحی و جسمی انسان‌ها وارد کرد، باعث شد تا با کاهش تعداد سفرها و گردشگران، کل اکوسیستم بتواند نفسی به‌راحتی بکشد که غارها نیز از این قاعده مستثنی نبودند و شرایط کرونا سبب شد تا بخشی از صدمات وارده به محیط زیست در سال‌های اخیر ترمیم شودوی شیوع ویروس کرونا را فرصتی برای ترمیم آسیب‌های وارد شده به طبیعت دانست و بیان کرد: کرونا علی رغم صدمات گسترده‌ای که به سلامت روحی و جسمی انسان‌ها وارد کرد، باعث شد تا با کاهش تعداد سفرها و گردشگران، کل اکوسیستم بتواند نفسی به‌راحتی بکشد که غارها نیز از این قاعده مستثنی نبودند و شرایط کرونا سبب شد تا بخشی از صدمات وارده به محیط زیست در سال‌های اخیر ترمیم شود. 

استفاده از غارهای آذربایجان غربی نیاز به تایید کمیته غارشناسی کشور دارد

معاون محیط طبیعی و تنوع محیط زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با اعلام اینکه بیش از ۵۰ غار در استان وجود دارد اظهار داشت: با توجه به وضعیت توپوگرافی استان تعداد زیادی غار در آن وجود دارد که برای کشف و شناسایی آنها نیاز به اختصاص اعتبار و تایید در کمیته غارشناسی کشور و به تبع آن کارگروه استان است.

جباری افزود: غارها تحت فرایندهای زمین‌شناسی نظیر ترکیب فرایندهای شیمیایی، فرسایش در اثر آب، نیروهای تکتونیکی، میکروارگانیسم‌ها، فشار و تأثیرات جوی در طوب میلیون ها سال ایجاد شده‌اند از اینرو بهره برداری از آنها تحت هر عنوانی باید با مدیریت کارگروه استان و با بررسی و انجام مطالعات لازم صورت پذیرد.

وی اضافه کرد: در همین راستا غارها به جره ی و ۲ تقسیم می شوند که بهره برداری از غارهای درجه یک به لحاظ اهمیت تاریخی بودن آنها به میراث فرهنگی و گردشگری و غارهای درجه ۲ به سازمان حفاظت محیط زیست واگذار می شود که برهمین اساس هم اکنون مدیریت غار سهولان مهاباد نیز به این اداره کل واگذار شده است.

مجموعه گردشگری غار سهولان مهاباد تا اطلاع ثانوی تعطیل است

رییس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد نیز اظهار داشت: غار آبی تاریخی سهولان به منظور جلوگیری از آلودگی و شیوع ویروس کرونا تا اطلاع ثانوی تعطیل است و هیچ گردشگری نمی تواند از آن بازدید کند.

فاروق سخنور با بیان اینکه با شیوع ویروس کرونا در منطقه و براساس تصمیمات اتخاذ شده در ستاد کرونای استان و شهرستان تاکنون، مجموعه گردشگری اثر طبیعی - ملی غار سهولان تعطیل بوده است اظهار داشت: با توجه به کاهش شیوع کرونا، پیشنهاد بازگشایی این مکان از سوی اداره کل حفاظت محیط زیست به ستاد کرونای استان داده شده است ولی تاکنون با آن موافقت نشده است. 

وی ادامه داد: هموطنانی که قصد بازدید از غار آبی سهولان را دارند باید بازدید خود را به زمان دیگری موکول کرده و از مراجعه به این مجموعه گردشگری خودداری کنند. 

سخنور تاکید کرد: به واحدهای اقامتی و بوم‌گردی این روستا نیز از سوی نهادهای متولی هشدارهای لازم داده شده است که از پذیرش مهمان خودداری کنند زیرا در صورت انجام این کار اماکن آنها پلمب خواهد شد.

غار سهولان یکی از مهمترین غارهای آبی ایران است که با مساحت ۲ هکتار جزو آثار طبیعی ملی به شمار رفته و جزو مناطق چهارگانه کشور است.