تاریخ انتشار: ۱۶ آبان ۱۴۰۰ - ۱۳:۱۹

تهران- ایرنا - « جاسیندا آردرن » نخست وزیر نیوزیلند در میانه تنش بین پکن و کشورهای غربی، از چین به عنوان بزرگترین شریک تجاری کشورش نام برد و خاطرنشان کرد روابط دو کشور برپایه " بلوغ " و درک و تفاهم می باشد.

به گزارش روز یکشنبه ایرنا، روزنامه «استریتس تایمز» سنگاپور در خبری نوشت: «جاسیندا آردرن» نخست وزیر نیوزیلند در برنامه خبری تلویزیون آمریکایی «میت د پرس» در مصاحبه پخش زنده امروز ( ۷ نوامبر ) گفت «نیوزیلند همیشه در بیان این مطلب مصمم بوده که صرف‌نظر از روابط اقتصادی با چین،هنوز و همچنان می‌تواند درباره مسائل محل بحث از جمله مسائل حقوق بشری،مسائل کاری و مسائل محیط زیستی به دلیل روابط بالغانه و تفاهم آمیزی که با چین دارد به تعامل بپردازد.» 

او در ادامه افزود: برای ما بسیار مهم است تا بتوانیم مانند قبل بدون توجه به پیوندهای تجاری این مسیر را ادامه دهیم. 

نخست وزیر نیوزیلند در همین مصاحبه گفت: از برنامه های آمریکا برای حضور بیشتر در منطقه هند_ اقیانوسیه استقبال می کند و این حضور شامل حضور فیزیکی و بخشی از مذاکرات مهم در منطقه است. 

« نانیا ماهوتا » وزیر امور خارجه نیوزیلند روز ۳ نوامبر ( ۱۲ آبان ) با اشاره به اینکه روابط نیوزیلند با چین روابطی محترمانه، قابل پیش بینی و پایدار بوده است؛ افزود: « ما درباره مسائلی که به طور مشترک می توانیم بر روی آنها کار کنیم بسیار شفاف هستیم و درباره موضوعاتی که نمی‌توانیم و یا توافق نداریم به خصوص درباره مسائل حقوق بشری، به شکل چشمگیری شفاف عمل خواهیم کرد. » 

پارلمان نیوریلند در ماه مه بر سر مسائل حقوق بشری در چین بیانیه ای صادر کرد که از سوی سفارت چین به سختی مورد انتقاد قرار گرفت و از آن به عنوان مداخله در امور داخلی این کشور یاد کرد. 

پایگاه خبری « ای ان آی » هند نیز در این باره نوشت: «جاسیندا آردرن» در مصاحبه با شبکه « ان بی سی » آمریکا گفت نیوزیلند از انتقادش درباره گزارش‌های حقوق بشری چین شرمسار نیست و به خاطر محافظت از روابط تجاری با پکن، از این انتقاد دست نمی کشد.

وی در ادامه سخنانش افزود، با رهبری «جو بایدن» دولت آمریکا نقش مهم و بسزایی در دفاع راهبردی، اقتصادی و روابط تجاری در منطقه ایفا خواهد کرد. 

دولت آردرن از سوی مخالفانش به مصالحه با چین در مسائل حقوق بشری متهم شده و بارها مورد انتقاد قرار گرفته است. همچنین از طرفی برای داشتن "روابط ضعیف" در ائتلاف « پنج چشم » به رهبری آمریکا و کشورهای استرالیا، کانادا، نیوزیلند و انگلیس مورد انتقاد قرار دارد.

آردرن همچنین به افزایش تنش میان چین و استرالیا اشاره کرد. 

نخست وزیر نیوزیلند هفته آینده میزبان اجلاس آنلاین رهبران آسیا و اقیانوسیه شامل آمریکا، چین و ژاپن می باشد تا درباره بهبود همه گیری ویروس کرونا و بحران اقتصادی منطقه گفت و گو  کنند. 

ائتلاف « فایو آیز / پنج چشم » ( Five Eyes) اتحادیه‌ای اطلاعاتی شامل پنج کشور نیوزیلند، ایالات متحده آمریکا، استرالیا، بریتانیا و کانادا است. این کشورها عضو توافق چندجانبه «یو کی‌ یو اس‌ ای»  هستند که پیمانی برای انجام شنود الکترونیک است. ریشه‌های فایو آیز را می‌توان در دوره پس از جنگ جهانی دوم و زمانی یافت که نیروهای متفقین، « منشور آتلانتیک » را برای رسیدن به اهداف خود برای جهان پس از پایان جنگ نوشتند. در طول جنگ سرد سامانه نظارتی « اشلون » در آغاز بدست فایو آیز توسعه داده شد تا بر ارتباطات اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی و بلوک شرق نظارت کنند.