به گزارش روز یک شنبه گروه علم و آموزش ایرنا از شورای عالی انقلاب فرهنگی، حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی افزود: رهبر انقلاب اسلامی در پایان مراسم عزاداری اربعین درباره اهمیت مسئله «تبیین» و وظیفه دانشجویان در این زمینه فرمودند: شما جوانان عزیز و دانشجویان عزیز که به معنای واقعی کلمه میوه دل ملّت و امید آینده این کشور هستید، به مسئله «تبیین» اهمّیّت دهید. خیلی از حقایق هست که باید تبیین شود.
وی گفت: در قبال این حرکت گمراه‌کننده‌ای که از ۱۰۰ طرف به سمت ملّت ایران سرازیر است و تأثیرگذاری بر افکار عمومی که یکی از هدف های بزرگ دشمنان ایران و اسلام و انقلاب اسلامی است و دچار ابهام نگه داشتنِ افکار و رها کردن اذهان مردم و به خصوص جوان‌ها، «حرکت تبیین» خنثی‌کننده این توطئه دشمن و این حرکت دشمن است. هر کدام از شما به عنوان یک وظیفه، مثل چراغی، مثل یک نوری پیرامون خود را روشن کنید.
رستمی با تشریح ظرفیت‌ها و وظایف جامعه دانشگاهی در زمینه‌ی جهاد تبیین، توضیح داد: موضوع جهاد تبیین یکی از عرصه‌های مهم مبارزه دائمی جریان حق و باطل است. ممکن است در هر جامعه هدف‌داری، جریانات معارض و مخالف هم وجود داشته باشد. یکی از اشکال مبارزه، مبارزات سخت است. جامعه ما و تمامی جوامع روبه‌تعالی و تکامل، با این نوع دشمنی مواجه‌اند. در بحث حرکت انبیا، همیشه مقابله‌های آزاردهنده از به آتش افکندن و تهدیدکردن تا جنگ‌هایی که بر آن‌ها تحمیل می‌شد، همه از این نوع مبارزات است.
رییس نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه ها ادامه داد: انقلاب اسلامی و حرکت بزرگ ملت ایران برای رسیدن به آن آرمان‌های بلند انقلاب هم مصون از این اتفاقات نبوده است؛ اتفاقات بزرگی مثل ترورها، تجزیه‌طلبی‌ها، جنگ تحمیلی و انواع تحریم‌ها که در تاریخ انقلاب رخ‌داده است.
وی افزود: امّا شکل دیگری در مواجهه با حرکت‌های اصیل وجود دارد و آن قلب واقعیات و حقایق است. یک بخش آن، پنهان‌کردن اتفاقات خوب و موفقیت‌هاست و بخش دیگر، وارونه‌نمایی و بزرگ‌نمایی ضعف‌ها یا القای دروغ‌ها و فریب‌هایی است که نسبت به افکار عمومی صورت می‌گیرد. انقلاب و همه حرکت‌های اصیل انقلاب اسلامی و تمامی حرکت‌های اصیل مبتنی بر اراده، همراهی و آگاهی عمومی برای حرکت، اگر عاملی متوجه آسیب‌زدن به این مسئله باشد، اهمیت پیدا می‌کند.
رستمی تاکید کرد: در نظام لیبرال دموکراسی ضعف‌ها پوشانده می‌شود و نقاط قوت یا پوشالی جلوه داده می‌شود، یا نقاطی که کوچک است در نقاط قوت بزرگ‌نمایی می‌شود. عملیات فریب، عملیاتی است که به‌صورت جدی در فضای مبارزه و مخاصمه دشمنان با حرکت‌های اصیل در آن‌ها اتفاق می‌افتد.
وی گفت: برای دفاع از جریان حق (نظام اسلامی، اسلام اصیل، انقلاب اسلامی و هر نوع اتفاقی که ما آن را جریان حق می‌دانیم) نیاز به جهاد سخت داریم. این جهاد سخت در عرصه‌های اقتصادی، دفاعی، مبارزاتی و سیاسی است که هر کدام لوازم و سختی‌های خود را دارد. در عرصه نرم و عرصه‌ای که متوجه باور، اراده، اعتماد و امید مردم است، مبارزه شکل پیچیده‌تری پیدا می‌کند و دفاع و مواجهه باید در قالب جدیدی اتفاق بیفتد. وقتی به جریان شکست جبهه حق در طول تاریخ نگاه می‌کنیم، عمده شکست‌ها از ناحیه جبهه‌ی فکری، محتوایی و اندیشه‌ای نه به‌معنای ناقالب‌بودن تفکر، بلکه به‌معنای آسیب‌خوردن به اراده‌های اهل حق است.
وی با یادآوری چند واقعه صدر اسلام ادامه داد: باید به این نکته توجه داشت که جهاد تبیین و دعوت به تبیین همیشه در جایی اتفاق می‌افتد که فضای فتنه‌گون و غبارآلودی داشته باشیم؛ یعنی در فضاهای روشن و واضح که جریان حق و باطل هر کدام نمود خود را دارند، آنجا میدان مواجهه‌ای است که عمدتاً سخت است. فضا وقتی فتنه‌گون می‌شود که در آن فضا ابهام در تشخیص حق و باطل داریم و اتهاماتی مطرح می‌شود که باورهای مردم و بعد اراده مردم تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها گفت: بعد از گذشت چهل‌وسه سال از پیروزی انقلاب و تشکیل نظام اسلامی، با یاری خداوند و همراهی مردم و رهبران جامعه، عرصه‌های سخت را پشت‌سر گذاشته‌ایم. نظام عرصه‌های سختی مثل دفاع مقدس، تجزیه‌طلبی‌های ابتدای انقلاب، دوران سخت ترورها را پشت‌سر گذاشته است. علی‌رغم آسیب‌ها و سختی‌های فراوانی که تحریم‌های اقتصادی برای مردم داشت، دشمن نتوانست مردم را از اراده‌ها، باورها، همت‌ها و تصمیمات بزرگشان عقب براند. آن مسئله‌ای که الآن جامعه را درگیرکرده، موضوع اثرگذاری بر باور، اراده، اعتماد و امید مردم است.
وی افزود: به‌خصوص نسل جوان امروز که در این عرصه بیشتر مورد هدف است؛ نسلی که با ابزارهای ارتباط جمعی جدید، دسترسی‌های سریع‌تری به فضاهای عمومی و فضاهای در اختیار جریانات بین‌المللی دارد. آرمان‌خواهی در این نسل جدی‌تر است، دشمنی‌های سخت و علنی دشمنان در دوران ابتدای انقلاب نظام ستم‌شاهی و حمایت از رژیم سفاک پهلوی و دوران دفاع مقدس را ندیده است. این دوره، عرصه فضای حقیقی و مجازی و بیان‌ها و ابزارهای تبیینی مختلف است. این فضا کاملاً در مواجهه با افکار مختلف است. در این موقعیت آن چیزی که الزام به حرکت درست است و در دعوت رهبر انقلاب به تبیین و روشنگری هم واضح است، موضوع توجه به صحنه مبارزه و مواجهه و موضع‌گیری درست است که باید حرکت کرد.
رستمی تاکید کرد: موضوع تبیین و روشنگری جزو اتفاقاتی است که در هر عرصه و صحنه و مقطعی با آن مواجه بودیم؛ امّا امروزه به‌واسطه اینکه تمرکز دشمن در این صحنه است، مواجهه هم باید متناسب با آن باشد. شکل فعلی مواجهه‌های جریانات انقلاب و مجموعه‌های دارای مسئولیت در این عرصه چه بخش‌های حاکمیتی و چه بخش‌های مردمی شکل جهادی ندارند. آن اتفاقی که در این صحنه‌ها می‌بینیم، حرکتی عادی برای موقعیت‌های عادی است؛ امّا این شکل کفایت نمی‌کند.
وی گفت: رهبر انقلاب نسبت به تبلیغات، حرکت رسانه‌ای و مواجهه با شبهات در بخش‌های مختلف به صراحت به ناکافی بودن حرکت‌های فعلی اشاره می‌کنند که نیازمند حرکتی جهادی است. معنای جهاد، بذل وسع و به‌کارگرفتن تمام توان است. نگاه عادی و طبیعی و حرکت‌های معمولی اداری قطعاً پاسخ نمی‌دهد. این میدان نیازمند حرکتی تحولی، انقلابی و جدی است.
رستیم در پاسخ به اینکه جامعه دانشگاهی و دانشجویان چه نقشی در حوزه تبیین دارند؟ اظهار داشت: رهبر انقلاب اهتمام و توجه ویژه و باور عمیقی به جوانان دارند. سرچشمه این باور هم در اهل بیت علیهم‌السلام است. مبلّغی از امام صادق علیه‌السلام می‌پرسید که من چگونه حرکت کنم، وقتی تعدادمان کم است و ضعیفیم؟ فرمود به جوانان و نورس‌ها بپردازید که سرعت حرکت در آن‌ها جدی‌تر است. درون مایه و آن شاکله اصلی حرکت انقلاب نبوی و انقلاب اسلامی بر پایه حرکت جوانان گذاشته شد. تمام میدان‌هایی که جامعه‌مان با توفیق نظام اسلامی و انقلاب سپری‌کرده به‌خاطر حضور جدی جوانان بوده است.
وی گفت: بیانیه «گام دوم» رهبر انقلاب نشان‌دهنده باور و امید و اعتمادشان به جوانان برای حرکت‌های آینده جامعه است. ایشان «گام دوم» را خطاب به عموم ملت به‌ویژه جوانان مطرح می‌کنند. جوانان در مخاطبه رهبر انقلاب و بیان منشور حرکت چهل سال آینده نظام اسلامی جایگاه ویژه‌ای دارند. عمده اتفاقات و حرکات، مطالبات و جریانات عمومی که بین جامعه جوان ما اتفاق می‌افتد، ریشه و رشد در دانشگاه دارد. همین تشکل‌های دانشجویی در این بین نقش جدی دارند.
رستمی افزود: با توجه به آن اعتماد، باور و امیدی که رهبر انقلاب به جوانان دارند، مسئولیتی که متوجه جوانان می‌شود، به طور طبیعی مسئولیت‌های ویژه‌ای است. همان‌گونه که بیانیه «گام دوم» خطاب به جوانان صادر شده است، نهضت تبیین و دعوت به جهاد تبیین هم یکی از الزامات تحقق بیانیه «گام دوم» و رسیدن به آن محورهای هفت‌گانه توصیه‌های رهبر انقلاب است. محور هشتم هم در بیانیه «گام دوم» بحث امید است. همه این‌ها عملاً شکل اصلی اجرای این مأموریت‌ها را متوجه جوانان می‌کند.
وی گفت: رهبر انقلاب موضوع مطالبه تبیین را در مقاطع مختلفی داشتند؛ امّا در سال ۱۴۰۰ به طور مستقیم این مأموریت را متوجه جوانان دانشجو و هیئات دانشجویی می‌دانند. در حقیقت، این اتفاق از یک طرف نشان می‌دهد که صحنه اصلی این موضوع ابهام‌آفرینی و غبارآفرینی ذهن و اندیشه و فکر جامعه جوان ما و بعد عموم جامعه است و از طرف دیگر، ظرفیت حرکت و مبارزه و مواجهه با این صحنه هم در دل جمعیت جوان و دانشجویی ماست. یعنی مجموعه دانشجویی ظرفیت حرکت‌های بزرگ برای روشنگری‌های جدی و خنثی‌کردن حرکات دشمن را دارد. بنابراین، توجه به این مأموریت و مسئولیت به جوانان نشان‌دهنده ظرفیت بزرگی است که در جمعیت دانشجویی وجود دارد.
رستمی یکی از اصول قطعی حاکم بر حرکت مؤمنانه را عدم تخطی از آن قواعد شرعی و اخلاقی دانست و افزود: یکی از قله‌ها و اتفاقات برجسته این حرکت را در جریان شورای خلافت پس از مرگ خلیفه دوم و در جریان انتخاب خلیفه سوم می‌بینیم. امیرالمؤمنین علیه‌السلام به آن فردی که رأی نهایی را به ایشان پیشنهاد می‌دهد و می‌گوید که با شما به‌عنوان خلیفه سوم بیعت می‌کنم به‌شرط آنکه به روش پیامبر و دو خلیفه پیشین عمل کنی، جواب مثبت نداد تا با این حرکتش به همه نشان دهد که برای رسیدن به اهداف خوب و به‌ظاهر مقدس، نباید از مسیرهای نامقدس استفاده کرد.
وی التزام جدی به قواعد دینی و اخلاقی را موضوعی عنوان کرد که در حرکت همه مؤمنان باید دیده شود و ادامه داد: انقلاب اسلامی هم در همین فضا حرکت می‌کند و تأکیدات فراوانی دارد. در ابتدای انقلاب خیلی‌ها می‌خواستند القا کنند که رفتارها هیجانی‌بوده و مبنای درستی نداشته است، امّا با نگاه به آن خطوطی که امام ترسیم می‌کند کاملاً روشن می‌شود که از همان ابتدا این التزام در حرکت نظام اسلامی در قواعد اخلاقی و دینی جدی بوده است.
رستمی گفت: امام(ره) در بیانیه‌ای می‌فرماید به‌جز کسانی که در قتل مردم نقش داشتند و یا قاتل بودند، حق صدور حکم اعدامی را ندارید؛ چرا؟ برای اینکه در آن فضای هیجانی ممکن بود عده‌ای دنبال این باشند که هر فردی را که اندک همراهی با نظام طاغوت داشته، برخورد سختی با او صورت گیرد؛ امّا برخورد امام در فضای انقلاب منطقی و شرعی بود.
وی تصریح کرد: در مواجهه با دروغ‌ها و تهمت‌های دشمن، مجاز به دروغ‌گویی و توهین‌های ناروا نیستیم. در مواجهه با بزرگ‌نمایی‌های غلطی که نسبت به نقاط ضعفی که در هر جامعه‌ای وجود دارد، مجاز به انکار حقایق نیستیم؛ امّا تبیین در این فضا روش و مسیر خود را دارد؛ یعنی در مواجهه آفندی در تبیین حقایق و در فضایی که دشمن دنبال پنهان‌کاری است، موظف به روشنگری ایجابی آفندی فعال هستیم. در مواجهه با دروغ‌پردازی‌ها، مغشوش‌کردن اذهان، مبارزه با امید و ایجاد یأسی که دشمن پیش‌گرفته و به‌نوعی تهمت‌های ناروایی که ممکن است به نظام اسلامی وارد کند، در آن فضایی که در نهایت دنبال سلب اراده و امید و اعتماد مردم هستند، موظف به پدافند، دفاع و تبیین حقایق هستیم. هر دوی این‌ها در قالب‌های اخلاقی و شرعی قابل انجام است. پس، در حرکت جهادی مجاز به استفاده از مسیر تهمت‌زدن و حرکت‌های غیراخلاقی و ناروا نیستیم.
رستمی اظهار داشت: گاهی اوقات در جبهه حق سخن درستی را چون با استفاده از روش‌ها و ابزارهای غیرمنطبق با آن مهارت‌ها و اصول به‌کار می‌گیرند، موفق به بسط و توسعه در مخاطب نمی‌شود. مخاطب‌شناسی و شناخت اقتضائات، ابزار و الزامات حرکت در فضای تبیین در اینجا اهمیت پیدا می‌کند. باید سخن حق را در قالب‌های درست ارائه دهیم. الآن اکثراً در فضای مجازی حضور داریم و اقتضائات فضای مجازی الزاماتی را حاکم می‌کند و کنشگران این عرصه بدون شناخت این اقتضائات و بدون حرکت در قالب‌های اقتضائی توفیق حاصل نمی‌کنند. بنابراین، موضوع محتوای عقلانی و موضوع قالب و بستر ارائه عاطفه، اخلاق و قالب‌های جذاب، برای مخاطب خواهد بود که این‌ها را اثربخش خواهد کرد.
رییس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها به وضعیت تبیین و دانشگاه ها پرداخت و گفت: به‌واسطه حضوری که این نهاد در فضای دانشگاهی و بخش‌های علمی کشور دارد، نقش استثنایی و مأموریت ویژه‌ای در این حوزه برای خود قائل است. از یک طرف، با مدیریت آموزش عالی مرتبط هستیم که در فضاهای آموزش و پژوهش، رسالت دانشگاه را پیگیری می‌کنند و از طرف دیگر، با استادان به‌ویژه استادان معارف مرتبط هستیم، امّا بخش دانشجویی مخاطب اصلی حرکات یا مأموریت‌های ما در فضای دانشگاهی است. در این بخش در فضای تبیینی کسانی می‌توانند مؤثر باشند که خودشان درک و فهم و احاطه درستی نسبت به موضوعات پیدا کرده باشند.
وی افزود: بچه‌های فعال در این عرصه، ابتدا باید در این فضا مجهز شوند و میدان و عرصه به‌درستی برایشان روشن شود و متوجه این مطلب باشند که این حرکت تبیینی را در فضای جامعه انجام می‌دهند. با جامعه دانشجویی مواجهیم، ولی در دو سال اخیر تعطیلی بر فضای حضوری دامن زده است. لذا، احاطه درست به فضای مجازی و فعالیت و کنشگری در این فضا جزو مأموریت‌های مستقیم نهاد و مأموریت‌هایی است که دوستان را تشویق کردیم تا در آن فضا حضور داشته باشند. سامانه آموزش مجازی و فعال‌کردن تبلیغ مجازی در تعطیلی دانشگاه‌ها از این نمونه‌هاست که عرصه‌های فراوانی را شامل شده است.
رستمی بخش دیگر را تلاش برای فعال‌ترشدن تشکل‌های دانشجویی و مجموعه‌های انقلابی فعال در فضاهای دانشگاهی دانست و افزود:توسعه مخاطب به‌خصوص گروه‌های اثرگذار دانشجویی و گروه‌های نخبه و تحصیلات تکمیلی هم با همکاری با وزارتخانه‌ها جزو موضوعاتی است که مورد توجه قرار گرفته است. فضاهای ارتباطی استادان معارف و همکارانمان در نهاد و حوزه با این قشر هم در حال طراحی و تکمیل‌شدن است.
وی از شبکه تبلیغی در فضاهای دانشگاهی و دروس معارف ظرفیتی ویژه برای حوزه علمیه و جریان معرفتی دینی در ارتباط‌گیری با دانشجویان به عنوان دیگر فعالیت ها نام برد.
رییس نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه ها تصریح کرد: فضای تبیینی، فهم صحنه، میدان و اهمیت مبارزه‌ای که جریان دارد، یکی از نیازهای جبهه انقلاب است. چه‌بسا جبهه انقلاب متوجه نباشد که چه مبارزه جدی در این میدان‌ِ به‌ظاهر آرام در حال رخ‌دادن است. ممکن است بچه‌ها فقر، محرومیت، بیماری، درد و رنج را به‌سرعت متوجه شوند و متناسب با این مسائل، برای رفع این نیازها، طرح‌هایی داشته باشند؛ امّا مهم‌تر از این مسائل، ممکن است اختلالی در نظام ادراکی جامعه ایجاد شود.
وی تصریح کرد: اعتمادبه‌نفس هم در باور به هویت‌های ملی و دینی، هم در امید به آینده و هم در اعتماد اجتماعی بین شهروندان و حاکمیت و اعتماد متقابل باید وجود داشته باشد. همه این‌ها عرصه‌هایی است که تلاش برای آسیب‌زدن به آن به‌صورت کاملاً هنرمندانه و با ابزارهای مختلف از سمت دشمن صورت می‌گیرد. عرصه مواجهه به این نسبت خود را آماده نکرده است. توان و ظرفیت‌ها فراوان است و حقانیت این جبهه مهم‌ترین ابزاری است که اگر به‌درستی حرکت اتفاق بیفتد قطعاً باطل‌السحر حرکات دشمن خواهد بود.
رستمی خاطرنشان کرد: شناخت میدان نبرد، شناخت دشمن و مواجهه دشمن و شناخت ابزارها و امکاناتی که در سمت خود است و شناخت هم‌جبهه‌ای‌ها و به‌نوعی ایجاد جبهه حرکتی و دست‌دادن و الحاق این جبهه‌ها به یکدیگر جزو الزاماتی است که باید برای آن تلاش‌هایی انجام دهیم. در این زمینه قطعاً مسئولیت‌های فراوانی داریم.