گرگان - ایرنا - ایجاد سازه‌های غیر هم‌سطح بر روی رودخانه‌ها مانند روگذرهای غیراصولی و پل‌ها در گلستان از عوامل ایجاد خلل در فعالیت این مسیرهای آبی است که کم توجهی به آن تبعاتی مانند کاهش ظرفیت عبور آب، رسوب‎گذاری، افزایش احتمال بروز سیلاب و اتلاف سرمایه‌ها را به دنبال خواهد داشت.

روند احداث برخی پل های غیر استاندارد و یا مسیرهای عبور انسان و دام بر روی رودخانه های گلستان در سال های اخیر بیشتر شده که نتیجه آن، بروز برخی مشکلات زیست محیطی ناشی از آن است.

ساخت سازه‎های تقاطعی مثل پل‎ها بدون محاسبه لازم علاوه بر کاهش عبور ظرفیت آب، سرعت آب در بالادست پل را کم کرده و با سست کردن دیواره رودخانه، باعث ریزش آن و وارد کردن خسارت زیاد به اراضی حاصلخیز کنار رود می شود.

‌کاهش ظرفیت عبور آب، سست شدن دیواره رودخانه ها و شستن خاک حاصل‌خیز کناره‌های رودخانه از جمله آثار ایجاد سازه های تقاطعی بدون محاسبات لازم است.

کم توجهی به مدیریت رودخانه های گلستان به خصوص استقرار و احداث سازه های فلزی بتنی و یا پل های غیر استاندارد تاثیرات مخرب بسیاری در حوزه محیط زیست، حیات رودخانه و از همه مهمتر سطح ایمنی مناطق مسکونی یا تجاری حاشیه این رودخانه ها دارد که اجرای عملیات اصلاح و یا برچیده شدن برخی از این سازه ها در افزایش ظرفیت آبگذری رودخانه های مهم استان از جمله قره سو، اترک و گرگانرود تاثیرگذار خواهد بود.

شرایط اقلیمی گلستان به گونه‌ای است که پیش بینی بارش های رگباری و سیل آسا در بازه زمانی کوتاه به سختی میسر است که در نتیجه، گلستان همیشه در سایه وقوع سیلاب های آنی و لحظه ای قرار دارد و اگر ظرفیت آب‌گذری رودها افزایش نیابد، حوادثی مانند سیل ۹۸ با هزاران میلیارد خسارت و چندین کشته تکرار خواهد شد.

نیمی از مسیر ۲ هزار و ۸۵۰ کیلومتری طول رودخانه های گلستان در مجاورت تاسیسات زیربنایی، راه ها و اماکن شهری و روستایی واقع شده و در برخی مکان ها با مباحثی مانند ساخت و ساز غیرمجاز دست به گریبان است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گلستان در این ارتباط گفت: تعداد زیادی از سازه غیراصولی موجود در مسیر رودخانه‌های استان که مانع حجم زیاد آب می شوند باید توسط نهادهای ذیربط اصولی بازسازی شود.

سیدمحسن حسینی خواستار توجه دستگاه های احداث کننده سازه های تقاطعی و دستگاه های خدمات رسان به مسائل رودخانه شد و گفت: در این ارتباط مطابق آیین نامه بستر و حریم رودخانه ها، تمامی دستگاه های اجرایی و بقیه موظف هستند قبل ازاقدام به ساخت سازه های تقاطعی از وزارت نیرو مجوز لازم را دریافت کنند.

 وی گفت: سازه های غیراصولی عرض یا ارتفاع رودخانه را کم کرده و علاوه بر ایجاد مانع برای گذر سیلاب موجب رسوب گذاری بیشتر می شود که در حال حاضر این سازه ها در مسیر تمامی رودخانه های گلستان قابل مشاهده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گلستان با بیان این که یکی از بحث های مربوط به رودخانه ها، تجاوزات به بستر و حریم است، گفت: سازه های تقاطعی استان به طور کامل بررسی شده و بر اساس مشاهدات، این سازه ها در مواقع سیلاب نمی توانند آب را عبور دهند که باید به ترتیب اولویت توسط دستگاه های متولی بازسازی و اصولی سازی شود.

پیشتر حسینی در دیدار با دادستان گرگان توجه به ایجاد سازه های غیراصولی بر روی رودخانه های گلستان و پیامدهای منفی آن به ویژه هنگام عبور سیلاب را اعلام کرده بود.

نیاز مستمر رودخانه های گلستان به لایروبی

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گلستان با اشاره به ضرورت سرمایه گذاری در حوزه مهندسی رودخانه افزود: حدود سه هزار کیلومتر رودخانه در استان جریان دارد که هزار و ۸۰۰ کیلومتر آن هر سه سال یک بار نیازمند لایروبی است.

وی ادامه داد: بر اساس قیمت های امسال، هزار و ۴۰۰ میلیارد ریال اعتبار یا انتشار ۲ هزار میلیارد ریال اسناد و اوراق برای ۶۰۰ کیلومتر لایروبی رودخانه های گلستان نیاز است در صورتی که کل اعتبار اختصاص یافته در سال جاری به استان برای لایروبی کمتر از ۱۱۰ میلیارد ریال است.

از مجموع ۲ هزار و ۸۵۰ کیلومتر رودخانه در گلستان، ۶۵۰ کیلومتر آن در شهرها و روستاها جریان دارد، تاسیسات زیربنایی و راهها ۸۰۰ کیلومتر دیگر از رودخانه ها را احاطه کرده و بقیه رودخانه ها به‌طول هزار و ۴۰۰ کیلومتر در عرصه های  جنگلی، مرتعی و اراضی کشاورزی در جریان هستند.

استان گلستان واقع در شمال کشور با وسعت ۲۰ هزار کیلومتر مربع، دارای یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر جمعیت بوده که اقتصاد اصلی ساکنان استان بر پایه کشاورزی استوار است.