در ادامه گفت وگوی روزنامه ایران با معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت در سوم آذر می‌خوانیم: ۳ روز از آغاز طرح جریمه پرمصرف‌ها و بدمصرف‌های گاز طبیعی می‌گذرد. جریمه‌هایی که به گفته معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت به منظور اصلاح مصرف مشترکان بدمصرف طراحی شده است.
هوشنگ فلاحتیان به «ایران» می‌گوید: «حدود ۲۶ میلیون مشترک گاز در کشور داریم. ۷۶ درصد مشترکان شامل کسانی هستند که در الگوی مصرف گاز مصرف می‌کنند. اما ۲۴ درصد از مشترکان، پرمصرف و بدمصرف هستند که اینها حدود ۵۰ درصد گاز کشور را مصرف می‌کنند و به‌دنبال آن هستیم که با این تعرفه‌ای بازدارنده، برای اصلاح مصرف این ۲۴ درصد ایجاد انگیزه شود.»
چند روزی است که مصرف گاز از تولید پیشی گرفته و به اعتقاد کارشناسان اصلاح مصرف گاز امری ضروری است. ظرفیت تولید گاز کشور رقمی در حدود ۹۴۰ میلیون متر مکعب در روز (گاز ترش) است که پس از پالایش و با توجه به ظرفیت‌های انتقال گاز کشور به رقمی در حدود ۸۴۰ میلیون متر مکعب در روز می‌رسد. اما در همین حال مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری به عدد ۵۴۰ میلیون متر مکعب رسیده است که بحرانی و در وضعیت قرمز است.
به تعبیری دیگر ۶۷ درصد از گاز تولیدی ایران صرف گرمایش خانه‌ها می‌شود؛ بدون آنکه ارزش افزوده‌ای برای کشور ایجاد کند. مصرف گاز در ایران به اندازه ۱۲ کشور ثروتمند اروپایی است و مصرف بخش خانگی عامل اصلی برهم خوردن تراز تولید و مصرف گاز در سومین کشور تولیدکننده بزرگ گاز در جهان است.
۷۶ درصد مشترکان تعرفه سال ۱۳۹۴ را می‌پردازند
جرایم آغاز شده در اقلیم‌های مختلف، متفاوت است. به‌طوری که فلاحتیان می‌گوید: «الگوهای مصرف در اقلیم‌های پنج گانه متفاوت دیده شده است. برای هر کدام از این اقلیم‌ها نرخ تعرفه تا سقف الگوی مصرف، همان نرخ سال ۱۳۹۴ است. برای مثال اگر مشترکی در اقلیم یک که سردسیر است، زندگی می‌کند، تا مصرف ۵۰۰ مترمکعب در ماه را باید با همان تعرفه مصوب سال ۱۳۹۴ بپردازد و با عبور از این سقف، مازاد بر ۴۰۰ متر مکعب در ماه با لحاظ جریمه محاسبه خواهد شد.»
به‌گفته فلاحتیان مصرف ۷۶ درصد مشترکان در ۵ اقلیم معین شده از این سقف تجاوز نمی‌کند. معاون وزیر نفت تصریح می‌کند: «به صورت میانگین، قبض دو پله اول مصرف در اقلیم‌های پنجگانه تقریباً حدود ۸۲۰۰ تومان است و در پلکان سوم این رقم به ۲۵ هزار تومان می‌رسد. اما از پله چهارم تا دوازدهم از این پس جرایمی اعمال می‌شود که قبض پرمصرف‌ها و بدمصرف‌ها را افزایش می‌دهد.»
مشترکانی که قبض گاز آنها صفر یا تخفیف دار می‌شود
در همین حال معاون وزیر نفت با تأکید بر اینکه برای ۳ دهک از جامعه یعنی مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی و بهزیستی تعرفه صفر اعمال می‌شود، اذعان می‌کند: «بر اساس این تعریف، ۳ دهک اول جامعه گاز را رایگان دریافت می‌کنند.»
به‌گفته فلاحتیان برای مشترکانی که نسبت به‌مدت مشابه سال قبل کاهش مصرف داشته باشند، تخفیف‌هایی درنظر گرفته خواهد شد. او در خصوص صنایع نیز توضیح می‌دهد: «اگر صنایع ۵ روز همکاری کنند و ۳۰ درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل مصرف را کاهش دهند، در قبض آنها ۱۰ درصد تخفیف اعمال می‌شود.»
معاون وزیر نفت درباره رقم دقیق جریمه‌ها نیز می‌گوید: «رقم ثابتی برای افزایش تعرفه‌ها از یک پله نسبت به پله قبل در نظر گرفته شده است که بزودی دولت آن را به‌صورت رسمی ابلاغ می‌کند. تصور می‌کنم که این ارقام تا اندازه‌ای قابلیت اصلاح مصرف بویژه در بخش خانگی را داشته باشد.»
پیش‌بینی کاهش ۱۰ درصدی مصرف با جرایم گازی
فلاحتیان در پایان از پیش‌بینی کاهش ۱۰ درصدی مصرف گاز بخش خانگی با اعمال تعرفه‌های بازدارنده خبر می‌دهد. او می‌گوید: «بر اساس بررسی‌هایی که انجام شده، اگر این طرح اصلاح مصرف برای مدیریت قبض گاز مورد استقبال مصرف کنندگان قرار بگیرد، ۱۰ درصد مصرف گاز خانگی کاهش پیدا می‌کند. این رقم معادل ۶۰ میلیون مترمکعب در هر روز می‌شود که عدد قابل توجهی است و به اصلاح مصرف بخش خانگی و در نهایت رفع ناترازی میان تولید و مصرف گاز کمک خواهد کرد.»
به‌گفته معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت ۶۰ میلیون متر مکعب گاز بیش از تولید دو فاز پارس جنوبی است که برای استحصال نفت از آن چند میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شده است.
راهکار خوش مصرفی
اصلی‌ترین راهکار اصلاح مصرف بخش خانگی، استفاده از وسایل گازی کم مصرف، اصلاح موتورخانه‌ها، عایق‌بندی صحیح ساختمان مطابق با مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان و تغییر رفتار مصرفی است؛ اما برای امسال و در کوتاه مدت، راهکارهایی نیز برای کاهش ۱۰ درصدی مصرف وجود دارد.
در خصوص این راهکارها، مجید چگنی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران می‌گوید: «از هموطنان می‌خواهیم تا با انجام اقدام‌های ساده‌ای مانند تنظیم دمای ۱۸ تا ۲۱ درجه سانتیگراد، پوشیدن لباس‌های گرم، محدود کردن فضای گرمایشی در منازل، خاموش کردن وسایل گرمایشی زمان ترک منازل و اماکن دولتی و اجتماعی، ما را در بخش مصرف همراهی کنند. این اقدام‌های به ظاهر ساده می‌تواند تا ۱۰ درصد ذخیره انرژی را به‌دنبال داشته باشد. ضمن آنکه به ما این امکان را می‌دهد تا در تأمین گاز نیروگاه‌ها و بخش خانگی و تجاری در فصل سرد، مشکل خاصی نداشته باشیم.»