هر سال ماه مهر بوی ماه مدرسه را می‌دهد و همزمان است با بازگشایی مدارس؛ ولی با شیوع ویروس کرونا در اسفند سال ۹۸، دو سال است که درهای مدارس به روی دانش‌آموزان بسته شده و آموزش‌ها به‌صورت مجازی دنبال می‌شود و کودکان از حضور در کنار یکدیگر و فضای پرشور و نشاط مدرسه و کلاس و نیمکت و تخته محروم شده‌اند.
از ابتدای شهریورماه با به گوش رسیدن زمزمه‌هایی از احتمال بازگشایی مدارس، مسوولان آموزش‌وپرورش استان قم تدابیر لازم را برای حضور پرشور دانش‌آموزان همراه با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برای پیشگیری از شیوع ویروس کرونا اتخاذ کردند تا این که با دستور ستاد ملی مقابله با کرونا، مدارس متوسطه دوم از ۱۵ آبان ماه و مدارس متوسطه اول و ابتدایی نیز از اول آذرماه به روی تمام دانش آموزان کشور بازگشایی شد.
مدارس قم در حالی بازگشایی شده است که همه‌گیری کرونا ادامه دارد و کارشناسان نسبت به آغاز فرارسیدن موج های جدید کرونایی در کشور در صورت عدم رعایت پروتکل های کرونایی هشدار می دهند.
هر چند مسوولان قم نیز سعی کرده اند برای کاهش این نگرانی‌ها کلاس‌های درس را به ناچار در روزها و ساعات کمتری نسبت به روال عادی برای دانش‌آموزان دایر کنند و اقداماتی را برای اجرای پروتکل ها در سطح مدرسه انجام دهند و هم این‌که همچنان آموزش با اپلیکیشن شاد ادامه یابد، با این حال برخی خانواده‌های قمی هنوز قانع نشده‌اند که حضور دانش‌آموزان در مدرسه از نظر نقل و انتقال کرونا و حتی ابتلای خود کودکان، به شرایط بی‌خطر یا کم‌خطر رسیده باشد.
در همین حال پایین‌ترین سطح واکسیناسیون کشور در قم و از سوی دیگر حرکات واکسن هراسی عده ای در قم و حتی برگزاری تجمع‌های بدون مجوز و فضاسازی علیه واکسیناسیون و کلیه دستاوردهای علم پزشکی، از مواردی است که باعث تردید برخی والدین نسبت به ضرورت حضور فرزندانشان سر کلاس‌های درس شده است؛ تردیدی که نگرانی مسوولان ذیربط نیز آن را تایید می‌کند.
نگرانی مسوولان استان قم از فعالیت‌های واکسن هراسانه در این استان بارها سرخط اخبار این استان قرار گرفته و برخی نهادهای حوزوی و دانشگاهی با صدور بیانیه‌هایی از فعالیت این گروه‌ها اعلام برائت کرده‌اند.
با وجود چنین فضایی در استان قم، بسیاری از خانواده‌ها نسبت به حضور فرزندانشان در محیط‌های سربسته بیش از پیش ابراز نگرانی می‌کنند و برخی از والدین نیز به طور کامل مانع از رفتن فرزندانشان به مدرسه شده‌اند.
از ابتدای اجرای طرح واکسیناسیون همگانی کرونا در قم یک‌میلیون و ۳۰۶ هزار و ۲۹۱ دُز واکسن به جامعه هدف تزریق شده است که کمتر از ۵۰ درصد جمعیت ۲ دُز واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند.
مادر یکی از دانش‌آموزان به خبرنگار ایرنا، گفت: بنده به‌عنوان ولی دانش‌آموز دوم دبستانی با بازگشایی مدارس در شرایط کنونی مخالف هستم، چرا که این کار با توجه به هشدار متخصصان همه‌گیری کرونا و آمارها و همچنین تجربه بازگشایی‌ها در کشورهای اروپایی، موجب افزایش احتمال ورود استان و کشور به موج ششم می‌شود.
فاطمه برزگر افزود: از نظر بنده مسوولان مدارس عملا امکانات، نیرو و توانایی کافی برای فراهم کردن مقدمات مورد نیاز برای برگزاری کلاس‌ها به‌صورت حضوری با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی را نداشته و از طرف دیگر خود دانش‌آموزان نیز به دلیل سن کم و بازی گوشی توجه لازم را ندارند.
وی با بیان این‌که به همین دلیل امکان فراگیری بیماری کووید ۱۹ بیش از قبل مهیا می‌شود، ادامه داد: در این رابطه باید به تجربه کشورهای دیگر هم توجه داشت که با وجود واکسیناسیون بیش از ۷۰ درصدی باز هم بعد از بازگشایی مدارس و دیگر اجتماعات، درگیر شیوع مجدد کرونا شدند و بار دیگر موج بیماری و مرگ‌ومیر بر اثر کرونا در این کشورها افزایش یافته است.
یکی دیگر از اولیای دانش‌آموزان که مخالف بازگشایی مدارس بود، گفت: بسیاری از دانش‌آموزان و دانشجویان قمی هنوز اقدام به تزریق واکسن نکرده‌اند، بنابراین تجمع این گروه‌های سنی در مکان‌های سربسته خطرآفرین خواهد بود.
محمد طاهری افزود: گاهی در بین افراد بالغ و بزرگسال دیده می‌شود شیوه‌نامه‌های بهداشتی را رعایت نمی‌کنند، بنابراین رعایت شیوه‌نامه‌ها در بین نوجوانان و کودکان دبستانی بسیار بعید به نظر می‌رسد.
از سوی دیگر برخی خانواده‌ها در عین نگرانی از وضعیت کرونا، به آسیب‌ها و نقائص آموزش مجازی و غیرحضوری بخصوص در میان کودکان کم سن و سال اشاره می‌کنند.
پدر یکی از دانش‌آموزان به خبرنگار ایرنا گفت: خطر بازگشایی مدارس در مقطع کنونی به دلیل احتمال ابتلا دانش‌آموزان وجود دارد، ولی باید آسیب‌های آموزش مجازی را نیز در نظر گرفت.
عباس خدادادی افزود: در ۱۹ ماه گذشته فرزند من با گوشی موبایل تحصیل کرده است که این شیوه نمی‌تواند پاسخگوی حتی ۵۰ درصد آموزش حضوری باشد و در آینده صدمات جبران‌ناپذیری بر یادگیری دانش‌آموزان خواهد گذاشت و باعث افت تحصیلی می‌شود.
مادر یکی دیگر از دانش آموزان نیز گفت: عدم حضور در مدارس و نبود تعاملات اجتماعی باعث افزایش احساس تنهایی و به نوعی افسردگی در برخی دانش آموزان شده است.
نرگس جهانگیری افزود: از سوی دیگر دوری از محیط کلاس مانع رشد خلاقیت و ابتکار عمل در دانش‌آموزان شده و آن‌ها را بیش‌ازپیش وابسته به والدین در انجام امور می‌نماید.
در سال تحصیلی جاری تعداد دانش‌آموزان در استان قم با افزایش حدود ۱۰ هزار نفری نسبت به سال تحصیلی گذشته به بیش از ۲۷۵ هزار دانش‌آموز افزایش یافته است؛ ۱۲۴ هزار دانش‌آموز در گروه سنی ۱۲ تا ۱۸ سال قرار دارند و باید واکسن دریافت کنند.
وضعیت کرونایی قم که از ۲۳ تیرماه امسال در وضعیت قرمز از نظر شیوع کرونا قرار گرفته بود، بر اساس رنگ‌بندی اپلیکیشن ماسک، از بیستم شهریورماه جاری وارد مناطق پرخطر و نارنجی کرونایی شد و از ۳۰ مهرماه به رنگ زرد درآمد.
پوشش واکسیناسیون در میان دانش‌آموزان قم پایین و نگران‌کننده است
معاون فنی مرکز بهداشت قم گفت: میزان پوشش دُز اول واکسن در دانش‌آموزان گروه سنی ۱۲ تا ۱۸ سال حدود ۶۳ درصد و ۲ دُز واکسن نیز ۳۹ درصد می‌باشد که نسبت به میانگین کشوری بسیار پایین و نگران‌کننده است.
محمدجواد باقریان در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا، افزود: اگرچه واکسیناسیون به‌عنوان قانون و اجبار در نظر گرفته نشده است، ولی برای حفظ سلامت دانش‌آموزان بالای ۱۲ سال در محیط مدارس راهکار مناسبی است.
وی از والدین دانش‌آموزان درخواست کرد: نسبت به واکسیناسیون فرزندان خود اقدام کنند و والدینی که دانش‌آموز زیر ۱۲ سال دارند نیز واکسیناسیون خود را کامل کنند.
وی خاطرنشان کرد: از ابتدای بازگشایی مدارس ۸۰ تیم از کارشناسان بهداشت محیط با همکاری نیروهای بهداشتی مدارس بر رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی نظارت دارند تا آموزش‌ها به‌صورت حضوری ادامه پیدا کند.
باقریان همچنین از کادر مدرسه درخواست کرد: بر رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی، تهویه کلاس‌ها و سرویس‌های مدارس نظارت کنند.
وی تاکید کرد: تلاش این است تا محیطی امن برای دانش‌آموزان مهیا کنیم و در این راستا کارشناسان بهداشت آموزش‌وپرورش با مدارسی که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت نکنند، برخورد می‌کنند.
وی با اشاره به این‌که طی یک ماه گذشته تست کرونای ۱۵۰ فرد زیر ۱۸ سال استان، مثبت شد، بیان کرد: با توجه به این‌که مدارس متوسطه اول و ابتدایی از اول آذرماه بازگشایی شده است، این دانش‌آموزان در محیطی غیر از مدرسه به ویروس کرونا مبتلا شده بودند.
معاون مرکز بهداشت قم افزود: به محض مثبت شدن تست یک دانش‌آموز، کل کلاس باید به مدت ۱۴ روز به‌صورت غیرحضوری اداره شود و درصورتی‌که تست ۲ دانش‌آموز در یک زمان در ۲ کلاس مختلف مثبت شود، کل مدرسه تعطیل می‌شود.
وی تاکید کرد: تاکنون گزارشی از مثبت شدن تست دانش‌آموزانی که سر کلاس حضور دارند، در استان قم نداشتیم.
حضور دانش آموزان در مدارس قم الزام آموزشی دارد
معاون اداره کل آموزش‌وپرورش قم گفت: از یکم آذرماه جاری حضور دانش آموزان سه مقطع تحصیلی در کلاس‌های درس از نظر آموزشی الزامی و اجباری است.
مریم السادات پناهنده در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا، افزود: تاکنون ۶۵ درصد از دانش آموزان متوسطه اول و دوم قم واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند و امیدواریم به‌زودی با همراهی والدین واکسیناسیون دانش آموزان در این استان تکمیل شود.
وی اضافه کرد: شکل حضور دانش آموزان در مدارس با آنچه قبل از شیوع کرونا بوده، متفاوت است و همه دانش آموزان باید طبق برنامه زمان‌بندی که مدارس برنامه‌ریزی کرده‌اند، سر کلاس‌های درس حاضر شوند.
وی گفت: مسوولان مدارس در تلاش هستند تا با اتخاذ تمهیدات لازم برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی، محیطی سالم را برای دانش آموزان ایجاد کنند.
پناهنده بیان کرد: ساعت حضور، مدت تشکیل کلاس‌ها و تهویه طبیعی در همه مدارس بررسی و مشخص شده است.
وی با بیان این‌که آموزش مجازی نمی‌تواند به میزان حضوری موثر باشد، خاطرنشان کرد: با توجه به آسیب‌های جسمی و روحی که خانواده‌ها به‌واسطه شیوع کرونا متحمل شده‌اند، آموزش حضوری می‌تواند این آسیب‌ها را کاهش دهد و یادگیری دانش آموزان را تقویت کند.
وی از اولیای دانش آموزان درخواست کرد: همکاری لازم را با آموزش‌وپرورش داشته باشند تا دانش آموزان با شرکت در کلاس‌های حضوری درصد یادگیری خود را ارتقا دهند و روحیه نشاط بین دانش‌آموزان و خانواده‌هایشان برقرار شود.
اقدامات لازم برای حضور دانش‌آموزان در مدارس قم انجام شد
مدیرکل آموزش‌وپرورش قم گفت: بلافاصله پس از مشخص شدن زمان حضور دانش‌آموزان در کلاس‌های درس، اقدامات لازم برای این حضور انجام شده است.
حمیدرضا شیخ‌الاسلام در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا، افزود: اطلاع‌رسانی لازم به کادر اجرایی و معلمان صورت گرفته و نظافت مدارس و تمهیدات لازم برای رعایت پروتکل‌ها انجام شد و روزانه پیگیری می‌شود.
وی بیان کرد: جلسه‌ای نیز با حضور مدیران مدارس دخترانه و پسرانه در خانه معلم برگزار و جمع‌بندی‌ها انجام شد و نکاتی که باید رعایت شود نیز یادآوری شد؛ این آمادگی در استان هست که میزبان دانش‌آموزان باشد.
وی افزود: همه کلاس‌های درس به ۲ گروه تقسیم‌بندی شده تا تراکم دانش‌آموزان در سطح مدارس مدیریت شود و فاصله‌گذاری طبق پروتکل‌های بهداشتی باشد.
شیخ‌الاسلام خاطرنشان کرد: مساحت کلاس‌های درس مدارس استان به‌طور میانگین بیش از ۳۵ مترمربع است که ۱۵ تا ۱۸ دانش‌آموز در هر کلاس با رعایت فاصله‌گذاری می‌توانند حضور داشته باشند.
به گفته وی، فضای باز مدارس نیز می‌تواند حدود نیمی از دانش‌آموزان را با رعایت فاصله‌گذاری در خود جای دهد.
وی از اولیا دانش آموزان خواست: مانند سال‌های گذشته همکاری لازم را با مجموعه آموزش و پروش داشته باشند و انجمن اولیا و مربیان نیز به کمک بیایند تا آموزش‌وپرورش بتواند روحیه نشاط بین دانش‌آموزان و خانواده‌هایشان برقرار کند.
مدیرکل آموزش‌وپرورش قم با اشاره به استقبال شهروندان از بازگشایی مدارس، گفت: اجباری برای حضور دانش‌آموزان در مدارس وجود ندارد، ولی با توجه به آسیب‌های جسمی و روحی که خانواده‌ها به‌واسطه شیوع کرونا متحمل شده‌اند، اولیا از حضوری شدن مدارس استقبال می‌کنند.
وی اضافه کرد: بر اساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته بیش از ۸۰ درصد شهروندان نسبت به حضور فرزندانشان در مدارس استقبال می‌کنند و برای ۲۰ درصد دانش‌آموزان تدابیر دیگری خواهیم داشت.
وی با بیان این‌که ساعات آموزش حضوری روزانه یک ساعت خواهد بود، ادامه داد: برنامه شاد همچنان فعال خواهد بود و فعالیت‌های آموزشی در فضای مجازی ادامه خواهد داشت.
شیخ‌الاسلام با بیان این‌که آموزش‌وپرورش تک‌بعدی نیست، افزود: با هم زندگی کردن، نحوه تعاملات و روابط اجتماعی در مدارس به دانش‌آموزان آموزش داده می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: بیشتر مدارس واقع در مناطق و روستاهای استان قم به دلیل جمعیت کم دانش‌آموزی از اول مهرماه به‌صورت حضوری در حال فعالیت هستند.
ویروس کرونا موجب بیماری عفونی «کووید ۱۹» می‌شود و این ویروس ۲۴ آذر ۱۳۹۸ در شهر «ووهان» واقع در مرکز کشور چین گزارش شد، ابتدا از این بیماری به‌عنوان ذات‌الریه نام برده می‌شد، اما کمیسیون ملی بهداشت چین در ۹ دی ۱۳۹۸ به‌صورت رسمی شیوع این ویروس را در چین اعلام کرد.
«کرونا»، ویروسی است که گستردگی شیوع آن بسیار وسیع است و از جمله راه‌های انتقال آن عطسه، سرفه، دست دادن و روبوسی است؛ پزشکان توصیه می‌کنند، افراد علاوه بر پرهیز از دست دادن، روبوسی و حضور در مرکزهای عمومی؛ به هنگام عطسه لازم است، جلوی بینی خود را با دستمال بگیرند و یا برای مهار آن از آرنج خود استفاده کنند.
برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا؛ رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی همچون استفاده از «ماسک» و «فاصله‌گذاری اجتماعی» توصیه شده است.