چهرهپرداز دومین ساخته جعفر نجفی مستندساز جوان چهارمحال و بختیاری است که آذرماه امسال در سی و چهارمین جشنواره بینالمللی ایدفا هلند، به عنوان معتبرترین رویداد سالانه سینمای مستند جهان و مورد تایید آکادمی اسکار، توانست جایزه انجمن بینالمللی منتقدان فیلم (فیپرشی) را از آن خود کند.
مستند چهرهپرداز پیش از این نیز در نخستین نمایش جهانی خود در اواخر مهر امسال، جایزه بهترین فیلم بخش رقابتی هفدهمین جشنواره آسیایی «یاماگاتا» ژاپن را برای جعفر نجفی به ارمغان آورد.
این کارگردان جوان، مستند دیگری را نیز در سال ۲۰۱۹ با محوریت مناسبات اجتماعی در ایل بختیاری و با عنوان «آشو» به جشنوارههای بینالمللی معرفی کرد که آن نیز همچون چهرهپرداز در جشنواره ایدفا صاحب عنوان برتر شد و جایزه فیلم کودک و نوجوان این جشنواره را به دست آورد.
همچنین این مستند کوتاه در جمع ۱۵ مستند برتر قاره کهن نیز قرار گرفت تا همراه با ۲۰ جایزه بینالمللی دیگر، صفحات بیشتری را بر افتخارات نجفی اضافه کند.
جعفر نجفی هماکنون سومین فیلم مستند خود را روی میز تدوین دارد که به گفته خودش، این فیلم نیز روایتی دیگر از زندگی بختیاریها است.
وی در گفتوگو با ایرنا درباره فیلم مستند چهرهپرداز و چگونگی انتخاب موضوع برای ساخت این فیلم افزود: کار تحقیق و پژوهش این فیلم بیش از یک سال به طول کشید و تصویربرداری آن نیز در زمان کوچ ایل به سمت شهرستان کوهرنگ در چهارمحال و بختیاری انجام شد تا تلاش بیوقفه زن جوانی به نام مینا را که میکوشد در دانشگاه مشغول به تحصیل شود و شروط همسرش را برای ادامه تحصیل بپذیرد، به نمایش بگذارد.
نجفی با اشاره به تمرکزش بر جغرافیای ایل بختیاری و روایت زندگی مردمان این ایل تصریح کرد: آداب و سنتهای مردمان ساکن در این منطقه بسیار غنی و البته دستنخورده است و اگر سالها درباره آن فیلمهای گونان ساخته شود باز هم جای کار و تولید اثر جدیدی وجود دارد از این رو با توجه اینکه خودم نیز در میان همین ایل متولد شدم، سعی دارم برخی از آسیبهای موجود را در قالب فیلم مستند بیان کنم.
وی یادآور شد: در مستند چهرهپرداز ، شوهر مینا تصمیم دارد بر اساس سنت معمول، همسر دیگری اختیار کند و مینا در شرایطی متفاوت و هنگامی که پای پسر خردسالش به میان میآید به امید آنکه روزی فرزندش راه بهتری در پیش بگیرد، خواسته همسرش را میپذیرد.
نجفی مشکلات ساخت فیلم مستند به ویژه مستند چهرهپرداز را نیز تا حدودی مربوط سختگذر بودن منطقه و همچنین به چگونگی برقراری ارتباط با شخصیتهای فیلم و خانوادههای آنان دانست و ادامه داد: مهمترین امتیازی که توانست به برقراری این ارتباط و اجازه تصویربرداری منجر شود، موضوع همزبانی خودم با شخصیتهای فیلم است چرا که ارتباطات قومی میان بختیاریها همواره مورد توجه است و شخصی را که با آنها نسبت خویشاوندی ایلی دارد، راحتتر در میان خود قبول میکنند.
این فیلمساز ۳۴ ساله که متولد کوهرنگ است، افزود: روایتگری سنتها و باورها رایج در جوامع کوچک نیاز به تحقیق و پژوهش بسیاری دارد و به همین دلیل در جریان ساخت مستند چهرهپرداز علاوه بر آنکه کار بررسی موضوع بیش از یک سال به طول کشید، از افراد آگاه به مسائل تاریخی، اجتماعی، روانشناسی و حتی پزشکی نیز نظرخواهی شد تا بتوان با زاویهای صحیح به روایت موضوع پرداخت، این مستند نیز همچون فیلم آشو طنز تلخی دارد که شاید مخاطب در نگاه نخست با آن بخندد و گاهی نیز شاد شود اما در ادامه مفهوم واقعی و روایت تلخ آن را متوجه میشود.
وی به اثرگذاری فیلم آشو در سرنوشت ۲ شخصت اصلی آن اشاره و تصریح کرد: خوشبختانه این فیلم توانست به آنان کمک کند تا مسیر زندگیشان را تغییر دهند و این همان اثر مثبتی است که در این دست فیلمهای مستند، آن را دنبال میکنم.
نجفی که تحصیلاتش را در حوزه فیلمسازی به پایان برده است درباره آینده کاریاش گفت: با وجود آنکه ساخت فیلم داستانی را در همراهی با برادرم فریدون نجفی تجربه کردهام اما ساخت مستند را به عنوان یک علاقه شخصی ادامه خواهم داد چرا که آنچه تاکنون در ۲ اثر آشو و چهرهپرداز به تصویر کشیده شده است، بخشی از دغدغههای است که همچنان جای کار و تولید اثر دارد.
وی همچنین درباره موفقیت دیگر فیلمسازان چهارمحال و بختیاری در عرصه فیلم مستند اظهار داشت: جهش خوبی در این زمینه رخ داده است و افراد جوان و خوشفکری در این عرصه کار تولید فیلم را شروع کردهاند که هر کدام میتوانند در به تصویر کشیدن و معرفی فرهنگ استان به ایران و جهان سهیم شوند.
نجفی حمایت از فیلمسازان به ویژه کارگردانان جوان را یادآور شد و گفت: عمده این افراد همچنان علاقهمند به کار و تولید اثر در استان خود هستند از این رو اگر ادارات و نهادهای مختلف در تولید اثر همراهی بیشتری با آنان داشته باشند، میتوان به درخشش آثار تعداد بیشتری از هنرمندان در عرصههای بینالمللی امیدوار شد.
به گزارش ایرنا، در فیلم مستند چهرهپرداز، سید شهابالدین طباطبایی، فریدون نجفی، ناصر قائدی، ستار اورکی، عماد خدا بخش، سولماز منصوری و آساره هداوند به ترتیب به عنوان تهیهکننده، مدیر فیلمبرداری و مشاور کارگردان، مجری و طرح، آهنگساز، تدوین، دستیار کارگردان و برنامهریز و دستیار کارگردان در ساخت این فیلم مشارکت داشتند.
این سومین سال پیاپی است که مستندی از فیلمسازان چهارمحال و بختیاری در جشنواره بینالمللی ایدفا هلند، معتبرترین رویداد سالانه سینمای مستند جهان و مورد تایید آکادمی اسکار حضور دارد، در این مدت جعفر نجفی با ۲ فیلم مستند و مرجان خسروی با مستند «برف میآید» در جمع حاضران این رویداد مهم هنری قرار گرفتند.