به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، آیت‌الله سید ابراهیم رییسی روز یکشنبه در پانزدهمین اجلاس سران کشورهای عضو همکاری‌های اقتصادی (اکو) در عشق‌آباد گفت: جمهوری اسلامی ایران اولویت ویژه‌ای برای همکاری و مشارکت اقتصادی با کشورهای آسیایی به خصوص همسایگان خود در آسیای جنوبی، آسیای غربی، آسیای میانه و قفقاز قائل است.
رییس جمهوری تاکید کرد: بی‌تردید تقویت نقش و جایگاه سازمان‌های منطقه‌ای به عنوان تسهیل‌کننده همکاری‌های دو جانبه و چندجانبه مورد توجه و اهتمام ماست که یکی از نمودهای واضح آن سازمان همکاری‌های اقتصادی «اکو» است.
وی افزود: مجموعه «اکو» علاوه بر بهره‌مندی از ویژگی‌های مادی قدرت همچون جمعیت نیم میلیاردی، مالکیت یک سوم منابع انرژی جهان، موقعیت بی‌نظیر ارتباطی میان اروپا با چین و روسیه با خلیج فارس و اقیانوس هند، نیروی انسانی جوان و پرتوان، در بردارنده هویتی ممتاز به نام اسلام است.
آیت الله رییسی تصریح کرد: ما فقط همسایگانی توانمند نیستیم، بلکه میراث‌دار و در عین حال پیش برنده یک هویت اصیل منبعث از فرهنگ اسلامی هستیم که قادر است آینده بشریت را در درخشان‌ترین حالت رهبری کند و هم می‌تواند بالندگی و نشاط معنوی را به کالبد همکاری‌های همه جانبه میان ما تزریق نماید.
رییس دولت سیزدهم خاطرنشان کرد: طی سالیان گذشته دستاوردها و پیشرفت‌های خوبی در سازمان «اکو» به دست آمده است اما کماکان فاصله معناداری بین موفقیت‌های حاصله با ظرفیت‌ها و توانمندیَ‌های واقعی سازمان وجود دارد. برای نمونه با وجود پتانسیل‌های تجاری بالا، تجارت درون منطقه‌ای کماکان کمتر از ۱۰ درصد است.
رییس جمهوری با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور مهم به دنبال ارتقای سطح همکاری‌ها در اکو و ترفیع رتبه و منزلت این سازمان در مناسبات منطقه‌ای و بین‌المللی است، گفت: ما معتقدیم ابزارهای موثری برای جهش سازمان وجود دارد که در صورت اشتراک مساعی اعضا می‌تواند علاوه بر پیشرفت مادی کشورها، سعادت نسل‌های آینده را تضمین نماید.
وی ادامه داد: البته لازم است به پیامدهای همه‌گیری کرونا توجه داشت؛ اینک نیازمند دخالت جمعی دولت‌های عضو هستیم تا آثار مخرب همه‌گیری کرونا را از منطقه دور کنیم و مناسبات و تعاملات فی‌مابین را با شتاب مناسب و به کمک تجربه‌هایی که در حوز سلامت و آموزش و تولید دارو داشته‌ایم، ارتقا دهیم.
رییس‌جمهوری با تاکید بر ضرورت‌های چون جدیت در تجارت، شبکه مواصلاتی مکمل، انرژی و ظرفیت‌های تجاری و توسعه‌ای آن، اقتصاد دیجیتال و معماری جد ید مالی در اکو، درباره ضر ورت جدیت در تجارت گفت: بسیاری از گشایش‌های اقتصادی در اکو، منوط به ارتقای تجارت درون‌منطقه‌ای است.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد نقش بیشتری در آزادسازی‌های تجاری در منطقه اکو ایفا کند. مایلیم همه کشورهای عضو براساس زمان‌بندی که متناسب با اقتصاد ملی آن‌هاست در آزادسازی‌های تجاری در اکو، چه در قالب موافقتنامه اِکوتا (ECOTA) و چه در قالب مذاکرات تجارت آزاد حضور داشته باشند.
رییس دولت سیزدهم تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران آماده است با اعطای تعرفه‌های ترجیحی مناسب در چارچوب اکو، در حصول این هدف مهم، سهم داشته باشد.
آیت‌الله رییسی با تاکید بر وجود شبکه‌های مواصلاتی، اظهار کرد: شبکه‌های مواصلاتی منطقه اکو نه تنها لازمه توسعه تجارت درون منطقه‌ای است بلکه در خدمت تجارت کشورهای عضو، به ویژه کشورهای محصور در خشکی، با جهان خارج است.
وی افزود: معتقدیم پتانسیل‌های تجاری منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به حدی است که دیر یا زود، تمام مسیرهای بالقوه در منطقه اکو باید گشوده شود. شکل‌گیری کریدور جاده‌ای اسلام‌آباد - تهران -استانبول پس از ۱۰ سال شاهد این مدعاست. برای منطقه اکو، کریدور «خواف - هرات – مزارشریف - حِیرَتان» به همان اندازه اهمیت دارد که کریدور «حِیرَتا- مزارشریف- پیشاور»؛ کریدور ریلی «رشت – آستارا - باکو» به همان اندازه ضروریست که کریدور آبی «امیرآباد- اُکتائو»؛ کریدور «استانبوا – سرخس - آلماتی» به همان اندازه نقش‌آفرین است که کریدور «بندرعباس - سرخس- آلماتی»؛ بندر چابهار به همان اندازه مهم است که بندر گوادِر؛ بنادر ایران در شمال و جنوب، زیرساخت‌های بی‌بدیل همکاری و رفاه و برادری در منطقه هستند.
رییس‌جمهوری درباره اهمیت انرژی و ظرفیت‌های تجاری و توسعه‌ای آن، گفت: تکمیل اقدامات ناتمامی همچون ایجاد بازار منطقه‌ای برق اکو، ایجاد کنسرسیوم شرکت‌های انرژی اکو، عملیاتی شدن مرکز انرژی‌های پاک اکو، و ساز وکار همکاری صنایع پالایشی اکو باید در اولویت قرار گیرد.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران علاوه بر جدیت در همکاری در این حوزه‌ها، آماده است برنامه‌های آموزشی حوزه نفت و گاز برای کشورهای عضو اکو را توسعه دهد. همچنین علاقه‌مندیم پروژه‌های انتقال آب به کشورهای متقاضی از جمله جمهوری اسلامی ایران در دستور کار سازمان اکو قرار گیرد.
رییسی با اشاره به اقتصاد دیجیتال گفت: جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد در زمینه‌هایی همچون اتصال فیبر نوریِ کشورهای عضو، ایجاد پلتفرم‌های دیجیتالی مشترک، تبادلات فناورانه، علمی و دانشگاهی، ایجاد بازارهای مشترک منطقه‌ای فناوری اطلاعات و ارتباطات و همچنین در حوزه تجربه آموزش شاد، هوش مصنوعی و آموزش مجازی با اعضا همکاری کند.
وی اضافه کرد: این آمادگی وجود دارد تا جمهوری اسلامی ایران نقطه کانونی این همکاری‌ها در سازمان اکو باشد و به این سازمان کمک کند تا اجلاس سالانه‌ای را در خصوص امنیت سایبری و آموزش مجازی در سطح حرفه‌ای میان کشورهای عضو برگزار کند.
رییس‌جمهوری همچنین درباره اهمیت معماری جدید مالی در اکو خاطرنشان کرد: ظرفیت‌های تجاری منطقه، الزامات زیرساختی و توسعه‌ای منطقه، و محدودیت دسترسی به منابع مالی خارج از منطقه ایجاب می‌کند سازوکارهای مؤثرتری در قالب یک معماری ملی منطقه‌ای جدید به کار گرفته شود.
وی ادامه داد: «بانک تجارت و توسعه اکو» باید با انجام اصلاحات قانونی و رویه‌ای، نقش پررنگی در تأمین مالی مبادلات تجاری مابین کشورهای عضو برعهده گیرد. جمهوری اسلامی ایران آماده است افزایش سرمایه این بانک را با نگاه مثبت مدنظر قرار دهد.
آیت‌الله رییسی افزود: همچنین ایده ایجاد «صندوق سرمایه‌گذاری مشترک اکو» که در نشست صندوق‌های ثروت ملی کشورهای عضو که از سوی ایران مطرح شده است را راهگشا می‌دانیم و در اینجا اعلام می‌کنم به محض تمهید مقدمات و تأسیس این صندوق در اکو، صندوق توسعه ملی جمهوری اسلامی ایران سهم خود را در اختیار پروژه‌های تحت پوشش این صندوق قرار خواهد داد. جمهوری اسلامی از گسترش تعاملات فرهنگی بخصوص همکاری‌های بین دانشگاهی، در راستای بهره‌مندی از ظرفیت نخبگان و توسعه دیپلماسی علمی حمایت می کند.
وی ادامه داد: همچنین جمهوری اسلامی از هر پیشنهادی که منجر به گسترش ترتیبات و سازوکارهای همکاری در اکو به همه اعضا شود حمایت می‌کنیم.
به گفته رییسی، جمهوری اسلامی ایران آمادگی کامل دارد تلاش‌های مکمل ازجمله تأسیس پلیس اکو (اکوپل) و ایجاد سازوکار همکاری‌های قضایی اکو در اسرع وقت نهایی شود و «مرکز مبارزه با فساد و همکاری‌های آمبودزمان اکو» مستقر در تهران نیز به سرعت عملیاتی گردد.
رییس دولت سیزدهم با بیان اینکه در سال‌های اخیر خوشبختانه سازمان اکو رویکرد و موضع مؤثری را در ارتباط با برخی موضوعات جامعه بین‌المللی از خود به نمایش گذاشته است، گفت: قطعنامه اخیر مجمع عمومی سازمان ملل متحد درخصوص «همکاری سازمان ملل متحد و سازمان اکو» حاکی از همکاری مؤثر دو سازمان در موضوعات جهانی با آثار منطقه‌ای است.
وی با اشاره به یکی از موضوعات روز جهانی یعنی تغییرات اقلیم، اظهار کرد: سازمان اکو و آژانس محیط زیستی آن، از مدت‌ها قبل با طراحی پروژه‌های مربوط به تغییر آب و هوا و گرمایش زمین، پایبندی اعضا را به این دستور کار جهانی نشان داده است و ضرورت دارد با اهتمام بیشتر به آن پرداخته شود.
وی یادآور شد: تغییر اقلیم یک مبحث جهانی با تبعات فراگیر است که کلیه کشورها اعم از توسعه یافته و در حال توسعه را تحت تأثیر قرار داده است.
رییسی وضعیت فعلی را حاصل عملکرد کشورهای صنعتی و توسعه یافته در طول دو قرن اخیر دانست که با تخریب منابع طبیعی و استفاده بی‌رویه از منابع زیرزمینی و معادن، با افزایش حرارت کره زمین، زندگی بشر را به مخاطره جدی انداخته است.
رییس‌جمهوری تاکید کرد: دولت‌های صنعتی باید مسئولیت‌های تاریخی خود را بپذیرند و نسبت به تأمین مالی، انتقال فن‌آوری‌های مربوطه و ظرفیت‌سازی در کشورهای در حال توسعه اقدام کنند. منطقه اکو باید یکی از مناطق هدف در دریافت چنین کمک‌هایی باشد.
رییسی صلح پایدار، توسعه پایدار و رفاه همگانی را در گرو تحقق دو اصل عدالت و معنویت دانست و گفت: تحقق عدالت در سطح جهان مستلزم بازتعریف روابط کشورهای توسعه‌یافته با کشورهای در حال توسعه است.
وی افزود: روابط موجود حاصل سیاست‌های سلطه‌طلبانه است یکتاپرستان بر مواسات و برادری تمامی بندگان خدا تأکید دارند. ادیان الهی به خصوص معارف اسلام نیز تبعیض ناروا را برای هیچ قوم، نژاد و ملتی را نمی‌پذیرند.
رییس دولت سیزدهم در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران تبعیض ناروا را برای هیچ قوم، نژاد و ملتی را نمی‌پذیرد، گفت: جمهوری اسلامی براین باور است که مدیریت منطقه باید توسط خود کشورهای منطقه انجام پذیرد.
آیت الله رییسی یادآورشد: پایان یافتن خصومت‌ها در منطقه قفقاز نوید دهنده ثبات و آغازگر فصل جدید توسعه و همگرایی منطقه‌ای است و وظیفه همه ما است که در این جهت کار کنیم.
وی با بیان اینکه مشارکت و همراهی کشورهای عضو اکو با حوزه قفقاز در این مرحله می‌تواند به تعمیق و ارتقای نقش سازمان کمک کند، گفت: با توجه به شرایط جدید منطقه قفقاز معتقدیم احیای مسیرهای سنتی و تسهیل جابجایی کالا و مسافر در منطقه پس از سه دهه به رشد و توسعه منطقه اکو کمک خواهد کرد. همچنین بر این اعتقادیم هرگونه تغییر در جغرافیای سیاسی منطقه نه تنها به ثبات منطقه کمک نمی‌کند بلکه زمینه تنش‌های بیشتر در آینده را فراهم می‌کند.
آیت الله رییسی اضافه کرد: همکاری میان کشورهای حوزه قفقاز بر پایه احترام متقابل و حفظ تمامیت ارضی کشورها و قواعد بین‌المللی تضمین‌کننده صلح، ثبات و زمینه‌ساز پیشرفت و توسعه کشورهای منطقه خواهد بود. همچنین ثبات در منطقه قفقاز و شکل‌گیری همکاری‌های فرامنطقه‌ای مانند ایجاد کریدور بین المللی خلیج فارس - دریای سیاه، باعث تسریع تجارت و مراودات اقتصادی اعضای اکو می‌شود.
رییس‌جمهوری با بیان اینکه سازمان اکو در دهه‌های اخیر ساز و کارهای مناسبی در حمایت از توسعه اقتصادی و بازسازی افغانستان، که در آغوش کشورهای اکو قرار دارد پی‌ریزی کرده است، گفت: پیام نشست سران اکو به جهان باید حاکی از تداوم حمایت این سازمان از تلاش‌های افغانستان و مردم نجیب آن در بازسازی و توسعه اقتصادی باشد.
آیت الله رییسی ادامه داد: اینک با رسیدن فصل سرما مردم افغانستان بیش از همه به کمک‌های معیشتی اولیه و سوخت نیاز دارند، اما سوزناک‌تر از سوز سرما این است که منابع مالی ملت افغانستان توسط اشغالگران آمریکایی محبوس شده است.
رییس دولت سیزدهم اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران مانند همیشه آماده هرگونه همکاری و کمک به مردم افغانستان به ویژه آموزش و تحصیل زنان و دختران با استعداد آن سرزمین است.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به تعاملات و مراودات جمهوری اسلامی ایران و سازمان اکو تاکید کرد: حمایت جمهوری اسلامی ایران از سازمان اکو و فعالیت‌های آن بدون قید و شرط است.
آیت الله رییسی با بیان اینکه تحریم‌های آمریکا علیه ایران کوچکترین خللی در اراده جمهوری اسلامی ایران در سیاست تعامل حداکثری با همسایگان و منطقه ایجاد نکرده است، گفت: ایالات متحده آمریکا با خروج غیرقانونی از برجام و تحمیل تحریم‌های یک جانبه و ظالمانه علیه ایران و استمرار این سیاست ظلم حداکثری نشان داد که منافعش با منافع منطقه ما سازگار نیست.
رییس‌جمهوری منفعت منطقه را در همکاری‌های سودمند و برادری ملت‌های منطقه عنوان کرد و گفت: جمهوری اسلامی آماده است همه ظرفیت‌های خود را برای تحقق این هدف انسانی به کار ببندد.
آیت‌آلله رییسی از مقامات حاضر در نشست‌های مقامات ارشد، شورای وزیران و شورای نمایندگان دائم اکو بابت آماده‌سازی اسناد این نشست و نشست پانزدهم سران تشکر کرد.
وی در پایان سخنانش برای دولت و مردم ترکمنستان سعادت روزافزون آرزو کرد.