به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، جشنواره بین المللی فیلم‌های مستند، جشنواره سینما حقیقت مهمترین و برجسته‌ترین رویداد سینمایی در حوزه فیلم های مستند است که نقشی مهم در تولید، معرفی، اکران و تمرکز بر فیلم مستند و فعالان این عرصه دارد.
نظرات مثبتی از سوی برخی از سینماگران و علاقمندان حرفه‌ای این جنس از سینما نسبت به جشنواره سینما حقیقت وجود دارد؛ نظراتی که هم این رویداد را مهمترین رویداد در حوزه سینمای مستند معرفی می کنند و هم از سویی خواهان تغییر، اصلاح و بهبود در شیوه اجرا و روند مدیریتی این جشنواره هستند.
حفظ استقلال نگاه و توانایی برقراری ارتباط با مخاطب عام، کسب اقبال مردمی و برقراری ارتباط بی واسطه با مردم، حفظ ثبات در ماهیت، حضور چهره‌های برجسته مستند دنیا در سینما حقیقت و برگزاری کارگاه‌های مختلف، یافتن یک هویت مشخص و سلیقه‌ای معین از جمله مواردی است که سینماگران و کنشگران عرصۀ مستند در طی سال‌های برگزاری جشنواره سینما حقیقت به عنوان مهمترین دستاوردهای آن مطرح می کنند.
«حقیقت» استقلال نگاه خود را حفظ کرده است
مرتضی شعبانی مستندساز و خالق مستند نت های مسی یک رویا (۱۳۹۸) در توضیح کیفیت جشنواره سینما حقیقت در گفت و گو با خبرنگار فرهنگی ایرنا بیان کرد: جشنواره «سینما حقیقت» یکی از بهترین جشنواره‌های ایران است و اگر به من بگویند تنها یک جشنواره را در ایران انتخاب کنم، به دلیل پویایی این رویداد، انتخاب من جشنواره سینما حقیقت است.
تهیه کننده زنانی با گوشواره های باروتی (۱۳۹۶) و مدیر مرکز مستند حقیقت ادامه داد: معمولاً جشنواره‌ها به سمت سانتیمانتالیسم و کارهای تبلیغاتی می‌روند اما جشنواره حقیقت جشنواره‌ای است که استقلال نگاه خود را حفظ کرده و توانسته است با مخاطب عام ارتباط برقرار کند.
وی افزود: یادم هست در ابتدای این جشنواره به‌جز فیلم‌ساز و برگزارکنندگان کسی برای اکران آن حاضر نبود اما در این سال‌ها مردم برای تماشای آثار مستند در صف می‌ایستند و به نظرم این یک دستاورد برای این جشنواره است که ارتقای این جشنواره را نشان می‌دهد و فیلم‌ساز و هنرمند احساس می‌کند که اثرش دیده می‌شود، کار درآمده و درگرفته است.
کارگردان مستندهای دروازه شرق (۱۳۹۳) و مثلث مرگ (۱۳۹۵) یادآور شد: بر این اساس باید گفت که جشنواره سینما حقیقت یکی از ویترین‌های درخشان سینمای مستند ایران است.
«حقیقت» تنها کورسوی امید ماست
هادی آفریده کارگردان مستند ساز نیز در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا اظهار داشت: شرایط خوبی برای امروز جشنواره سینمای حقیقت می‌بینم. حتی در دوره گذشته که به دلیل همه‌گیری بیماری کرونا جشنواره به‌صورت آنلاین برگزار شد، توانست با همه محدودیت‌هایش موفق عمل کند که این موضوع برای یک جشنواره در حد و اندازه سینما حقیقت که واقعاً جشنواره خوبی هست، موفقیت بزرگی بود.
کارگردان مستندهای کهنه سوار (۱۳۸۹) و باغ های گمشده (۱۳۹۴) تصریح کرد: قطعاً سینما حقیقت دوران فراز و فرودهای بسیاری داشته است اما در شرایط امروز سینما حقیقت را در دوره زوال نمی‌بینم. سینما حقیقت جشنواره‌ای‌ست که در طول بیش از یک دهه گذشته، به ثباتی رسیده که امیدوارم توسط مدیران حفظ شود و حفظ این ثبات می‌تواند کمک کند که این جشنواره ماهیت خودش را نگه دارد.
وی افزود: سینما حقیقت جزو معدود رویدادهای فرهنگی کشور است که سعی دارد تمام جنبه‌های سینمای مستند و فرهنگ و هنر را در بربگیرد. به همین دلیل باید از سوی مدیران و سینماگران از آن مراقبت شود و اجازه داده شود که سکوی درخشانی باشد که نگاه منصفانه به جامعه دارد.
خالق مستندهای رگ های آبی زمین (۱۳۹۸) و کاریز، قصه آب (۱۳۹۹) ادامه داد: توصیه‌ام به مدیران جدید فرهنگ و ارشاد و سینما این است که اجازه دهند سینما حقیقت، مانند اسمش به حقیقت بپردازد و خودش را درگیر جناح‌بندی و بازی‌های سیاسی نکند که این موضوع می‌تواند تا حدودی دوام سینمای مستند را در ایران تضمین کند.
وی افزود: سینما حقیقت تنها کورسوی امید ما و تنها جایی است که ارتباط بی‌واسطه‌ای با مردم داریم و این ارتباط باید گسترده و حفظ شود.
مستندسازان تمایل وافری به حضور در «حقیقت» دارند
سیاوش جمالی مستندساز و خالق مستند فریاد رو به باد (۱۳۹۶) هم در گفت وگو با خبرنگار ایرنا و در تاکید این مطلب که کیفیت سینما حقیقت متاثر از تولیدات مستند سینمایی در طول یک سال است، گفت: در بحث از کیفیت جشنواره سینماحقیقت باید به این موضوع توجه کرد؛ در بعضی موارد می بینید که فیلم هایی که امسال ساخته شده، از سال گذشته ضعیف تر است و تولیدات سال بعد، از آثار امسال بهتر هستند یعنی سینمای مستند دارای روندی است که نمی شود گفت سال به سال بهتر می شود و یا سال به سال ضعیف تر.
وی بیان کرد: در تولیدات سینمای مستند نوسانی وجود دارد. جشنواره سینما حقیقت مسابقه ای است که مستندسازان بسیار تمایل به حضور در آن دارند.
این جشنواره تلاش می کند آدم های روز دنیا را به ایران بیاورد و کارگاه هایی را برگزار کند. همین موارد باعث جنب و جوشی بین مستندسازان می شود که به این سمت بروند که فیلم خود را در این رویداد نشان دهد و این خیلی مهم است که رویدادی مانند سینما حقیقت وجود دارد.
تهیه‌کننده فیلم سایه‌های بی‌خورشید (۱۳۹۷) اضافه کرد: سینماحقیقت جشنواره معتبریست که رویدادهای کنار و حاشیه‌اش هم بسیار مهم هستند. به شخصه از علاقمندان جشنواره سینما حقیقت هستم و تلاش می کنم در ایام برگزاری آن همه روزها را حضور داشته باشم و فیلم ها را ببینم. ضمن این که دیدن سایر فیلمسازان هم باعث گرفتن انرژی خوبی از سوی آنان می شود.
«حقیقت» هویت مختص خود را یافته است
مهرداد زاهدیان کارگردان مستند و سازندۀ مستند زمستان است (۱۳۹۸) در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا هم با اشاره به هویت تخصصی سینما حقیقت بیان کرد: جشنواره سینما حقیقت کم‌کم و آرام‌آرام هویت اختصاصی پیدا می‌کند؛ پیش‌تر این جشنواره عرصه وسیعی را شامل می‌شد اما کم‌کم میل و سلیقه خود را مشخص و حوزه‌ای معین و تخصصی را پیدا کرده است.
خالق مستندهای دشت خاموش (۱۴۰۰) و میدان بی حصار (۱۳۸۷) توضیح داد: این‌موضوع می‌تواند بسیار خوب باشد، چرا که جشنواره‌هایی چون کن، اسکار و غیره طی سال‌های حیات خود میل و سلیقه‌ای مشخص را نشان داده‌اند؛ میل و سلیقه‌ای که سینماحقیقت در این سال‌ها آن را مشخص کرده‌است و این‌موضوع می‌تواند پیشرفت خوبی برای این رویداد سینمای مستند باشد.
این مستندساز تاکید کرد: از سوی دیگر جشنواره سینمای حقیقت نباید بگوید چتر بسیار بزرگی را روی سینمای مستند باز می‌کنم و گونه‌های مختلف سینمایی مستند را جمع‌آوری می‌کنم؛ احتمالاً باید بگوید به چه سمتی می‌رود و چه چیزی را به مخاطب نشان می‌دهم.
جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران با نام شناخت شدۀ جشنواره سینما حقیقت، از سال ۱۳۸۶ توسط مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی سازمان سینمایی و سمعی بصری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آغاز به کار کرد.
مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی سازمان امور سینمایی، جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» را آذرماه هر سال و با شعار «حقیقت بهترین راهنماست» که از فرمایشات حضرت علی(ع) است، در شهر تهران برگزار می‌کند.
بازنمایی تاریخ و فرهنگ جامعه‌ی ایرانی- اسلامی، صیانت از هویت ملی مبتنی بر انگاره‌های دینی و ایرانی، تقویت سینمای مستند خلاق ایران، بیان نسبت سینمای مستند و توسعه ی پایدار، آشنایی فیلمسازان کشور با تحولات نوین سینمای مستند جهان، توجه به اهمیت اقتصاد سینمای مستند با تأکید بر رفع موانع تولید، توزیع و نمایش این آثار در عرصه‌های داخلی و خارجی، از اصول و اهداف این جشنواره است.
جشنواره سینما حقیقت همانند هر جشنواره و رویداد فرهنگی-هنری برجستۀ دیگر، نقاط قوت و ضعفی دارد که نوشتن، پژوهش و مداقه در باب آنان می تواند در افزایش کیفیت آن اثرگذار باشد.
اولین دوره جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت در سال ۱۳۸۶ برگزار شد و طی همه‌ی این سال‌ها، سینماحقیقت به مهمترین رویداد سینمای مستند ایران و منطقه خاورمیانه بدل شده است.
جشنواره سینما حقیقت که با نمایش سه دسته مستندهای کوتاه، نیمه بلند و بلند فعالیت می کند شامل بخش‌های: مسابقه ملی، مسابقه بین‌الملل، جایزه شهید آوینی، بخش‌های جنبی ملی و بین‌المللی، بازار بین‌المللی فیلم مستند و کارگاه‌های تخصصی است.
پانزدهمین جشنواره بین المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» ۱۸ تا ۲۵ آذرماه به دبیری محمد حمیدی مقدم برگزار می‌شود.