مصطفی خوشچشم در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایرنا درباره روند مذاکرات ایران و گروه ۱+۴ خاطرنشان کرد: استراتژی دولت جدید در حوزه مذاکرات هسته ای مبتنی بر تلاش برای بهبود معیشت مردم و رفع تحریمهاست. در همین چارچوب، تیم مذاکره کننده ایرانی در وین بیشتر متشکل از مقامات و کارشناسان اقتصادی است.
وی تصریح کرد: در طول مذاکرات، طرف ایرانی به طور ویژه بر هدف رفع تحریم متمرکز شده است. بیش از ۳۰ کارشناس و مقام عالی رتبه از جمله چهار معاون وزیر در حوزههای گوناگون به ویژه اقتصادی و یک معاون بانک مرکزی، تیم مذاکره کننده را در وین همراهی می کنند تا در صورت نیاز به اتخاذ تصمیم در رده های بالا، در همان جا و همان لحظه، برآورد و سنجش لازم انجام و تصمیم اتخاذ شود.
این کارشناس ارشد مسائل بین الملل با بیان اینکه تیم مذاکره کننده ایرانی آمادگی دارد برای روزها و هفتههای نامحدود در وین حضور داشته باشد تا به پیشرفت دست پیدا کند، تصریح کرد: طرف غربی از قبل از شروع مذاکرات، بازی مقصرنمایی و سرزنش را شروع کرد و حتی در شب قبل از شروع مذاکرات، وزیر خارجه انگلیس به عنوان عضوی از گروه ۱+۴ با وزیر خارجه رژیم صهیونیستی، مقاله مشترک خصمانه ای منتشر کردند تا فضای مذاکرات را دچار تنش کنند. این اقدام حسن نیت انگلیس به عنوان عضوی از گروه ۱+۴ را زیرسئوال برد.
هدف یادداشت انگلیسی-اسرائیلی تحریک تیم ایرانی بود
خوش چشم گفت: در اصل، هدف از انتشار مقاله خصمانه، تحریک و عصبانی کردن تیم ایرانی بود تا طرف اروپایی و آمریکایی بتوانند به راحتی ایران را عامل شکست مذاکرات معرفی کنند، اما در مقابل، طرف ایرانی با خونسردی و بدون اینکه تحریک شود فضای مذاکرات را به حالت مساعدتری برگرداند.
وی با بیان اینکه طرفهای اروپایی به زعم خود همچنان در حال اعمال فشار هستند، خاطرنشان کرد: غربی ها خواستار اتمام مذاکرات طی سه روز و بدون بررسی جدی خواسته های ایران هستند و در این مسیر، از فشار روانی، رسانهای و تبلیغاتی استفاده و سعی میکنند که طرف ایرانی را از پیگیری خواسته خود یعنی رفع تحریم ها منصرف کنند.
این کارشناس ارشد مسائل راهبردی، رفتار عملی اروپایی ها را با مواضع شفاهی آنها متفاوت دانست و گفت: طرف های اروپایی تاکنون حاضر نشده اند که حتی در زمینه رفع عملی تحریم های برجامی اقدام کنند و مکانیسم مربوط به رفع تحریم ها را تشریح کنند.
خوشچشم تصریح کرد: طرف غربی صحبت از برداشتن تحریمهای برجامی و بخش کوچکی از تحریمهای پسابرجامی میکند، اما در عمل حتی حاضر نیست همان تحریمهایی را که خودش می گوید بردارد و با این وضعیت انتظار دارد که ایران همه شروط آنها را بپذیرد و در غیر اینصورت تا پایان هفته به مذاکرات پایان داده شود.
اروپاییها دنبال پرکردن پرانتزهای خالی مذاکرات گذشته نیستند
وی افزود: طرف ایرانی صراحتا اعلام کرده که اول طرف غربی باید مکانسیم مورد نظر برای رفع تحریم ها را تبیین کند تا بعد در مورد خواسته های آنها از ایران گفتوگو شود.
این کارشناس مسائل هسته ای، جنجال رسانه ای طرف اروپایی در مورد پیش نویس ۶ دور گذشته مذاکرات را یادآور شد و گفت: افراد آگاه به مذاکرات میدانند که پیشنویس ۶ دوره گذشته مذاکرات پر از پرانتزهای خالی در مورد تعهد غربی هاست. ظاهرا غربی ها قصد ندارند جاهای خالی مربوط به برداشته شدن تحریم ها و دادن تضمین و راستیآزمایی را پر کنند.
خوش چشم افزود: طرف اروپایی دغدغه حل مساله را ندارد و با فشار و جار و جنجال تبلیغاتی فقط دنبال گرفتن امتیاز از ایران است. یکی از مواردی که در این مسیر، بسیار چالش برانگیز شده، استقلال نداشتن سه کشور اروپایی است. طرف های اروپایی مذاکرات، مورد به مورد همه چیز را با طرف آمریکایی مطرح میکنند و از خودشان استقلال رای نشان نمیدهند.
وی با اشاره به اینکه آمریکا دیگر عضو برجام نیست و در مذاکرات حضور ندارد، تصریح کرد: مذاکرات وین در چارچوب کمیسیون مشترک برجام در حال انجام است و چون آمریکاییها عضو برجام نیستند نمی توانند در این مذاکرات شرکت کنند. در این شرایط اروپاییها حتی در مورد بسیاری از مواردی که به خودشان مربوط میشود و خودشان باید تصمیم بگیرند، هم از طرف آمریکایی اجازه میگیرند.
واشنگتن در شرایطی نیست که علیه ایران ماجراجویی کند
این کارشناس ارشد مسائل راهبردی، جنگ روانی و تبلیغاتی علیه تیم مذاکره کننده ایران را پروژه مشترک آمریکا، اروپا و رژیم صهیونیستی ارزیابی کرد و گفت: آنها سعی میکنند جو روانی به وجود بیاورند تا طرف ایرانی از مذاکره خودداری کند، اما تیم ایرانی با نهایت خونسردی کماکان در محل مذاکرات حضور دارد و پیگیر حقوق ملت ایران در زمینه رفع تحریم هاست.
خوشچشم در پاسخ به سئوالی درباره تهدیدات نظامی آمریکا که از آن در رسانه ها تحت عنوان «پلن بی» یاد می شود، نیز گفت: آمریکایی ها هیچ «پلن بی» ندارند و اگر اقدام نظامی علیه ایران امکان پذیر بود ۱۷ سال پیش عملیاتی میشد، اما از آنجایی که اقدام نظامی میسر نبود به استراتژی مهار روی آوردند تا با استفاده از سیاست چماق و هویج و تحریم و تهدید از ایران امتیاز بگیرند و پیشرفت ایران را کند یا متوقف کنند.
وی افزود: آن زمان که آمریکا در منطقه و در کشورهای اطراف ما حضور داشت جرأت نکرد به ایران حمله کند. اکنون که در حال خارج شدن از منطقه است و به شکل مفتضحانهای از افغانستان عقبنشینی کرد، واشنگتن در شرایطی نیست که بتواند علیه ایران ماجراجویی کند و اگر می توانست هیچگاه به مسیر طولانی تر مذاکره برای دستیابی به اهدافش وارد نمیشد؛ زیرا این مسیر باتوجه به روی کار آمدن دولت سیزدهم، دارای نتایج تضمین شده برای طرف آمریکایی نیست.
ایران اهرم های فشار زیادی دارد که هنوز استفاده نکرده است
این کارشناس ارشد مسائل بین الملل با بیان اینکه آمریکایی ها تنها گزینه پیش روی خود را مذاکره و ادامه استراتژی مهار میدانند، گفت: آمریکاییها نیازمند توافق با ایران هستند اما با تحریم، فشار، جوسازی و ابزارهای دیگر سعی می کنند توافق بر اساس مولفه های مورد نظر آنها حاصل شود زیرا اگر تحریم کارآیی خود را از دست بدهد یا رفع شود و ساختار تحریم صدمه جبرانناپذیری ببیند، آن وقت فرمول مهار ایران دچار نقص و ناکارآمد خواهد شد.
خوش چشم افزود: آمریکاییها سعی میکنند الزاماً با وارد آوردن فشار، طرف ایرانی را مجاب به پذیرش شرایط خود کنند. حال اینکه، به شهادت مقامات دو دولت جمهوریخواه و دموکرات ایالات متحده، فشار حداکثری یک سالونیم پیش شکست خورد و واشنگتن از حربه فشاری که تاثیرات ملموس بر روی اقتصاد ایران داشته باشد بیش از این بهرهمند نخواهد شد.
وی با بیان اینکه ایران در ابتدای استفاده از اهرمهای فشار خود است، گفت: فارغ از جنجال رسانه ای و عملیات روانی طرف آمریکایی در وین و قبل از آن، طرف ایرانی اهرم های فشار زیادی بر روی زمین دارد که تاکنون از آنها استفاده نکرده و زمان و شرایط به نفع ماست. در زمین بازی، به خاطر استفاده ایران از اهرمهای فشار خود در چارچوب مصوبه مجلس شورای اسلامی، آمریکاییها از فروردین تا الان مجبور به عقب نشینی تاکتیکی شدند.
این کارشناس ارشد مسائل هسته ای گفت: آمریکا همچنان همان درخواستهای حداکثری را دارد اما به خاطر استفاده ایران از اهرم فشار غنی سازی، در زمینه معامله کردن برروی آزادسازی تحریمها که یک مسئله تاکتیکی و کماهمیتتر است، عقب نشینی کرد.
مواضع تام کاتن و پمپئو حقانیت ایران را ثابت کرد
خوش چشم گفت: کاملا روشن است که اگر ایران بر اساس همین نقشه راه فعلی پیش برود، میتواند طرف آمریکایی را مجبور به پذیرش یک عقب نشینی راهبردی کند. دولت دموکرات آمریکا در کوتاه مدت به دنبال این است که با اعمال فشار تبلیغاتی و رسانهای در چارچوب مذاکرات وین به یک توافق موقت با ایران برسد تا بتواند از آن برای پیروزی در انتخابات آتی ایالات متحده استفاده کند.
وی افزود: باتوجه به عملکرد ضعیف دولت بایدن در ماه های اخیر، دموکرات ها نگران از دست دادن اکثریت در کنگره آمریکا هستند و به عبارت دیگر مسئله مذاکرات وین بیش از اینکه برای آمریکا یک مسئله ملی باشد تبدیل به مسئلهای جناحی در کوتاه مدت شده است.
این تحلیلگر ارشد مسائل آمریکا، توئیت های اخیر مایک پمپئو و تام کاتن سیاستمداران جمهوری خواه آمریکا درباره پیروی نکردن جمهوری خواهان از هر گونه توافق دولت بایدن با ایران را یادآور شد و گفت: مواضعی که اخیرا تام کاتن و دیگر جمهوریخواهان گرفتند حقانیت موضع ایران درباره لزوم راستی آزمایی رفع تحریم ها و اهمیت وجود تضمین برای پایداری توافق را اثبات می کند.