به گزارش ایرنا تالاب بیشه دالان در ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی بروجرد و دشت سیلاخور واقع شده و از گذشته تاکنون زیستگاه پرندگان مهاجری بوده است که برخی ماه های سال را در این منطقه می گذرانند.
علاوه بر آن جانوران بومی دیگری از گروه پرندگان، دوزیستان، خزندگان و پستانداران مانند مار، مرغابی، خرگوش، لاک پشت، حواصیل، گرگ، شغال و سگ آبی از حیواناتی هستند که در این ناحیه یافت می شوند.
اما به دلیل استفاده بی رویه از زمین ها و منابع آبی اطراف این آبگیر و نیز واریز فاضلاب روستاهای مجاور به درون آن، تالاب بیشه دالان در سال های اخیر مورد تهدید جدی قرار گرفته و مساحت آن در حدود یک دهه گذشته از ۹۰۰ به ۴۵۰ هکتار کاهش یافته است.
هم اکنون به دلیل استفاده آب بالادست تالاب بیشه دالان برای کشت برنج و رعایت نکردن حقابه از سراب های بالادست، این تالاب به طور کامل خشک شده است که می توان در فصل پاییز و زمستان با همت مسوولان و کمک کشاورزان، با هدایت رواناب ها به سمت تالاب، دوباره آن را آبگیری و زنده کرد.
تالاب بیشه دالان در سطح ملی یک زیست‌بوم با ارزش بوده و دارای تنوع زیستی غنی و ارزش‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بالایی است اما علاوه بر خشکسالی و شرایط کم‌آبی و آلودگی کیفیت آب، کشاورزی ناپایدار و تغییر کاربری در حریم کیفی آن، کارکردهای زیست‌محیطی این زیست‌بوم با ارزش را به طور کامل تهدید می‌کند که در این صورت احتمال اثرات منفی ناشی از این تخریب، در سطح منطقه وجود دارد.
هرچند در سال های اخیر تلاش‌هایی برای احیای کارکردهای این زیست‌بوم طبیعی، ارتقای کمی و کیفی آب و کاهش اثرات منفی زیست محیطی در طرح‌های توسعه ای صورت پذیرفته و آموزش جوامع محلی مبنی بر اینکه معیشت آنان با بقای تالاب گره خورده، صورت گرفته است اما حفاظت از تالاب بیشه دالان نیازمند مشارکت تمامی ذینفعان دولتی و غیردولتی محلی و ملی است.
حیات دوباره با هدایت آب های پاییزه به تالاب
علی نصیری یکی از فعالان محیط زیست در بروجرد می گوید: فصل پاییز و زمستان که کشاورزی در منطقه وجود ندارد می توان با هدایت آب رودخانه و رواناب ها به تالاب بیشه دالان، آن را آبگیری کرد.
وی نبود مدیریت صحیح و رعایت نکردن حقابه تالاب را در گذشته عامل خشکی آن عنوان کرد و گفت: هدف نهایی حفاظت و احیای محدوده تالاب، همزمان با تامین حقابه، حفظ تنوع زیستی است که بر پایه آموزش و توان‌افزایی تمامی ذینفعان و حمایت از معیشت‌های سازگار با شرایط تالابی صورت می گیرد.
رییس اداره حفاظت محیط زیست بروجرد نیز گفت: تالاب بیشه دالان در فصل تابستان کاملا خشک شد که می توانیم آن را با همت کشاورزان و مسوولان در فصل پاییز و زمستان آبگیری کنیم.
زهرا علیرضایی تصریح کرد: در این راستا مردم محلی، کشاورزان و دستگاه هایی همچون آب منطقه ای و جهاد کشاورزی می توانند اداره حفاظت محیط زیست را یاری دهند تا آب های سطحی و رواناب های ناشی از بارش های پاییزه به تالاب بیشه دالان هدایت شود.
وی با بیان اینکه محیط زیست به تنهایی نمی تواند با مشکلات مقابله کند ادامه داد: طبیعت تنها با انجام اقدامات اداری و دستگیری متخلفان به حالت اولیه باز نمی گردد بنابراین باید پیشگیری شود و مادامی که از بروز خسارات جلوگیری نشود، درمان به تنهایی جوابگو نیست.
علیرضایی افزود: ایران از نظر جغرافیایی جز کشورهایی بوده که از قدیم تا به امروز دستخوش خشکسالی های مکرر شده است بنابراین باید تمهیداتی از قبل برای بحران های خشکسالی در نظر گرفته می شد.
وی اظهار داشت: برای احیای تالاب بیشه دالان طرح و برنامه های اساسی وجود دارد که موضوع اجرا و ضمانت اجرای آنها مهم است، اما در حال حاضر می توان از بارندگی های پاییزه استفاده و در راستای آبگیری نسبی تالاب اقدام کرد.