به گزارش گروه فرهنگی ایرنا، رضا دبیری نژاد روز جمعه با اعلام این خبر اظهار داشت: آثاری که در کتابخانه و موزه ملی ملک وجود دارند، توسط حاج حسین ملک، حدود یک قرن پیش، جمعآوری شدند و در سال ۱۳۱۶ این مجموعه وقف آستان قدس رضوی شده است. همانطور که حاج حسین در خاطراتش میگوید، ایده این مجموعه از طریق مواجهه او با نسخههای خطی ایجاد شده است. بنابراین کانون مجموعههای حاج حسین ملک را میتوانیم نسخههای خطی و هنرهای کتابآرایی شامل خوشنویسی، تذهیب، نگارگری و... در نظر بگیریم.
رئیس موزه ملی ملک افزود: به روایت او، در این گنجینه در لابهلای نسخههای خطی و در قطعات جدا و مرقعات، با مجموعه ارزشمندی از نگارگری ایرانی روبه رو هستیم که قدمتشان عمدتاً به دوره صفویه تا پایان قاجار برمیگردد و به نقاشیهای متاخر (مانند آثار کمالالملک) پیوند میخورد.
دبیری نژاد با اشاره به این که نام نمایشگاهی که در شانگهای چین افتتاح شده، «گنجینه های مشرق زمین» است تصریح کرد: با دیدن نگارگری ایرانی میتوان جهانبینی ایرانیها و نوع مواجههشان با عالم، طبیعت و جهان خیالیشان را درک کرد و این نسبت درک بهتری از ادبیات و معماری و... به مخاطب میدهد. به عبارتی، نگارگری در میانه همه هنرها قرار گرفته و در عین حال خودش بازنمایی هنرهای دیگر هم محسوب میشود.
به گفته وی تقریباً ۲۰ اثر از مجموعه کتابخانه و موزه ملک در نمایشگاه شانگهای به نمایش درآمده که عمدتاً قدمت قاجاری دارند اما آثاری از دوران صفوی و پیش از آن را هم میتوان در بین آنها مشاهده کرد. آثار به دو بخش تقسیم میشود؛ بخش اول، قطعات مستقل نگارگری را شامل میشوند مانند آثار ابوالحسن غفاری و دیگر هنرمندان خاندان غفاری. در بخش دوم هم آثار ترکیبی هستند که نگارگری را در کنار آرایههای هنری دیگر نمایش میدهند تا مخاطب درک کند که نگارگری ایرانی چه کاربردی داشته است. آثاری از میرعلی هروی، سید علی اکبر گلستانه، میرزا آقا شیرازی و محمد صالح اصفهانی را در این مجموعه میتوان مشاهده کرد.
مهدی تمیزی مدیر موزه هنرهای معاصر اصفهان نیز گفت: یکی از پویاترین وجوه فرهنگی جوامع در هر دوره ای، هنر آن ملت است. هنری که برآمده از فرهنگ، زیست، ادبیات، آداب و رسوم اجتماعی است و در پناه زیبایی شناسی، به نمونه ای نادر، گویا و نسخه ای تاریخی تبدیل می شود.
وی با اشاره به این که «گنجینه های مشرق زمین» به نگارگری ایران می پردازد، افزود: نگارگری ایرانی، در خط و ربط شکل و مفهوم، و در کاربست و کارگاه، بی شباهت به نگاره های چینی نیست. این همانندی، بی آنکه هویت را مخدوش کند، پیوندی انسانی و تاریخی می سازد میان چندین نسل از چندین هزاره. اینگونه است که زبان هنر، بی مرز و بی ادعا، با هر مخاطبی به گفت و شنود می نشیند. اثر هنری را باید نوشید و نیوشید. اصوات، در لابه لای فرم ها، نوایی نو بر گوش و جان مخاطب می نشاند.
به گفته تمیزی این نمایشگاه با توجه به رعایت مقتضیات دوران کرونا برگزار میشود.
بنیاد هنری بردبار (Bordbar Collection) و موزه هنرهای کلکسیون شانگهای (Shanghai Art Collection Museum) برگزاری این نمایشگاه را برعهده دارند.
نمایشگاه گنجینه های مشرق زمین از ۳ دسامبر ۲۰۲۱ (۱۲ آذر ۱۴۰۰) تا ۲۷ فوریه ۲۰۲۲ (۸ اسفند ۱۴۰۰) در موزه هنرهای کلکسیونی شانگهای برپا خواهد بود.