به گزارش روز شنبه ایرنا، سفر امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه به خاورمیانه و سفارش امارات متحده عربی برای خرید ۸۰ هواپیمای شکاری رافال و ۱۲ هلیکوپتر از فرانسه به ارزش ۱۶ میلیارد یورو که از آن به عنوان «قراردادی تاریخی» یاد می شود، بیش از آن که یک دستاورد اقتصادی برای فرانسه باشد، تلاش برای جبران «شکست تاریخی» پیمان آکوس و ایجاد شکاف در اردوگاه متحدان غربی است.
فرانسه که به تازگی و در ماجرای پیمان جنجالی آکوس ، از رویگردانی استرالیا و آمریکا به عنوان دو متحد دیرین پاریس به شدت غافلگیر و متضرر شده است، حالا برخی کشورهای ثروتمند خاورمیانه را به عنوان جایگزینی برای بی مهری متحدان دیرین خود یافته است.
هیاهوی مقامات الیزه در حالی است که سازمان عفو بین الملل و دیگر نهادهای حقوق بشری، در سال های اخیر ارتکاب جنایات جنگی علیه مردم یمن از سو برخی اعراب منطقه با استفاده از تسلیحات کشورهای غربی از جمله فرانسه را مورد انتقاد قرار داده اند.
حضور نامبارک غرب در خاورمیانه همواره ناامنی، نقض حقوق بشر، جنگ و درگیری را برای خاورمیانه به ارمغان آورده است، اما نکته رنج آورتر آن است که برای توجیه چنین حضوری فتنه انگیز در منطقه ای که ابداً متعلق به آنان نیست، نقش های متعددی نظیر میانجی گر، حامی صلح، احیاگر حقوق بشر و ... برای خود تعریف نموده اند.
مثال بارز این مدعی، اظهارات امانوئل مکرون است که روز گذشته در امارات ابراز امیدواری کرد که گفتگوی وی با مقامات عربستانی به بهبود روابط عربستان و لبنان و کاهش تنش ها میان این دو کشور بیانجامد! مکرون که امروز وارد ریاض شده، در اقدامی مداخله جویانه در امور منطقه، بدون تردید تلاش خواهد کرد تا نقش میانجی بین عربستان و لبنان بازی کند.
تلاش برای افزایش فروش سلاح و تجهیزات نظامی در قبال دریافت پترودلارهای فراوان عربستان نیز یکی دیگر از اهدف مکرون در ریاض خواهد بود.
سفر رئیس جمهوری فرانسه به عربستان، اولین سفر یک مقام بلندپایه غربی به این کشور بعد از رسوایی قتل جمال خاشقچی روزنامه نگار آمریکایی تبعه عربستان به دستور محمد بن سلمان محسوب می شود.
از «پیمان آکوس» تا «پیمان رافال»؛ جبران ناکامی فرانسه در خاورمیانه؟
رونمایی از پیمان آکوس در ۲۵ شهریور ماه از سوی جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا در یک ویدئو کنفرانس از کاخ سفید با نخست وزیران انگلیس و استرالیا مبنی بر مشارکت و همکاری امنیتی – نظامی جدید موسوم به آکوس (AUKUS) میان سه کشور، خشم فرانسه را به دنبال داشت که در اعتراض به این توافق سفیران خود را از آمریکا و استرالیا فراخوانده و مراسم گرامیداشت روابط خود با آمریکا را نیز لغو کرده بود. توافق امنیتی سه جانبه میان آمریکا، انگلیس و استرالیا موسوم به "آکوس" دولت فرانسه را از یک قرارداد نظامی ۹۰ میلیارد دلاری محروم ساخته و اینک گویی با انعقاد «قرارداد رافال» دولت فرانسه قصد دارد، شکست تاریخی و رویگردانی متحدان قدیمی و یا آنچه خود آن را خنجر از پشت به فرانسه توصیف کرده بود، را جبران نماید.
اگرچه ممکن است فرانسه از انعقاد چنین پیمانی خرسند باشد اما پیامد آن برای نظم و امنیت منطقه و جهان چیست؟ بدون تردید همانطور که پیمان آکوس گامی برای اشاعه تسلیحات هسته ای در جهان است که صلح و امنیت بین المللی را تهدید می نماید، فروش تسلیحات به کشورهای خاورمیانه همچون فروش آن ها به عربستان سعودی که رهاوردش کشتار مردم بیگناه یمن بود، در درازمدت ثمره ای جز ناامنی برای مردم منطقه نخواهد داشت.
قلاب گره خورده فرانسه و انگلیس؛ تور مکرون در خاورمیانه
تداوم تنش های لندن- پاریس در پسابرگزیت؛ افزایش بی اعتمادی فرانسه نسبت به شرکای قدیمی در ماجرای آکوس؛ یکجانبه گرایی کشورهای غربی به ویژه آمریکا از زمان ترامپ تا کنون؛ اختلاف نظرات عمیق در ناتو و ده ها موضوع مناقشه انگیز دیگر میان دولت های غربی پیرامون مسائل بین المللی طبیعتاً فرانسه را نیز به سوی چاره اندیشی برای یافتن آلترناتیو و جایگزینی برای پر کردن خلاء ایجاد شده در مناسبات خارجی سوق داده است. اکنون که از دریای روابط با دوستان و شرکای سابق، صیدی نصیب نمی شود، فرانسه تصمیم گرفته است تا تور ماهیگیری منافع خویش را در جای دیگری پهن کند و سفارش امارات در خرید رافال و هلیکوپتر را می توان نخستین شکار خاورمیانه ای مکرون توصیف کرد.
از گلیسم تا مکرونیسم؛ بازگشت به خاورمیانه برای موازنه قدرت با شرکای غربی
سیاست خارجی جمهوری پنجم فرانسه از زمان ژنرال دوگل تلاش برای چندقطبی سازی جهان و نزدیک شدن به خاورمیانه و آفریقا با هدف گسترش نفوذ خود و اعمال سیاست موازنه با قدرت های این مناطق بود. این دیدگاه و سیاست ژنرال دوگل تقریباً تا پایان دوران ژاک شیراک و تا قبل از روی کار آمدن نیکولا سارکوزی همچنان ادامه داشت تا اینکه سارکوزی ضمن انتقاد از سیاست های پیشین فرانسه، ضرورت چندانی برای توسل به سایر مناطق به منظور ایجاد موازنه قدرت را منطقی ندیده و از همزیستی فرانسه با دیکتاتورهای عرب منطقه و نادیده انگاشتن نقض حقوق بشر به شدت انتقاد می کرد. وی در دوران ریاست جمهوری خویش، به شدت خود را به انگلیس و آمریکا نزدیک کرد.
اینک پرسش مهمی که وجود دارد آن است که چرا فرانسه مجدداً تصمیم گرفته است تا به سیاست های ژنرال دو گل بازگشته و امانوئل مکرون در این مقطع، دلیلی برای برجسته کردن موضوع نقض حقوق بشر در کشورهای عربی نمی بیند؟ آیا در شرایطی که زخم های پیمان آکوس هنوز التیام نیافته، باید به تنها چیزی که اندیشید، منافع اقتصادی فرانسه و یافتن منطقه جدیدی برای نفوذ و فروش تسلیحات است؟
وارونه نمایی اهداف؛ سیاست نخ نما شده اما پر بسامد غرب
سفر مکرون به خاورمیانه و موضوع انعقاد قرارد تسلیحاتی میلیارد دلاری با امارات که یادآور فروش تسلیحات مرگبار به عربستان و استفاده از این سلاح ها در جنگ علیه مردم یمن بوده و عنوانی جز نقض آشکار حقوق بشر و حقوق بشردوستانه برای آن نمی توان یافت، دقیقاً باید از منظری توجیه شود که ممکن است انتقادها را برانگیزد! حقوق بشر و صلح. امانوئل مکرون روز گذشته در امارات تلاش کرد در نقش میانجی ظاهر شده و بیان داشت که امیدوار است گفتگویش با مقامات عربستانی به بهبود روابط عربستان و لبنان و کاهش تنش ها میان این دو کشور بیانجامد.