به گزارش گروه فرهنگی ایرنا، جمعی از اهالی فرهنگ و هنر از نمایشگاه مروری بر آثار مهدی سحابی بازدید کردند و احسان آقایی رئیس موزه هنرهای معاصر و مژده طباطبایی در این تور نمایشگاهی، هنرمندان را همراهی کردند.
طباطبایی نمایشگاه‌گردان، در سخنانی کوتاه درباره روند شکل گیری این نمایشگاه به حاضران توضیحاتی ارائه داد و گفت: بی شک مهدی سحابی یکی از سرمایه های ملی ما به شمار می رود که در عرصه های مختلف ترجمه، نقاشی و مجسمه سازی آثار ماندگاری را برای فرهنگ و هنر ایران از خود به یادگار گذاشته است.
وی افزود: برپایی نمایشگاه پس از ۱۰ سال در گالری مژده که با حمایت خانواده مهدی سحابی برگزار شد، فرصت و امکانی را فراهم کرد تا نمایشگاه مروری بر آثار سحابی را در موزه هنرهای معاصر برگزار کنیم و همزمان با نمایشگاه دو عنوان کتاب تکاپوی واژه و مروری بر زندگی و آثار مهدی سحابی را منتشر کردیم.
به گفته طباطبایی، سحابی هنرمند پرکاری بوده و برای برپایی این نمایشگاه تلاش کرده اند تا آثار بیشتر و متنوع تری از این هنرمند را در معرض دید مخاطبان بگذارند.
وی افزود: در این نمایشگاه ۱۲۶ اثر از این هنرمند در معرض دید مخاطبان قرار گرفته و این آثار از ۱۴ دوره کاری این هنرمند انتخاب شده اند و برای نخستین بار مجموعه ای از عکس های مهدی سحابی در این نمایشگاه به نمایش درآمده است. نمایشگاه با ترجمه ها و آثار ادبی مهدی سحابی که مهم ترین ترجمه او در جست وجوی زمان از دست رفته است، آغاز می شود و در گالری ۹ آثار تجسمی او به نمایش درآمده.
در ادامه احسان آقایی گفت: زمانی که نمایشگاه پس از ۱۰ سال در گالری مژده برگزار شد، به خانم طباطبایی پیشنهاد برپایی نمایشگاه مروری بر آثار مهدی سحابی را در موزه هنرهای معاصر دادم و برای برپایی این نمایشگاه مدت ها کار پژوهشی صورت گرفته است. در تمام دنیا بخشی از فعالیت موزه ها معطوف به کارهای پژوهشی است و در ایران نیز باید این رویه پیش گرفته شود.
وی افزود: در دور جدید بازگشایی موزه هنرهای معاصر تصمیم گرفتیم در کنار فعالیت های جاری و نمایشگاه های موزه، نمایشگاه هایی نیز به افراد و رویداد های تاثیرگذار هنر معاصر ایران اختصاص دهیم و مهدی سحابی یکی از هنرمندانی است که ضرورت برپایی نمایشگاه آثار او را در موزه هنرهای معاصر احساس می شد.
برای برگزاری نمایشگاه سحابی سختگیری داشتیم
وی افزود: بی شک برای چگونگی برپایی این نمایشگاه در موزه و انتشار کتاب نمایشگاه سخت گیری هایی داشتم. این برای نخستین بار است که پروژه برپایی یک نمایشگاه در موزه هنرهای معاصر به گالری خصوصی واگذار می شود و موزه هنرهای معاصر و گالری مژده هر دو از این پروژه سربلند بیرون آمده اند.
آقایی در بخش پایانی سخنانش گفت: بسیار خوشحالم که این گالری توانست نمایشگاهی متناسب با استانداردهای موزه هنرهای معاصر برپا کند و بی شک چنین همکاری هایی موجب ارتقاء سطح کیفی گالری های ایران می شود.
ژاله آموزگار پژوهشگر زبان های باستانی و اسطوره شناس گفت: در سال های اخیر زندگی برای مردم ایران بسیار سخت شده و حسرت خنده بر روی لب های ما مانده و در این سال ها از بس گریسته ایم که شادی را فراموش کرده ایم. امروز با حضورم در نمایشگاه مهدی سحابی و دیدار با جمعی از هنرمندان و مترجمان شایسته کشورمان به یک باره تمام سیاهی ها و اندوه از مقابل چشمانم رفت و احساس شادی می کنم.
سحابی درونی پرغوغا داشته است
وی افزود: من مهدی سحابی را به واسطه ترجمه های درخشانش می شناسم و هرگز فرصتی فراهم نشده بود که با آثار تجسمی او به این شکل آشنا شوم. ترجمه ها و آثار تجسمی او نشان می دهد که او درون پرغوغایی داشته و به نظرم او انسان بسیار خوشبختی بوده که توانسته آن چه که در دل و اندیشه داشته در قالب اثر هنری ارائه کند. من توانایی او را حوزه ادبیات و ترجمه و آثار تجسمی می ستایم.
مهشید نونهالی نویسنده و مترجم هم با بیان این مطلب که مهدی سحابی با ترجمه در جست و جوی زمان از دست رفته، شاخ غول را شکست گفت: بدون اغراق باید بگویم با وجود تمام ادعاها، هیچ کس جرات ترجمه این رمان را نداشت. یک بار در صحبت دوستانه ای که با هم داشتیم سحابی به من گفت چرا همه از من برای ترجمه رمان در جست وجوی زمان از دست رفته ایراد می گیرند، هر ایرادی باشد من آن را می پذیریم.
نونهالی ادامه داد: من سحابی را دلداری دادم و به او گفتم شما ناراحت نباش، من از آن ها بابت این حرف هایشان عذر خواهی می کنم بخش عمده این حرف ها از حسادت است. سال های دور من هم دلم می خواست این رمان را ترجمه کنم، بی شک چنین کاری جدا از تسلط، به همت نیاز دارد.
این مترجم ادامه داد: برای ترجمه کتاب زمان و حکایت بیش از هفت بار رمان در جست وجوی زمان از دست رفته را بررسی کردم و در ترجمه او، ایرادی ندیدم تنها یک جا او زمانی که از پل ریکور (فیلسوف فرانسوی) سخنی نقل می کند، به جای ماضی نقلی از ماضی مطلق استفاده کرده است که این استفاده در زبان فرانسه مرسوم است و ایرادی ندارد.
وی گفت: ترجمه های سحابی از لوئی فردینان سلین نویسنده فرانسوی بی نظیر است و متاسفانه درباره این بخش از کارهای او کمتر سخن گفته می شود. مهدی سحابی هنرمند و مترجم پرکار و چند وجهی بود، ای کاش وی همچنان زنده بود و با ترجمه ها و آثارش همچنان ما را شگفت زده می کرد. نام و یادش گرامی باد.
سحابی لئونارد دواینچی ایران است
عباس مشهدی زاده در سخنانی گفت: بازیگوشی یک هنر است و کودکان همواره بازیگوش هستند و مهدی سحابی انسان خوشبختی بود چون تا آخر عمر روحیه کودکی و بازیگوشی اش را حفظ کرد.
وی افزود: مهدی سحابی هنرمند پرکار و جست وجوگری بود و در آثارش نشاط و زندگی موج می زند. او هنرمند چند بعدی بود و واقعا آن گونه که باید او در زمان حیاتش قدر ندید و شناخته نشد. بی شک در میان هنرمندان ایرانی در قد و قواره او در قرن بیستم نداشته ایم و به نظرم سحابی لئونارد دواینچی ایران است.
این مجسمه ساز پیشکسوت در ادامه با اشاره به مراسم بدرقه و خاکسپاری مهدی سحابی گفت: زمانی که می خواستیم سحابی را به خانه ابدی اش بدرقه کنیم محمود دولت آبادی که خود او نیز هنرمند چند وجهی است؛ در کنار من ایستاده بود و از او خواستند که درباره سحابی سخن بگوید، او در پاسخ گفت واقعا نمی دانم درباره او چه بگویم، به او گفتم هر چه که درباره سحابی بگوییم، باز هم درباره او کم گفته ایم.
رضا کیانیان در ادامه گفت: با این که مهدی سحابی را از سال های دور می شناسم؛ اما از نزدیک تنها سه بار او را دیده ام و هرگز امکان و فرصت آشنایی بیشتر برایم فراهم نشد. امروز وقتی مجموعه ای از آثار او را کنار هم دیدم واقعا حیرت کردم تنوع کارهای او بسیار زیاد و عکس های او بی نظیر است نه تنها من بلکه دوستان عکاسمان هم هرگز انتظار نداشتند که او چنین عکس های گرفته باشد.
این بازیگر ادامه داد: عکسی او از امام خمینی در حالی که در گوش شهید بهشتی صحبت می کند گرفته، نه تنها یکی از عکس های خوب سحابی بلکه از عکس های خوب تاریخ عکاسی به شمار می رود.
سحابی در سال های پایانی عمرش از زیر سلطه ادبیات خارج شد
این بازیگر ادامه داد: همان طور که می دانید من هم در عرصه ادبیات، نقاشی، مجسمه سازی، عکاسی و بازیگری فعالیت می کنم و همیشه این دغدغه را داشته ام که در این حوزه های هنری بتوانم خودم و هنرم را از زیر سلطه ادبیات خارج کنم. چون معتقدم ادبیات به صورت مستقل و به بهترین شکل ممکن توانسته حرفش را بزند و سایر هنرها باید بتواند مستقل باشند و به نظرم مهدی سحابی در سال های پایانی عمرش توانست از زیر سلطه ادبیات خارج شود و برای این است که هر اثرش به صورت مستقل زیباست.
آثار سحابی حیرت انگیز هستند
محمد فرنود هم ضمن قدردانی از رئیس موزه هنرهای معاصر برای برپایی نمایشگاه مروری بر آثار مهدی سحابی گفت: من بیش از ۴۱ سال است که در موزه هنرهای معاصر رفت و آمد می کنم و تاکنون نمایشگاهی به خوبی نمایشگاه مهدی سحابی ندیده ام، آثار او حیرت انگیز هستند.
وی افزود: ما عکاسان همواره در پی این هستیم که جهانی را در یک فریم نشان بدهیم، هر یک از آثار سحابی یک فریم بی نظیر از مشاهدات این هنرمند جست وجوگر است.
این عکاس پیشکسوت ادامه داد: من با سحابی دوست بودم اما او هرگز به من نگفته بود که عکاس هم است، زمانی که قدم به گالری ۹ گذاشتم و با عکس هایش مواجهه شدم، واقعا حیرت کردم. او بی شک یکی از بهترین فتوژورنالیست های ایران است و لحظات مهمی از تاریخ معاصر ایران را به ویژه ورود امام خمینی به ایران را در فرودگاه مهرآباد را ثبت کرده است.
فرنود ادامه داد: بی شک سحابی از جهان بینی عمیقی برخوردار بوده است و این شعور و جهان بینی در آثارش قابل مشاهده است.
وظیفه ماست تا گرد فراموشی بر آثار هنرمندان ایرانی ننشیند
سعید صادقی گفت: اگر تاریخ را مرور کنیم همواره آثار بسیاری از هنرمندان، سوزانده شده، نابود شده و به فراموشی سپرده شده وظیفه تک تک ماست تا گرد فراموشی بر آثار هنرمندان ایرانی ننشیند. زمانی که قدم به موزه هنرهای معاصر گذاشتم و با آثار مهدی سحابی مواجه شدم؛ واقعا احساس غرور کردم باید قدر این جنس از هنرمندان را دانست.
وی افزود: سادگی و زیبایی در بخش عمده آثار مهدی سحابی موج می زند و از منظری آثار او مخاطب را به فکر وا می دارد. برای برپایی نمایشگاه مروری بر آثار او قدردان رئیس موزه هنرهای معاصر و مژده طباطبایی هستم که اجازه ندادند آثار سحابی که یکی از گنجینه های هنر معاصر ایران است به فراموش سپرده شود.
سیف الله صمدیان عکاس پیشکسوت هم با اشاره به دوستی دیرینه اش با مهدی سحابی گفت: با این که من و مهدی با هم دوست صمیمی بودیم و آخرین بار هم خیلی اتفاقی چندین ساعت در فرودگاه پاریس کنار هم بودیم و با هم درباره مسائل مختلف صحبت کردیم و خاطره هایمان را مرور کردیم اما آن جا هم مهدی اصلا اشاره به این نکرد که عکاسی می کند.
وی افزود: عکس های مهدی سحابی بی نظیر است و با این که من بیشتر عکس های انقلاب را دیده ام، اما به نظرم عکس های او از بهترین عکس های این مجموعه به شمار می رود و امیدوارم نگاتیوهای او بزودی اسکن شود و کتاب عکس های او منتشر شود.
خون مهدی سحابی در هنر است
صمدیان ادامه داد: همیشه می گویند هنر در خون طرف است اما به نظرم درست تر این گونه است که بگویم خون مهدی سحابی در هنر است.
طاها بهبهانی مجسمه ساز و کارگردان هم گفت: مهدی سحابی هنرمند خلاق، خوش فکر و پرکاری بود و او با حداقل متریال توانسته عمیق ترین حرف ها را بزند. باعث افسوس است که او را خیلی زود و در ۶۴ سالگی از دست دادیم اگر او هم مثل پیکاسو ۹۴ سال عمر می کرد بی شک تا آخرین لحظه زندگی اش خلاق و پرکار می ماند.
از چهره های حاضر در این مراسم می توان به لیلی گلستان، نصرت الله مسلمیان، واحد خاکدان، عباس مشهدی زاده، طاها بهبهانی، عنایت الله نظری نوری، کامبیز صبری، صداقت جباری، رضا کیانیان، اسرافیل شیرچی، سیف الله صمدیان، رضا بانگیز، ژاله آموزگار، محمد فرنود، محمد رهبر، سعید صادقی، محمود حدادی و مهشید نونهالی اشاره کرد.
موزه هنرهای معاصر تهران تا ۲۸ آذرماه میزبان نمایشگاه مرور آثار مهدی سحابی خواهد بود.