به گزارش ایرنا، هشت هفته از رقابت‌های لیگ برتر گذشته و این یعنی بیش از نیمی از نیم‌فصل نخست لیگ بیست و یکم را پشت سر گذاشته‌ایم و تیم‌ها به وضعیت پایداری رسیده‌اند. شاهد بازی‌های تماشاگرپسندانه‌ای نبودیم و بسیار درباره میانگین پایین گل‌های زده شده و نمایش کسل‌کننده اکثر تیم‌ها صحبت کرده‌ایم و کارشناسان و فوتبالدوستان به شکل‌های مختلف اعتراض خود را به گوش ۱۶ تیم حاضر در مسابقات رسانده‌اند.
در این گزارش با استفاده از داده‌های متریکایی قرار است به آرایش تیم‌ها بپردازیم و تفکرات سرمربیان مختلف را زیر نظر بگیریم و ببینیم که چه سیستم‌هایی در فوتبال ما محبوب هستند؟ کدام تیم‌ها با کدام سیستم‌ها به موفقیت رسیده‌اند یا در صف ناکام ها ایستاده‌اند؟ چه سرمربیانی به مواضع تاکتیکی خود وفدار مانده‌اند؟ کدام‌ها تغییرات متعددی را در نوع چینش نفرات خود ایجاد کرده‌اند؟ و ...
با ما همراه باشید...
استفاده از ۹ سیستم در لیگ بیست و یکم
در این فصل و تا به اینجای کار ۶۳ بازی برگزار شده است و شاهد ۹ آرایش متفاوت بوده‌ایم. ۱-۳-۲-۴، ۲-۴-۴ خطی، ۲-۴-۴ لوزی، ۲-۵-۳، ۱-۶-۳، ۳-۴-۳، ۳-۳-۴، ۲-۳-۱-۴ و ۱-۱-۴-۴ سیستم‌هایی بوده‌اند که حداقل یک بار توسط تیم‌های حاضر در لیگ بیست و یکم به کار گرفته شده است.
رقابت تنگاتنگ سیستم‌های چهار دفاعه و سه دفاعه
رقابت تنگاتنگی بین استفاده از سه مدافع و چهار مدافع وجود دارد. به کارگیری مجدد از سیستم سه دفاعه در تیم‌های اروپایی و حتی موارد مشابه در فوتبال کشورمان که حداقل در کوتاه مدت جواب داده باعث شده تا مجددا این چینش ترکیب، مورد توجه قرار بگیرد. می‌توان گفت تا به اینجای کار تقریبا ۹ تیم از چهار دفاع و هفت تیم از سه دفاع بهره می‌برند.
صدرنشین‌های وفادار
تنها سه تیم از ۱۶ تیم لیگ فقط از یک سیستم در این هشت هفته استفاده کرده‌اند و تغییری در آرایش آنها به وجود نیامده است. سپاهان اصفهان با هدایت محرم نویدکیا با آرایش ۳-۳-۴ روانه میدان شده است. آلومینیوم اراک با سرمربیگری رسول خطیبی روش ۱-۳-۲-۴ را در تمام مسابقات در دستور کارش قرار داده است و مس رفسنجان نیز زیر نظر محمد ربیعی از چینش ۱-۶-۳ بهره برده است. نکته تامل برانگیز ماجرا این است که تیم‌های سپاهان و آلومینیوم در صدر جدول جای گرفته‌اند و مس نیز رتبه پنجم را به خود اختصاص داده است. دیگر صدرنشین ۱۶ امتیازی لیگ یعنی گل‌گهر هم به جز ۲ بازی در الباقی مسابقات با ترکیب ۱-۳-۲-۴ به میدان آمده است. آمارهایی که مشخص می‌کند وفدار ماندن به یک سیستم درست و پایبندی به اصول نه به طور مطلق بلکه نسبتا جواب داده است و در این میان سیستم‌های چهار دفاعه جایگاه بهتری دارند. پرسپولیس به عنوان تیم چهارم هم با روش ۲-۴-۴ خطی در اکثر هفته‌ها بازی کرده است.
قعرنشین مانند صدرنشین اما...
البته همانطور که گفتیم استفاده از یک روش مشخص همیشه جواب نمی‌دهد. پدیده به جز بازی اول که سرمربی‌اش رضا مهاجری بود و با سیستم ۳-۳-۴ به میدان رفت، در ۶ بازی بعدی که در زمین حاضرشد با اکبر میثاقیان از سیستم ۱-۳-۲-۴ استفاده کرده و فقط یک امتیاز به دست آورده تا حالا با ۲ امتیاز قعرنشین لیگ باشد. یعنی یکی از صدرنشین‌ها و قعرنشین لیگ از یک سیستم مشابه استفاده می‌کنند. نفت مسجدسلیمان رده چهاردهمی نیز هفت بازی را با روش ۱-۳-۲-۴ بازی کرده است.
عنایتی و تارتار متخصص تغییرِ سیستم
هوادار و ذوب‌آهن تیم‌های چهار آرایشه لیگ برتر بوده‌اند. هوادار هم‌اکنون در رده پانزدهم حضور دارد و ذوب‌آهن رتبه نهم را به خود اختصاص داده است. تیم رضا عنایتی از سیستم‌های ۲-۳-۱-۴(دوبازی)، ۲-۵-۳ (چهاربازی)، ۱-۶-۳ (یک بازی) و ۳-۴-۳ (یک بازی) بهره برده است. ذوب‌آهن هم با مهدی تارتار از این روش‌ها استفاده کرده است: ۱-۳-۲-۴ (یک بازی)، ۱-۶-۳(دو بازی)، ۲-۵-۳(سه بازی) و ۳-۳-۴ (۲ بازی).
پرسپولیس با ۲ چینش در لیگ جدید
به سراغ سرخابی‌های پایتخت می‌رویم. پرسپولیس در این فصل فعلا ۲ روش را در دستور کار خود قرار داده است. همچنان سیستم ۲-۴-۴ خطی سیستم محبوب یحیی به حساب می‌آید. تیم او ۶ بازی را با این چینش پشت سر گذاشته و در ۲ دیدار هم با سیستم ۱-۶-۳ به زمین آمده که در هر ۲ دیدار متوقف شد.
استقلال از سه دفاع به چهار دفاع
استقلال اما با فرهاد مجیدی هنوز به سیستم ثابتی نرسیده است. نیمی از مسابقات با آرایش ۱-۶-۳ استقلال را دیده‌ایم. ۲ بازی ترکیب ۲-۵-۳ به زمین فرستاده شده است و در ۲ دیدار آخر هم شاهد آرایش ۳-۳-۴ بوده‌ایم. مجیدی به تازگی سیستم تیمش را چهار دفاع کرده اما در اکثر هفته‌ها تیمش را با سه مدافع روانه زمین می‌کرد. باید دید در ادامه مسابقات آبی‌پوشان تهرانی به چه راه حلی می‌رسند.
۴-۲-۳-۱، محبوب‌ترین سیستم فوتبال ایران
در نهایت به قالب کلی تیم‌ها می‌رسیم که اکثرا از چه روش مشخصی بهره برده‌اند. پنج سیستم ۱-۶-۳، ۱-۳-۲-۴، ۳-۳-۴، ۲-۵-۳ و ۲-۴-۴ خطی سیستم‌های قالبی بوده که هر تیم استفاده کرده است. آرایش ۱-۳-۲-۴ که در دنیای فوتبال نیز محبوب‌ترین روش است توسط ۹ تیم بیشترین میزان استفاده را داشته است. پس از آن چینش ۱-۶-۳ توسط چهار تیم به صورت برجسته به کار گرفته شده است. ترکیب‌های ۳-۳-۴، ۲-۵-۳ و ۲-۴-۴ خطی هم هرکدام به وسیله یک تیم آرایش محبوب بوده است.
تیم‌های ما از روش‌هایی بهره می‌برند که تیم‌های مطرح دنیا استفاده می‌کنند اما نوع استفاده، کیفیت پیاده‌سازی و همچنین سطح فنی بازیکنان و مربیان چیزهایی است که باعث شده تفاوت به وجود بیاید. دقیقا مثل زمانی که شما یک خودروی پورشه در اختیار داشته باشید اما گواهینامه نداشته باشید و نتوانید به بهترین نحو از این خودروی لوکس و امکاناتش استفاده کنید.