قرار گرفتن در کریدور ریلی شمال - جنوب، فعالیت فرودگاه بین المللی گرگان، وجود ۱۱ ناحیه و ۱۳ شهرک صنعتی از جمله شهرک صنعتی هزار هکتاری اترک و تصویب منطقه آزاد تجاری اینچه برون از دیگر ظرفیت‌های گلستان برای جذب سرمایه گذار و رونق صنعت این استان است اما با همه این جاذبه برای سرمایه گذاری، گلستان در حوزه صنعت رتبه ۲۵، در حوزه معدن رتبه ۲۳ و در بخش تجارت در رتبه بیست و یکم کشور قرار دارد.
همچنین گلستان از لحاظ پروانه بهره برداری واحدهای صنعتی موجود، جذب سرمایه گذاری و ایجاد اشتغال در میان استان های کشور به ترتیب در رده های بیست و یک، بیست و سه و بیست و دوم قرار دارد.
از جمله مشکلات مهم رونق شهرک های صنعتی گلستان، نبود زیرساخت های اولیه مورد نیاز مانند آب است که موجب رویگردانی سرمایه گذاران و طولانی شدن روند ساخت و بهره برداری واحدهای در دست احداث شده است.
رضا شهمرادی مدیرعامل جدید شرکت شهرکهای صنعتی گلستان چندی قبل گفته بود که به دلیل برخی مشکلات ۲۲۰ واحد معادل ۲۵ درصد مجموع ۸۲۵ واحد صنعتی مستقر در شهرک های صنعتی گلستان غیرفعال هستند.
وی گفته بود: در برخی از شهرکهای گلستان مشکل آب وجود دارد که باید مجوز حفر چاه جدید گرفته شود، در برخی شهرک ها مشکل برق وجود دارد که باید این ظرفیت افزایش یابد تا سرمایه گذاران جدید با مشکل مواجه نشوند.
به نظر می رسد در شرایط برقراری این مشکلات، کاهش اقبال بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در شهرک های صنعتی گلستان امری طبیعی بوده و به توجهی ویژه برای رفع این کمبودهای اساسی و زیرساختی نیاز دارد.
کارشناسان و دست اندرکاران سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان، تحقق برنامه رشد هشت درصدی برای بخش صنعت در سال آینده را مستلزم تعامل و همراهی بیش از گذشته دستگاه های مرتبط در حل مسائل و مشکلات پیشرو از جمله در حوزه زیرساخت های موردنیاز می دانند.
برنامه کوتاه مدت
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان گفت: این سازمان برنامه کوتاه مدت برای توسعه صنعت استان ترسیم کرده که مهمترین آن، تحقق رشد هشت درصدی برای سال ۱۴۰۱ است.
حسین طلوعیان افزود: برای رسیدن به این هدف، برنامه ها و پروژه های پیشنهادی این بخش در قالب سه طرح و ۶ پروژه با پوشش ۴۳۷ واحد صنعتی با سرمایه گذاری ۴۷ هزار و ۵۰ میلیارد ریال و ۷۷ طرح معدنی با سرمایه گذاری ۱۳ هزار و ۱۷۰ میلیارد ریال تدارک دیده شده است.
وی ادامه داد: پروژه های تعریف شده در حوزه واحدهای صنعتی با پوشش ۴۳۷ طرح و سرمایه گذاری ۴۷ هزار و ۵۰ میلیارد ریال شامل تکمیل ۹۱ طرح نیمه تمام و در دست اجرا با سرمایه گذاری ۲۹ هزار و ۱۷۰ میلیارد ریال، احیای ۶۲ واحد غیرفعال، راکد و مزایده ای با سرمایه گذاری سه هزار و ۶۸۰ میلیارد ریال، افزایش ظرفیت ۲۸۴ واحد فعال و نیمه فعال با سرمایه گذاری ۱۴ هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال است.
به گفته وی در گلستان هزار و ۱۲۵ پروانه بهره برداری واحد صنعتی با سرمایه گذاری ۵۲ هزار و ۷۵۷ میلیارد ریال و ایجاد فرصت برای ۲۷ هزار و ۸۲۰ نفر صادر شده دارد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان به ظرفیت های حوزه معادن این استان اشاره کرد و افزود: این سازمان برای حوزه معدن ۷۷ طرح با سرمایه گذاری ۱۳ هزار و ۱۷۰ میلیارد ریال برای نیمه نخست سال ۱۴۰۱ شامل تکمیل و راه اندازی ۲۱ طرح نیمه تمام با سرمایه گذاری هفت هزار و ۲۷۰ میلیارد ریال، احیای ۲۶ واحد غیرفعال، راکد و مزایده ای با سرمایه گذاری ۲ هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال و افزایش ظرفیت ۳۰ واحد فعال و نیمه فعال با سرمایه گذاری سه هزار و ۱۰۰میلیارد ریال پیش بینی کرده است.
معادن گلستان شامل ذغالسنگ، سنگ لاشه آهکی، صدف، یُد، سنگ آهک و سنگ نسوز است که اکنون ۶۱ پروانه بهره برداری با ۲۹۰ میلیارد ریال سرمایه گذاری و ایجاد هزار و ۷۳۷ فرصت شغلی صادر شده و ظرفیت ذخیره قطعی این معادن ۲ میلیارد و ۲۵۷ میلیون و ۸۷۲ هزار تن و استخراج سالانه ۲۲ هزار و ۸۷۰ تن است
پیش نیازهای زیر ساختی در تحقق توسعه صنعت
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان گفت: الزامات و پیش نیازهای ضروری زیرساختی برای تحقق رشد هشت درصدی حوزه صنعت استان در سال آینده شامل تامین حداقل ۴۰۰ مگاوات برق از طریق اجرای طرح سیکل ترکیبی در نیروگاه علی آباد و تکمیل واحدهای نیروگاهی کوچک مقیاس و زودبازده و توزیع آن در مناطق حساس تولید با اولویت تامین انرژی موردنیاز در شهرک های صنعتی در پیک مصرف و دستیابی به ولتاژ پایدار با همکاری وزارت نیرو است.
وی ادامه داد: تامین حداقل یک سوم از کسری ۵۰۰ هزار متر مکعبی در منابع مصارف آبی از طریق شیرین سازی آب خزر، شیرین سازی منابع آبی زیر زمینی آب شور و بهره برداری از سدهای بزرگ و کوچک در دست اجرای نیمه تمام وزارت نیرو از دیگر الزامات و پیش نیازهای زیرساختی در دستیابی به رشد هشت درصدی حوزه صنعت گلستان است.
طلوعیان توجه به سرمایه گذاری در ایجاد زیرساخت های شهرک هزار هکتاری اترک از جمله تامین آب بخش صنعت با انتقال پساب فاضلاب و تامین برق از طریق خط انتقال از نیروگاه سیکل ترکیبی علی آباد و تکمیل و زنجیره ارزش تولیدات اولویت‌دار گلستان با مشارکت مراکز پژوهشی و شرکت های دانش بنیان را از دیگر موارد مهم در توسعه صنعت استان برشمرد.
رشد معادن گلستان در گرو تعامل و همکاری
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان گفت: تحقق رشد هشت درصدی بخش معدن استان برای سال ۱۴۰۱ در گرو تعامل و همکاری و مصون سازی فعالیت های معدنی و استفاده از ظرفیت های شورای معادن استان است.
وی به مشکلات محدوده های اکتشافی یُد در گلستان اشاره کرد و گفت: تاکنون ۱۱ محدوده اکتشافی برای ماده معدنی یُد در شمال استان ثبت شده اما روند صدور مجوز برای آن ها راکد مانده است.
وی بر توسعه فعالیت های ذغالسنگ در گلستان تاکید کرد و افزود: گلستان به عنوان یکی از استان های دارای ذخائر راهبردی در این حوزه می تواند نقش پررنگی در توسعه اقتصادی ، ایجاد اشتغال پایدار و افزایش تولید سهم استان در تولید ناخالص ملی ایفا کند.
طلوعیان همچنین بر نقش موثر کارخانه سیمان پیوند گلستان به عنوان تنها صنعت مادر در رشد اقتصادی استان اشاره کرد و گفت: توجه به رفع مشکلات این واحد تولیدی از جمله تامین مصالح اصلی ضروری است و رفع آن سهم مناسبی در ایجاد اشتغال پایدار و توسعه اقتصادی استان خواهد داشت.
ضرورت توجه به توسعه شهرک های صنعتی
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان گفت: توجه به رفع مشکلات پیش روی حوزه تامین زیر ساخت های شهرک ها و نواحی صنعتی استان به منظور مشارکت در تحقق رشد هشت درصدی برای سال ۱۴۰۱ و تامین زمین برای ایجاد و توسعه شهرک ها و نواحی صنعتی به ویژه در حاشیه جنوبی استان ضروری است.
وی بر تامین آب، برق و گاز و به ویژه برق مورد نیاز شهرک ها و نواحی صنعتی، کمبود تخصیص بودجه عمرانی از محل اعتبارات استانی و تخصیص ناچیز آن از محل اسناد خزانه اسلامی، رفع مشکلات زیست محیطی و تسریع در رفع مشکلات دریافت اسناد ثبتی و تفکیک شهرک ها و نواحی صنعتی استان تاکید کرد.
براساس گزارش شرکت شهرکهای صنعتی گلستان، این استان ۱۳ شهرک صنعتی، ۱۱ ناحیه صنعتی، منطقه ویژه اقتصادی اترک با مساحت ۲ هزار ۱۰۵ هکتار دارد که تاکنون برای جذب سرمایه گذاران، ۹۲۶ فقره قرارداد در شهرک ها و ۲۹۷ فقره قرارداد در نواحی صنعتی بسته شده است.
نماینده مردم غرب گلستان در مجلس شورای اسلامی هم گفت: با توجه به توانمندی و پتانسیل‌های بالفعل و بالقوه گلستان برای سرمایه گذاری، توجه دولت و افزایش سرمایه گذاری بخش خصوصی می تواند این استان را به یکی از قطب‌های اقتصادی تبدیل کند.
عبدالجلال ایری اظهار داشت: به عنوان نمونه شهرک صنعتی اترک گلستان به دلیل تامین نشدن آب با مشکل مواجه شده و نیاز است تا در این حوزه سرمایه گذاری بیشتری صورت بگیرد.
سخنگوی کمیسیون عمران مجلس گفت: این شهرک صنعتی می‌تواند محل مناسبی برای استقرار صنایع بزرگ، متوسط و کوچک باشد.
لزوم همکاری دستگاه ها در رشد اقتصادی گلستان
استاندار گلستان معتقد است: تحقق رشد اقتصادی ۷.۳ درصدی به عنوان خواسته مهم دولت سیزدهم برای این استان نیازمند همکاری دستگاه‌ها و جلوگیری از هدر رفت منابع برای بهره‌وری بیشتر است.
علی‌محمد زنگانه افزود: براساس برنامه ریزی صورت گرفته باید تلاش شود نرخ رشد ۷.۳ درصدی را برای گلستان محقق کنیم که نیمی از این هدف باید از محل بهره وری و صرفه جویی منابع تامین شود.
وی بیان کرد: به عنوان نمونه اگر در روند تکمیل و راه اندازی چهار هزار هکتار مزرعه جدید پرورش میگوی گمیشان دقت نظر بیشتری کنیم می توانیم بهره وری از این مزارع را افزایش دهیم.
زنگانه ادامه داد: در این مسیر باید از ظرفیت بخش خصوصی و سرمایه گذاران، شرکت های تعاونی و سرمایه‌های سرگردان استفاده کنیم.
استاندار گلستان تاکید کرد: در راستای تحقق این نرخ رشد باید از منابع بانکی مراقبت کرده و سیستم بانکی استان نیز موظف است تا ۸۵ درصد منابع استحصال شده را برای توسعه و پیشرفت منطقه بکار بگیرد.
براساس آمار منتشره توسط دستگاه های مرتبط با حوزه صنعت گلستان، اکنون ۹۷ درصد از واحدهای صنعتی دارای پروانه بهره برداری در این استان، جزو صنایع کوچک به شمار می رود.
استان گلستان با یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر جمعیت در شمال کشور قرار دارد و اقتصاد اصلی آن بر پایه کشاورزی بوده و سرمایه گذاری حوزه های خدمات و صنعت در رتبه های بعدی قرار دارد.