اکبر فتحی روز پنجشنبه در همایش روز جهانی خاک در تبریز اظهار کرد: به علت قرار گرفتن قسمت اعظم اراضی کشاورزی آذربایجان شرقی در حوضه دریاچه ارومیه و شور بودن خاک، ۵۰ درصد خاک استان از قابلیت کشاورزی برخوردار نیست.
وی افزود: در کنار شرایط اقلیمی خشک و فرسایش های آبی و بادی، مداخلات انسانی نیز در فرسایش خاک این منطقه نقش موثری داشته و این مسأله در کاهش تولیدات کشاورزی تاثیر چشمگیری دارد.
فتحی ادامه داد: افزایش مصرف نهاده های شیمیایی مانند کود و سم، تغییر کاربری اراضی حاصلخیز کشاورزی و افزایش ویلاسازی در این اراضی، شخم زنی های غیر اصولی و در مسیر موافق با شیب مراتع ، رهاسازی آب های آلوده و فاضلاب ها در اراضی کشاورزی و مدیریت نکردن آن ها و معادنی که با عناوین مختلف در اراضی کشاورزی ایجاد می شود باعث تسریع در فرسایش خاک استان شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی نیز گفت: برای مقابله با فرسایش بادی در مناطق بحرانی حاشیه دریاچه ارومیه کاشت انواع بوته ها و طرح های قرق و سیستم های چرایی در ۲۰ روستا و در حدود ۳۲ هزار هکتار زمین اجرا شده است ولی در این طرح ها نیز به مشکلات مردم توجهی نشده و طرح های جایگزین برای تعلیف دام ها و معیشت مردم منطقه تعریف نشده است.
رحیم مهردادی با بیان اینکه برای مدیریت خاک باید مدیریت واحد اعمال شود، افزود: تا زمانی که ارگان های مختلف برای موضوع خاک تصمیم می گیرند اقدامات انجام شده نتیجه بخش نخواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: شوری بیش از حد دریاچه ارومیه در آینده نیز حتما باعث ایجاد طوفان های نمکی خواهد شد و گنبدهای نمکی مسیر آجی چای و بستر خود دریاچه نیز این مسأله را تقویت می کند.
حوضه آبریز دریاچه ارومیه واقع در شمال غرب ایران با مساحت ۵۱ هزار و ۸۷۶ کیلومتر مربع یکی از 6 حوضه آبریز اصلی کشور است.
این حوضه بین استان‌های آذربایجان غربی (۴۶%)، آذربایجان شرقی (۴۳%) و کردستان (۱۱%) قرار دارد.
حوضه آبریز دریاچه ارومیه به وسیله بخش شمالی کوه‌های زاگرس و دامنه‌های جنوبی کوه سبلان و نیز دامنه‌های شمالی، غربی و جنوبی کوه سهند احاطه شده است.
حدود ۳۳ هزار و ۴۶۹ کیلومتر مربع از سطح حوضه آبریز دریاچه ارومیه را مناطق کوهستانی (۶۵%)، ۱۲ هزار و ۵۶۴ کیلومتر مربع آن را دشت‌ها و کوهپایه‌ها (۲۴%) و پنج هزار و ۳۲۰ کیلومتر مربع آن را نیز دریاچه ارومیه (۱۰%) در بر گرفته است.