به گزارش ایرنا، تاکید دولت سیزدهم بر اهمیت خانواده، ازدواج جوانان، تشکیل زندگی مشترک و افزایش اعتبارات و تسهیلات ازدواج می‌تواند مانع از بحران پیری جمعیت در سال‌های آینده شود.
براساس اطلاعات دفتر جمعیت مرکز آمار ایران، جمعیت سالمند بالای ۶۰ سال کشور در سال ۲۰۱۹ حدود ۸ میلیون و ۲۳۱ هزار نفر با نرخ رشد ۳.۶۲ درصد بوده است، که حدود ۹.۹ درصد جمعیت ایران برآورد می‌شود.
جمعیت بالای ۶۵ سال نیز ۶.۴ درصد از جمعیت کشور را تشکیل و پیش‌بینی می‌شود، در سال ۱۴۰۰ سهم سالمندی جمعیت از مرز ۱۰ درصد و در سال ۱۴۲۰ از مرز ۱۹.۴ درصد و در سال ۱۴۳۰ از مرز ۲۶.۱ درصد هم عبور کند، به عبارت دیگر در سال ۱۴۳۰ یک چهارم جمعیت کشور سالمند خواهد بود.
در حقیقت رشد کلی جمعیت در ایران طی سه دهه گذشته ۱.۲۴ درصد افزایش و نرخ رشد جمعیت سالمندان۳.۶۲ درصد (سه برابر رشد کلی جمعیت کشور) افزایش یافته است.
براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، در طول ۳۰ سال آینده ۲۰ درصد از جمعیت جهان را نیز سالخوردگان تشکیل داده و در سال ۲۰۵۰ میلادی، ۲ میلیارد از جمعیت کره زمین از سالمندان بوده و در حقیقت به ازای هر پنج نفر جمعیت جهان یک نفر سالمند خواهد بود.
جمعیتی که نمی‌تواند نقشی در توسعه اقتصاد، تولید و بهره‌وری داشته باشد، نیازمند حمایت جمعیت جوان خواهد شد و به منظور پشتیبانی باید امروز مورد توجه قرار بگیرد.
یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در این رابطه که ازدواج نسل جوان و فرزندآوری را افزایش داده و بالتبع می‌تواند جامعه ایران را از بحران پیری جمعیت نجات دهد، عناصر تشویقی برای ترغیب جوانان به تشکیل خانواده و زندگی مشترک نظیر تسهیلات ازدواج است.
براساس قانون بودجه، بند (الف) تبصره ۱۶ بانک‌های عامل موظف به پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج بوده و باید به صورت ماهانه تسهیلات پرداختی و متقاضیان در نوبت پرداخت را اعلام کنند. مطابق با قانون ضمانت این وام‌ها اعتبارسنجی یا یک ضامن، سفته یا سهم فرد از حساب یارانه‌ها است. براساس قانون بودجه، بند (الف) تبصره ۱۶ هم بانک‌های عامل موظف به پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج بوده و باید به صورت ماهانه تسهیلات پرداختی و متقاضیان در نوبت پرداخت را اعلام کنند. مطابق با قانون ضمانت این وام‌ها اعتبارسنجی یا یک ضامن، سفته یا سهم فرد از حساب یارانه‌ها است.
تسهیلاتی که در دولت سیزدهم با تاکید بر اهمیت خانواده، ازدواج جوانان، رشد جمعیت جوان و جلوگیری از گرداب پیری جمعیت، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.
براساس بودجه ۱۴۰۰ نیز به منظور حمایت از ازدواج جوانان، بانک مرکزی مکلف است از محل پس‌انداز و جاری قرض‌الحسنه نظام بانکی، تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج را به همه زوج‌ها که تاریخ عقد آنها پس از اول فروردین ماه ۹۷ بوده و تاکنون تسهیلات ازدواج را دریافت نکرده‌اند، با اولویت نخست پرداخت کند.
تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج برای هر زوج در سال ۱۴۰۰ مبلغ ۷۰ میلیون تومان، با دوره بازپرداخت ۱۰ ساله است.
این وام از سال ۱۳۹۶ با مبلغ ۱۰ میلیون تومان به روز شد و در سال ۹۸ و ۹۹ به ترتیب به ۳۰ میلیون و ۵۰ میلیون تومان (به هر نفر) با بازپرداخت هفت ساله و بهره چهار درصد افزایش یافت.
در سال ۹۹ مبلغ این وام ۲۰ میلیون تومان افزایش یافت و به ۷۰ میلیون تومان (به ازای هر نفر) رسیده و یک اعتبار تشویقی برای پسرانی که زیر ۲۵ سال و دخترانی که زیر ۲۳ سال ازدواج می‌کنند، گذاشته شد.
براساس این اعتبار تشویقی، ۳۰ میلیون تومان برای این دختران و پسران (زیر ۲۳ سال وپسران ۲۵ سال) اضافه و در مجموع ۱۰۰ میلیون تومان دریافت خواهند کرد.
میانگین تعداد پرداخت وام ازدواج نیز در سال گذشته ۶۹ هزار فقره در ماه و در سال جاری با وجود افزایش مبلغ وام، تاکنون ۸۳ هزار فقره در ماه بوده است.
نشست کمیسیون اجتماعی مجلس هم که ۱۷ آبان ماه با حضور وزیر ورزش و جوانان و معاون امور جوانان با هدف رفع موانع اجرای قانون تسهیل ازدواج جوانان تشکیل شد، ضرورت توجه به اصلاح قانون تسهیل ازدواج را مورد تاکید قرار داد.
فاطمه قاسم‌پور نماینده مردم تهران، شمیرانات، ری، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی در این نشست عنوان کرد: در کمیته زنان و خانواده کمیسیون اجتماعی از یک سال گذشته اجرای قانون تسهیل ازدواج پیگیری شد، اما پس از گذشت ۱۶ سال به دلیل تصویب قانون جهش تولید مسکن، قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده احتمالا نیاز به بازنگری داشته باشد.
واکنش به خبر حذف تسهیلات ازدواج در لایحه بودجه
وحید یامین‌پور معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان نیز طی روزهای اخیر در واکنش به شایعات حذف وام ازدواج در بودجه ۱۴۰۰ گفت: وام ازدواج از لایحه بودجه ۱۴۰۱ حذف نشده است، این خبر دقیق نبوده و دولت در بند ب تبصره ۱۷ به اجرایی شدن قانون جوانی جمعیت اشاره کرده است.
وی توضیح داد: ماده ۶۸ این قانون مربوط به تکلیف بانک مرکزی برای پرداخت تسهیلات ازدواج است. در لایحه۱۴۰۱ متن تبصره‌ها تغییر کرده و به قانون مربوطه ارجاع داده شده است.
یامین‌پور تصریح کرد: همچنین اساسا تبصره ۱۶ تسهیلات را حذف نکرده بلکه درخواست اختیار کرده است، آیین‌نامه مربوط به موضوع تسهیلات، ذینفعان و میزان و دوره بازپرداخت وام‌ها را توسط سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی تنظیم کند. در حقیقت مجلس می‌تواند خود ورود کند و اختیار ندهد.
تشکیل کمیته تسهیل ازدواج جوانان
در نشست کمیسیون اجتماعی مجلس همچنین مقرر شد، با همکاری مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، کمیته زنان و خانواده این کمیسیون و معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان کمیته‌ای به منظور تسهیل امور جوانان تشکیل و به رفع معضلات ازدواج جوانان و احیای حوزه مغفول جوانان در وزارت ورزش و جوانان بپردازد.
بطور قطع توجه دولت سیزدهم به خانواده، ازدواج جوانان، تشکیل زندگی مشترک و افزایش اعتبارات و تسهیلات ازدواج می‌تواند مانع از بحران پیری جمعیت در ایران سال‌های آینده شود.