تهران-ایرنا- رییس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) گفت: اطلاعات مستخرج از پایگاه استنادی بین‌المللی اسکوپوس نشان می‌دهد که دیپلماسی علمی ایران از ابتدای سال ۲۰۲۱ تاکنون بیش از ۳۴ درصد و به بالاترین میزان در ۲۰ سال اخیر رسیده است.

محمد جواد دهقانی در مراسم تجلیل از پژوهشگران دانشگاه سمنان افزود: هرچند اطلاعات در سال ۲۰۲۱ هنوز تکمیل نشده است، همچنین در مقایسه سال  ۲۰۲۰ با سال ۲۰۱۹  مشخص می شود که جمهوری اسلامی ایران با ۱۲.۵ درصد رشد و با اختلاف ۱۴ دهم درصد با هند جایگاه دوم دنیا از لحاظ رشد دیپلماسی علمی دنیا را کسب کرده است. کشور مالزی با رشد ۱۲ درصد در جایگاه سوم و کشورهای تایوان و ترکیه به ترتیب در جایگاه بعد قرار دارند.

وی اظهار داشت: مشارکت علمی زمینه را برای دیپلماسی علمی باز می کند. یک پژوهش می تواند حاصل فعالیت یک پژوهشگر یا مشارکت علمی چند پژوهشگر از یک کشور یا بیش از یک کشور باشد. در صورتی که ۲ یا چند پژوهشگر از کشورهای مختلف بر روی یک پروژه تحقیقاتی مشترک فعالیت کنند آنگاه یک تعامل علمی در سطح بین المللی رخ داده است که غالباً با هدف گسترش مرزهای دانش صورت می پذیرد.

 رییس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری تصریح کرد: در سال ۲۰۱۱ سهم مقالات با مشارکت بین الملل از کل مقالات کشور حدود ۱۶.۵ درصد بود. این رقم در سال ۲۰۱۶ به ۱۹.۷ درصد و در سال های بعد به تدریج افزایش یافت به طوری که  در سال ۲۰۱۸ به ۲۴ ردرصد و در سال های ۲۰۱۹، ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ به ترتیب به ۲۷.۲ درصد، ۳۰.۵ درصد و ۳۴.۲ درصد افزایش یافته است.

دهقانی گفت: در دیپلماسی علمی، کشورهای ایران و هند تقریباً رشد نزدیکی را تجربه کرده اند به نحوی که اگر رقم رشد را به بالا گرد کنیم عدد ۱۳درصد برای هر دو ذکر خواهد شد. بعبارت دیگر، تفاوت ایران و هند از لحاظ رشد دیپلماسی علمی ناچیز است، هر چند این دو کشور از لحاظ تعداد مقالات منتشر شده در یک سطح نیستند. بعد از ایران و هند کشور مالزی و تایوان هر کدام تقریباً با ۱۲ درصد رشد در دیپلماسی علم در جایگاه های بعدی قرار گرفته اند. ترکیه نیز در دیپلماسی علمی در زمره کشورهای برتر است. این کشور با ۱۰% رشد در جایگاه پنجم از لحاظ سهم مقالات با مشارکت بین الملل از کل مقالاتش قرار دارد. بعد از ترکیه، اندونزی، ژاپن، لهستان و کره جنوبی قرار دارند که بین ۵ تا ۷ درصد رشد در مقالات با مشارکت بین الملل خود داشته اند. در بین کلیه قدرت های علمی دنیا فقط دو کشور ایتالیا و چین از لحاظ رشد دیپلماسی علم رشد منفی را تجربه کرده اند.

به گزارش روز سه شنبه گروه علم و آموزش ایرنا از وزارت علوم، وی ادامه داد: با محاسبه رشد سهم مقالات منتشر شده با مشارکت بین الملل در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ مشخص شد که در ایران، حوزه فنی و مهندسی با ۱۸ درصد بیشترین میزان رشد را داشته است. بعد از آن حوزه علوم انسانی قرار دارد که ۱۷ درصد رشد را تجربه کرده است. در جایگاه سوم علوم پزشکی قرار دارد که رشد این حوزه برابر با ۱۳درصد بوده است. حوزه علوم پایه با ۱۲ درصد و حوزه علوم اجتماعی با ۱۱ درصد و سپس حوزه علوم کشاورزی با ۸ دصد در جایگاههای بعدی قرار گرفته اند.

رییس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری افزود: در سال ۲۰۲۰ علوم فنی و مهندسی و علوم پایه ۳۴ درصد از مقالاتشان به صورت مشارکت بین الملل منتشر شده است. این دو حوزه موضوعی بالاترین سهم را در بین حوزه های موضوعی به خود اختصاص داده اند. بعد از این دو حوزه، حوزه های موضوعی علوم اجتماعی و کشاورزی با ۳۱% در جایگاه بعدی قرار دارند. علوم پزشکی با ۲۵ درصد و علوم انسانی با  درصد در مکان های بعدی قرار دارند.

در پایان این مراسم نیز گزارش وضعیت دانشگاه دانشگاه سمنان و شاخص های علمی آن و نیز پژوهشگران یک درصد برتر این دانشگاه توسط دکتر دهقانی معرفی شدند. در سال ۱۴۰۰ تعداد ۷ نفر پژوهشگر یک درصد برتر در دانشگاه سمنان شناسایی و معرفی شده بودند.