روزنامه فرهیختگان در گزارشی با اشاره به اختلاف ۸ میلیونی حقوق بین معلمان آورد: طرح رتبه‌بندی معلمان دو وزیر و یک سرپرست را با وعده اجرایی شدن به خود دید. اگرچه در نهایت اعلام محسن حاجی‌میرزایی، وزیر آموزش و پرورش در هیأت وزیران تصویب شد.
داستان پرغصه رتبه‌بندی به سال ۹۰ برمی‌گردد. سالی که در شورای عالی انقلاب فرهنگی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش را تصویب کرد. سند تحولی که فصل هفتمش به ارتقای جایگاه معلمی پرداخته بود. اولین‌بار این طرح در سال ۹۲ به مجلس رفت؛ مجلس دهم. طرحی که بعد از یک‌سال ۴ رتبه به خود دید؛ مربی معلم، استادیار معلم، دانشیار معلم و استاد معلم. طبق آن قرار بر این شد معلم با هر سابقه‌ای که دارد متناظر با هم‌ردیف خودش در دانشگاه، حداقل ۸۰درصد حقوق را دریافت کند.
لایحه نظام رتبه‌بندی موافقت نمایندگان را در ماده ۸، ۷ و ۶ جلب کرد
طرح نظام رتبه‌بندی معلمان فراز و نشیب‌های بسیاری را پشت سر گذاشت تا خودش را بار دیگر در مجلس یازدهم به صحن برساند. طرح رتبه‌بندی هرساله ماجراها و حاشیه‌هایی به خود دید اما دریغ از تصویب و اجرایی شدن. طرحی که هر بار به بهانه کمبود اعتبار و بودجه اجرایی در مجلس تصویب نشد و در حسرت اجرایی شدن ماند. فاز اول این طرح به سه سال قبل برمی‌گردد. سال ۹۸ در فصل بودجه‌بندی بود که وزیر آموزش و پرورش وقت از گنجاندن اعتبار رتبه‌بندی در توییترش خبر داد. او گفته بود بعد از فراز و نشیب بسیار و با وجود سختی‌های بودجه برای سال ۹۸، اعتبار رتبه‌بندی در لایحه گنجانده شد. خبری خوش برای معلمانی که مدت‌ها بود در انتظار اجرایی شدن این طرح مانده بودند.
مجلس یازدهم به گواه تاریخ ۲۴ آذرماه به ماده ۸ لایحه رتبه‌بندی رأی موافق داد. اگرچه با پیشنهاد محمد وحیدی، عضو کمیسیون آموزش هم موافقت شد. پیشنهادی مبنی بر حذف ماده ۷ لایحه رتبه‌بندی معلمان مبنی بر نحوه تخصیص رتبه‌های پنجگانه و احراز شرایط. لایحه رتبه‌بندی امروز توانست موافقت نمایندگان را با ماده ۶ خود هم همراه کند. ماده‌ای که بر میزان افزایش حقوق معلمان تمرکز دارد.
لایحه رتبه‌بندی؛ لایحه‌ای برای شادابی نظام آموزشی کشور
لایحه رتبه‌بندی تصویب شد. لایحه‌ای که بر مبنای بحث معیشت معلمان نبوده و تنها برای ایجاد انگیزه و ارتقای کیفیت آموزش مطرح شده است. به باور دبیرکل مجمع فرهنگیان ایران اسلامی، هدف از این طرح ایجاد انگیزه برای معلمان است. ایجاد انگیزه در راستای به‌روز کردن معلومات‌شان و نوآوری در تدریس‌شان. به گفته فرج کمیجانی، هدف شادابی در آموزش و پرورش بوده است.
به باور کمیجانی در همه این سال‌ها در بحث معیشت معلمان کوتاهی شده است. او معتقد است در دهه‌های گذشته آموزش و پرورش اولویت دولت‌ها نبوده و همیشه در این زمینه کم‌کاری شده است. به اعتقاد دبیرکل مجمع فرهنگیان ایران اسلامی، چیزی که امروز در مجلس تصویب شد با آنچه در ذهن معلمان و گفته‌های کمیسیون آموزش و تحقیقات بود، فاصله بسیاری دارد. «اما یک گام به پیش است. از نمایندگان سپاسگزاریم و امیدواریم در سال‌های آتی بحث رتبه‌بندی به شکل واقعی اجرایی شود.» به گفته دبیرکل مجمع فرهنگیان ایران اسلامی، مرتفع شدن بحث معیشت معلمان نیازمند اجرای دقیق قانون خدمات کشوری است. او از فوق‌العاده‌هایی می‌گوید که شامل حال کارمندان دیگر به جز معلمان می‌شود؛ «فوق‌العاده خاص، فوق‌العاده ویژه، فوق‌العاده بهره‌وری و …»
طرح تصویبی که خوشایند خیلی‌ها نبود
طرح رتبه‌بندی معلمان؛ طرحی که با هدف ارتقای جایگاه معلمان و ایجاد انگیزه مطرح شد. طرحی که سعی دارد تا از میان تحصیلکرده‌ها بهترین‌ها را برای معلمی برگزیند. به گفته دبیرکل مجمع فرهنگیان ایران اسلامی، قرار بود طبق این طرح همه معلمان با اساتید هم‌پایه خودشان مقایسه شوند. «قرار بود طبق این طرح ۸۰درصد حقوق اعضای هیأت علمی را دریافت کنند.»
مسأله‌ای که در کمیسیون آموزش و تحقیقات مصوب شده بود، اگرچه بحث مالی گویا آن را مرتفع کرده است. «حالا همه معلمان با یک استاد پایه یک دانشگاه تهران مقایسه خواهند شد، آن هم بعد از اعمال رتبه‌بندی.» کمیجانی از اعتراض معلمان به طرح تصویبی امروز مجلس می‌گوید: «قرار بود معلمان با هم‌پایه خودشان در دانشگاه با توجه به سنوات و گروهی که داشتند، مقایسه شوند.»
به گفته او، نگاه اغلب معلمان به این مسأله خوشایند نیست. «من این تصویب را یک گام رو به جلو می‌دانم.» کمیجانی ابراز امیدواری می‌کند روزگاری اجرای کامل این طرح ممکن شود. او معتقد است جامعه‌ای می‌تواند امید به توسعه و پیشرفت داشته باشد که آموزش جزو اولویت‌هایش باشد.
بودجه اختصاص داده‌شده برای رتبه‌بندی دست نمایندگان را بست
نمایندگان مجلس امروز با ۱۸۱ رأی موافق، ۶ رأی مخالف و ۵ رأی ممتنع سرنوشت ماده ۶ لایحه رتبه‌بندی را مشخص کردند. ماده‌ای که میزان افزایش حقوق معلمان را بر اساس نظام رتبه‌بندی مشخص می‌کند. طبق گفته رئیس کمیسیون آموزش لایحه رتبه‌بندی و با تغییرات اعمال شده هر معلم کمتر از ۸۰ درصد مربی پایه یک دانشگاه تهران دریافت نخواهد کرد. در حال حاضر مربی پایه یک دانشگاه تهران ۱۰میلیون و ۱۰۰هزار تومان دریافتی دارد. بنا به گفته علیرضا منادی‌سفیدان هیچ معلمی کمتر از ۸میلیون و ۸۰هزار تومان دریافتی نخواهد داشت.
سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات به «شهروند» از تصویب لایحه رتبه‌بندی معلمان در مجلس می‌گوید. به گفته رضا حاجی‌پور، قبل از تصویب این لایحه، بررسی‌هایی در کمیسیون آموزش و همین‌طور در صحن مجلس صورت گرفته است. حاجی‌پور با اشاره به اینکه گمانه‌زنی‌ها بر اجرایی شدن ۸۰درصد دریافتی مربی پایه یک دانشگاه‌ها بوده، می‌گوید «دست نمایندگان بسته بود.» او دلیل این امر را بودجه ارایه شده از طرف دولت عنوان می‌کند. «با توجه به بودجه در نظر گرفته دولت برای این امر کار کمی سخت بود.»
با اجرایی شدن طرح دریافتی کمتر از ۱۰میلیون تومان نخواهیم داشت
۱۲هزار و ۵۰۰میلیارد تومان اعتباری است که دولت برای اجرایی و عملیاتی شدن این طرح در ۶ماهه دوم ۱۴۰۰ در نظر گرفته است. به گفته سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات موارد تصویب شده در مجلس بر اساس رأی کمیسیون و با هماهنگی وزارت آموزش و پرورش بوده. «در واقع دولت سقفی را براساس اجرای رتبه‌بندی یعنی ارتقای جایگاه معلمان مصوب کرده است.»
حاجی‌پور کف دریافتی معلمان را بعد از اجرایی شدن طرح رتبه‌بندی ۱۰میلیون تومان تخمین می‌زند. «معتقدم با اجرای این طرح دریافتی کمتر از ۱۰میلیون تومان نخواهد بود.» او ادامه می‌دهد: «طرح رتبه‌بندی معلمان امروز در مجلس مصوب شد و رفت برای شورای نگهبان.»
طرحی که بعد از گذشتن از خان مجلس حالا در شورای نگهبان در انتظار تایید خواهد ماند تا بعد از ۱۰ سال اجرایی شدن را به خود ببیند. «هدف از تصویب این لایحه ارتقای جایگاه معلمان بوده است. اتفاقی که بعد از ۱۰سال برای اولین‌بار افتاد. این طرح در دولت‌های مختلف اجرا نشد و این‌بار با اهتمام مجلس مصوب شد.»
از پنج تا ۱۵ درصد افزایش، علاوه بر رتبه قبلی
بررسی مواردی از لایحه نظام رتبه‌بندی معلمان در مجلس به پایان رسید. آموزش و پرورش موظف به تدوین آیین‌نامه رتبه‌بندی معلمان شد. خروجی امروز مجلس برای معلمان از این قرار است. معلمان با رتبه آموزشیار ۱۰درصد و مربی معلم ۱۵درصد را علاوه بر افزایش رتبه قبلی خواهند داشت. طبق طرح تصویبی مجلس، استادیار معلم ۱۲درصد و دانشیار معلم ۱۰درصد را تجربه خواهند کرد. سهم استاد معلم ۵درصد در مجموع حقوق، مزایا، فوق‌العاده‌های مستمر و ارقام مندرج در احکام کارگزینی خواهد بود.
و اما ماده ۴ این لایحه. فرآیند رتبه‌بندی معلمان برمبنای امتیازات ناشی از دوره‌های ضمن خدمت، سنوات تحصیلی، شایستگی‌های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای خواهد بود. هرچند عملکرد رقابتی، دانش تخصصی –تربیتی- پژوهشی، خلاقیت و نوآوری هم در این لایحه مدنظر قرار گرفته است. گفتنی است سنوات تجربه معلمی، سوابق مدیریتی، آخرین مدرک تحصیلی و کسب امتیازات لازم در نظام رتبه‌بندی معلمان هم مدنظر قرار خواهد گرفت. براساس تبصره این ماده، افرادی که با عناوین شغلی مندرج در بند یک ماده ۲ این قانون در پست‌های اداری اشتغال دارند همچنان معلم هستند.
این لایحه شروطی هم به خود می‌بیند. مابه‌التفاوتی تحت عنوان تفاوت تطبیق که در احکام کارگزینی درج خواهد شد یکی از شروط است. این گزینه مخصوص معلمانی است که حقوق و فوق‌العاده‌شان از ۸۰ درصد مجموع حقوق و فوق‌العاده‌های هیأت علمی مربی پایه یک دانشگاه تهران، کمتر باشد.
این لایحه سه تبصره هم به خود می‌بیند. تبصره اول؛ «فوق‌العاده رتبه‌بندی» و «تفاوت تطبیق» همه‌ساله متناسب با تغییرات حقوق و فوق‌العاده‌های هیأت علمی مربی پایه یک دانشگاه تهران محاسبه می‌شود. این تبصره مشمول کسور بازنشستگی هم می‌شود.
تبصره دوم دولت را مکلف کرده همه امتیازات و درصدهای موضوع فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری را برابر سایر کارکنان دولت به مشمولان این قانون اختصاص دهد. البته فوق‌العاده رتبه‌بندی موضوع این ماده علاوه بر امتیازات و درصدهای مزبور است. مطابق تبصره سوم، افرایش پرداختی ناشی از اجرای این قانون، از ۱۴۰۰.۰۶.۳۱ در سقف یکصد و بیست و پنج هزار میلیارد ریال پرداخت می‌شود. طبق این تبصره از ابتدای سال ۱۴۰۱ منوط به پیش‌بینی بار مالی در قوانین بودجه، سنوات به صورت کامل اعمال خواهد شد.