به گزارش ایرنا، در سال ۱۳۷۴ توسعه صنعت نفت در منطقه عسلویه منجر به شروع احداث پالایشگاههای گازی و مجتمعهای پتروشیمی شد بطوری که این منطقه دور افتاده و پاک، امروز با فعالیت ۱۲ پالایشگاه و دهها پتروشیمی از نظر شرایط زیست محیطی در مدت زمان کوتاهی به آلودهترین منطقه کشور تبدیل شد تا جایی که برخی کارشناسان آلودگی هوا در پارس جنوبی را ۱۰۰ برابر تهران تخمین زدهاند.
آنچه که مسلم است دلیل عمده آلودگی هوا در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس وجود تعداد زیادی مشعل در فازهای مختلف پارس جنوبی است.
طراحی پالایشگاهها در پارس جنوبی به گونهای است که در هر فاز پالایشگاهی۲ مشعل فعال است که کاربردهای مختلفی دارد و گازهای سمی غیر قابل استحصال را میسوزاند و یا زمانی که به هر دلیل پالایشگاه از مدار خارج شود گاز ورودی به پالایشگاه بوسیله مشعل میسوزد.
هدایت این مواد شیمیایی آلوده کننده به سمت مشعلهایی که در آسمان پارس جنوبی میسوزند ریههای مجاوران پالایشگاهها را به شدت تهدید میکند؛ زیرا دود ناشی از این مواد سمی خطر ابتلا به بیماریهای تنفسی را افزایش میدهد.
تحقیقات انجام شده در مورد تاثیر آلایندههای شیمیایی و صنعتی بر تخریب سواحل، انقراض گونههای جانوری و گیاهی در جنگل های حرا، آلودگی خلیج فارس، کاهش آبزیان، فرسایش خاک بیانگر تاثیر زیست محیطی فلرها در منطقه است؛ به علاوه این آلایندههای شیمیایی بر بهداشت جسمی و روانشناختی مردم بومی منطقه نیز اثری گران دارد، مردمی که در فاصله کمتر از یک کیلومتری از این پالایشگاهها زندگی میکنند.
کمی به عقب برگردیم سال ۹۶ بود که با حضور معصومه ابتکار رئیس وقت سازمان حفاظت محیط زیست نخستین مشعل سبز در عسلویه رونمایی شد و امید خاموش شدن مشعلهایی که بیش از همه چیز ریه مردمان و محیط زیست جنوب استان بوشهر را هدف قرار داده در ذهن مردم جوانه زد؛ ابتکار اعلام کرده بود که تا سال ۹۸ همه فلرها در پارس جنوبی جمعآوری میشود و به این وسیله گامی مهم در کاهش آلودگی هوا و ارتقای کیفیت زندگی کارکنان و ساکنان عسلویه برداشته شود اما دیری نپایید که این پروژه ناتمام باقی ماند.
چنانچه آنموقع ابتکار اعلام کرد با خاموش شدن مشعلها، گازهایی که از طریق فلرها سوخته میشود به مدار باز میگردد و قابل بازیافت و استفاده دوباره است و سالانه تا ۱۹ هزار واحد مسکونی میتواند از بازیافت آن گازرسانی شود.
ابتکار این را هم مورد تاکید قرار داد که خاموش شدن فلرها در پارس جنوبی نقش فراوانی در صرفهجویی انرژی و تاثیر بسزایی در کاهش گازهای گلخانهای دارد اما همه اینها در همین حد باقی ماند و امروز بعد از پنج سال هنوز خاموشی فلرها به عنوان یکی از مطالبههای مردم عسلویه و کنگان در جنوب استان بوشهر مطرح است.
فلرسوزیهای مداوم پالایشگاههای گازی جنوب بوشهر به معنای هدر رفت حجم بالایی از ترکیبات گازی است که میتواند منشا ثروت ملی بزرگی شود، اما اکنون میسوزند و سلامتی مردمان عسلویه و کنگان و سایر زیستمندان در این منطقه را به خطر میاندازند و بلای جان مرجانهای ارزشمند خلیج نایبند شدهاند.
عیسی کلانتری دومین رئیس سازمان محیط زیست دولت تدبیر و امید اعلام کرده بود "آلودگی هوا، عمر مردم عسلویه را نزدیک به یک دهه کاهش میدهد"، با این همه اما اقدامی اساسی تاکنون در این زمینه انجام نشده است.
تدوین سند کاهش آلودگی هوا در مناطق جنوبی استان بوشهر به عنوان تکلیف کارگروه کمیته ملی ساماندهی محیط زیست عسلویه از طرحهایی بود که در دولت دوازدهم تصویب شد، برنامهای که مهمترین محور آن کاهش آلودگی فلرها، ساماندهی انبارهای گوگرد و ضایعات و پسماندهایی است که می توانند عامل اصلی آلودگی آب، خاک و هوا در منطقه باشند؛ حالا مردم انتظار دارند شاهد گامهای عملی دولت سیزدهم در این راستا باشند تا کاهش آلودگی محیط زیست و زندگیشان را به چشم ببینند.
فلرها و فاضلاب مهمترین مشکلات محیط زیست استان بوشهر است
در زمان حاضر سوختن فلرها (مشعلهای مناطق نفتی و گازی) و رهاشدن پساب فاضلاب بدون تصفیه از مشکلات انباشته شده از سال های گذشته در حوزه محیط زیست استان بوشهر است که باید به طور حتم برای آن چاره اندیشی شود.
آنطور که احمد محمدی زاده استاندار بوشهر میگوید: مقدار انرژی که از طریق فلرها در جزیره خارگ میسوزد به اندازه مقدار گاز مورد نیاز استان اصفهان است و حداقل ۷۰ سال است که در این منطقه میسوزد و به هوا میرود، هر چند در همین راستا برای استفاده از فلرهای خارگ طرح ان جی ال (NGL) از سال ۹۱ آغاز شد.
استاندار بوشهر این را هم اضافه کرد که رها شدن روزانه حداقل ۴۰ هزار مترمکعب پساب فاضلاب بدون تصفیه در بوشهر، گناوه و دیلم از جمله دیگر مشکلات زیست محیطی این استان بوشهر به شمار میرود.
محمدی زاده افزود: حداقل روزانه ۴۰ هزار مترمکعب پساب فاضلاب در بوشهر، گناو و دیلم بدون تصفیه رها و بدون اینکه از آن برای صنایع آب بر و درختکاری استفاده شود در محیط رها و مشکلات زیست محیطی برای مردم منطقه ایجاد کرده است.
پنجشنبه 25 آذرماه علی سلاجقه معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست روز کاری خود را در استان بوشهر با تاکید بر خاموش کردن مجموعه فلرهای (مشعلهای) شرق کارون در چهار استان فارس، خوزستان، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد آغاز کرد.
به گفته سلاجقه برای نخستین بار فلرها در مجموعه گاز بید بلند بهبهان خاموش شد و این نویدی بسیار خوب است که باعث تزریق گاز ترش به منابع زیرزمینی و به نوعی موجب استحصال بیشتر گاز میشود.
آنطور که رئیس سازمان حفاطت محیط زیست میگوید: در زمان حاضر تکنولوژی خاموش کردن فلرها به نحو عالی وارد کشور شده است و امید میرود در استان بوشهر نیز این اتفاق رقم بخورد و از این ظرفیت برای خاموش کردن گام به گام فلرها در این این استان استفاده شود.
آغاز عملیات اجرایی پروژه بازیافت گازهای فلر پتروشیمی زاگرس
آغاز عملیات اجرایی پروژه بازیافت گازهای فلر مجتمع پتروشیمی زاگرس (عسلویه) با سه میلیون یورو اعتبار بعد از مجتمع بید بلند بهبهان دومین گام برای خاموشی فلرها در کشور بود که نقطه تحولی در صنعت و به منزله آشتی طبیعت با صنعت به شمار میرود.
به گفته سلاجقه با تحقق پروژه بازیافت گازهای فلر مجتمع پتروشیمی زاگرس (عسلویه) از هدر رفت سرمایه کشور جلوگیری و منجر به افزایش تولید این مجتمع به میزان ۶ هزار تن خواهد شد و همچنین منجر به جلوگیری از تولید ۳۰ هزار تن مونوکسید کربن میشود که در کاهش میزان آلایندههای منطقه تاثیر بسزایی دارد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در اهمیت پروژه خاموشی فلرها این را هم گفت که این پروژه به عنوان دستاوردی ارزشمند در حوزه محیط زیست و به عنوان نخستین گزارش این حوزه در هیات دولت ارائه میشود و امید میرود با تداوم این رویکرد گامی مهم و ارزشمند در راستای حفاظت از محیط زیست ایران و بویژه منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس برداشته شود.
سلاجقه دیدن مشعلها و فلرهایی که میسوزند را برای مردم جوامع محلی "زجرآور" توصیف کرد و گفت: خاموشی این شعلههای سربه فلک کشیده گامی مهم در راستای تحقق خواسته آنها مبنی بر تبدیل فلرها به ارزش افزوده است و تلاش میشود در این دولت گامی مهم و اساسی در این مسیر برداشته شود.
فرایند تکمیل تصفیه خانه دماوند در عسلویه تسریع شود
اما این سفر یک روزه رئیس سازمان محیط زیست به غیر از پرداختن به فلرها به آلودگی دیگر استان که همان پسابهای صنعتی است و امروز به یک معضل زیست محیطی تبدیل شده نیز پرداخته شد.
سلاجقه در بازدید از مجتمع تصفیه خانه بهداشتی و صنعتی پتروشیمی منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس واقع در شرکت مبین انرژی خلیج فارس به این نکته اشاره کرد که باتوجه به توسعه روزافزون پتروشیمیهای مستقر در پارس جنوبی، راهاندازی تصفیهخانه دماوند باید با سرعت بیشتری انجام شود.
از نظر سلاجقه، استان بوشهر با توجه به جایگاهی که در اقتصاد کشور دارد و مسائل مربوط به صنایع نفت و گاز به طور حتم از نظر آلاینده ها با مشکلاتی روبرو است و با توجه به وجود خطوط انتقال نفت و گاز در بحث دریا، خشکی، تالابها، پسابها و تصفیه خانههای صنایع میطلبد نگاه ویژه ای به این استان شود.
انتظار میرود بهره برداری از تصفیه خانه دماوند در عسلویه افزون بر کاهش معضلهای محیط زیستی منطقه از ورود فاضلاب صنعتی به دریا نیز جلوگیری کند.
امروز زمان عمل به مسئولیت اجتماعی صنایع است
به اعتقاد سلاجقه، اهتمام پتروشیمیها به مسائل زیست محیطی بدون شک آرامش خاطر و امنیت سلامت ساکنان مناطق پیرامونی صنایع را تضمین میکند از این رو این واحدها باید مسائل زیست محیطی را در اولویت فعالیتهای خود قرار دهند.
رئیس سازمان محیط زیست این را هم گفت که زمان آن گذشته است که صنایع بیایند و محیط زیست را از نظر آب، خاک و هوا با مشکل روبرو کنند؛ امروز صنایع باید به مسئولیت اجتماعی خود بپردازند و شاخصهای محیط زیستی را به صورت مطلوب رعایت کنند.
سلاجقه، این اطمینان را هم به مردم داد که ازاین به بعد صنایع آلاینده باید به تکلیف خود عمل کنند و صنعتی که به مسائل مربوط به محیط زیست و آنچه ارزیابی و پایش مداوم است، توجه نکند از جنبه قضایی با آن برخورد میشود افزون براین سازمانها و دستگاهها نیز باید نقش خود را در ارتباط با حفظ محیط زیست این استان ایفا کنند.
قطب اقتصاد کشور نسبت به محیط زیست حساس باشد
رئیس سازمان محیط زیست تاکید میکند استاندار بوشهر به عنوان رئیس کارگروه آلایندگی هوا باید این کارگروه را تشکیل دهد و این سازمان از مجموعه پارس جنوبی و منطقه عسلویه انتظار دارد همانطوری که طبیعت را دچار دگردیسی و تغییر کرده به همان نسبت به طبیعت احساس مسئولیت بیشتری داشته باشد و به عنوان یکی از قطبهای اقتصادی کشور روی بحث محیط زیست نیز حساس و الگو باشد.
به اعتقاد سلاجقه در این دولت سعی میشود اتفاق هایی که در گذشته منجر به تخریب محیط زیست شده تکرار نشود و اگر اتفاقی رخ دهد از مجاری قانونی پیگیری میشود.
حفاظت از کوه نمک از ابتدای سال آینده اجرا میشود
اما سفر معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست به استان بوشهر تنها محدود به صنایع و آلایندگیها نبود و بازدید از کوه نمک در فاصله ۱۵۰ کیلومتری جنوب بوشهر واقع در شهرستانهای دشتی و دیر از آثار ملی طبیعی در استان بوشهر از جمله دیگر برنامه های ایشان بود.
سلاجقه، تامین اقتصاد پایدار جوامع محلی پیرامون اثرهای طبیعی ملی مانند کوه نمک استان بوشهر را از اولویتهای این سازمان عنوان کرد و تاکید میکند این جوامع به خوبی از این ظرفیت برای تامین اقتصاد پایدار بهره میبرند و سازمان حفاظت محیط زیست نیز برای حمایت موثر از آنان برنامه دارد.
او تاکید کرد راهنمایان گردشگری در حوزه محیط زیست باید در مراجعه گردشگران از وقوع اقدامهای مخل محیط زیست جلوگیری و بستههای محیط زیستی مناسب را برای آنان تامین کنند و در کنار آن باید صنایع دستی و غذاهای محلی روستاهای خود را به گردشگران عرضه کنند.
اصل حفاظت از محیط زیست برمبنای مشارکت مردم از اولویتهای سازمان محیط زیست است و آنطور که سلاجقه اعلام کرد از ابتدای سال آینده طرح حفاظت از اثر طبیعی ملی کوه نمک در استان بوشهر اجرا میشود.
دستاورد معاون رئیس جمهور و رئیس حفاظت از محیط زیست در این سفر یک روزه امیدواری بوشهریها به عزم راسخ دولت سیزدهم برای ساماندهی مشعلها، کاهش آلایندگیها، کنترل پسابهای صنعتی بود تا شاید در سالهای پیش رو این مطالبه بحق و آرزوی دیرینه مردم استان بوشهر محقق شود.