«محمدصادق کوشکی» روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار سیاسی ایرنا در ارزیابی خود از دور هفتم مذاکرات وین گفت: در این دوره از مذاکرات، نخستین پرده از دیدگاه دولت سیزدهم در پرونده هسته‌ای ارائه می‌شد و از این نظر چه در داخل و چه در خارج زیر ذره بین بود. از این جهت هم ترکیب هم هیات مذاکره کننده و هم مواضع آنها نشان دهنده این بود که دولت جدید به دنبال یک تغییر جدی در رویکرد مذاکرات است.این تغییر رویکرد با واکنش‌های متفاوتی هم در داخل و هم در خارج روبرو شد و مورد تحلیل تحلیلگران و کارشناسان قرار گرفت.
این کارشناس مسائل بین الملل گفت: تیم مذاکره کننده بر اساس دیدگاه‌های دولت سیزدهم با این چشم‌انداز وارد مذاکرات شد که بتواند مطالبات کشورمان را برآورده کند و طرف مقابل را به اجرای تعهدات خود وادار کند، تعهداتی که در سال‌های گذشته به هیچ عنوان انجام نشده است.
وی ادامه داد: تغییر موضع هیات مذاکره کننده ایرانی برای طرف مقابل و سه کشور اروپایی قابل هضم نبود و به همین دلیل شاهد مقاومت جدی طرف‌های اروپایی بودیم و آنها حاضر به تن دادن به این موضوع نبودند. طرف‌های غربی بعد از چندین سال مذاکره با هیاتی مواجه شد که به جای دادن امتیاز در پی استیفا و مطالبه حقوق ملت ایران و به دنبال این است که طرف اروپایی و حتی آمریکا را وادار به اجرای تعهداتش کند.
کوشکی افزود: این موضوع باعث مقاومت هیات های اروپایی شد تا به اشکال متفاوت و به بهانه مشورت با پایتخت ها؛ مذاکرات قطع شود. این واکنش قابل پیش بینی بود اما هیات ایرانی مذاکرات را جدی گرفت تا شائبه عدم تمایل ایران به مذاکره برطرف شود، ضمن اینکه ایران با ترکیب تیم مذاکره کننده هم جدیت خود را در مذاکرات نشان داد.
این استاد دانشگاه در عین حال گفت: نقطه ضعف مذاکره کنندگان ایرانی این بود که سازوکار مناسبی برای انعکاس آنچه در مذاکرات می گذشت برای جامعه ایران پیش بینی نکرده بودند. به طوری که جریان اخبار به صورت مناسبی به ایران مخابره نمی شد و تحلیلگران و فعالان و حتی مردم عادی خبرها را از رسانه‌های خارجی دنبال می کردند که این موضوع سبب تعدد در روایت ها شده بود.
وی اضافه کرد: به هرحال هر رسانه خارجی گزارش و نگرش خود را به مذاکرات دارد و این وضعیت نوعی سرگشتگی و پراکندگی را به وجود می‌آورد. ضمن اینکه احتمال انتشار اخبار غلط و فیک به این سرگشتگی‌ها دامن می‌زد.
کوشکی تاکید کرد: امروز هم باید سازوکاری که بر اساس آن، مردم ایران بتوانند خبرها را بدون واسطه و دقیق از هیات ایرانی یا سخنگوی آنها از روند مذاکرات مطلع شوند، پیش‌بینی شود.
این کارشناس مسائل بین الملل همچنین درباره متونی که مبنای مذاکرات وین قرار گرفته است، گفت: متن مبنا به نوعی پیش نویس یک دستور کار است اما مهم موضع طرف مقابل است، اگر طرف‌های غربی در پی به نتیجه رسیدن مذاکرات و ورود به تعهدات خود باشند؛ مذاکرات نتیجه بخش خواهد بود اما اگر آنها به روند فعلی ادامه داده و صرفا به دنبال گرفتن امتیاز باشند و نه انجام تعهد، مذاکره به بن بست می‌رسد چه پیش نویس مناسب باشد یا نه.
وی تصریح کرد: در واقع موضوع مهم این است که ببینیم طرف مقابل نگرش خود را اصلاح کرده یا همچنان به دنبال گرفتن امتیاز است.
این کارشناس روابط بین الملل با اشاره به اینکه صرفا قبول اصلاحیه ای مورد نظر ایران در متن مبنا به معنای تغییر نگرش طرف غرب نیست، گفت: تغییر نگرش وقتی قابل تامل و مثبت است که آنها دست از امتیازخواهی و مطالبه برداشته و به دنبال سازوکار اجرای تعهداتشان باشند.
کوشکی درباره دلایل فشار طرف‌های غربی برای شتاب دادن به روند مذاکرات هم گفت: این تاکتیک رایج در مذاکرات است که سعی می‌شود طرف مقابل را زیر فشار قرار دهند تا مجبور به پذیرش وضع موجود شود. این فشارها از سوی طرف های اروپایی به صورت مستقیم و آمریکایی به صورت غیرمستقیم به این دلیل اعمال می‌شد که هیات ایرانی به دنبال اصلاح وضع موجود نباشد و مجبور به پذیرش شکل حاکم بر مذاکرات وین در ۶ دوره پیشین باشد اما پذیرش آن روند به صلاح ایران نبود.