گزارش میدانی خبرنگار ایرنا از بازار ماهی فروشان ساری ، بابلسر و فریدونکنار حاکی است که امسال کاهش صید ماهیان دریایی باعث افزایش قابل توجه قیمت آنها بویژه سه گونه سفید ،کفال و کپور شده است و به همین دلیل هم تنها سفره یلدایی خانوارهایی را رنگین خواهند کرد که دخلشان پر و خرجشان بی حساب و کتاب باشد.
شاید بخت با آنانی که دخلشان این روزها خالی تر از هر زمانی است یار بوده که عرضه بیش از حد ماهی سردآبی قزل آلا آن هم به قیمت حدود یک سوم ماهی سفید دریایی و یک دوم کپور و کفال در آستانه شب یلدا، راه را بر هرگونه مقایسه ای برایشان بسته تا سفره اشان را با شکم پر کردن این گونه ماهی پر کنند.
دیروز دوشنبه هرکیلوگرم ماهی قزل آلا در بازار ماهی فروشان مازندران با قیمت ۸۰ تا ۸۵ هزار تومان عرضه شد و امروز نیز تقریبا با همین قیمت ها خرید و فروش می شود در حالی که ماهی سفید یک کیلویی تا یک کیلو و ۲۰۰ گرمی بین ۲۴۰ تا ۲۷۰ هزار تومان قیمت می خورد. ماهی سفید کم وزن زیر ۷۰۰ گرمی هم که هفته پیش با قیمت ۹۰ هزار تا ۱۱۰ هزار تومان در هر کیلوگرم عرضه می شد ، اکنون به خاطر شب یلدا به ۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار تومان رسیده است.
هرچند با ماهی قزل آلا نمی توان همانند ماهی سفید غدای شکم پر خوش طعم و لذیذ به عنوان سنت غذایی پر طرفدار شب یلدایی درست کرد ، اما با توجه به قیمتی که ماهی سفید این روزها پیدا کرده که برای بسیاری از خانواده ها نجومی محسوب می شود ، این ماهی پرورشی مصداق ضرب المثلی برای مازندرنی ها شده که می گوید « در نبود گوشت ، چغندر سالاره » .
این تنها قیمت ماهی سفید دریایی نبود که در آستانه شب یلدا پرواز کرد. قیمت ماهی کپور دریایی هم که امسال بیشترین گونه صید شده را به خود اختصاص داده است و به لحاظ کیفیت همانند و یا حتی بهتر از ماهی سفید برای طبخ غذای شکم پری است، به تناسب وزن ۶۰۰ گرمی تا یک کیلو گرمی ۷۰ تا ۸۵ هزار تومان عرضه می شود که به نسبت هفته گذشته تا ۲۰ هزار تومان بیشتر شده است.
ماهی کفال هم که همانند سال های گذشته، امسال کمترین صید را در ترکیب ماهیان استخوانی دریای خزر به خود احتصاص داده است، در اوزان ۴۰۰ تا ۷۰۰ گرمی با قیمت ۷۰ تا ۱۲۰هزار تومان عرضه می شود. این قیمت نیز در هر کیلوگرم تا ۲۰ هزار تومان گران تر از هفته قبل است.
تورهای خالی و قیمت‌های نجومی
محمد بخشی یکی از حجره داران در بازار ماهی فروشی فریدونکنار علت افزایشی شدن قیمت ماهیان دریایی را کاهش چشم گیر صید در یک هفته اخیر دانست و گفت: البته این که این روزها تور ماهیگیران تقریبا خالی از ماهی سفید شود ،امری طبیعی است چرا که این وضعیت صید بین ماهیگیران به عنوان « چله نشینی « ماهیان سفید مشهور است.
وی توضیح داد : تا هفته گذشته وضعیت صید و قیمت ماهی سفید به نسبت مناسب بوده ولی از سه روز پیش ناگهان با کاهش چشمگیر صید ، قیمت آن نیز افزایش پیدا کرده است و البته در این میان افزایش تقاضا برای شب یلدا هم مزید بر علت قد کشیدن قیمت این گونه ماهی دریایی شده است.
بخشی گفت : هر چند ماهی سفید بسیار کم است ، اما هستند افرادی که برای به جا آوردن رسم خوردن ماهی سفید شکم پر برای هر قطعه یک کیلو و ۲۰۰ گرمی تا۳۰۰ هزار تومان هم پول پرداخت می کنند.
این فعال بازار ماهی فروشان که عضو اتحادیه شرکت تعاونی صیادی پره مازندران است، به وضعیت صید و قیمت ماهیان استخوانی کپور و کفال دریایی نیز اشاره کرد و ادامه داد: اگر چه صید این گونه ها نیز کم شده است اما هر قطعه ماهی کپور با وزن حدود یک کیلو گرم که بیشترین فراوانی از گونه های دریایی در بازار را تشکیل می دهد تا ۷۰ هزار تومان تومان به فروش می رسد که این قیمت نسبت به یک هفته پیش در هر کیلو ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان بیشتر شده است.
وی با بیان اینکه کاهش صید ماهیان استخوانی دریایی با افزایش عرضه انواع ماهی پرورشی به ویژه ماهی سردآبی قزل آلا و فیتوفاک کاهشی شده است، گفت: اکنون قیمت هر کیلو گرم ماهی فیتیفاک و آزاد پرورشی ۲۸ تا ۳۰ هزار تومان است که نسبت به هفته گذشته حدود سه هزار تومان در هر کیلو کمتر شده است.
او افزود : در دو هفته اخیر به دلیل افزایش عرضه قیمت ماهی سردآبی قزل آلا به رغم وجود تفاضا به ۸۲ تا ۸۵ هزار تومان کاهش یافت ، به طوری که این گونه از ماهی بازار شب یلدا را قبضه و از آن خود کرده است.
چرا قزل آلا در مازندران ارزان شد؟
بررسی میدانی خبرنگار ایرنا از فروشگاه های مواد پروئینی و ماهی در شهرستان های ساری و آمل هم نشان می دهد که اکنون هر کیلو گرم ماهی قزل آلا که از نیمه دوم مهر ماه ۱۲۵ تا ۱۳۵هزار تومان عرضه می شد ، به ۸۲ تا ۸۵ هزار تومان کاهش یافته است ، وضعیتی که مدیرعامل اتحادیه پرورش دهندگان ماهیان سردآبی مازندران هم تایید می کند و می گوید که دلیل این کاهش قیمت فقط عرضه فراوان این گونه ماهی است.
علی محمد قربانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا توضیح داد : خشکسالی استان های همجوار بویژه خراسان شمالی و رضوی و سردی بیش از حد آب رودخانه های مناطق کوهستانی مازندران و خطر شیوع بیماری قارچی ناشی از آن سبب شد تا ۷۰ درصد انواع ماهی قزل آلا از این مراکز وارد بازار شود.
وی با بیان این که اگر تقاضای بازار شب یلدا نبود، به طور یقین قیمت با افزایش عرضه ماهی قزل آلا بیشتر پایین می آمد، افزود : اکنون بیشتر ماهی قزل آلای موجود در بازار استان مربوط به استان های دیگر است که به دلیل خشکسالی مجبور به تخلیه استخر ها شده اند.
مدیرعامل اتحادیه پرورش دهندگان ماهیان سردآبی مازندران تعداد واحدهای فعال پرورش ماهیان سردآبی در مناطق کوهستانی و جلگه ای مازندران را حدود ۳۰۰ مزرعه اعلام کرد و گفت که که هر مزرعه در یک دوره ۶ ماهه ظرفیت تولید ۱۰ تا ۴۰ تن ماهی قزل آلا دارد.
قربانی از تاثیر خشکسالی و کاهش دبی رودخانه ها بر پرورش ماهیان سردآبی خبر داد و افزود : شرایط خشکسالی و کاهش محسوس دبی آب رودخانه های کوهستانی و افت سطح آب چاه ها در جلگه نیز مزید بر علت شده است تا از دو ماه پیش بچه ریزی دراستخرهای پرورش ماهیان سردآبی صورت نگیرد.
وی گفت : امروز که باید شاهد افزایش قیمت باشیم ، به دلیل سرمای بیش از حد آب رودخانه ها در مناطق کوهستانی و احتمال شیوع بیماری قارچی تولید کنندگان با هدف کم کردن تراکم ماهیان در استخرها ،مجبور به عرضه محصول در بازار هستند.
قربانی میانگین هزینه تولید هر یک کیلو ماهی قزل آلا در مزارع پرورش ماهیان سردآبی مازندران با قیمت جدید نهاده ها و دستمزد کارگری را تا ۷۰تا ۷۵ هزار تومان برآورد کرد و گفت : در این شرایط پرورش دهندگان باید محصول خود را تقریبا به صورت قیمت سر به سر تولید عرضه کرده ، به فروش برسانند.
کپور دریایی و رقابت برای یلدا نشینی
معاون صید و بنادر ماهیگیری شیلات مازندران هم با تایید ضعیف شدن میزان صید و کاهش عرضه طی یک هفته اخیر که منتج به افزایش قیمت ماهیان استخوانی بویژه گونه سفید شده است، گفت: در حالی که تقاضا برای خرید و مصرف ماهی سفید شکم پر در شب یلدایی وجود دارد شاهد کاهش محسوس صید نسبت به ۱۰ روز گذشته هستیم.
قاسم کریم زاده میزان صید سه گونه اصلی ماهیان استخوانی شامل کفال ، کپور و سفید از آب های ساحلی دریای مازندران را از ابتدای صید تا بیستم آذر را ۵۷۰ تن اعلام کرد و افزود : اگرچه این مقدار صید ۲۶ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد نشان می دهد ، اما به دلیل شرایط آب و هوایی از یک هفته پیش تا کنون هر روز شاهد ضعیف شدن صید بویژه گونه سفید هستیم.
وی با بیان این که تا کنون فقط کمتر از ۲۷درصد از ماهیان صید شده از گونه سفید بوده است، ادامه داد: پیشنهاد می شود شهروندان از ماهی کپور دریایی برای شکم پر کردن شب یلدایی استفاده کنند چون این گونه به خاطر داشتن شکم پهن ، برای شکم پر کردن مناسبت تر است ضمن این که بیشترین فراوانی صید این روزهای شرکت های تعاونی صیادی پره استان را تشکیل می دهد و قیمتش هم نصف قیمت ماهی سفید و حتی کمتر تمام می شود.
کریم زاده هزینه های صید و صیادی امسال در دریای خزر را بسیار بالا توصیف کرد و گفت: به دلیل هزینه های بالای صید اعم از تور، طناب، هزینه های حمل ونقل، بیمه و غیره، رشد صید هم نمی تواند پاسخگوی نیازهای صیادان باشد.
مازندران چهار هزار و ۲۰۰ صیاد برای صید ماهیان دریایی در خزر دارد که در ۵۴ شرکت صیادی پره سازماندهی شده اند. این صیادان کار صید ماهیان استخوانی دریایی را از نیمه مهر ماه هر سال شروع می کنند و تا اواخر فروردین ادامه می دهند.
گونه های کفال، ماهی سفید و کپور عمده ترین ماهیان استخوانی دریای خزر هستند که توسط ماهیگیران صید و در بازار عرضه می شود.