به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، مسئله پناهندگان و اتباع خارجی همواره از مسائل مهم کشورهای جهان به ویژه کشورهای توسعه یافته بوده و هست. اغلب این کشورها حاضر نیستند هزینه‌های میزبانی از مهاجرین و پناهندگان را بپردازند.
طی سال‌های اخیر و در پی ظهور گروه‌های افراطی و تکفیری در منطقه و بروز جنگ در منطقه، تعداد زیادی از مردم کشورهای درگیر جنگ و ناامنی اقدام به مهاجرت کردند. همین امر باعث شد یکی از عمده ترین دغدغه های رهبران اروپایی ورود این مهاجران به کشورهایشان باشد. این کشورها تدابیر گسترده‌ای در این خصوص اتخاذ کردند تا به ر نحو مانع از ورود آوارگان به کشورهای خود باشند.
هرچند مسئله مهاجرت به اروپا در یک دهه اخیر شدت و حدت بیشتری یافته است، اما واقعیت این است که منطقه خاورمیانه دهه هاست که درگیر جنگ و نا امنی ناشی از مداخلات بیگانگان است. افغانستان به عنوان یکی از کشورهایی که چندین دهه درگیر جنگ و ناامنی است از کشورهای مهاجرفرست منطقه به شمار می‌رود.
در این بین همسایگان این کشور بویژه ایران و پاکستان میزبان بخش اعظم مهاجرین و آوارگان افغانستانی در تمام این مدت بوده اند به طوری که ایران به تنهایی میزبان حدود چهار میلیون آواره افغانستانی است و این در حالی است که به واسطه قرابت‌های فرهنگی، زبانی و اجتماعی این مهاجرین با کمترین چالش و مشکل در ایران مواجه بوده اند آن هم در حالی که ایران خود در تمام این مدت درگیر جنگ و تحریم‌های ظالمانه بوده است.
در این بین انتظار به حق و طبیعی کشوری مانند ایران این است که سازمان‌های بین المللی و کشورهای توسعه یافته به وظایف بدیهی خود در قبال این آوارگان عمل کنند. طی سال‌های اخیر مقاماتی از این نهادها و کشورها بر لزوم ایفای وظایف خود اذعان کرده‌اند ولی واقعیت چیزی است که حسین ذوالفقاری معاون امنیتی انتظامی وزیر کشور می‌گوید کمتراز پنج درصد هزینه‌های آوارگان و مهاجرین از سوی سازمان‌ها و کشورهای توسعه یافته پرداخته شده و بقیه را ایران متقبل شده است.
این در حالی است که ایران از دیدگاه اروپایی‌ها به نوعی خاکریز نخست در مقابل سیل مهاجران وآوارگان است به طوری که این موضوع در سفر اخیر پیتر سیارتو وزیر خارجه و تجارت مجارستان به تهران مورد اشاره و اذعان وی قرار گرفت.
در نشست مشترک کمیسر عالی سازمان ملل و معاون وزیر کشور چه گذشت؟
فیلیپو گراندی کمیسر عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان که روز گذشته از محل اسکان اتباع و پناهندگان افغانستانی در سیستان و بلوچستان بازدید کرده است، امروز و بعد از نشست مشترک با حسین ذوالفقاری معاون امنیتی انتظامی وزارت کشور در جمع خبرنگاران حضور یافت و در خصوص کمکهای سازمان ملل مطالبی مطرح کرد.
وی که برای سومین بار در جایگاه کمیسر عالی سازمان ملل به ایران سفر کرده است، این موضوع را نشان دهنده اهمیت شراکت و همکاری با ایران در سازمان ملل در امور پناهندگان عنوان کرد و با قدردانی از میزبانی ایران از میلیون‌ها اتباع افغانستانی در ۱۴ سال اخیر گفت: در حالی به ایران سفر کردم که از طرفی همه گیری کرونا تاثیر بسیار زیادی روی موضوعات اجتماعی و اقتصادی داشته است و از طرفی دیگر شاهد تغییرات سیاسی در افغانستان بودیم که بحران و چالش‌های بیشتری برای کشورهای همسایه و سایر کشورها ایجاد کرده است.
وی با بیان اینکه ایران در صحنه بین‌المللی با مشکلات و چالش‌های بسیاری مانند تحریم روبرو است، در عین حال از ایران درخواست کرد به میزبانی خود از افغانستانی‌هایی که شرایط خاصی داشته و به ایران می‌آیند به لحاظ کاری در خطر بودند، ادامه دهد.
گراندی با اشاره به بازدید روز گذشته خود از محل اسکان مهاجرین افغانستانی گفت: دیروز با برخی از خانواده‌های افغانستانی دیدار کردم و این خانواده ها قدردان ایران بودند.
کمیسر عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان ایجاد هماهنگی برای ثبت نام افراد جدید از مهاجرین و ارائه خدمات عمومی به این افراد را از محورهای رایزنی‌های خود با ذوالفقاری عنوان کرد و گفت: ایران نیازمند کمکهای بیشتر جامعه بین المللی است تا به میزبانی و مهان‌پذیری خود ادامه دهد.
وی با اشاره به تلاش‌های سازمان ملل برای بسیج امکانات و واکسن‌های اهدایی گذشته اظهار کرد: تلاش خود را تا تثبیت وضعیت افغانستان ادامه خواهیم داد. همچنین صحبت‌هایمان را با طالبان ادامه خواهیم داد که سیاست و خط مشی‌های تثبیت گرایانه‌تر باشد.
گراندی با اشاره به دیدار خود با وزیر بهداشت کشورمان، گفت:به دولت و مردم ایران این اطمینان را می دهم که هر چند کمک‌هایمان کوچک است اما حامی وفادار خواهیم بود.
به دنبال بسیج منابع بیشتر برای ایران هستیم
کمیسر عالی سازمان ملل با اشاره به هزینه هایی که ایران از بابت میزبانی از چهارمیلیون مهاجر افغانستانی متقبل می شود، درباره جبران این هزینه ها از سوی سازمان ملل گفت: ما از شرایطی استفاده کردیم تا منابع بیشتری به سمت ایران بسیج کنیم. البته همه‌گیری کرونا و بحران در افغانستان کمک کننده های مالی را برای کمک بیشتر راغب‌تر کرده است. برای مثال سازمان ملل در امور پناهندگان کمکهای خود را ۲ برابر کرده و این رقم در سال بعد افزایش می‌یابد. همین اواخر کمکهای قابل توجهی از آلمان و ایتالیا برای کمک به افغانستان و مخصوصا ایران دریافت کردیم و قرار است از فرانسه هم کمک‌هایی دریافت کنیم. ضمن اینکه فرایند اهدای واکسن به ایران را تسهیل کردیم.
وی با بیان اینکه ما در تامین واکسن نقش تسهیل گر را داریم، و از سبد کواکس واکسن‌ها را تامین می‌کنیم، گفت: در این زمینه ۱.۷ میلیون دز از سبد کواکس به ما اختصاص یافته و با کشورهای دیگر هم برای جلب کمکهای بیشتر درحال رایزنی هستیم.
گراندی با بیان اینکه تامین واکسن این نه تنها یک نیاز ملی است بلکه حضور مهاجران افغانستانی اهمیت آن را بیشتر کرده است، گفت: جمهوری اسلامی ایران مهاجران افغانستانی را شهروندان خود قلمداد می‌کند که این خط مشی بسیار خوبی است. وزیر بهداشت در دیدار امروز گفت که به تجهیزات و منابع بیشتری برای مقابله با کرونا نیاز دارد و این موضوع را هم پیگیری خواهیم کرد.
کمیسر عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان خاطرنشان کرد: در مقابل کارها و اقدامات دولت ایران، این میزان کمک ما ناچیز است اما امیدوارم در چند ماه آینده شاهد افزایش آن باشیم. یکی از پیام‌های سفر من به جامعه بین‌الملل این است که کمک بیشتری به ایران کنید.
گراندی در پاسخ به این پرسش که چرا اتحادیه اروپا خلاف قانون پذیرش آوارگان، پناهندگان افغانستانی را نمی‌پذیرد گفت: موضع ما در این زمینه روشن است. اگر تبعه افغان یا کشور دیگری بخواهد به کشور دیگری پناهنده شود، کشور مدنظر پرونده وی را بررسی می‌کند و اگر شرایط لازم را داشت، به او پناهندگی می‌دهد. این همان چیزی است که از ایران، ترکیه و اروپا خواستیم انجام دهند.
وی با بیان اینکه باید از هجوم سیل‌آسای افغان‌ها به سایر کشورها و بروز فاجعه جلوگیری شود، گفت: به همین خاطر است که خواستیم در داخل افغانستان تغییر ایجاد کنیم. اگر این افراد در خطر جانی هستند یا شرایط امنیتی دشوار و یا دلایل موجه دیگری دارند، به هر کشوری می‌روند و کشورهای اروپایی باید این مورد را مورد ویژه در نظر بگیرند.
کمیسر عالی سازمان ملل خاطرنشان کرد: افغانستانی‌های زیادی در ایران حضور دارند و ممکن است شرایط برایشان دشوار باشد و برخی از آنها ممکن است از طریق ترکیه به اروپا بروند که دولت‌ها تلاش می‌کنند مرزها را کنترل کند چرا که درغیراین‌صورت افراد بیشتری درهای اروپا را می‌زنند.
وی در پاسخ به ایرنا درباره اقدامات و وعده‌های سازمان ملل در امور پناهندگان با توجه برداشتن بار از روی دوش اروپا توسط ایران با جلوگیری از مهاجرت افغانستانی‌ها به اروپا گفت: ما می خواهیم تلاش‌ها و کمک‌هایمان را بیشتر کنیم. چه در زمینه بهداشت و چه موارد دیگر. چه آنانی که تازه واردند و چه کسانی که از قبل به ایران آمدند.
مطالبه ایران چیست/ اروپا پناهندگان را به طور گزینشی می‌پذیرد
حسین ذوالفقاری که در این نشست مشترک حضور داشت، با اشاره به اظهارات گراندی گفت: کمسیاریا حداکثر تلاش خود را برای کاهش مشکلات پناهندگان و آوارگان می‌کند اما مهمترین مطالبه ما هزینه‌هایی است که ما برای اروپایی‌ها می‌دهیم. از وظایف کمیساریا این است کمک‌ها را برای پناهندگان گرفتار برای بخش‌های بهداشت، آموزش و معیشت‌شان بگیرد.
وی ادامه داد: واقعیت این است نه تنها به ایران کمک نمی‌شود بلکه با تحریم‌های موجود فشار زیادی به ایران می‌آید. اروپایی‌ها پذیرفتند ۳ هزار نفر اسکان مجدد از ما بپذیرند درحالی‌که تنها امسال ۵۰۰هزار نفر از اتباع افغانستانی در کشور ما رسوب کردند.
معاون امنیتی انتظامی وزیر کشور خاطرنشان کرد: اروپا به طور گزینشی افراد را انتخاب می‌کند یعنی به افرادی اجازه ورود می‌دهد که نیروی کار باشند هزینه‌های کمتری برای آنان داشته باشند.
وی تاکید کرد: ما این مطالبه را به طور جدی از اروپا داریم و رسما هم اعلام کردیم چنانچه اروپا حاضر نشود هزینه‌ها را پرداخت کند، با توجه به بحرانی که داریم دیگر بیش از این نمی‌توانیم هزینه‌های آوارگان و مهاجران غیرمجاز را بپذیریم و مسئولیت متوجه خودشان است.
پس از این اظهارات معاون وزیر کشور، گراندی در این خصوص گفت: اوایل سال آینده قرار است به کشورهای میزبان اتباع، وجوهی اختصاص داده شود که سهم ایران از این وجود ۳۰۰ میلیون یورو است.