مبارزه با قاچاق کالا و ارز از آن جهت که به اقتصاد کشورها آسیب جدی وارد می کند همواره مورد تاکید بوده به همین دلیل در ایران اسلامی نیز ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز به عنوان یک سازمان دولتی در پی صدور فرمان مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۱ به منظور برنامه‌ریزی، هدایت، سیاست‌گذاری، هماهنگی و نظارت در حوزه امور اجرایی مبارزه با قاچاق کالا و ارز تاسیس شد.
آیت الله سید ابراهیم رئیسی در نخستین جلسه ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز به اهمیت این موضوع اشاره و تاکید کرد که باید موضوع قاچاق به صورت ته‌لنجی و کوله‌بری هر چه سریع‌تر سامان یابد و با تبیین و مشخص کردن مقررات، تعیین شود چه کالاهایی ممنوعه و غیرمجاز است و چه کالاهایی می‌تواند به صورت مجاز وارد کشور شود و همچنین تعیین شود که چه اشخاصی، به چه میزانی و چه نوع کالایی را می‌توانند وارد کشور کنند.
وی با اشاره به اینکه تعدد قوانین در حوزه مبارزه با قاچاق بسیار است، هر چند تنقیح همه قوانین هم زمان‌بر است، تصریح کرد: اما قوانین و آئین‌نامه‌هایی که امروز مورد نیاز گمرکات است، باید توسط ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با کمک دولت و مجلس صریح و سریع آماده شود و به مردم اعلام گردد زیرا یکی از مواردی که در زمینه قاچاق سوء استفاده می‌شود، وجود همین قوانین متعدد است.
رئیس جمهور با اشاره به زحمات پرسنل نیروی انتظامی و گمرکات در راه مبارزه با قاچاق کالا، اظهار داشت: نیروی انتظامی مرزبان است، اما مرزبان اقتصادی گمرکات هستند و آنها مشخص می‌کنند که چه کالایی وارد شود و چه کالایی وارد نشود و در این مسیر نیروی انتظامی به عنوان مجری فعالیت می‌کند لذا تعیین مصادیق قاچاق با مرزبانان اقتصادی است.
وی با تاکید بر شناسایی عوامل اصلی پشت پرده قاچاق توسط دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی و برخورد با سرشبکه آن ها گفت: ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز باید تلاش کند تجارت قانونی با دیگر کشورها آسان شود اما در عین حال از صادرات و واردات غیرقانونی جلوگیری کند از سوی دیگر در دولت باید نسبت به سلامت نیروها حساس باشیم که افراد سودجو و سوداگر آنها را دچار لغزش نکنند. یکی از ساز و کارهای این موضوع فعال کردن سامانه‌ها است و حتماً باید نسبت به اجرای قوانین نظارت و مراقبت وجود داشته باشد.
۱۱ دستور رئیس قوه قضاییه برای مبارزه با قاچاق
در حالی رئیس جمهور به مبارزه جدی با قاچاق کالا و ارز تاکید داشته که پیش از این نیز حجت الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی‌اژه‌ای رئیس قوه قضائیه دستور ۱۱ گانه به مسئولان عالی قضایی و نمایندگان دستگاه قضا در ستاد مبارزه با قاچاق صادر کرد و به سازمان بازرسی کل کشور ماموریت داد تا بررسی کند که کدام یک از دستگاه‌ها، از قوه قضاییه تا دیگر نهادها به درستی وظایف خود را در مبارزه با قاچاق انجام ندادند.
وی گفت: یکی از اولویت‌های نظام که مقام معظم رهبری سالهاست بر آن تأکید دارند و هم خنثی کننده نقشه‌ها و تحریم‌های دشمنان و هم به استقلال واقعی کشور و افزایش امید و اعتماد مردم کمک می‌کند، تولید است. دولت سیزدهم رونق و جهش تولید و ایجاد اشتغال را از عوامل اصلی کاهش مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم می‌داند و قوه قضاییه و مجلس هم باید دولت را در این عرصه یاری کنند و باید ببینیم چه وظایفی در این زمینه برعهده ماست.
رئیس دستگاه قضا از قاچاق کالا و ارز به عنوان یکی از موانع تولید یاد کرد و گفت: مسلماً یکی از از پدیده‌های شومی که بر تولید داخلی تأثیر می‌گذارد و می‌تواند بعضی وقت‌ها تولید را فشل کند، قاچاق است. مسئولان همواره به دنبال مقابله با قاچاق بوده اند، اما با این وجود گفته می‌شود که در طول سال میلیاردها تومان قاچاق انجام می‌شود که عدد قابل توجهی است و اگر بخواهیم همان مسیر گذشته را ادامه دهیم نتیجه مطلوب نمی‌گیریم.
رئیس قوه قضاییه بر همین اساس متذکر شد که مجموعه دستگاه‌های نظام و مردم و خود تولید کنندگان و صنوف و تجار و فعالان اقتصادی متدین انقلابی هم باید برای مقابله با قاچاق وارد میدان شوند و یک دستگاه به تنهایی نمی‌تواند کاری انجام دهد.
محسنی اژه‌ای بر لزوم همگرایی همه دستگاه‌ها و مردم برای مقابله با قاچاق سازمان یافته تأکید کرد و گفت: گاهی برخی افراد که قاچاق انجام می‌دهند قصد ضربه زدن به نظام را ندارند، اما قطعاً کسانی که پشت پرده قاچاق‌های تشکیلاتی قرار دارند و زمینه و بسترها را فراهم می‌کنند قصدشان ضربه زدن به نظام و کشور است.
وی با اشاره به گلایه‌هایی که از عدم اجرای احکام صادره قضایی در برخورد با قاچاق مطرح می‌شود از دادستان کل خواست با یک کار مضاعف آمار این نوع احکام را از دادگستری‌ها و دادسراها دریافت کرده و اجرای آنها را پیگیری کند.
رئیس قوه قضاییه با اشاره به تکلیف قانونی دستگاه قضا برای ایجاد شعب ویژه برای رسیدگی به پرونده‌های مربوط به قاچاق گفت: برخی اعضای ستاد و ضابطان گلایه داشتند احکامی در برخی استان‌ها یا شعب صادر شده که هنوز اجرایی نشده اند یا در مرحله بازپرسی متوقف شده اند که باید این مسئله به دقت بررسی شود که اشکال کار کجاست و تمهیدی در نظر گرفته شود تا این پرونده‌ها زودتر تعیین تکلیف شوند.
ایجاد شعبه های ویژه در استان ها
رئیس قوه قضائیه گفت: به استان‌ها ابلاغ شده بود که با ایجاد شعب ویژه به پرونده‌های قاچاق کالا و ارز رسیدگی کنند و از معاون اول قوه قضاییه خواست که به روز رسانی این مساله را بررسی کند تا اگر جایی نیاز است این شعب تقویت شوند.
رئیس قوه قضاییه از دادستان کل کشور خواست که با یک آسیب شناسی دقیق درباره علل بلا تکلیفی برخی پرونده‌ها و بر زمین ماندن اجرای احکام آنها، تمهیداتی بیندیشد تا پرونده‌های جدید در یک فرآیند دقیق و کامل تشکیل شوند تا زودتر رسیدگی شده و به نتیجه برسند.
محسنی اژه‌ای از نمایندگان قوه قضاییه در ستاد مبارزه با قاچاق خواست که قوانین را بررسی کنند تا در صورت عدم منع قانونی به جای یک حاکم شرع، چند حاکم شرع در سازمان اموال تملیکی برای فروش و تعیین تکلیف کالاهای قاچاق و متروکه مستقر شود.
وی از نمایندگان مذکور خواست که بررسی کنند اگر این کار منع قانونی دارد موضوع را اعلام کنند تا اقدامات لازم برای پیشنهاد اصلاح قانون صورت گیرد.
رئیس قوه قضاییه همچنین از نمایندگان دستگاه قضا در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز خواست که اگر تشخیص می‌دهند تعداد قضات ویژه در شعب رسیدگی کننده به پرونده‌های قاچاق افزایش یابد و یا به صورت موقت برای تسریع در کارها، شعب ویژه‌ای برای رسیدگی به این پرونده‌ها در برخی نقاط از جمله بنادر ایجاد شود.
مبارزه بی امان با قاچاق کالا و ارز از سوی سازمان و نهادهای مسئول ادامه دارد همان گونه که شاید روزانه پرونده های در این زمینه تشکیل می شود در این گزارش به پرونده های برخی از استان ها که در آذرماه امسال کشف و تشکیل شد، اشاره می شود:
تشکیل ۶۲ میلیارد ریال پرونده قاچاق کالا در استان اصفهان
ایرج موفق رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت اصفهان از کشف ۸۹ پرونده قاچاق کالا به ارزش بیش از ۶۲ میلیارد ریال در این استان خبر داد و گفت: ۹ هزار و ۶۶۱ مورد بازرسی برای مقابله با عرضه، نگهداری و فروش کالای قاچاق در سال جاری انجام شده است و نظارت ویژه بر بازار اقلام و کالاهای اساسی در بازار در دستور کار قرار دارد.
وی ادامه داد: بازرسی‌های صنفی از انبارها و محل تخلیه بارها، مراکز عمده فروشی و خرده فروشی در مدت یاد شده به تشکیل ۸۹ پرونده قاچاق به ارزش بیش از ۶ میلیارد و ۲۱۹ میلیون تومان منجر شده است. در این مدت ۸۹۵ بازرسی غیر صنفی و ۸۸۷ گشت بازرسی مشترک در استان انجام شده است.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت اصفهان اظهار داشت: بیشترین پرونده های کالای قاچاق کشف شده در سال جاری، مربوط به لوازم آرایشی و بهداشتی، مواد غذایی، دخانیات، پوشاک و لوازم خانگی بوده است.
کشف ۳۴ میلیارد ریال کالای قاچاق در کرمان
سردار عبدالرضا ناظری فرمانده انتظامی استان کرمان با اشاره به اجرای طرح مبارزه با قاچاق کالا و ارز در این استان گفت: در این طرح انواع کالای قاچاق به ارزش ۳۴ میلیارد ریال کشف شد.
وی افزود: طی اجرای این طرح و با تلاش بی وقفه ماموران پلیس استان کرمان، انواع لوازم آشپزخانه، فرآورده های نفتی، برنج، کالای دخانی، پوشاک و برخی اقلام خوراکی و مصرفی دیگر کشف و ۳۵ متهم دستگیر شدند.
فرمانده انتظامی استان کرمان با اشاره به توقیف ۳۱ دستگاه انواع خودروی سبک و سنگین و تشکیل ۳۴ فقره پرونده در رابطه با این کشفیات تصریح کرد: اجرای اینگونه طرح ها هم راستا با فرمایشات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و با توجه به شرایط خاص ناشی از بیماری کرونا با جدیت تداوم خواهد داشت و به طور قطع با همکاری خوب شهروندان با پلیس نتایج ارزشمندتری نیز حاصل خواهد شد.
توقیف محموله تنباکوی قاچاق در سیرجان
سرهنگ منصور رمضان نژاد سرپرست فرماندهی انتظامی شهرستان سیرجان نیز از کشف یک محموله تنباکوی قاچاق در عملیات ماموران دایره مبارزه با قاچاق کالا و ارز پلیس آگاهی این شهرستان خبر داد و گفت: مأموران دایره مبارزه با قاچاق کالا و ارز شهرستان سیرجان هنگام کنترل خودروهای عبوری محور سیرجان - بندرعباس، یک دستگاه کامیون عبوری را به منظور بررسی متوقف کردند. در بازرسی از این کامیون سه هزار و ۷۰۰ پاکت ۵۰گرمی انواع تنباکوی میوه ای فاقد هرگونه مجوز کشف و در این رابطه ۲ متهم دستگیر و پس از تشکیل پرونده مقدماتی برای سیر مراحل قانونی به مراجع قضائی معرفی شدند.
کشف ۸۴ تن مواد اولیه پلیمری قاچاق در اشتهارد
سرهنگ علی عزیزی فرمانده انتظامی اشتهارد از کشف ۸۴ تن مواد اولیه پلیمری قاچاق در یکی از شرکت های شهرک صنعتی این شهرستان خبر داد. در اجرای مبارزه جدی با قاچاق کالا و ارز، کارآگاهان پلیس آگاهی شهرستان اشتهارد با انجام اقدامات پلیسی از دپو مقدار قابل توجهی مواد پلیمری در یکی از شرکت های شهرک صنعتی این شهرستان مطلع شدند و بررسی موضوع را در دستور کار خود قرار دادند.
وی افزود: ماموران پس از تکمیل تحقیقات با هماهنگی مقام قضائی به این شرکت اعزام و در بازرسی از انبار آن ۸۴ هزار کیلوگرم مواد اولیه پلیمری قاچاق فاقد هر گونه اسناد و مدارک گمرکی را کشف کردند.
عزیزی با بیان این که در این رابطه یک نفر دستگیر شد، گفت: بر اساس برآورد اولیه کارشناسان ارزش اموال مکشوفه بیش از پنج میلیارد ریال تخمین زده شده است.
کشف ۱۰ میلیارد ریال کالای قاچاق در میاندوآب
سرهنگ فخرالدین رستم‌پور فرمانده انتظامی میاندوآب گفت: با هوشیاری ماموران انتظامی ایستگاه بازرسی "شهید محمدنژاد" ۱۰ میلیارد ریال کالای قاچاق در این شهرستان کشف و ضبط شد. ماموران ایست بازرسی شهید محمدنژاد حین کنترل خودروهای عبوری محور میاندوآب - تبریز به یک دستگاه کامیون مشکوک شده و آن را متوقف کردند.
وی افزود: پس از توقیف این خودرو، در بازرسی از آن ۲۹ هزار و ۲۶۰ قلم انواع لوازم آرایشی، سه هزار و ۸۳۰ دستگاه انواع لوازم آشپزخانه، ۳۴۸ متر پارچه و ۱۵ دستگاه اسکوتر کشف شد.
فرمانده انتظامی میاندوآب با بیان اینکه در این رابطه یک دستگاه خودرو توقیف و یک نفر متهم دستگیر شدند، گفت: متهم پس از تشکیل پرونده مقدماتی جهت سیرمراحل قانونی تحویل مقام قضایی شدند.
کشف ۶۳ میلیارد ریال کالای قاچاق در مرزهای کردستان
سرهنگ محمدعارف سپهری فرمانده مرزبانی کردستان گفت: با اجرای طرح عملیاتی رعد ۶ حدود ۶۳ میلیارد ریال انواع کالای قاچاق در مرزهای استان کشف شد. مرزبانان ۷۷ دستگاه استخراج ارز دیجیتال، ۵۶۸ راس دام سبک و سنگین، ۳۸ هزار و ۶۷۴ لیتر سوخت، ۲ هزار و ۱۸۰ ثوب البسه، ۹۹ دستگاه لوازم صوتی و تصویری، ۱۶۸ دستگاه کارتخوان، ۵۵۰ قطعه تجهیزات تلفن همراه و اقلامی دیگر از قاچاقچیان کشف کردند.
فرمانده مرزبانی کردستان با اشاره به دستگیری ۳۳ قاچاقی و توقیف ۱۸ دستگاه خودرو، ادامه داد: برابر اعلام کارشناسان، ارزش ریالی کالاهای مکشوفه ۶۳ میلیارد ریال برآورد شده است.
تشکیل پلیس مبارزه با امنیت اقتصادی
قاچاق کالا علی رغم اینکه یک رفتار ضد اجتماعی است و آسیب های جدی را متوجه جامعه و امنیت عمومی کشور می کند، توان و پتانسیل های موجود کشور برای رشد و توسعه در همه زمینه ها را دچار اختلال کرده و ایران را از رسیدن به اهداف بلند توسعه ای خود تا حدودی دور کرده است که ضرورت مبارزه و مقابله قاطع و همه جانبه با پدیده شوم قاچاق کالا و ارز را بیش از پیش جدی تر کرده است.
پلیس امنیت اقتصادی پیشتر به عنوان اداره مبارزه با جرایم اقتصادی و مبارزه با قاچاق کالا و ارز زیرمجموعه پلیس آگاهی ناجا فعالیت می‌کرد اما به دلیل اهمیت مساله قاچاق، فروردین ۱۳۹۸ به عنوان یک فرماندهی جدید و مستقل در نیروی انتظامی تشکیل و راه اندازی شد.
این پلیس با عمده جرایم اقتصادی شامل زمین‌خواری، پول‌شویی، قاچاق کالا، فرار مالیاتی، وام‌ها و تسهیلات غیرمجاز بانکی، رسیدگی به تخلفات مالی کاندیداهای مجلس و جرایمی که عنوان‌های اقتصادی دارند و همچنین پیش‌بینی، کنترل، پیشگیری، شناسایی، کشف و مقابله با فعالیت‌ها و جرایم اقتصادی را به عهده دارد. همچنین پلیس امنیت اقتصادی در مرزها و مبادی رسمی گمرک ایران مستقر شده‌است. [
استقرار پلیس امنیت اقتصادی در ۳۲ پایانه مرزی کشور
ابراهیم زارعی مدیرکل دفتر امور اقتصادی و بهبود فرآیندهای ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز از استقرار پلیس امنیت اقتصادی در ۳۲ پایانه مرزی گمرک و بندر کشور خبر داد و گفت: بعد از ابلاغ دستور رهبر معظم انقلاب مبنی بر استقرار پلیس امنیت اقتصادی در مبادی رسمی کشور مقرر شد ناجا به ۲ شکل هم از طریق استقرار فیزیکی در بنادر و گمرکات و هم از طریق سامانه برای کمک به دستگاه‌های متولی مبارزه با قاچاق، مبادی رسمی را کنترل کند.
اجرای نوزدهمین طرح سراسری مبارزه با قاچاق کالا و ارز
سرهنگ ستاد جلال امینی رئیس پلیس مبارزه با قاچاق کالا و ارز پلیس امنیت اقتصادی انتظامی جمهوری اسلامی ایران از اجرای نوزدهمین مرحله طرح سراسری مبارزه با قاچاق کالا و ارز خبر داد و گفت: به منظور شناسایی و انهدام شبکه های قاچاق و ناامن کردن مبادی ورودی و خروجی قاچاق کالا برای قاچاقچیان و سودجویان و همچنین اجرای بـرنامه های عملیاتی پلیس مبارزه با قاچاق کالا و ارز نوزدهمین مرحله طرح سراسری مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اولویت مقابله با قاچاق کالاهای ممنوعه طی ۷۲ ساعت گذشته در سراسر کشور اجرا شد.
وی افزود: کارآگاهان با اشرافیت اطلاعاتی محل های بارگیری و مسیرهای حمل، کالاهای ممنوعه را شناسایی و مقادیر قابل توجهی کالای ممنوعه در کشور کشف کردند که در این میان استان های هرمزگان، خراسان رضوی و تهران بزرگ بیشترین کشفیات را داشتند.
رئیس پلیس امنیت اقتصادی انتظامی جمهوری اسلامی ایران با اشاره به اینکه کارشناسان ارزش کالاهای مکشوفه را ۳ هزار میلیارد ریال برآورد کرده اند، تصریح کرد: در این خصوص یک هزار و ۸۰۵ نفر دستگیر و پس از تشکیل پرونده برای سیر مراحل قانونی تحویل مراجع قضائی و همچنین خودروهای توقیفی حامل کالای قاچاق نیز روانه پارکینگ شد.
چگونه قاچاق را به مسئولان اطلاع دهیم؟
مبارزه با پدیده قاچاق تنها وظیفه مسئولان نیست بلکه آحاد جامعه در برابر قاچاق که ضربه سنگینی به اقتصاد و تولید داخلی کشور وارد می کند، مسئول هستند براین اساس مسئولان بارها تاکید کرده اند که در صورت اطلا، هر گونه فعالیت غیرقانونی مخلان اقتصادی و محتکران را با پلیس مبارزه با کالا و ارز و سامانه ۱۱۰ پلیس در جریان بگذارند یا از طریق پست الکترونیکی به نشانی info@epe.ir ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز موارد را گزارش کنند.