پایگاه اطلاع‌رسانی و روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس دوشنبه در مطلب ارسالی از قول حمیدرضا قانعی افزود: شیراز تبلور آزاداندیشی و مداراست و از یک هزاره پیش کتابخانه های بزرگش، پناهگاه اندیشمندان و دانشمندان ایران اسلامی بوده است. خردورزی در شیراز موروثی است و سعدی و حافظ بزرگترین میراث دارانش؛ آنچنان که خفیف شیرازی، ملاصدرا، قطب‌الدین شیرازی، بواسحاق اطعمه، ابن باکویه، سیبِوِیه، اهلی شیرازی، قاآنی و شوریده شیرازی، این میراث بزرگ را پرچمداری کردند.
دبیر انجمن کتابخانه‌های عمومی استان فارس در ادامه با بیان اینکه این میراث ارزشمند، اکنون در دامان شیراز می‌بالد تصریح کرد: اگر روزی کتاب و اندیشه، شیراز را از تهاجم و تلاطم مغولان رهایی بخشید، امروز نیز دارالعلم ایران امیدهای تازه‌ای برای میراثش دارد؛ کتابخانه بزرگ پایگاه استنادی جهان اسلام، نسخه دوم کتابخانه ملی ایران در شیراز، کتابخانه‌های دانشگاهی میرزای شیرازی، علامه طباطبایی و خوارزمی، کتابخانه بزرگ و کهن آستان مقدس شاهچراغ(ع) و آستانه سید علاءالدین حسین (ع)، سومین حرم اهل بیت(ع) را به اولین دلباخته کتاب و کتابخوانی در سرزمینم بدل ساخته است.
قانعی افزود: کتابخانه‌های عمومی شیراز حکایتی تازه دارند، از کتابخانه‌هایی که در همسایگی آرامگاه بزرگان و اماکن گردشگری همچون حافظیه و سعدیه قد برافراشته‌اند تا قدیمی‌ترین کتاخانه جنوب ایران در قلب مجموعه زندیه و حتی ندامتگاه‌های شهر، مجهزترین کتابخانه‌ها دل در گروه کتابخوان‌های شیراز دارند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس با تأکید بر اینکه این میراث بزرگ از اندیشه و خردورزی در تموُج دریای پرتلاطم مدرنیته و گسترش بی‌حساب و کتاب دنیای مجازی، نیازمند نگاهبانی بیش از پیش است تا کتابخوانی در در پیله انزوا تنیده نشود،گفت: این گونه بود که در دهه اخیر شیرازیان آستین همت بالا زدند تا ابتدا بیش از گذشته، پاسدارِ کیان میراث اجدادی خود باشند و دو دیگر اینکه اجازه ندهند کتاب در وررطه سکوت در غلطد. این فعالیت‌ها موجب شد کلانشهر شیراز پایتخت کتاب ایران نام گیرد هرچند پیش از آن در طی قرون به پایتختی فرهنگ ایران اسلامی شهره بود.
قانعی ادامه داد: دو سال استیلای ناجوانمردانه کرونا و رخوتِ حاکم بر جهان هم نتوانست اراده شیرازیان را در این طریق سست کند.
وی افزود:در فرصتی که دست داد شیرازیان همت گماردند تا دستی به سر و روی قدیمی‌ترین کتابخانه عمومی‌شان بکشند و دست به کار مرمت کتابخانه ۷۰ ساله شهید آیت‌الله دستغیب که یکی از مهمترین گواهان فرهنگ معاصر شیراز است، شدند.
او اضافه کرد: تکلیف زمین کتابخانه مرکزی شیراز که سال‌ها در کشاکش ادارات و بروکراسی دست‌وپا می‌زد در این فرصت طلایی روشن شد تا نگرانیِ این خلأ بزرگ شهر راز که هرگز برازنده شیراز نبود، اندکی مرتفع شود و این کتابخانه بزرگ و شایسته به زودی احداث شود.
قانعی با اشاره به اینکه جایزه کتاب سال استان پهناور فارس در شیراز بنیان گذاشته و برگزار شد و نمایشگاه بزرگ کتاب فارس در بستر فضای مجازی جان گرفت. تأکید کرد: شهرداری و شورای اسلامی شیراز در این دو سال آنچه در توان داشتند در حوزه کتاب و کتابخوانی برای شهر دریغ نکردند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس در تشریح این فعالیت‌ها گفت: بوستانی در شیراز «کتاب» نام گرفت و سردیس قدیمی‌ترین کتابفروش معاصر شیراز زنده‌یاد زین العابدین بلادی به آن زینت داد. در منطقه کمتر برخورداری از شهر، بوستان مطالعه احداث و کتابخانه و قرائت‌خانه‌ای برای استفاده مردمان شریف این مناطق در آن راه‌اندازی شد. سه فرهنگسرای تازه‌تأسیسِ «حکمت»، «بهمن بیگی» و «عرفان» در این دو سال به کتابخانه‌های بزرگ و با سالن‌های مطالعه مجهز شدند و در چهار فرهنگسرای دیگر شیراز کتابخانه عمومی ایجاد شد.
قانعی افزود: اولین کتابخانه عمومی سیار با عنوان «اتوبوسِ کتابِ مسیر دانایی» آغاز به کار کرد، ایستگاه‌های آتش‌نشانی به کتابخانه‌های در گردش مجهز شدند، سه کانون سالمندان دارای کتابخانه‌ی «سفیر دانایی» شد، کتابخانه‌های «ورزش و اندیشه» مهمان خانه‌ی کشتی و خانه‌ی پینگ‌پنگ شیراز شدند و در سه مدرسه مناطق کمتربرخوردار، کتابخانه کودک «شکوفه‌های کتاب» جان گرفت.
دبیر شورای فرهنگ عمومی استان فارس تصریح کرد: کمبود زیرساخت مهمترین چالش کتاب و کتابخوانی در کشور است و شیراز در دوران همه‌گیریِ کرونا و در حالی که از برگزاری رویدادهایِ پیش‌بینی شده نرم افزاری محروم شده بود، تلاش کرد در رفع این کمبودها گام‌های موثری بردارد.
قانعی گفت: با این حال هنوز راه زیادی در پیش داریم و معتقدیم عنوان پایتختی کتاب گرچه مباهاتی برای مردمان هر شهر رقم می‌زند اما از طرفی تلنگری است که دلِ مردم و مسئولین در هر رده و جایگاهی بیش از همیشه برای میراث کهنِ کتاب بتپد.
عنوان پایتختی کتاب از شیراز به سنندج رسید
هفتمین پایتخت کتاب و شهرهای خلاق ترویج کتابخوانی ایران طی آیینی روز دوشنبه با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و علاقه‌مندان به کتاب و کتابخوانی معرفی شدند.
در این آیین سنندج به دلیل استمرار در اجرای مناسب برنامه های سال های گذشته، راه اندازی پویش های مختلف در جهت ترویج کتاب خوانی، استفاده از ظرفیت های فرهنگی و ایده های خلاقانه و تلاش در حوزه ترویج کتابخوانی و توسعه کتابفروشی ها عنوان هفتمین پایتخت کتاب ایران را به خود اختصاص داد.
همچنین شهرهای اِوَز (استان فارس)، بم (کرمان)، سمنان (سمنان) و نجف آباد (اصفهان) به دلیل برنامه های مشارکتی و مردمی در امر ترویج کتابخوانی ، مشارکت نهادهای شهری در انتخاب پایتخت کتاب، فعالیت مستمر در فضای مجازی، توجه به حوزه کودک و نوجوان به عنوان شهرهای خلاق ترویج کتابخوانی ایران اعلام شدند.
در شش دوره برگزاری این برنامه به ترتیب شهرهای اهواز (۱۳۹۴)، نیشابور (۱۳۹۵)، بوشهر (۱۳۹۶)، کاشان (۱۳۹۷)، یزد (۱۳۹۸) و شیراز (۱۳۹۹) توانسته بودند عنوان «پایتخت کتاب ایران» را کسب کنند. شهر شیراز از آغاز فروردین ۱۳۹۹ تا آذرماه ۱۴۰۰ عنوان پایتختی کتاب را در اختیار داشت.