به گزارش ایرنا، از جمله افتخارات ورزشی قم، حضور۸۰ تیم از این استان در لیگ های مختلف کشوری، چندین مربی در بدنه های تیم های ملی و نیز وجود ده ها داور برجسته در مسابقات ملی و بین المللی است و این جدای از کسب دهها مدال بین المللی، جهانی و آسیایی توسط ورزشکاران قم سبب شده است تا این استان در مسیر پایداری در بعد ورزش به ویژه قهرمانی قرار بگیرد.
وجود بزرگترین سایت ورزش های هوایی کشور در مجموعه کوه نمک قم، فعالیت۳ استادیوم ورزشی از جمله ورزشگاه یادگار امام قم با گنجایش ۱۰ هزار تن، ۱۹ استخر و پارک آبی، ۶۶ سالن ورزشی، ۱۱ پایگاه ورزش صبحگاهی، ۳۰خانه ورزش روستایی ، ۴۳ هیات ورزشی، سالن تخصصی ورزش پهلوانی و زورخانه ای پوریای ولی، زمین ورزشی ویژه ورزش های ساحلی، احداث زمین های چمن مصنوعی در روستاهای استان، افتتاح هنرستان تربیت بدنی و تجهیز ۱۰۰ مسجد به وسائل ورزشی از جمله ظرفیت های ورزشی استان قم است.
فعالیت حدود ۵ هزار تکواندوکار در ۵۰ باشگاه ورزشی و خانه تکواندوی، ۲ هزار بازیکن فوتسال دردر رده های مختلف سنی، ۸۴۰ دوچرخه سوار در رشته های همگانی و قهرمانی، سازماندهی یکهزار ورزشکار عضو هیات بسکتبال استان، فعالیت ۹۰۰ ورزشکار، بیش از ۴۰ مربی حرفه ای و فعالیت بیش از ۲۰ باشگاه ووشو، هشت باشگاه اسب سواری با ۲۱۵ راس اسب و ۵۰ چابکسوار حرفه ای، فعالیت ۷۰۰ تن در رشته تنیس روی میز آقایان و بانوان در ۶ باشگاه خصوصی، ۴۲۰ ورزشکار و ۲۰ مرشد در چهار زورخانه در رشته پهلوانی و زورخانه ای، ۷۰ ورزشکار در رشته های گلف، مینی گلف، "بهکاپ" با پنج مربی فعال، ۲۳ پایگاه استعدادیابی هندبال، فعالیت ۱۰۰ ورزشکار و چهار داور در رشته هاکی بانوان، فعالیت چهار هزار تن در رده های مختلف بسکتبال، عضویت ۷۰۰ ورزشکار و مربی در هیات ورزش های همگانی، وجود ۱۲ هزار ورزشکار بیمه شده در ۱۱۴ باشگاه در رشته بدنسازی، پرورش اندام و پاورلفتینگ، فعالیت چهار باشگاه کوهنوردی با ۸۰۰ کوهنورد، فعالیت ۱۱۰ کبدی کار و همچنین فعالیت ۳۰۰ ورزشکار حرفه ای جانباز و معلول از جمله ۵۰ بانوی جانبار و معلول بخشی از ظرفیت های موجود ورزشی در قم است.
چالش ورزش قم
ورزش استان که با وجود ظرفیت ها، جوانان مستعد، قهرمانان، مربیان و پیشکسوتان متعدد و صاحب نام در رشته های مختلف ورزشی صاحب عناوین مختلف ملی و بین المللی است با چالش ها و مشکلاتی نیز دست و پنجه نرم می کند.
ورزش قم امروز به شدت نیازمند حاکمیت شایسته سالاری درهمه ابعاد است. حذف چند تیم لیگ برتر در رشته های مختلف در چندسال اخیر، موجب شده که نبود حامی مالی را دیگر نتوان به عنوان تنها چالش اصلی ورزش قم دانست بلکه باید بخش مهمی از آن را در مدیریت ورزشی قم جستجو کرد.
از جمله دیگر چالش های ورزش قم در حوزه مدیریتی، آغاز بنگاه داری توسط نهادهای مختلف است. برخی ارگان ها و نهادها با دایر کردن باشگاه و سالن ورزشی، از دیگران هزینه دریافت می کنند و در نتیجه هیات های ورزشی به حاشیه رانده می شوند.
در فوتسال نیز وضعیت مشابهی وجود دارد و برغم استعدادهای پرشمار قمی در این رشته که استخوان بندی تیم های شاخص لیگ برتری را تشکیل می دهند اما تیم فردوس قم در لیگ سالجاری فاجعه بارترین نتایج فوتسال قم را طی سالهای اخیر بدست آورده و هم اکنون برای بقاء دست و پنجه نرم می کند. مشکلات مالی و عدم حمایت های لازم سبب شده تا بسیاری از ورزشکاران بومی در استانهای دیگر به حیات حرفه ای خود ادامه دهند و بعد ورزش قهرمانی استان در چالش جدی قرار بگیرد.
در رشته های دیگر نیز ورزش قم با چنین مشکلاتی روبرو است که نیازمند حرکت جدی در راستای بهبود فعالیت های ورزشی بویژه در رشته های قهرمانی احساس می شود.
چالش دیگر ورزش قم این است که افرادی که وارد عرصه ورزش می شوند شاید دلسوزی لازم را داشته باشند ولی به دلیل نداشتن و مطالعه لازم نسبت به آن رشته ورزشی، مشورت نکردن با پیشکسوتان و افراد باتجربه و آگاهی نداشتن از ظرفیت ها، نقاط قوت و ضعف و نیز اقدام های صورت گرفته موجب شده تا اقدام هایی را که از روی دلسوزی آغاز کرده اند، نتیجه مثبتی نداشته باشد.
ورزش بانوان
به گفته کارشناسان و بانوان ورزشکار قمی، داشتن ورزشگاه اختصاصی و سرپوشیده چندمنظوره برای تمرین و کسب آمادگی در عرصه های مختلف ورزش قهرمانی مهمترین نیاز زنان و دختران ورزشکار قمی است. با توجه به جایگاه ویژه استان قم در مباحث فرهنگی مهمترین مساله ای که می تواند زنان و دختران ورزشکار را در ورزش و کسب مدال های ملی و جهانی محروم نکند، ایجاد زیرساخت های اختصاصی است تا آنها با آرامش خاطر در عرصه ورزش قهرمانی برنامه ریزی و اقدام کنند.
کمبود بودجه و اعتبار لازم برای ورزش های قهرمانی و همگانی بانوان، ممنوعیت برخی رشته های ورزشی در حالی که در بسیاری از استان ها برگزار می شود، نبود امکانات مناسب برای پیاده روی، دویدن و عدم وجود شرایط فرهنگی لازم در این زمینه از جمله چالش های پیش روی ورزش بانوان قم می باشد.
کمبود سرانه ورزشی بانوان در رشته های سالنی (مثل رزمی؛ توپ و تور و غیره) و رشته های میدانی نیازمند فضای باز ( مثل اسکیت و دوچرخه سواری و دوومیدانی و فوتبال بانوان و غیره)، کمبود مکان های تفریحی مختص بانوان، کمبود پارک ها و بوستان های بانوان، عدم حمایت قانونی و رسمی از ورزش بانوان و کمبود بودجه و اعتبار لازم برای ورزش های قهرمانی و همگانی بانوان، از چالش های فراروی ورزش بانوان در قم می باشد.
بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن درسال ۹۵، حدود ۷۰۰ هزار تن از جمعیت یک میلیون و ۲۹۲هزار تنی قم را بانوان تشکیل می دهند و این در حالی است که تنها یک مجموعه تخصصی ورزشی در استان برای فعالیت بانوان وجود دارد.
از جمله مهمترین چالش های ورزشی قم در حوزه زیرساخت را می توان کمبود شدید سالن های ورزشی سرپوشیده ویژه بانوان است. جمعیت حدود ۷۰۰ هزار نفری بانوان استان قم تنها یک سالن اختصاصی و چند پارک بانوان در اختیار دارند.
ورزش بانوان مشکلات اساسی دارد باید بدور از برنامه های احساسی وهیجانی بصورت ریشه ای این معضل که مطالبات بانوان سراسرکشور می باشد را حل کرد. ایجاد قوانین حمایتی و ارتباط با مراجع و علمای دینی می توانند در حل مشکلات ورزش بانوان کمک کند.
تیم‌های پایه و آینده روشن ورزش قهرمانی
تجربه تلخ تیم فوتبال لیگ برتری صبای قم، سرمایه گذاری بر تیم های پایه با تاکید بر بومی سازی را بیش از پیش نشان داد، چرا که صبای قم با دارا بودن تیم های پایه کودکان، نوجوانان و جوانان به دلیل استفاده نکردن از ظرفیت های بومی استان، با تمام افتخارات محکوم به انحلال شد.
فوتبال و فوتسال به عنوان پر طرفدارترین رشته های ورزشی به عنوان موتور محرک ورزش محسوب می شود که وضعیت آنها تعیین کننده وضعیت کلی ورزش یک استان است. منحل شدن تیم فوتبال صبای قم، حذف تیم فوتسال هیات فوتبال قم بعد از حدود ۲ دهه حضور در لیگ برتر طی سالهای اخیر و همچنین تغییر نام و اما و اگرهای همیشگی تنها تیم لیگ برتری فوتسال به دلیل نبود حامی مالی از معضلات مهم ورزش قم است.
استان قم در رشته ورزشی فوتسال سرآمد است و بازیکنان و مربیان سرشناس این استان همواره در رقابت های کشوری و ملی استخوانبندی اصلی تیم ها را تشکیل داده اند. مشکل و معضل بزرگ امروز فوتسال قم این است که به دلیل مشکلات شدید مالی و عدم وجود حامی علاوه بر جدایی بازیکنان بومی از باشگاه های ورزشی قم، تیم های لیگ برتری و دسته اولی نیز با چالش بقاء دست و پنجه نرم می کنند.
فردوس قم به عنوان تیم لیگ برتری فوتسال قم هم اکنون و تا پایان چهاردهم لیگ برتر در جایگاه هشتم قرار دارد در حالی که در سالهای گذشته همیشه تیم های قمی جز سه تیم بالای جدول رده بندی بوده و برای قهرمانی تلاش می کردند اما در حاضر بخاطر مشکلات مالی و عدم حمایت های لازم برای مجبور هستند برای بقاء در لیگ برتر بجنگند.
ورود بخش خصوصی به عرصه ورزش هرچند در برخی از شهرهای دیگر تجربه و نتیجه نامطلوبی برجای گذاشته اما در استان قم وضعیت کاملا بر عکس بوده و هم اکنون تیم شیمیدر قم به عنوان یکی از تیم های خصوصی و موفق با بهره گیری از بازیکنان و بسکتبالیست های قابل داخلی و خارجی در صدر جدول گروه دوم لیگ برتر بسکتبال کشور قرار دارد و یکی از مدعیان اصلی کسب قهرمانی است. موفقیت ها و پیروزی های ارزشمند شیمیدر قم موجی از غرور در بین جوانان و نوجوانان قمی به وجود آورده است هرچند طی دو سال گذشته و با شیوع کرونا تماشاگران خونگرم قمی از تشویق این تیم در بازی های خانگی محروم شده اند.
یکی از جلوه های موفق و امیدآفرین تیم شیمیدر قم فعالیت این تیم در هر دو بخش آقایان و بانوان لیگ است که در هر بخش نیز بلندقامتان شیمیدری نتایج درخشانی کسب کرده اند اما برای ادامه موفقیت و حضور در سطح اول ورزش کشور نیازمند حمایت های لازم برای ایجاد آکادمی برای پرورش و تربیت بازیکنان مستعد بومی است.
رشته ورزشی بدمینتون نیز طی سالهای اخیر روند موفقیت آمیزی در استان قم سپری کرده است. تیم رعد پدافند هوایی در لیگ برتر سال ۹۹ با ارائه بازی های درخشان قهرمان ایران شد و در فصل جاری نیز با وجود تمام مشکلات عملکرد قابل قبولی از خود ارائه داده و هم اکنون در جایگاه سوم لیگ برتر قرار دارد. مشکلات مالی مهمترین دغدغه بدمینتون بازان قمی است.
همچنین برای اولین بار در تاریخ رشته شمشیربازی، تیم های شمشیربازی قم به رقابت های قهرمانی کشور اعزام شدند که نویدبخش روزهای پرامیدی برای علاقه مندان به رشته است.
هندبال دختران نیز از رشته های امیدبخش قم است، دختران هندبالیست استان قم همراه با تیم ملی هندبال بزرگسالان ایران به مقام چهارم پیکارهای ۲۰۲۱ قهرمانی زنان آسیا در کشور اردن دست یافتند.
فاطمه خلیلی، نوریه عباسی و الناز قاسمی سه ملی پوش تیم ملی با سرمربی‌گری زهرا احمدی نیا دیگر مربی قمی در این رقابت ها حضور داشتند که در صورت حمایت و برنامه ریزی های لازم می تواند آینده این رشته ورزشی را در استان قم متحول کند.
کشتی رشته المپیکی قم
در بین رشته های ورزشی، کشتی جایگاه ویژه ای دارد و به خصوص این که در یک دهه اخیر کشتی قم با قرارگیری در ریل توسعه پایدار خود موفقیت های کم نظیری در طول تاریخ فعالیت این رشته در استان قم به دست آورده است.
توسعه کشتی در قم را از آنجایی می توان بهتر درک کرد که بدانیم از قبل از انقلاب اسلامی تا ۱۴ سال گذشته تعداد مدال های جهانی، آسیایی و ملی کشتی گیران قمی کمتر از ۱۰ مدال بود اما از ۱۴ سال قبل تا کنون کشتی گیران آزادکار و فرنگی قم بیش از ۱۴۰ مدال جهانی و ملی بدست آورده اند و علاوه بر این در بخش پایه نیز اقدامات قابل توجهی توسط هیات کشتی قم در جریان است که نتیجه این برنامه ها طی چند سال آینده در سطح استان و تیم های مختلف ملی نمایان خواهد شد.
از ظرفیت های مهم کشتی قم وجود مربیان بازیکن ساز سرشناس است به نحوی که هم اکنون علاوه بر روح الله میکائیلی که سکان تیم کشتی فرنگی را در دست دارد، مربیان دیگر قمی نیز در تیم های ملی نونهالان، جوانان و امیدها مشغول فعالیت هستند و یکی از پنج داور المپیکی کشور نیز قمی است.
تکمیل زیرساخت‌ها
با وجود اینکه تلاش مجموعه استان قم در راستای توسعه مکان های ورزشی است ولی به دلیل رشد سریع جمعیت استان و توسعه ناهماهنگ زیرساخت های ورزشی موجب شده که قم یکی از پایین ترین سرانه های ورزشی را دارا باشد.
۱۰۰ واحد ورزشی با عمر زیر ۲۰ سال در استان قم وجود دارد که تنها ۵۰ درصد آنها استانداردهای لازم را دارند؛ همچنین در حالی که میزان استاندارد سرانه اماکن و فضاهای ورزش بیش از یک متر مربع است، این رقم در قم به ۵۰ سانتی مربع می رسد.
مجموعه ورزشی ۴۵۰۰ نفری امام رضا (ع) در منطقه پردیسان یکی از ظرفیت ها و پروژه های نیمه تمام ورزشی است که شهروندان قمی امیدوارند در سفر هیات دولت به سرانجام برسد. بیش از یک دهه از آغاز کلنگ زنی و احداث این سالن ورزشی می گذرد و هم اکنون سازه های آن در تابش مستقیم آفتاب و سرمای سوزان فصل سرد سال در حال استهلاک است. با توجه به جمیت حدود ۲۰۰ هزار نفری پردیسان قم تکمیل و راه اندازی این پروژه نیمه تمام می تواند بخشی از شهروندان ساکن منطقه هشت شهر را تامین کند و از حجم بخشی از سفرهای درون شهری به هسته مرکزی شهر بکاهد.
این پروژه هم اکنون ۵۱ درصد پیشرفت فیزیکی دارد. مساحت کل آن ۱۸ هزار و ۷۱۵ متر مربع است که ۵ هزار و ۷۳۶ متر از آن به مساحت کل سالن ورزشی اختصاص یافته است. در این سالن ورزشی مدرن اتاق های مربوط به بازیکنان، داوران، سالن آماده سازی، دوپینگ، اتاق مربی،نمازخانه، اتاق جلسات، اتاق استراحت پرسنل وغیره جانمایی شده است.
خصوصی سازی و رونق ورزش
دیگر زمان آن گذشته است که ورزشکار، تیم ها و یا هیات های ورزشی، چشم به راه حمایت و یا بودجه های دولتی باشند، بلکه باید همه آنها با به کاربردن تکنیک های مختلف، دنبال درآمد زایی و خودکفایی مالی باشند و راه پیشرفت ورزش نیز در اجرای این سیاست است.
البته شرط موفقیت بخش خصوصی، معافیت های مالیاتی و تجهیز امکانات توسط نهادهای متولی است، متاسفانه در استان قم در برخی زمینه ها با کمبود امکانات مواجه هستیم و در بخش مالیات نیز معافیت ها اعمال نمی شود.
در مسئولیت های مهم ورزشی باید بازسازی و تجدید نظر صورت گیرد و افراد شایسته در جایگاه واقعی خود قرار گیرند، ورزش قم نیاز به مهندسی و بازسازی دوباره است.
مدیریت منسجم و آسیب شناسی نقاط ضعف و قوت، باید سرمایه گذاری در رشته های مختلف، توسعه زیرساخت ها و ورزش همگانی و قهرمانی در دستور کار مدیران ورزشی قم قرار بگیرد
برخورد با تخلفات ورزشی مطرح شده در برنامه ۹۰، تلاش برای بازسازی وجهه قم، تشکیل اتاق فکر قوی با حضور پیشکسوتان استان برای تدوین سیاست گذاری های کلان از جمله اموری است که ضروری به نظر می رسد. اگر در ورزش استان برنامه و سیاست گذاری کلان و متداول وجود نداشته باشد باید برای سایر تیم های استان قم نیز سرنوشتی مشابه تیم های فوتبال و فوتسال قم را انتظار داشت./