خبر بامداد جمعه ۱۳ دی ۱۳۹۸ ساعت ٠١:٢٠ دقیقه دنیا را بهت زده کرد. لحظات سختی برای ملت ایران رقم خورد. ابتدا انکار و امید به شایعه بودن خبر داشتند اما با تایید منابع رسمی بهت و ناباوری، خشم و نفرت سراسر ایران را فراگرفت.
دفتر خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) در بغداد ساعت ۵:۴۸ دقیقه بامداد جمعه ۱۳ دی خبر تکمیلی با عنوان «شهادت سردار قاسم سلیمانی در عراق» را منتشر کرد.
خبر تلخ بود: «رسانه های عراقی به نقل از مقام های رسمی این کشور اعلام کردند که سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس زمانی که با دو خودرو از فرودگاه بین المللی بغداد خارج شدند، هدف قرار گرفتند و هر دو شهید (ترور) شدند.»
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با صدور اطلاعیه‌ای اخبار مربوط به شهادت سردار سرلشکر قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را تایید کرد.
کیوان خسروی سخنگوی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی در همان ساعات اولیه وقوع این جنایت تروریستی اعلام کرد: از ساعاتی دیگر جلسه فوق العاده شورای عالی امنیت ملی برای بررسی اقدام جنایتکارانه حمله به خودرو سردار سلیمانی در بغداد که منجر به شهادت ایشان شد، برگزار می‌شود.
این حادثه تروریستی بازتاب گسترده ای داشت و ساعاتی بعد از وقوع این جنایت، وزارت دفاع آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد که ترور سردار سلیمانی در عراق به دستور ترامپ انجام شده است.
انتقام سخت در انتظار جنایتکاران
رهبر معظم انقلاب با صدور پیامی ضمن تسلیت به ملت ایران و خانواده شهدای والامقام، سه روز عزای عمومی در کشور اعلام کردند و درباه شهادت سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی فرمودند: «شهادت پاداش تلاش بی‌وقفه‌ی او در همه این سالیان بود، با رفتن او به حول و قوه الهی کار او و راه او متوقف و بسته نخواهد شد، ولی انتقام سختی در انتظار جنایتکارانی است که دست پلید خود را به خون او و دیگر شهدای حادثه‌ی دیشب آلودند.»
مردم عزادار در جای جای ایران به سوگ نشستند و آنان که می‌توانستند خود را به پایتخت رساندند و جمعیت میلیونی عزاداران خشمگین و ماتم زده در دنیا زبانزد شد. مراسم تشییع شهدا و وداع با مردم در تهران و مشهد مقدس برگزار شد و در آخر پیکر مطهر شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی ۱۷ دی ماه بر روی دستان ملت ایران در گلزار شهدای کرمان با دلی پرخون، اشک و آه بدرقه شد تا در جوار همرزمان شهیدش آرام گیرد.
تشکیل پرونده در دادسرای در ویژه امور بین‌الملل تهران
آغازین روزهای پس از این حادثه در دادسرای ویژه امور بین‌الملل تهران، پرونده‌ای تشکیل شد و تحقیقات جامعی در ارتباط با عملیات منتهی به شهادت سردار سرافراز اسلام و جبهه مقاومت پیگیری شد.
سال گذشته آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس وقت قوه قضاییه دهم دی ۱۳۹۹ در نخستین سالگرد شهادت سردار دلها در جلسه پیگیری حقوقی و قضایی پرونده ترور سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و همراهانش اظهارداشت: شهادت سردار سلیمانی موضوعی است که نه داغ آن و نه مطالبه مردم برای خونخواهی او و مجازات و کیفر آمران و عاملان این جنایت هرگز به سردی نمی‌گراید.
آیت الله رئیسی گفت: ترامپ اولین جنایتکار پرونده ترور شهید سلیمانی است که خودش در مقابل همه مردمان عالم به این جنایت اعتراف کرده و نمی‌توان او را از مجازات این عمل مصون دانست.
رئیس وقت قوه قضاییه با تأکید بر همکاری هیأت مستشاری با دستگاه قضایی برای جمع آوری مدارک و اسناد لازم برای پیگیری این پرونده بر لزوم هماهنگی بیشتر تأکید کرد و متذکر شد گذشت زمان نباید باعث سستی در این کار شود اما حتماً لازم است تمام ابعاد و زوایای موضوع به دقت مورد توجه قرار گیرد تا کیفرخواستی جامع و قابل قبول ارائه شود.
پس از آن آیت الله رئیسی در بهمن ماه سال گذشته به عراق سفر کرد و در جریان دیدار با مقامات مختلف این کشور بر لزوم پیگیری حقوقی پرونده ترور فرماندهان مقاومت تاکید کرد.
تشکیل کمیته مشترک ایران و عراق علیه جنایت آمریکا
در همین راستا کمیته مشترک تحقیقات اقدام جنایتکارانه علیه سردار سپهبد قاسم سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس و همراهان ایشان تشکیل شد و اولین نشست مشترک این کمیته سوم و چهارم آذر ۱۴۰۰ (برابر با ۲۴ و ۲۵ نوامبر ۲۰۲۱) در بغداد برگزار شد همچنین دومین نشست این کمیته در ۳۰ آذر و ۱ دی ۱۴۰۰ (برابر با ۲۱ و ۲۲ دسامبر) در تهران برگزار شد و قرار است نشست سوم کمیته تحقیق مشترک در بهمن ماه سال جاری در بغداد برگزار شود.
در بیانیه این کمیته مشترک در تهران، دو طرف تاکید کردند که اقدام جنایتکارانه علیه سردار شهید قاسم سلیمانی، شهید ابومهدی المهندس و همراهان ایشان در فرودگاه بین‌المللی بغداد، نقض قواعد حقوق بین‌الملل از جمله کنوانسیون‌های مرتبط بین‌المللی مقابله با تروریسم بوده است و موجب مسئولیت بین‌المللی می‌شود.
همچنین دو کشور مجددا اراده جدی و مصمم خود را در شناسایی، تعقیب، محاکمه و مجازات تمامی عوامل دخیل، تصمیم‌گیر، طراح و مجری این اقدام جنایتکارانه اعلام کردند.
دو طرف در این بیانیه مشترک تاکید کردند که از همه ظرفیت‌های حقوقی و قضایی ملی و بین‌المللی برای اجرای عدالت و پیشگیری از وقوع چنین اقدامات جنایتکارانه استفاده کنند.
پیگیری ابعاد حقوقی شهادت سردار سلیمانی در این مدت متوقف نشد و در آخرین اقدامات، هشتم آذر ماه سال جاری نشست تخصصی آخرین وضعیت حقوقی پرونده ترور سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی با حضور معاون دادستان کل کشور، معاون حقوقی سپاه پاسداران، مدیرکل امور بین الملل قوه قضاییه، بازپرس ویژه دادسرای امور بین‌الملل برگزار شد.
شناسایی ۱۲۴ متهم در پرونده ترور سردار سلیمانی
سعید فرهادی‌نیا بازپرس ویژه دادسرای امور بین الملل که مسئولیت رسیدگی به پرونده ترور سردار شهید سلیمانی را بر عهده دارد، با اشاره به حفظ محرمانگی تحقیقات در پرونده سردار سلیمانی گفت: قرار جلب دادرسی برای ۱۲۴ متهم در ۱۳۰۰ صفحه تنظیم شده که تکمیل نشده و برای ۴۳ نفر حکم جلب صادر شده است همچنین در این رابطه ۷۰۰ مکاتبه صورت گرفته است.
فرهادی‌نیا افزود: در بخش اول، نقض قواعدی که صورت گرفت در دو بخش داخلی و بین المللی است. در بخش داخلی جرایمی که اتفاق افتاده قتل عمد به صورت معاونت و مشارکت، اقدام علیه امنیت ملی و تروریست و محاربه و افساد فی الارض است.
وی اظهار داشت: در بعد بین‌المللی نقض کنوانسیون‌های تروریستی، قطعنامه ۱۵۵۶، نقض اسناد حقوق بشری و انجام قتل‌های فرا قضایی و نقض اعلامیه ۳۳۱۴، نقض کنوانسیون ۱۹۷۳ ماموریت‌های ویژه، نقض منشور ملل متحد به واسطه عدم احترام به حاکمیت ایران و عراق صورت گرفته است.
فرهادی‌نیا گفت: درخصوص علت اطاله دادرسی، تحقیقات ادامه دارد و ممکن است ابعاد دیگری هم پیدا کند و تصمیم گیری سریع ممکن است باعث شود تحقیقات جامع نباشد.
اطلاعات کافی برای محاکمه سران تروریست آمریکا و عوامل یاری دهنده وجود دارد
معاون حقوقی سپاه پاسداران نیز در این نشست اظهارداشت: تقاضای مطالبه رسیدگی به این جنایت تروریست‌های بین المللی و سران تروریست آمریکا را از مجموعه قوه قضاییه و مطالبه حقوقی این موضوع را نیز با تقدیم شکایت داشتیم و بر اساس قانون نیز باید همین کار را می‌کردیم.
وی افزود: اسنادی را درخصوص اثبات جنایت آمریکا در اختیار دادسرای امور بین الملل قرار دادیم.
سردار شمخانی خاطرنشان کرد: بسیاری از متهمان شناسایی شدند و اسناد جنایت آنها جمع آوری شده است همچنین اطلاعات کافی برای محاکمه سران تروریست آمریکا و عوامل یاری دهنده وجود دارد.
دادگاه عاملان شهادت سردار سلیمانی قبل از پایان سال تشکیل می‌شود
کاظم غریب آبادی معاون امور بین الملل قوه قضاییه و دبیرستاد حقوق بشر نیز هشتم دی ماه سال جاری در آستانه دومین سالگرد شهادت سردار سلیمانی با بیان اینکه دادگاه عاملان شهادت سردار سلیمانی قبل از پایان سال تشکیل می‌شود، افزود: تا دو ماه دیگر کیفرخواست پرونده عاملان ترور شهید برای تشکیل دادگاه به دادگستری تهران ارسال خواهد شد.
وی ادامه داد: یک پرونده قضایی در عراق به عنوان کشور وقوع جرم تشکیل‌شده و در دادسرای امور بین‌الملل دادستانی عمومی و انقلاب تهران نیز پرونده کیفری دیگری تشکیل شده و دو کشور هم کمیته تحقیق مشترکی را برای رسیدگی به این جنایت تشکیل داده‌اند.
غریب آبادی اظهارداشت: در تعقیب این روند به تازگی مستندات کیفری ۳۰۰ صفحه‌ای شامل اطلاعات متهمان و مظنونان پرونده که حدود ۷۰ نفر بوده‌اند به طرف عراقی داده شده و طرف عراقی هم اطلاعاتی درخصوص متهمان پرونده در اختیار ایران قرار داده است و این تبادل اطلاعات ادامه دارد.
۶ کشور درگیر پرونده ترور شهید سلیمانی
معاون امور بین الملل قوه قضاییه با بیان اینکه سه کشور در منطقه و سه کشور خارج از منطقه درگیر پرونده ترور شهید سلیمانی و ابومهدی المهندس هستند، افزود: پرچم‌دار این اقدام تروریستی رژیم آمریکاست که موجب شده تعداد کثیری از متهمان پرونده آمریکایی باشند. در این خصوص، بیش از ۱۲۰ متهم شناسایی شدند، برای بیش از ۴۰ متهم حکم جلب صادر شده و به ۹ کشور نیز نیابت قضایی برای پیگیری ارسال شده است.
غریب آبادی اتهام اصلی پرونده را متوجه دونالد ترامپ رئیس جمهوری وقت و مقامات دولت آمریکا دانست و گفت: برای جلب متهمان، اراده بین المللی و همکاری اینترپل نیاز است.
معاون امور بین الملل قوه قضاییه با اذعان به کند بودن روند پرونده گفت: این پیگیری یک طرف دیگر هم دارد و باید منتظر تکمیل مدارک و مستندات مورد نیاز از جانب طرف عراقی می‌بودیم که البته اکنون مستندات ما در حال تکمیل‌شدن است و تا دو ماه دیگر کار رسیدگی را آغاز می‌کنیم.
غریب آبادی درباره پیگیری پرونده در مجامع بین الملل اضافه کرد: در تلاشیم از همه ظرفیت‌ها برای پیگیری پرونده در محاکم و سازمانهای بین‌المللی استفاده کنیم و در این زمینه اقداماتی نیز از سوی وزارت امور خارجه انجام شده است.
انتقاد از سکوت مجامع بین المللی
دبیر ستاد حقوق بشر از سکوت مجامع بین‌المللی در خصوص این جنایت انتقاد کرد و گفت: مادامی‌که این استانداردهای دوگانه بر جهان حاکم باشد، اجرای عدالت ساده نخواهد بود، البته ما مسئولیت داریم تا بدون توجه به این تناقضات و استاندارهای دوگانه، اقدامات و پیگیری‌های خود را انجام دهیم و افکار عمومی جهانی را نیز توجیه کنیم.
تاکید رئیس قوه قضاییه بر پیگیری مستمر پرونده حقوقی شهادت سردار سلیمانی
حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضاییه یکم دی ماه سال جاری در دیدار با اعضای ستاد برگزاری دومین سالگرد شهادت شهید سردار سلیمانی از پیگیری مستمر پرونده حقوقی اقدام تروریستی وجنایتکارانه آمران، عاملان و مشارکت‌کنندگان در به شهادت رساندن شهیدسلیمانی خبر داد و ابراز امیدواری کرد علی‌رغم نظام حقوقی ظالمانه حاکم بر جهان این پرونده به سرانجام مطلوب برسد.
محسنی اژه ای افزود: باید از دشمن به واسطه به شهادت رساندن حاج قاسم سلیمانی انتقام سخت گرفت و قطعا این انتقام محقق خواهد شد و من نیز از دادگستری و ستاد حقوق بشر و وزارت امور خارجه به صورت متواتر جویای وضعیت پرونده ترور شهید سلیمانی و همرزمانش هستم.
وزارت امور خارجه نیز دهم دی ماه با صدور بیانیه ای ضمن تاکید بر «مسوولیت قطعی بین‌المللی» دولت آمریکا در قبال جنایت ترور شهید سلیمانی، اعلام کرد: در همین چارچوب، همه عاملان، آمران، مباشران و مسببان این جنایت تروریستی مسئولیت داشته و بر همین اساس وزارت امورخارجه با همکاری سایر دستگاه‌ها و قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا و بر اساس اصل حقوقی «مقابله با بی کیفرمانی جنایتکاران» مجموعه اقدامات خود برای پاسخگو کردن آنها در پیشگاه عدالت را آغاز کرده است و تا حصول نتیجه نهایی ادامه خواهد داد.
هرچند ساعت ۱۰:۳۰ امروز دوشنبه ۱۳ دی ۱۴۰۰ همزمان با سالروز شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی و همراهان ایشان، نخستین جلسه دادگاه رسیدگی به مطالبه خسارت مادی و معنوی و تنبیهی ناشی از شهادت سردار شهید حاج قاسم سلیمانی، در شعبه ۵۵ دادگاه عمومی حقوقی تهران به ریاست قاضی سلمان پورمریدی برگزار می‌شود اما با شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی همه ملت ایران «حاج قاسم» شدند و مکتب و منش ایشان جاودانه شد اما داغی که در پی شهادت سردار رشید اسلام بر جان ملت ایران نهاده شده است هیچ گاه و با هیچ اقدامی تسکین نمی‌یابد و واقعیت این است که پرونده این جنایت و اقدام تروریستی ادعانامه امت اسلام و آزادگان عالم علیه تروریسم دولتی آمریکاست و خواسته ملت ایران از دولتمردان این است که با وجود سکوت مجامع بین المللی در برابر حق مسلم یک ملت تا سرانجام رساندن این پرونده از پای ننشینند.
از: حنانه شفیعی