به گزارش ایرنا، کردستان که از استان های پرآب کشور است، طی چند سال اخیر دچار کمبود آب شده و این کمبود در کنار طعم و بوی بد آب در برخی شهرها از جمله سنندج مرکز استان با ۵۰۰ هزار شهروند، نارضایتی مردم را در پی داشته است، مساله ای که علی اکبر محرابیان، وزیر نیرو دیروز در جمع خبرنگاران از آن ابراز تاسف کرد و قول داد به هر نحوی شده اعتبار مورد نیاز برای آبرسانی به سنندج از محل سد آزاد، تا قبل از فصل گرمای آینده به سرانجام برسد.
در بانه هم که متوسط بارندگی سالانه زیادی دارد با وجود احداث سد برای تامین آب شهروندان، نشتی سد باعث شده تا بسیاری از مناطق این شهر با مشکل کم آب دست و پنجه نرم کنند و آقای وزیر قول داد که بانه‌ای ها هم بهار آینده دیگر مشکلی به نام کم آب نداشته باشند.
وی نگاهی هم به شرق کردستان داشت و قرار شد سامانه انتقال آب از غرب به شرق هم سرعت گیرد و از جهاد آبرسانی به روستاهای کشور خبرداد که طی برنامه سه ساله قرار است تمامی روستاهای دارای تنش آبی کشور، از آب بهداشتی و سالم برخوردار شوند.
اولویت وزرات نیرو تکمیل طرح های نیمه تمام کردستان
وزیر نیرو با بیان اینکه کارهای بسیار خوبی در گذشته برای اجرای طرح های حوزه آب صورت گرفته است ضعف اصلی این طرحها را نیمه تمام ماندن آنها دانست و گفت: با تکمیل طرح های نیمه تمام می شود بخش بزرگی از مشکل آب کردستان را حل کرد.
محرابیان دیروز در بدو ورود به سنندج در فرودگاه این شهر اظهار داشت: تکمیل طرح‌های آبرسانی در اولویت قرار داده می‌شود و برای این مهم برنامه ریزی می‌کنیم.
وی بعد از ورود به سنندج به دهگلان رفت از طرح های سد ژاوه، سامانه خط انتقال آب به سد سورال و سنگ سیاه و همچنین سد قوچم در دهگلان، آبرسانی سد قوچم و اجرای آبرسانی از این سد به شهرهای قروه و دهگلان بازدید هوایی کرد.
وزیر نیرو در دهگلان گفت: با سامانه ارزشمندی که در سال های گذشته انجام شده، در حال حاضر آب پشت سد قوچم جمع شده و باید انتقال از قوچم به دشت قروه و دهگلان را در برنامه داشته باشیم.
محرابیان تاکید کرد: این سفر برای سرعت دادن به این مساله انجام شده و امیدواریم با کمک مجلس و دولت پروژه های دولت را زودتر به سرانجام برسانیم.
سد مخزنی ژاوه از نوع بتن غلتکی با طول تاج ۳۰۰ متر و ارتفاع ۸۷ متر از پی و حجم مخزن ۹۴ میلیون مترمکعب در ۲۵ کیلومتری شهر سنندج اجرا شده است.
این سد با هدف انتقال متوسط سالانه ۷۶ میلیون متر مکعب در سال برای تعادل بخشی آبخوان دشت های قروه دهگلان، تامین نیاز آبی حدود ۱۲ هزار هکتار از اراضی اطراف مخزن سد و مسیر سامانه انتقال آب، کنترل سیلاب رودخانه ژاوه و توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه، احداث یک نیروگاه ۵ مگاواتی، ایجاد اشتغال موثر و مفید در بخش های کشاورزی، پرورش آبزیان و ایجاد جاذبه گردشگری طبیعی و تعادل بخشی آبخوان دشت های قروه دهگلان احداث شده است.
سد قوچم هم از نوع سنگریزه ای با هسته رسی به ارتفاع ۴۶ متر، طول تاج ۱۷۰۰ متر و حجم مخزن ۶۰ میلیون متر مکعب، تنظیم کننده آب انتقالی از سد آزاد در ۳۰ کیلومتری شمال غربی شهرستان دهگلان است.
سد قوچم در انتهای مسیر سامانه انتقال از سد آزاد با هدف همسان سازی توزیع آب انتقالی با توزیع نیاز آبی در دشت های قروه - دهگلان و تامین آب شرب و صنعت شهرهای قروه و دهگلان اجرا شده است.
با بهره‌برداری سامانه انتقال آب سد آزاد به سد قوچم، سالیانه حدود ۳۲ میلیون مترمکعب آب به شهرهای قروه و دهگلان جهت مصارف شرب، صنعت و کشاورزی منتقل خواهد شد.
بانه مقصد بعدی وزیر
مدتی است که بانه با کم آبی مواجه شده و پویش های مردمی برای تامین آب در این شهرستان به راه افتاده است، آب بانه از طریق ۲ سد بانه و عباس آباد تامین می شود که مدتی است ذخایر آب پشت سد کم شده و همان آب کم هم بوی و طعم بعدی گرفته است.
پیش از این و در مهرماه، بهزاد رحیمی نماینده مردم سقز و بانه در مجلس شورای اسلامی نیز با انتقاد از جیره بندی و کمبود آب بانه در تذکر به وزیر نیرو در خصوص کمبود شدید آب شرب شهرستان های سقز و بانه، گفته بود: در حال حاضر مردم با قطعی آب بیشتر از ۷۲ ساعت به بهانه جیره بندی مواجه هستند و بعد از وصل مجدد آب، آبی که در اختیار مشترکان قرار می گیرد کدر و غیر شفاف است که با تغییر طعم، رنگ و بو نیز مواجه هستیم و در این خصوص به وزیر نیرو پیشنهاداتی نیز ارائه شده است.
علی اکبر محرابیان دیروز در بازدید از منابع آبی بانه با بیان اینکه تنش های شدید آبی در بانه با همکاری مدیران و کارشناسان تا قبل از تابستان سال آینده حل می شود، افزود: تامین آب پایدار شهر بانه از مسایل مهمی است که باید با جدیت پیگیری شود و این موضوع یکی از نگرانی های مسئولان کشوری و استانی است.
وی گفت: گام نخست برای حل مشکل آب بانه، اتصال مخزن سد عباس آباد به تصفیه خانه شهربانه با یک سامانه است.
بابت وضعیت بد آب مصرفی مردم سنندج متاسفم...
وزیر نیرو که سفرش بسیار فشرده بود بعد از بانه راهی سنندج شد و به محل اجرای طرح سامانه انتقال آب از سد آزاد به دشت های قروه و دهگلان رفت.
طرح سامانه انتقال آب از سد آزاد با هدف مهار آبهای مرزی غرب کشور و انتقال به میزان ۱۶۰ میلیون متر مکعب در سال، تامین آب شرب ۴۰ درصد از جمعیت استان کردستان با جمعیتی افزون بر یک میلیون نفر، توسعه کشاورزی پنج هزار هکتار از اراضی استان، تامین نیاز آبی در بخش صنعت به میزان هشت میلیون متر مکعب در سال، اشتغالزایی در بخش صنعت و کشاورزی برای حدود ۱۰ هزار نفر بصورت مستقیم و غیرمستقیم، جلوگیری از فرونشست آب زیرزمینی و نجات دشت های قروه و دهگلان در دست اجرا است.
اجزای این طرح شامل سد خاکی با ارتفاع ۱۲۵ متر و حجم مخزن ۳۰۰ میلیون مترمکعب است و سامانه انتقال آب به طول ۸۸ کیلومتر شامل ۷۳ کیلومتر خط لوله و دو تونل انتقال آب به طور کلی ۱۵ کیلومتر است.
پیشرفت کلی کار تاکنون در حدود ۹۰ درصد و سرمایه‌گذاری انجام شده معادل ۱۶ هزار میلیارد ریال است.
برنامه اجرایی طرح در سال اول یعنی سال ۱۴۰۱ تامین بودجه به میزان ۱۰ هزار میلیارد ریال است که طی آن تکمیل پروژه آبرسانی به شهرهای سنندج، دهگلان و روستاهای مسیر شامل ۳۰ درصد جمعیت استان با بیش از ۸۰۰ هزار نفر را در بر می گیرد.
این طرح در برنامه سال دوم خود یعنی سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۵ هزار میلیارد ریال اعتبار خواهد داشت و شامل تکمیل آبرسانی به جمعیت تحت پوشش و نیز احداث تصفیه خانه آب شرب برای شهرهای قروه و دهگلان خواهد بود.
این طرح در سال سوم که به سال ۱۴۰۳ ختم می شود ۱۰ هزار میلیارد ریال اعتبار خواهد گرفت و دستیابی به اهداف کامل سامانه انتقال آب از سد آزاد و انتقال ۶۰ میلیون متر مکعب آب برای مصارف کشاورزی و صنعت در سال آخر تامین خواهد شد.
وزیر نیرو در بازدید از این طرح گفت: تمام اعتبارات لازم برای اتمام پروژه انتقال آب از سد آزاد به سنندج به هر نحوی شده تامین خواهد شد و تلاش می‌کنیم این طرح تا قبل از فصل گرما به بهره‌برداری برسد.
محرابیان اظهار داشت: این پروژه تقریبا طبق برنامه پیش رفته و حدود ۴۰ درصد پیشرفت دارد و برنامه ما این است از نظر اعتبارات مشکلی به وجود نیاید و تا قبل از فصل گرمای سال آینده آب را با سنندج برسانیم و به وعده خود عمل کنیم.
وی اضافه کرد: یکی از پروژه‌های مهم که در کردستان دنبال می کنیم، تامین آب پایدار و بهداشتی برای مردم سنندج است که به این منظور برنامه ریزی شده است که از سد آزاد خط لوله آب به سنندج انتقال یابد.
وزیر نیرو یادآور شد: قرار بود در طرح اولیه آب به صورت ثقلی در بستر رودخانه جابجا شود ولی برای رعایت مسائل بهداشتی و جلوگیری از آلوده شدن آب، تصمیم گرفته شد این کار با خط لوله اجرا شود.
محرابیان با بیان اینکه طرح سامانه سنگینی است که به صورت ضربتی انجام می شود، افزود: متاسفم که مردم سنندج از آبی استفاده کرده‌اند که شرایط مطلوبی ندارد و تلاش می‌شود این مشکل بزودی رفع شود.
۲۷ کیلومتر طول شبکه انتقال سامانه آب تا سنندج است که پنج کیلومتر لوله‌گذاری انجام شده و با روند فعلی تزریق اعتبار، تابستان سال آینده آب با کیفیت به سنندج می‌رسد.
طرح آبرسانی سنندج ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و تاکنون ۲۰۰ میلیارد تومان هزینه شده و ۴۰۰ میلیارد تومان دیگر نیاز دارد.
وزیر نیرو عصر دیروز همچنین از تصفیه‌خانه فاضلاب سنندج بازدید کرد و در جریان روند طرح ارتقای این پروژه قرار گرفت.
ظرفیت تصفیه خانه موجود فاضلاب شهر سنندج پذیرای فاضلاب تولیدی این شهر نیست و در بیشتر ساعات شبانه روز حجم زیادی از فاضلاب بدون تصفیه از کنارگذر وارد رودخانه قشلاق می شود و یکی از منابع آلاینده این رودخانه به حساب می آید شرکت توسعه منابع آب نیرو در سال ۱۳۹۶ اقدام به توسعه و ارتقا تصفیه خانه شهر سنندج کرده است.
در بخش توسعه، ظرفیت تصفیه خانه موجود از ۴۶۵ هزار نفر به ۷۰۰ هزار نفر می رسد و در بخش ارتقا با جایگزینی روش A۲O به جای لجن فعال و اضافه کردن واحد شیمیایی شاهد کاهش و به حداقل رساندن فسفر و نیتروژن در پساب خروجی خواهیم بود.
جمع بندی در حضور مدیران صنعت آب و برق و نمایندگان مجلس
بازدیدهای وزیر نیرو که به اتمام رسید او برای برنامه جمع بندی سفر و تخصیص اعتبار به استانداری آمد و در نشستی با معاونان خود، استاندار کردستان، مدیران حوزه آب و برق استان و نمانیدگان مردم استان در مجلس شورای اسلامی، طرح ها به شور گذاشته شد تا ضمن اعتبار سنجی، برآوردهای زمان بندی انجام طرح ها نیز انجام شود.
نیاز ۳۵۰ هزار میلیارد ریالی طرح های آبی کردستان را استاندار کردستان مطرح کرد و گفت: کردستان در حوزه آب و برق با رقم ۳۵ هزار میلیارد تومان طی چهار سال به جایگاه خوبی می‌رسد چون مجموعه پروژه‌ها به جای خوبی رسیده و قدم اصلی آن برداشته شده است و امیدواریم چشم‌انداز نزدیکی برای تحقق این طرح ها فراهم و آرامشی در بخش تنش‌های آبی در استان حاکم شود.
اسماعیل زارعی کوشا افزود: دولت های گذشته در حوزه آب سرمایه گذاری قابل توجهی داشته اند و کارهای بزرگی در سال های گذشته در استان انجام شده که رقم بالایی برای آن هزینه شده است.
وی تاکید کرد: بسیاری از این پروژه‌ها یا با کندی مواجه شده و یا متوقف شده اند و یا روند بصورتی است که با وجود همه هزینه‌های بالایی که انجام گرفته هنوز به هدفگذاری پیش‌بینی شده نرسیده است که اگر در زمان خود به آن توجه می شد رقم اعتباری کمتری را می طلبید.
جهاد آبرسانی به روستاها و انتخاب معین برای کردستان
وزیر نیرو نیز در این جلسه گفت: دولت سیزدهم اقدامی را تحت عنوان جهاد آبرسانی شروع کرده است که ظرف سه سال مشکل تمامی روستاهای دارای تنش آبی در کشور حل شود.
محرابیان اظهار داشت: سهم کردستان در فاز اول این طرح ۱۹۹ روستا است که با مشارکت قرارگاه سازندگی امام حسن (ع) و با مشارکت گروه های جهادی به اجرا در می آید و در فاز بعدی نیز ۱۹۶ روستا تحت پوشش طرح قرار می گیرد.
وزیر نیرو با بیان اینکه دیگر شاهد تنش آبی در روستاهای بالای ۱۰ خانوار استان نخواهیم بود، ادامه داد: شرکت آب و فاضلاب استان هم تلاش کند روستاهایی که تحت پوشش نیستند را تحت پوشش قرار دهد.
محرابیان همچنین معضل آب شهر بانه را مهمتر از بحث سنندج دانست و گفت: وضعیت به گونه‌ای است که منابع آب به نقطه اضطرار رسیده است و تمام عوامل وزارت نیرو و پیمانکاران باید برای رفع این مشکل همت کنند.
وی بر ضرورت جبران کسری اعتبار برای تکمیل سد عباس آباد بانه در ردیف بودجه سال ۱۴۰۱ تاکید کرد و اظهار داشت: مهمترین کار انتقال خط آب از سد عباس آباد به شهر بانه است که طرح اضطرار باید تا اول تابستان و پمپاژ اصلی تا پایان تابستان اجرا شود.
وزیر نیرو به طرح انتقال آب از سد آزاد به سنندج اشاره کرد و افزود: سرعت کار در این پروژه بالا و ۲۸ کیلومتر خط لوله ۱۴۰۰ و ۱۶۰۰ در بدترین شرایط توپوگرافی در حال اجرا است و اعتبار لازم برای تکمیل پروژه تا قبل از فصل گرما تامین شده است.
وی در مورد مشکل آب سقز نیز گفت: مقرر شد برای تکمیل سد چراغ ویس و سامانه انتقال آب به سقز، از ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز، دو سوم آن توسط وزارت نیرو و یک سوم دیگر هم با اعتبارات استانی تامین شود و تا نیمه اول سال ۱۴۰۱ به بهره برداری برسد.
در این جلسه مصوب شد تمام ۵۸ میلیارد تومان اعتبار اختصاص یافته سد سیازاخ تخصیص داده شود.
همچنین وزیر نیرو دستور داد تخصیص آب برای ایجاد شهرک صنعتی، منطقه آزاد مریوان و تمام روستاهای در مسیر منطقه آزاد این شهرستان از سد گاران تامین شود.
محرابیان این را هم گفت که در چند استان معین مشخص شده و برای کردستان نیز این انتخاب انجام می شود تا طرح ها را دوش به دوش استاندار دنبال کند و هرجا که اعتباری نیاز است بلافاصله اطلاع داده شود.
وی اضافه کرد: تصمیمات مهمی امشب گرفته شد که از نظر ریالی و ارزش کاری بسیار مهم است و در شرایط محدود اعتباری اختصاص هزاران میلیارد اعتبار کار کمی برای مردم کردستان نیست.
وزیر نیرو اظهار داشت: در گذشته هزینه زیادی شده ولی اثربخشی لازم را نداشته چون طرحها تکمیل نشده است.
نگرانی های زیست محیطی وزیر نیرو
در حالی که بسیاری از مسوولان گذشته کردستان منکر ورود فاضلاب به منابع آب کردستان بودند، اما وزیر نیرو با ابراز نگرانی درباره منابع آبی کردستان، این آلایندگی را جدی دانست و افزود: باید با عزم جدی برای جلوگیری از ورود آلاینده‌هایی از قبیل فاضلاب های شهری و صنعتی به آب و خاک، اقدام شود.
محرابیان تاکید کرد: وزارت نیرو باید پیشتاز این مهم باشد و شهرداری و دستگاه های اجرایی و فعالان اقتصادی و کشاورزی به فکر محیط زندگی خود باشند، باید به منابع آب شرب و کشاورزی توجه جدی شود و پویش های مردمی زیست محیطی و مطالبه‌گری توجه مردم را به اهمیت سلامت جلب کند.
وزیر نیرو گفت: اولین اصل در وزارت نیرو در اجرای تمامی طرح های توسعه‌ای این است که باید پیوست زیست محیطی داشته باشند تا رفاه و رضایت مردم مخدوش نشود.
چشم به راه بهار آبی
خشکسالی های اخیر نشان داد که حتی استان های پرآبی مانند کردستان که میزان بارندگی سالانه آن در شرایط عادی اقلیمی معادل ۴۵۵ میلی‌متر است، متاثر از این پدیده می تواند به بحران آب برسد.
در حال حاضر از یک هزار و ۷۱۰ روستای کردستان، ۵۵۰ روستا تنش آبی دارد که به گفته وزیر نیرو در طرح جهاد آبرسانی از آب بهره مند خواهند شد و این طرح سه سال به طول خواهد انجامید.
در کنار این موارد نهضت آبرسانی به شهرهای کردستان هم در حال انجام است که بخشی از آنها بهار سال آینده بهره برداری می شود و با همه اینها چشم امید مردم به آسمان است که رحمت خود را از آنها دریغ نکند.
وزیر نیرو قول داد جلسات مستمر برای به نتیجه رسیدن مطالبات آبی کردستان بصورت دو ماه یک بار ادامه یابد.
بسیاری از مردم سنندج و بانه چند سالی است برای تامین آب به چشمه های اطراف می روند و آب آشامیدنی خود را همانند گذشته دور از آنجا تامین می کنند چون آب این دو شهر طعم و بوی بسیار بدی دارد که برای مصرف قابل تحمل نیست.