جهانگیر عابدی کوپایی روزپنجشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: در حوضه تالاب بین المللی گاوخونی نیز برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی اتفاق افتاده که افت شدید آبخوان ها و افزایش دشت های ممنوعه در استان را بدنبال داشته است.
به گفته وی در زمان حاضر، از ۳۱ دشت استان اصفهان ۲۷ دشت ممنوعه است.
این استاد دانشگاه، شوری آب‌های زیرزمینی و محدودیت در تولید محصولات کشاورزی، تهدید امنیت غذایی، شوری خاک، جذب سدیم و مستعد شدن زمین برای گرد و غبار، افزایش مصرف انرژی برای پمپاژ آب و فرونشست زمین را از پیامدهای کاهش منابع آبی برشمرد.
وی با بیان اینکه فرونشست زمین بی بازگشت است، تاکید کرد: تهدید امنیت آبی، رشد مهاجرت بدنبال بیکاری، تهدید های اجتماعی و آسیب به جاده ها، خطوط آبرسانی، گازرسانی و میراث فرهنگی از آثار فرونشست زمین است.
وی اظهار داشت: بزرگترین صنعت آب بَر در اصفهان استقرار پیدا کرده که افزون بر ۶۰ درصد فولاد کشور را تولید می کند و بدنبال آن ۵۵۰ صنعت آلاینده دیگر نیز در این استان فعال است.
وی با بیان اینکه اصفهان رتبه دوم مهاجرپذیری را دارد و از خوزستان، تهران و چهارمحال و بختیاری به اصفهان مهاجرت کرده اند، تصریح کرد: از سوی دیگر در سال های گذشته سطح زیرکشت حوضه زاینده رود در استان چهارمحال و بختیاری و اصفهان بطور تقریبی ۲ برابر شده است.
به گفته وی، بخش قابل توجهی از آب زاینده رود برای توسعه صنعت و کشاورزی به مصرف می رسد.
رعایت احکام قضایی متناسب با حقابه بران زاینده رود
وی مسدودکردن چاه های غیر مجاز، نصب کنتور حجمی، کاهش مجوز برداشت ها، خرید چاه های کشاورزی، ساماندهی شرکت های حفار، طرح های تغذیه مصنوعی آبخوان ها، کنترل و هدایت سیلاب ها به سفره های زیرزمینی، تغییر اقلیم با هدف بارش و مهار سیلاب های ناگهانی را از جمله راهکارها برای مدیریت منابع آبی عنوان کرد.
این استاد دانشگاه، پایش مستمر و برخط برداشت ها از زاینده رود، رعایت احکام قضایی متناسب با همه حقابه بران در همه استان ها، تامین حقابه همه ذینفعان و مدیریت یکپارچه حوضه زاینده رود را ضروری دانست.
وی تصریح کرد: بازنگری در تخصیص آب به بخش کشاورزی و صنعت، مدیریت تقاضا و شفافیت در منابعی که آب مصرف می کنند برای احیای زاینده رود ضروری است.
پژوهشگر حوزه آب در اصفهان افزود: لازم است زمینه استفاده از نتایج تحقیقات دانشگاهی در بخش فضای سبز، کشاورزی و آشامیدنی برای کاهش مصرف آب فراهم شود.
وی با بیان اینکه تجهیز همه دانشگاه ها و پادگان ها به دستگاه کاهنده مصرف آب تاثیر بسزایی دارد، گفت: بهره وری کشاورزی در منطقه از طریق به زراعی، به نژادی، مدیریت کود دهی و مدیریت آبدهی ضروری است.
عابدی کوپایی خاطرنشان کرد: دانش آموختگان رشته کشاورزی به عنوان کارشناس ناظر مزارع حوضه زاینده رود می توانند بخشی از خدمت سربازی خود را بطور آزمایشی با این هدف بگذرانند.
به گفته وی تامین حقابه تالاب گاوخونی و احیای آن مانع تشدید گرد و غبار، حفظ جایگاه جهانی اصفهان و جلوگیری از نابودی آثار آن و کاهش فرونشست خواهد شد.
استاد دانشگاه صنعتی اصفهان با اشاره به اینکه منابع آب تجدید پذیر کشور در ۳۰ سال گذشته ۴۱۳ میلیارد متر مکعب بود که اکنون به ۸۹ میلیارد مترمکعب کاهش یافته است، اضافه کرد: بارش ها در سال های اخیر کاهش یافته بطوریکه از ۲۵۰ میلی متر در سال به ۲۲۶ میلی متر رسیده است.
وی با بیان اینکه ایران اکنون در تنش آبی به سر می برد، ادامه داد: در دنیا ۳۶ درصد آب آشامیدنی و ۴۲ درصد آب کشاورزی از منابع زیرزمینی برداشت می شود اما در ایران تامین آب برای این بخش ها ۵۵ درصد وابسته به منابع زیرزمینی و ۴۵ درصد وابسته به آب های سطحی است.
وی با اشاره به اینکه ۵۶ درصد ظرفیت آبخوان ها خالی است، گفت: برخی رودخانه ها نیز جریان ندارند و بنابراین فشار به استفاده از آب های زیرزمینی فزونی یافته است.
عابدی کوپایی با بیان اینکه بسیاری از برنامه ریزی ها برای خودکفایی در برنامه ششم کشور با منابع آب موجود همخوانی ندارد، ادامه داد: بر اساس یافته های مرکز پژوهش های مجلس اکنون ۴۵ درصد چاه های آب موجود کشور غیر مجاز است.
زاینده‌رود به طول افزون بر ۴۰۰ کیلومتر به‌عنوان بزرگترین رودخانه منطقه مرکزی ایران در دهه‌های اخیر به یک رودخانه با جریان دوره‌ای تبدیل و در پایین‌دست با خشکی مواجه شده است .