مهندس مهدی میرقراچولو روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: خشکسالی های اخیر که منجر به کاهش دبی و کیفیت آب رودخانه ها، چشمه ها و چاه ها شده است که پرورش دهندگان آبزی پروری را در این خطه با مشکل مواجه کرده است.
وی افزود: بروز خشکسالی پی در پی علاوه بر اینکه دبی منابع آبی را کاهش داده است باعث کاهش کیفیت این ذخایر نیز شده است که بعضا در برخی از مناطق این استان هم اینک با شوری و سختی آب مواجه هستیم که آبزی پروری را در معرض نابودی قرار داده است.
به گزارش ایرنا؛ خشکسالی در سال جاری بیش از ۲۶ هزار میلیارد ریال به بخش کشاورزی این استان از جمله باغی، زراعی، دامی و شیلات خسارت زد.
وی بر تولید ماهیان سازگار با شرایط سخت آبی تاکید کرد و گفت: گونه تیلاپیا در شرایط نامساعد آبی سازگار دارد که پرورش این گونه ماهی هزینه‌های تولید را نیز به یک سوم کاهش می‌دهد.
میرقراچولو اظهار داشت: ماهی تیلاپیا گونه ای ماهی است که نسبت به کم آبی، وضعیت کیفیت آب و حتی شوری تحمل دارد که هم اینک در بسیاری از کشور ها از ظرفیت این ماهی در صنعت آبزی پروری استفاده می شود و سالانه تولید انبوهی در این گونه وجود دارد که صادر خواهند کرد.
وی با بیان اینکه پرورش ماهی تیلاپیا در استخرهای کشاورزی انجام می شود گفت: همچنین این گونه ماهی در استخرها پرورش داده می شود که آب خروجی از آن به آب های جاری خاتمه پیدا نکند.
وی افزود: این ماهی به دلیل رشد سریع، طول دوره پرورش کوتاه، مقاوم‌بودن به کم‌آبی، تکثیر آسان، مقاومت در برابر بیماری‌ها و امکان پرورش در آب‌های غیرمتعارف شور و لب‌شور و کیفیت مناسب گوشت، به‌عنوان دومین ماهی پرورشی رایج در دنیا شناخته می شود.
مدیر امور شیلات سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی گفت: اما با این وجود تیلاپیا یکی از گونه های مهاجم شناخته شده در جهان است که با وجود جثه کوچک، به دلیل همه چیزخوار بودن، تکثیر زیاد، مقاومت بسیار نسبت به شرایط محیطی و کنترل دشوار، عرصه را بر گونه‌های بومی تنگ می‌کند، که مزارع پرورش آن باید در مناطقی ایجاد شود که آب های آزاد نداشته باشند.
میرقراچولو افزود: استخرهای کشاورزی در شهرستان های گرمهٰ جاجرم و اسفراین در خراسان شمالی راهی به آب های ِآزاد ندارند که بهترین مکان برای این مهم است اما اداره کل حفاظت محیط زیست در دادن مجوز به این استان سخت گیری می کند این در حالی است که اکنون پنج استان کشور شامل قم، سمنان، یزد، خراسان جنوبی و کرمان مجوز تکثیر و تولید ماهی تیلاپیا را دارند.
وی گفت: ماهی تیلاپیا در شرایط دمایی زیر ۱۲ درجه سانتی گراد زنده نمی ماند، در فصل زمستان در هیچ منطقه ای از استان نیست که دمای آن به زیر ۱۲ درجه سانتی گراد نرسد، این گونه از ماهیان اگر در آب های آزاد باشد تحمل دمایی این درجه از حرارت را ندارد که اگر حتی به آب های آزاد این منطقه راه پیدا کند در فصل سرد خواهد مرد.
به گزارش ایرنا، طبق آمار سال ۲۰۱۷ بیش از ۶ میلیون تن ماهی تیلاپیا در دنیا تولید می شود که عمده تولید کنندگان کشورهای چین، اندونزی، ویتنام، مصر بنگلادش و مالزی هستند، همچنین براساس آمارها کشور هند یکی از مخالفان تولید ماهی تیلاپیا بود که از سال ۲۰۰۹ با شروع تولید توانسته سالانه بیش از ۲۰ هزارتن از این ماهی را تولید کند.
مصرف سالانه فیله ماهی تیلاپیای وارداتی در کشور بیش از ۱۲ هزارتن است که به نظر می رسد با وجود ظرفیت تولید این ماهی در کشور ما هنوز برای پرورش این ماهی در محیط های بسته نیز سخت گیری می شود.
مدیر امور شیلات سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی با بیان اینکه ماهی تیلاپیا در چهار فصل در شرایط گلخانه ای قابل تکثیر است گفت: می توان در استخرهای پیش ساخته فضای تولید و تکثیر را فراهم کرد.
میرقراچولو با بیان اینکه در هر یک متر مربع می توان بیش از ۵۰ قطعه ماهی تراکم داشته باشیم افزود: تولید این گونه ماهی در هر ۶ ماه اتفاق می افتد در حالی که ماهیان گرمابی در مدت ۹ ماه تولید خواهند شد که کوتاهی عمر تولید هزینه ها را بسیار پایین خواهد آورد همچنین این ماهی با انواع خوراک ها پرورش داده می شود.
مدیر امور شیلات سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی گفت: یکهزار و ۶۰۰ تن انواع ماهی در مزارع گرمابی و سردابی استان در ۹ ماه سال جاری تولید شد که در مقایسه با مدت مشابه پارسال ۲۰۰ تن بیشتر بوده است.
میرقراچولو اظهار داشت: پیش بینی می شود تا پایان سال جاری بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ تن انواع ماهی گرمابی و سردابی در مزارع استان تولید شود.
وی افزود: هم اینک ۹۲ مزرعه پرورش ماهی گرمابی و ۹۷ مزرعه سردابی در استان وجود دارد که یشترین ماهی تولیدی در مزارع شامل آمور، کپور، فیتوفاگ و قزل آلا است.
مدیر امور شیلات سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی گفت: تنها در حدود یک هشتم منابع آبی استان صنعت آبزی پروری ایجاد شده است در حالیکه ظرفیت بسیار بالایی برای فعالیت در این بخش اقتصادی وجود دارد.
وی افزود: خراسان شمالی از ۴۱ رودخانه فصلی و دایمی، سه هزار دهنه چشمه، چهار هزار و ۳۰۳ حلقه چاه عمیق، نیمه عمیق و دستی، ۶۳۷ رشته قنات و هشت سد از ظرفیت های خوبی برای توسعه صنعت آبزی پروری برخوردار است.
وی مزیت پرورش ماهی را در استان علاوه بر اشتغال برای جوانان و درآمدزایی بهره گیری از آب برای بخش های کشاورزی اعلام کرد و اظهار داشت: رویکرد توسعه این استان بر مدار کشاورزی است و آنان می توانند همزمان با استفاده از آب حتی استخرهای کشاورزی، از آب آن نیز برای تولید محصولات کشاورزی بهره گیرند.
در مجموع در استان ۶ هزار و ۲۵۰ منبع آبی شامل رودخانه، چشمه، قنات و سد وجود دارد.
میزان بارندگی سالانه در این استان در نواحی مختلف ۱۳۰ تا ۵۰۰ میلی متر متغیر است که بیشترین آن با مقدار ۴۶۸ میلیمتر در شهرستان مانه و سملقان و کمترین آن به مقدار ۱۲۰ میلیمتر در ایستگاه جاجرم گزارش شده است.
کل نزولات سالیانه استان ۸.۳ میلیارد متر مکعبی است که ۶.۱ میلیارد متر مکعب تبخیر و ۲.۲ میلیارد متر مکعب آب قابل مدیریت بوده که از این میزان ۱.۳۳ میلیارد متر مکعب جاری می شود.
سرانه مصرف ماهی در این استان با احتساب مصرف تن ماهی ۷.۱ کیلوگرم است که میانگین مصرف ماهی در کشور ۹.۵ کیلوگرم است.