دیپلمات ها و فرماندهان ارشد نظامی آمریکا از سردارسپهبد حاج قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران با عنوان "مغز متفکر، کاریزماتیک، حرفه‌ای و کارآمد" و البته دشمن یاد می کردند اما به رغم هراس شان، جرات هیچ اقدامی علیه او را به دلیل پیامدهایش نداشتند.
نامش زمانی در میان مخاطبان رسانه های انگلیسی زبان مطرح شد که نشریه نیویورکر در شماره ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۳ خود گزارش مفصلی درباره او نوشت.
نشریه آمریکایی نیویورکر در این شماره به بررسی ویژگی‌های فرمانده نیروی قدس سپاه از زبان ماموران سیا و مقامات عراقی پرداخت و با بیان اینکه سردار سلیمانی به ندرت صحبت می‌کند، او را دارای یک کاریزمای نهفته دانست.
در این گزارش، "جان ماگویر" افسر سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا)، سردار سلیمانی را قدرتمندترین عامل در خاورمیانه که کمتر کسی چیزی درباره او شنیده، معرفی کرده است.
اما با روی کار آمدن دولت جنگ طلب و تندروی دونالد ترامپ که در زمره بدنام ترین روسای جمهوری آمریکاست، به نوشته یاهو نیوز، برنامه ریزی برای ترور سردار سلیمانی و در زمانی که مایک پمپئو مدیر سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا(سیا) بود، صورت گرفت.
دولت جنگ طلب ترامپ که می دانست توان رویارویی جوانمردانه با سردار سلیمانی را ندارد؛ بامداد سوم ژانویه سال ۲۰۲۰ ( ۱۳ دی ۱۳۹۸) به دستور مستقیم ترامپ درحمله موشکی پهپادی، او را به همراه ابومهدی المهندس معاون نیروی مردمی عراق (الحشد الشعبی) و همراهانشان در فرودگاه بین المللی بغداد ناجوانمردانه به شهادت رساند.
به نوشته یاهونیوز، عملیات ترور سردار سلیمانی به طور همزمان به وسیله دن کوتس، مدیر امنیت ملی آمریکا و برایان هوک، فرستاده ویژه در امور ایران در اتاق عملیات کاخ سفید دنبال می شد.
مایک پمپئو و مارک اسپر وزرای وقت خارجه و دفاع و ژنرال مارک میلی فرمانده ستاد ارتش آمریکا از ساختمان پنتاگون نظاره گر تصاویر این حمله پهپادی به طور زنده بودند و ترامپ که برای تعطیلات سال نو به فلوریدا رفته بود به همراه رابرت اوبراین، به طور صوتی در جریان جزییات حمله بود.
سردار آن روز میهمان عراقی ها بود تا با عادل عبدالمهدی نخست وزیر پیشین عراق که از سال ۲۰۰۳ میلادی با یکدیگر در ایام ورود آمریکا به عراق و سرنگونی صدام آشنا بودند، دیدار کند و پاسخ نامه مهمی را در جواب نامه عربستان سعودی به او تحویل دهد.
عادل عبدالمهدی، او را فردی شجاع و شکست‌ناپذیر می‌داند و معتقد است آمریکا با ترور شهید سلیمانی که با گذرنامه و اسم خود به عراق سفر کرده بود، اقدامی کوته بینانه انجام داد و ترامپ تصور می‌کرد با این امر می‌تواند شکست‌های آمریکا در مبارزه با ایران از تحریم تا برجام را جبران کند؛ غافل از اینکه تاوان آن تا ابد گریبان گیرشان خواهد بود.
نخست وزیر وقت عراق می گوید: عصر روز ترور سردار سلیمانی با وی قرار ملاقات داشتم تا وی پاسخ دولت ایران به نامه سعودی‌ها را به دست من برساند.
نخست‌وزیر سابق عراق در آستانه نخستین سالروز شهادت سردار سلیمانی نیز در گفت‌وگو با شبکه "الاتجاه" تاکید کرد: با گذرنامه رسمی آمد. عکسش در این پاسپورت بود. نامش در آن بود. همه چیز بود. با نام جعلی وارد نشد؛ بصورت رسمی آمد. طبیعتا ژنرال سلیمانی، همتراز فرماندهان ارشد است. همه این افراد اقدامات پیشگرانه را انجام می‌دهند. این اقدامات به اندازه افراد مسلح اطراف آنها نیست. اقداماتی مثل آمد و شد محرمانه، زمان رفتن و رسیدن و چگونگی حرکت. این افراد، یک شبکه ارتباطی دارند که برایشان این اقدامات را سازماندهی می‌کنند همانطور که ما این کار را می‌کنیم.
سردار سلیمانی و ترورش به روایت آمریکایی ها:
ژنرال "دیوید پترائوس" رئیس سابق ستاد مشترک ارتش آمریکا، رئیس پیشین سیا و اولین فرمانده نیروهای آمریکایی در عراق درباره سردار سلیمانی می گوید: قاسم سلیمانی فردی بسیار توانمند و مدبر و دشمنی شایسته است. بازی خود را به خوبی انجام می‌دهد اما این بازی طولانی است پس اجازه دهید ببنیم حوادث چگونه به پیش می‌رود.
ژنرال مارک هرتلینگ فرمانده سابق ارتش آمریکا نیز گفته است: سربازانش عاشق او هستند. او مردی کم حرف با شخصیتی جذاب، نابغه استراتژیک و یک اپراتور تاکتیکی است.
اروند ابراهیمیان تاریخ شناس ایرانی - آمریکایی درباره ترور سردار سلیمانی می گوید: این، بزرگترین جنایت بود. فکر می کنم تنها کسی که اکنون بسیار خوشحال است، البغدادی رهبر داعش در قبر خود است.
لوئیس فراخان رهبر مذهبی آمریکایی نیز چنین می گوید: فکر می کنم وقتی در تهران بودیم با او دیدار کردیم. ترامپ، برادر من قاسم سلیمانی را به قتل رساند.
جوزف اس نای دانشمند، پژوهشگر و استاد دانشگاه هاروارد و سیاستمدار کهنه کار آمریکایی به فرید زکریا مجری مشهور سی ان ان در برنامه جی پی اس در این باره می گوید: فکر می کنم او (ترامپ) تلاش نکرد در برابر ایران بازدارندگی ایجاد کند. ایجاد بازدارندگی موضوع ارزشمندی است. اگر ترامپ با غرق کردن یک کشتی در خلیج فارس به دنبال بازدارندگی بود، می شد تا حدودی پذیرفت. اما با ترور مقام ارشد در کشور ثالث که در جنگ نیستید، یعنی تصمیمی را که جرالد فورد (رئیس جمهوری وقت آمریکا) بعد از جنگ ویتنام (در سال ۱۹۷۶) مبنی بر عدم ترور افراد گرفت، کنار می گذارید.
این اندیشمند آمریکایی می گوید: برای مثال، چه اتفاقی می افتد اگر مایک پمپئو وزیر خارجه به بغداد برود و یک نفر به او شلیک کند، ما حق اعتراض نخواهیم داشت. بنابراین سوال این نیست که آیا آدمهای بد یا خوبی هستند، مساله این است که ما ترور را بعد از جنگ ویتنام که جرالد فورد فرمانی اجرایی امضا کرد، کنار گذاشتیم. فکر می کنم ترامپ به جوانب و اثرات این مساله که نقض چنین اصلی چه معنایی دارد، فکر نکرده باشد.
استفان والت استاد بین‌المللی دانشگاه هاروارد هم با انتقاد از اقدام جنایتکارانه آمریکا در ترور فرمانده ارشد نظامی ایران، نوشت: تنها تصور کنید چگونه ما واکنش نشان می‌دادیم، اگر برخی از دشمنان ما یکی از فرماندهان ستاد مشترک یا معاون وزیر خارجه یا امنیت ملی را ترور می‌کرد. سؤال کلیدی این است که آیا هوشمندانه است که آمریکا هنجارهای بین‌المللی موجود علیه کشتن مقامات خارجی را از بین ببرد.
کالین کال عضو مشاوران شورای امنیت ملی دوران باراک اوباما هم نسبت به امنیت آمریکایی‌ها در عراق ابراز نگرانی کرد و گفت: بین تلافی جویی احتمالی ایران و واکنش دولت عراق، ایمن نگهداشتن سفارت آمریکا در بغداد بسیار مشکل خواهد بود. خالی کردن آن (سفارت آمریکا در بغداد) در روزهای آتی دور از ذهن است، عراق اهمیت دارد وهمکاری راهبردی این کشور اکنون در معرض خطر بسیار است.
مارک فیتز پاتریک مقام پیشین وزارت خارجه آمریکا هم ترور شهید سلیمانی را به طور مشخص حرکت به سمت افزایش جنگ نامتقارن بدون یک راهبرد توصیف کرد و گفت: این امر باعث می‌شود که ایالات متحده ناگزیر عراق را ترک کند. نتیجه جنگ نامتقارن هرچه باشد، پیروزی ایران خواهد بود.
جان کری وزیرخارجه سابق آمریکا در یکی از دیدارهایش با وزیر خارجه وقت ایران خطاب به او گفته بود: برای یکبارهم شده مایلم قاسم سلیمانی را از نزدیک ببینم.
دموکرات‌ها در آمریکا از این که رهبرانشان در کنگره در جریان این اقدام قرار نگرفته بودند، از ترامپ انتقاد کرده بودند و گفته بودند ترامپ برای جنگ با ایران به مجوز کنگره نیاز دارد.
چاک شومر رهبر اقلیت دموکرات مجلس سنا پس از ترور سردار سلیمانی گفت: این اقدام کشور ما را به یک جنگ بی پایان دیگر از نوع جنگ هایی که این رئیس جمهوری وعده به عدم تکرار آن داده بود، نزدیک تر کرده است.
دونالد ترامپ ئیس جمهوری تندرو آمریکا در نشستی خبری در فلوریدا بی شرمانه مدعی شد: اقدام ما برای جلوگیری از جنگ بود، برای آغاز جنگ نبود.
مایک پمپئو وزیر امور خارجه دولت ترامپ هم مدعی شد این حمله برای آن صورت گرفت تا مانع از یک حمله قریب الوقوع علیه منافع آمریکا شود.
آدام شیف رئیس کمیته اطلاعاتی وقت مجلس نمایندگان آمریکا و نماینده ایالت کالیفرنیا پس از شرکت در جلسه رهبران کنگره با نمایندگان دولت گفته بود: هنوز درباره علت اقدام علیه سلیمانی در شرایط کنونی پاسخی دریافت نکرده است. هنوز قانع نشده ام که دولت ترامپ از یک استراتژی یا طرح بلندمدت در برابر ایران برخوردار است.
نانسی پلوسی رئیس دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا اعلام کرد که دولت ترامپ برای بکارگیری نیروی نظامی علیه ایران مجوز نداشته و بدون مشورت با کنگره دست به چنین اقدامی زده است.این حمله احتمالاً آمریکا را با خطراتی مواجه خواهد کرد.
پلوسی با تاکید بر اینکه نباید با اقدامات تحریک‌آمیز و نامناسب، جان سربازان آمریکایی را بیش از این به خطر انداخت، خواهان حفاظت از جان و منافع آمریکایی‌ها شد.
"تام یودال" سناتور ایالت نیومکزیکو دموکرات هم گفته بود اطلاعات ارائه شده دولت ترامپ، او را درباره تهدید قریب الوقوع متقاعد نکرده است. ترامپ ملت ما را به آستانه جنگ غیرقانونی با ایران بدون موافقت کنگره می‌کشاند. تصویب تبصره دوحزبی ما در جلوگیری از جنگ مغایر قانون اساسی ما با ایران فوریت دارد. کنگره باید گام فوری بردارد.
کریس مورفی سناتور ایالت کنتیکت هم اقدام پنتاگون را ترور نامیده و گفته بود: توجیه این اقدام آن است که حملات بیشتر ایرانی‌ها متوقف شود. یکی از دلایلی که به طور کلی مقامات سیاسی خارجی را ترور نمی‌کنیم این است که معتقدیم این اقدام، کشتن آمریکایی‌ها را افزایش خواهد داد نه کاهش. این مساله باید نگرانی جدی، واقعی امشب ما باشد.
الیزابت وارن سناتور ایالت ماساچوست هم اظهار کرده بود: این حرکت بی‌پروا، تنش با ایران را افزایش می‌دهد و احتمالا باعث کشتار بیشتر و درگیری جدیدی در خاورمیانه می‌شود. اولویت ما باید جلوگیری از جنگ پرهزینه دیگری باشد.
برنی سندرز، سناتور ایالت ورمونت با انتقاد شدید از ترامپ، ترور سردار سلیمانی را عامل نزدیک شدن آمریکا به جنگی فاجعه‌بار در خاورمیانه دانسته بود که ممکن است به قیمت جان انسان‌ها و تریلیون ها دلار هزینه تمام شود.
سندرز با اشاره به وعده انتخاباتی ترامپ در مورد خاتمه دادن به جنگ‌های بی‌پایان، گفته بود که با این اقدام آمریکا را در مسیر جنگ دیگری قرار خواهد گرفت.
تیم کین، سناتور ایالت ویرجینیا خواستار سلب اختیارات جنگی ترامپ شده و گفته بود تصمیم ترامپ برای پاره کردن یک توافق کارساز دیپلماتیک و آغاز مجدد ستیزه‌جویی‌ها با ایران ما را به آستانه جنگی دیگر در خاورمیانه کشانده است. کارزار فشار حداکثری ترامپ، ثبات منطقه را کمتر و ما را از متحدان کلیدی‌مان دور کرده و دشمنانمان را گرد هم آورده است. کنگره باید جلوی ترامپ را از کشاندن آمریکا به ورطه یک جنگ غیرضروری دیگر در خاورمیانه بگیرد.
تولسی گابارد نماینده ایالت هاوایی در مجلس آمریکا نیز با انتقاد شدید از تصمیم ترامپ برای ترور سردار قاسم سلیمانی بیان کرده بود: از آنجا که این اقدام جنگی بدون هیچ گونه مجوز یا اعلام جنگ از سوی کنگره صورت گرفته در نتیجه نقض صریح قانون اساسی آمریکا است. این حمله، اقدامات متقابل را تشدید کرده و پاسخ جدی ایران را به همراه خواهد داشت و ما را بیشتر و بیشتر در این باتلاق فرو خواهد برد. من بارها و مدت‌ها پیش گفته‌ام که جنگ با ایران باعث می‌شود، جنگ در عراق و حتی افغانستان مانند پیک‌نیک به نظر برسد.
جو بایدن رئیس جمهوری کنونی آمریکا هم پس از ترور سردار سلیمانی، اقدام دولت ترامپ را انداختن دینامیت در انبار باروت دانسته و گفته بود: قطعاً این اقدام، عکس توجیه جلوگیری از حملات بیشتر عمل خواهد کرد.
جو بایدن نامزد منتخب ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا که کاملاً در جبهه مخالف با شهید سلیمانی قرار داشت، در کمپین‌های انتخاباتی خود در هفتم دسامبر ۲۰۲۰ به انتقاد از اقدام ترامپ گفته بود: این یک بی‌لیاقتی محض و خطرناک است. رئیس جمهوری که مدعی پایان بخشیدن به جنگ تمام نانشدنی در خاورمیانه است، آمریکا را در آستانه جنگ دیگری قرار داده است. راهبردهای اشتباه، تهدیدات را بیشتر خواهد کرد و فریاد مرگ بر آمریکا بیشتر در خاور میانه پیچیده خواهد شد و ایران و متحدانش را به انتقام سوق خواهد داد. اتفاقی که می‌شد جلوی آن را گرفت.
اقدام تروریستی ترامپ و دولت آمریکا در حالی بود که حتی در قانون آمریکا بر اساس قانون اجرایی ۱۲۳۳۳ مصوب دوران ریاست جمهوری ریگان، ترور غیرقانونی محکوم شده است. اگر چه روسای بعدی آمریکا به ویژه روسای جمهوری بعد از حوادث ۱۱ سپتامبر تلاش کردند تا ترور سیاسی را با واژگان دیگری مانند اجرای حکم بدون محاکمه یا قتل هدفمند تعبیر کنند، اما قوانین بین‌المللی و داخلی کشورها، ترور سیاسی را با هر عنوان و اصطلاحی که باشد، محکوم کرده و با آن مخالفت می‌کنند.
از همین رو، روزنامه گاردین چهارم ژانویه ۲۰۲۰ یک روز بعد از ترور سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس و همرزمانشان نوشت: توییت‌های پیروزمندانه دونالد ترامپ درباره ترور، در کنار دست و پا زدن‌های بیهوده برای توجیه این اقدام بر اساس قوانین داخلی و بین‌المللی، ایالات متحده آمریکا را در معرض اتهام جنایتی قرار می‌دهد که سال‌ها به دشمنان خود برچسب آن را زده است.
نامه ایران به سازمان ملل در پی شهادت سردار سلیمانی
مجید تخت روانچی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد در همان روز شهادت سردار سلیمانی در نامه ای به شورای امنیت سازمان ملل نوشت: اقدام آمریکا در به شهادت رساندن سردار سلیمانی و همراهان وی، یک اقدام تروریستی جنایتکارانه و موجب مسئولیت بین‌المللی دولت آمریکا است. در سال‌های اخیر و بر اساس تعهدات بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران و قطعنامه‌های شورای امنیت در زمینه مبارزه با تروریسم، شهید قاسم سلیمانی نقش مهمی در کمک به مردم و دولت‌های برخی کشورهای منطقه، به درخواست آنها، در شکست دادن خطرناک‌ترین گروههای تروریستی چون داعش و دیگر گروههای تروریستی تعیین شده توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد داشت. مقامات کشورهای مذکور نیز به طور گسترده و مکررا به این اقدامات شهید سلیمانی اذعان کرده بودند.
این اقدام تروریستی که بر اساس دستور مستقیم رئیس جمهوری آمریکا صورت گرفته، اقدامی جنایتکارانه و مصداق بارز تروریسم دولتی است و نقض فاحش اصول اساسی حقوق بین‌الملل، به ویژه اصول مصرح در منشور سازمان ملل متحد محسوب می‌شود و موجب مسئولیت بین‌المللی آمریکا است. این اقدام غیرقانونی و در عین حال ماجراجویانه آمریکا توخالی بودن ادعای این کشور مبنی بر مبارزه اش با تروریسم را آشکار می‌سازد. در واقع، آمریکا در حال جنگ با کسانی است که با تروریست‌ها مبارزه می‌کنند. این سیاست ریاکارانه که مغایر با تعهدات بین‌المللی آمریکا در مبارزه با تروریسم از جمله قطعنامه‌های شورای امنیت است، به طور جدی تلاش‌های منطقه ای و جهانی در مبارزه با تروریسم بین‌المللی را تضعیف می‌کند.
تعیین بخشی از نیروهای مسلح یک دولت به عنوان به اصطلاح «سازمان تروریستی خارجی» نقض اصول شناخته شده حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل از جمله اصل برابری حاکمیت دولت‌ها بوده و به هیچ وجه نمی‌تواند مستمسکی برای تهدید و یا استفاده از زور علیه آنها، از جمله در قلمرو کشورهای دیگر باشد.
جمهوری اسلامی ایران ضمن رد قاطعانه تمام استدلال‌های بی‌پایه مقامات آمریکائی برای توجیه ترور جنایتکارانه شهید سرلشکر قاسم سلیمانی و محکوم کردن این جنایت شنیع با شدیدترین لحن ممکن، تمام حقوق خود تحت حقوق بین‌الملل را برای اتخاذ اقدامات لازم در استیفای حق ذاتی دفاع مشروع، محفوظ می‌داند.
این اقدام بسیار تحریک‌آمیز آمریکا با هدف افزایش تنش منطقه به سطح غیرقابل کنترل صورت گرفته و آشکار است که این کشور باید مسئولیت کامل تمام عواقب آن را نیز بپذیرد. در عین حال، شورای امنیت باید به مسئولیت خود عمل کرده و با توجه به پیامدهای وخیم این ماجراجویی نظامی و خطرناک آمریکا بر صلح و امنیت بین‌المللی، این اقدام جنایتکارانه غیر قانونی را محکوم کند.
باید تاکید کنم که نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به ویژه نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که پیوسته در خط مقدم مبارزه با تروریسم و افراط‍‌گرایی در منطقه بوده‌اند، طبق حقوق و تعهدات بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، مصمم هستند تا با قدرت تمام مسیر شهید سرلشکر قاسم سلیمانی در مبارزه با گروههای تروریستی در منطقه را تا ریشه‌کنی کامل آنها ادامه دهند.
نامه عراق به سازمان ملل
محمد حسین بحرالعلوم سفیر و نماینده دائم عراق در سازمان ملل نیز در نامه ای به شورای امنیت در ششم ژانویه ۲۰۲۰ نوشت: نیروهای آمریکا به طور غیرمنتظره ای عملیات نظامی در خاک عراق را انجام دادند که نقض جدی حاکمیت عراق بود. در ساعت یک و ۴۵ دقیقه روز ۳ ژانویه ۲۰۲۰، نیروی هوایی آمریکا دو خودرو را در نزدیکی فرودگاه بین المللی بغداد بمباران کرد. خودروها در حال انتقال شهروندان عراقی و مهمانانشان بودند. جمال جعفر محمد (معروف به ابومهدی المهندس) معاون فرماندهی حشد الشعبی به همراه گروهی از رهبران عراقی و متحدانش به شهادت رسیدند. این حادثه به منزله تجاوز به دولت کشور، دولت و مردم عراق است و نقض آشکار قوانینی است که بر اساس آنها نیروهای آمریکایی در عراق حضور دارند. این حمله تشدید نگران کننده تنش ها را به دنبال خواهد داشت که می تواند شعله یک جنگ ویرانگر در عراق، منطقه و جهان را روشن کند.
دولت عراق این حملات آمریکا را که ناقض حاکمیت عراق و اصول حقوق بین الملل است به شدیدترین وجه ممکن محکوم و تأکید می‌کند که کاملاً به مفاد قانون اساسی عراق و عدم استفاده از خاک عراق علیه کشورهای همسایه متعهد است.
عراق از شورای امنیت می خواهد که حملات هوایی و ترور این افراد که به منزله قتل های فراقانونی و مغایر با تعهدات حقوق بشری آمریکا است را محکوم کند.
نامه سوم ژانویه ۲۰۲۲ ایران به رئیس شورای امنیت سازمان ملل
مجید تخت روانچی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد هخمزمان با دومین سالگرد ترور هولناک سردار شهید سپهبد قاسم سلیمانی در نامه ای به رئیس دوره ای شورای امنیت سازمان ملل متحد از این شورا خواست با توجه به پیامدهای وخیم این اقدام تروریستی بر صلح و امنیت بین المللی به مسئولیت خود عمل کند و آمریکا و رژیم اسرائیل را به خاطر برنامه‌ریزی، حمایت و ارتکاب آن عمل تروریستی مسئول بشناسد.
در نامه سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد آمده است: این نامه را همزمان با دومین سالگرد ترور هولناک سردارشهید سپهبد قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بخش رسمی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، و همراهانش، که در تاریخ ۱۳ دی ۱۳۹۸ در فرودگاه بین المللی بغداد، به دستور مستقیم رئیس جمهور وقت آمریکا انجام شد، می نویسم تا شما را در جریان اطلاعات اخیر در مورد دخالت رژیم اسرائیل در این اقدام تروریستی شوم قرار دهم.
پاسخ قاطع ایران به تهدیدات گستاخانه ترامپ
ایران در هفتم ژانویه سال ۲۰۲۰ دومین نامه خود را در اعتراض به ترور سردار سلیمانی و اظهارات تهدیدآمیز دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا، برای آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد و همچنین رئیس وقت شورای امنیت ارسال کرد.
در این نامه آمده است: این نامه برای توجه به اظهارات تحریک آمیز دیگر ایالات متحده در تهدید به استفاده از نیروی نظامی، بیشتر علیه جمهوری اسلامی ایران است. پیام‌های توئیتری ترامپ مبنی بر آمادگی این کشور در حمله به اهداف دیگر در ایران را نمونه ای از این اظهارات تحریک آمیز دانست. با اشاره به انتقادهای صورت گرفته به پیام ترامپ برای هدف قرار دادن ۵۲ نقطه در ایران از جمله اماکن فرهنگی که مصداق جنایت جنگی است، در ۵ ژانویه سال ۲۰۲۰ اظهار کرد "ما اجازه نداریم سایت فرهنگی آنها را هدف قرار دهیم؟ اینگونه نمی شود." در همان روز ، او دوباره با جدیت تهدید کرد که "آمریکا به سرعت و به طور کامل به ایران حمله خواهد کرد".
تنها در سه روز، رئیس جمهوری ایالات متحده با اظهارات بسیار تحریک آمیز و خشن، پنج بار تهدید کرده است که علیه یکی از بنیانگذاران سازمان ملل متحد، اقدام نظامی خواهد کرد. تکرار عمومی چنین اظهارات تحریک آمیز و تهدیدهای غیرقانونی بدون شک یک فراخوانی آشکار برای بی قانونی، هرج و مرج و بی نظمی در سطح بین المللی است.
چنین تهدیدهای بی وقفه رئیس جمهوری آمریکا بدون تردید نقض فاحش ضوابط عرفی حقوق بین الملل و همچنین اصول بسیار اساسی مندرج در منشور ملل متحد به ویژه ماده ۲ آن است که به وضوح تهدید یا استفاده از زور را منع می کند. با توجه به ماهیت آتش افروزی این اظهارات و تهدیدات و همچنین پیامدهای گسترده و منفی حمله ماجراجویانه ایالات متحده بر صلح و امنیت منطقه ای و بین المللی، کاملاً روشن است که این کشور مسئولیت تمام عواقب را بر عهده دارد. تهدید برای هدف قرار دادن اماکن فرهنگی ایرانی به طور قطع نقض آشکار هنجارها و اصول اساسی حقوق بین الملل است و هرگونه حمله علیه این سایت ها جنایتی جنگی خواهد بود. علاوه بر این، باید در نظر داشت که "آسیب رساندن به دارایی‌های فرهنگی متعلق به هر قوم به معنای آسیب رساندن به میراث فرهنگی همه بشریت است".
همچنین اعزام سربازان بیشتر و "تجهیزات جدید زیبا" به این منطقه بی ثبات، در واقع وضعیت پیچیده فعلی را پیچیده تر می کند. این مطالب تنها گوشه‌ای از سیاست های خصمانه، اقدامات غیرقانونی و همچنین تهدیدات و توطئه های ایالات متحده علیه ایران در طول ۴۰ سال گذشته است. در حالی که جمهوری اسلامی ایران به دنبال جنگ نیست، اما به طور جدی نسبت به هرگونه ماجراجویی نظامی بیشتر علیه خود هشدار می دهد. ایران مصمم است به شدت از مردم خود حمایت کند و به شدت از اقتدار و تمامیت ارضی خود دفاع و منافع ملی خود را به طور کامل تامین کند. بر این اساس، ایران مطابق با حقوق بین الملل و در استفاده از حق ذاتی در دفاع از خود، تمام اقدامات متناسب لازم را در برابر هرگونه تهدید یا استفاده از زور اتخاذ خواهد کرد. این مطابق با حق ذاتی ایران طبق ماده ۵۱ منشور سازمان ملل است و ایران در صورت لزوم از اجرای آن دریغ نخواهد کرد. سیاست های غیرمسئولانه و اقدامات غیرقانونی ایالات متحده نه تنها مبانی نظام و نظم بین المللی را به خطر می اندازد بلکه تهدیدی واقعی برای صلح و امنیت بین المللی به شمار می رود. جامعه بین الملل نباید این شرایط را چشم پوشی یا تحمل کند و باید از ایالات متحده بخواهد تا اقدامات غیرقانونی و بی ثبات کننده خود را در منطقه ای بی ثبات چون خاورمیانه به ویژه با عقب نشینی همه نیروهای خود از منطقه پایان دهد.
جمهوری اسلامی ایران از شورای امنیت سازمان ملل متحد می خواهد تهدیدهای غیرقانونی و سیاست‌های مداوم آمریکا را به سخت ترین وجه ممکن محکوم کند و همچنین آن را در قبال همه اقدامات غلط و اعمال غیرقانونی خود در حالی که آن را وادار به رعایت اصول و قوانین حقوق بین الملل پاسخگو نگهدارد.
ادعاهای گستاخانه آمریکا
کلی کرافت سفیر و نماینده وقت دولت آمریکا در سازمان ملل در نامه ای به این نهاد بین المللی در ۹ ژانویه ۲۰۲۰ مدعی شدترور سردار سلیمانی طبق ماده ۵۱ منشور سازمان ملل، «دفاع از خود و موجه» بود. ایالات متحده آماده است تا اقدامات لازم بیشتری را در منطقه انجام داده و به حفاظت از خدمه و منافع آمریکا ادامه دهد. ایالات متحده همچنین آماده است تا بدون هیچ پیش‌شرطی در مذاکرات جدی با ایران دخیل شود تا از به خطر افتاده بیشتر صلح و امنیت جهانی یا تنش‌زایی بیشتر توسط رژیم ایران جلوگیری کند.
پاسخ ایران به تهدیدات آمریکا
مجید تخت روانچی سفیر و نماینده دائم ایران در پاسخ به نماینده آمریکا در ۳۰ ژانویه سال ۲۰۲۰ نوشت: ترور سردار سلیمانی اقدامی بزدلانه است که مصداق بارز تروریسم دولتی و نقض فاحش اصول اساسی حقوق بین الملل بود. این حرکت، توطئه از پیش طراحی شده برای افزایش تنش در منطقه بود.
آمریکا در حمایت از اسرائیل، ۴۴ بار از حق وتو استفاده کرده است که این رژیم را در ارتکاب جنایات افزونتر و با خشونت بیشتر و در مصونیت کامل گستاخ تر کرده است. اینها تنها فعالیت‌های بی ثبات کننده آمریکا در منطقه ما نیست، این کشور در تعقیب دشمنی ذاتی خود نسبت به کشورهای مسلمان به ویژه در خاورمیانه، همچنان به ماجراجویی نظامی در منطقه ما ادامه می دهد که آخرین نمونه آن، ترور هولناک شهید قاسم سلیمانی و همراهان وی در فرودگاه بین المللی بغداد است.
این ترور بزدلانه مصداق بارز تروریسم دولتی و نقض فاحش اصول اساسی حقوق بین الملل بود و موجب مسؤولیت بین المللی آمریکاست. ما قاطعانه تمام ادعاهای ساختگی آمریکا برای توجیه این جنایت شنیع، از جمله ادعاهای دروغین که شهید سلیمانی قصد برنامه ریزی برای هدف قرار دادن منافع آمریکا در منطقه را داشته است، رد می کنیم. خود آمریکا بخوبی می داند که علاوه بر نقش قاطع خود در مبارزه با داعش در عراق و سوریه، سلیمانی یک سیاستمدار بسیار تاثیرگذار و مورد احترام در منطقه نیز بود. این حرکت بسیار تحریک آمیز یک توطئه از پیش طراحی شده با هدف افزایش تنش در منطقه ما بود که ادعاهای آمریکا را که با تروریسم مبارزه می‌کند، کاملاً افشا کرد و نشان داد که این کشور در واقع با کسانی که با تروریست ها مبارزه می کنند، می جنگد نه با تروریست ها.
به این دلیل، شهادت سردار سلیمانی هدیه ای بزرگ از آمریکا به داعش و دیگر گروه های تروریستی منطقه بود. در تظاهرات عظیم در منطقه در بزرگداشت نقش شهید سلیمانی در مبارزه با تروریسم و محکومیت ترور او و همچنین مشارکت میلیون ها نفر در تشییع جنازه او که آن را به دومین تشیع جنازه بزرگ در تاریخ ملت ما و کل منطقه تبدیل کرد، نشان داد که او تا چه اندازه در کشور و منطقه ما محبوب بود.
یکی از پیامدهای این ترور بزدلانه، این است که منطقه امن تر و با ثبات تر از گذشته نیست. در نتیجه، موثرترین راه برای تضمین صلح و امنیت منطقه، خروج نیروهای آمریکاست که حضورشان همواره منشاء بی ثباتی در منطقه ما بوده است.
بازخوانی گزارش گزارشگر سازمان ملل
"آگنس کالامارد" گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور مربوط به اعدام های فراقضایی هم اظهار داشت: هدف قرار دادن ژنرال سلیمانی نقض بند ۲ (۴) منشور سازمان ملل است و هیچ ادله ای مبنی بر اینکه ژنرال سلیمانی در تدارک حمله فوری علیه منافع آمریکا بخصوص در عراق بوده و برای جلوگیری از آن نیاز به اقدام فوری بود، ارائه نشده است.
در بخش هایی از این گزارش ۴۴ صفحه‌ای آمده است: برای اولین بار، در ژانویه ۲۰۲۰، یک پهپاد مسلح یک مقام عالی‌رتبه یک دولت خارجی را در خاک یک کشور ثالث هدف قرار داد-این یک تحول مهم و تنش‌زا بود.
هدف قرار دادن ژنرال سلیمانی و افراد همراه ایشان، مصداق قتل خودسرانه است که به موجب قوانین حقوق بشر بین‌المللی آمریکا مسئول آن است. به این دلیل است که حمله به سلیمانی تغییری بنیادین در اجرای حملات و قتل‌های هدفمند فراسرزمینی محسوب می‌شوند. دشوار بتوان تصور کرد انجام حمله‌ای مشابه علیه یکی از مقامات نظامی یک کشور غربی اقدام جنگی تلقی نشود و اقدام احتمالی شدید نظامی، سیاسی و سایر اقدامات علیه کشور آغازکننده حمله را در پی نداشته باشد.
هیچ ادله‌ای مبنی بر اینکه ژنرال سلیمانی در تدارک حمله‌ای فوری علیه منافع آمریکا به خصوص در عراق بوده و برای جلوگیری از آن نیاز به اقدام فوری بوده ارائه نشده است.
تا آنجا که مساله به حملات پهپادی مربوط می‌شود توسل به این تحریف‌های قانونی به مقابله با تهدیدهای مربوط به بازیگران غیردولتی محدود بود. قتل (ترور) هدفمند سردار سلیمانی در ژانویه ۲۰۲۰ اولین رویداد شناخته شده‌ای است که در آن یک دولت از توجیه دفاع از خود به عنوان توجیهی برای حمله علیه یک بازیگر دولتی در خاک کشوری دیگر استفاده کرد.
قتل (ترور) هدفمند ژنرال سلیمانی در پیوست یک این گزارش مورد تحلیل قرار گرفته است. برخی از یافته‌های کلیدی این گزارش عبارتند از:
الف- در این مورد، استفاده ایالات متحده از زور نه تنها معطوف به ایران بلکه معطوف به عراق بوده است. آمریکا با قتل ژنرال سلیمانی در خاک عراق بدون کسب اجازه از عراق آمریکا تمامیت ارضی عراق را نقض کرده است.
ب- توجیه‌های مطرح‌شده توسط آمریکا (و پس از آن توسط ایران) در دفاع از اقداماتش در روز ۸ ژانویه، شامل هیچ ادله‌ای مبنی بر وجود تهدیدهای فوری نبود.
ج- این توجیه‌ها علاوه بر این، موجب تضعیف تمایز میان jus ad bellum (به معنی حق جنگ) و jus in bello (جنگ مشروع) می‌شود.
د) استفاده از نظریه یک بار اقدام برای توجیه حمله هدفمند به یک بازیگر دولتی به معنای این احتمال خواهد بود که همه سربازها، در هر جای دنیا می‌توانند هدفی مشروع برای حمله باشند.
جامعه بین‌المللی باید همین حالا با این احتمال واقعی که دولت‌ها در خارج از شرایط یک جنگ «معلوم» اقدام به حذف راهبردی مقام‌های بلندپایه نظامی کنند، مقابله کند.
به عبارت دیگر، حمله هدفمند به ژنرال سلیمانی که در پرتو ۲۰ سال تحریف قوانین بین‌المللی و تخلف‌های گسترده و مکرر قوانین انسانی اتفاق افتاد تنها یک شیب لغزنده نیست، بلکه پرتگاه است. (کنایه از اینکه آرام آرام به وخامت اوضاع منجر نمی‌شود، بلکه سریعاً اوضاع را متشنج می‌کند.)
جمع بندی:
کارشناسان و تحلیلگران مسایل حقوقی و روابط بین الملل، مرتبط کردن این اقدام تروریستی آشکار آمریکا را به اعدام های فراقضایی مرتبط می کنند، نادرست می دانند و می گویند اگرچه ظاهر این بیان، ممکن است درست باشد اما در محتوا، کاملا متفاوت است چون یک اقدام تروریستی آشکار رخ داده است.
ترور شهید حاج قاسم سلیمانی و همراهانشان،عامدانه و با هدف سیاسی خاصی از سوی بالاترین مقام یک کشور که فرمانده نظامی وقت آن کشور بود، در خاک کشوری ثالث رخ داد که خود از چندین جنبه نقض حقوق بین الملل است.
این اقدام تروریستی در حالی به بهانه ادعای تهدید صورت گرفت که اگر چنین ادعاهایی مبنای عمل قرار گیرند، با این ادعا، هر کسی می تواند تهدیدی علیه دیگری بوده که مبنایی جز قلدری، آدم کشی و نقض حقوق بین الملل در همه ابعادش را ندارد.
همچنین این ادعا در توجیه ترور شهید سلیمانی مبنی بر اینکه آمریکا سپاه پاسداران یعنی بخشی از نیروهای نظامی ایران را جزو گروههای تروریستی اعلام کرده که شهید سلیمانی نیز عضو آن مجموعه بوده، بسیار بی منطق و بی اساس است چرا که سپاه بخشی از نیروی نظامی ایران بوده و هیچ کشوری نمی تواند نیروی نظامی کشور دیگری را تروریستی اعلام کند و چنین امری، هیچ سابقه ای در دنیا و روابط بین الملل ندارد.
از این رو، هدف قرار دادن افراد بر اساس این ادعای واهی، هیچ جایگاه حقوقی ندارد بلکه می توان گفت که آمریکا در مجموع، حقوق بین الملل را قبول ندارد و برای پیشبرد منافعش، از ابزارهای آن سوء استفاده می کند که نتیجه ای جز رفتارهای زورگویانه و آغاز هرج و مرج جهانی ندارد.
آمریکا مدعی قدرت برتر جهانی است اما در ضعیف ترین حالت ظاهر می شود و با ترور شهید سلیمانی، به تروریست های داعش که بدترین و بدنام ترین تروریست های جهان هستند، هدیه داده و آنها را خشنود می سازد.
این اقدام تروریستی دولت آمریکا همچنین نقض حاکمیت عراق و خنجری از پشت به دولت آن بود چرا که اولا شهید سلیمانی میهمان رسمی دولت عراق بود و ثانیا صرفا اجازه داشتند در خاک عراق با داعش بجنگند نه با کسانی که علیه داعش می جنگند.
اکنون جمهوری اسلامی ایران مصمم به پیگیری پرونده این جنایت است تا عاملان این اقدام تروریستی محاکمه شوند. این اقدام جنایتکارانه آمریکا در چارچوب دفاع مشروع یا دفاع پیشدستانه قابل توجیه نیست زیرا دفاع مشروع زمانی جایز است که درگیری مسلحانه میان دو کشور وجود داشته باشد درحالی که ایران و آمریکا در شرایط فاقد درگیری مسلحانه بودند.ضمن آنکه اقدام آمریکا، تروریستی و نقض فاحش حقوق بین الملل و مفاد کنوانسیون ۱۹۷۳ است و جمهوری اسلامی ایران حق خود می داند که موضوع ترور شهید سردار سلیمانی را از طریق محاکم داخلی و بین المللی مورد پیگیری قرار دهد.