گلستان با برخورداری از ۴۵۲ هزار هکتار جنگل، جزو استان های برخوردار عرصه‌های طبیعی کشور به شمار می‌رود اما داغ خاکسترشدن و سوختن گاه و بیگاه این عرصه ها، پیکر این استان مملو از سرسبزی را آزار داده و ضرورت اندیشیدن تمهیدات مناسب برای کاهش حداکثری آن را جدی کرده است.
از جمله طرح هایی که اداره کل منابع طبیعی گلستان اجرای آن را آغاز کرده استفاده از ظرفیت روستائیان ساکن مناطق پیرامونی جنگل های استان در قالب طرح همیاران طبیعت است.
اجرای این طرح با ترکیبی از اعضای شورای اسلامی روستا، دهیاران، بسیجیان، معلمان، دانش آموزان، بهره برداران ، دانش آموختگان دانشگاهی و دوست‌داران طبیعت و منابع طبیعی سال ۸۶ از سوی سازمان جنگل ها و مراتع و آبخیزداری کشور به استان ها ابلاغ شد و اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان از طریق آن ضمن بهره گیری از این ظرفیت برای حفظ و احیای عرصه های منابع طبیعی منطقه، با تجهیز روستائیان جنگل نشین به امکانات مورد نیاز، از این فرصت برای خاموش کردن آتش جنگل ها استفاده می کند.
تعدد آتش سوزی در عرصه جنگلی گلستان به خاطر حضور افراد در این عرصه ها، همجواری اراضی کشاورزی با جنگل و آتش زدن بقایای محصول برای آماده سازی زمین و تغییرات اقلیمی سال های اخیر از جمله بروز خشکسالی، جزو دغدغه مهم مسوولان منابع طبیعی و آبخیزداری استان است.
مطابق گزارش اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان، پارسال ۵۸۴ هکتار از عرصه های منابع طبیعی استان اغلب به دلیل سهل انگاری انسانی در آتش سوخت که شامل ۳۲۴ فقره در جنگل های طبیعی، ۵۱ فقره در جنگل های دست کاشت و ۲۲ فقره در مراتع بود.
عرصه های جنگلی گلستان به طول ۲۶۰ کیلومتر از گلوگاه در شرق مازندران آغاز شده و تا منطقه گلیداغ مراوه تپه در منتهی الیه شرق گلستان ادامه دارد و از این سطح حدود ۶۵.۷ درصد جنگل های تجاری، ۱۵.۷۹ درصد جنگل های مخروبه و ۱۸.۴۴ درصد جنگل های حفاظتی است.
تنوع گیاهی عرصه های جنگلی گلستان با ۸۰ گونه درختی و ۵۰ گونه درختچه ای، آمیختگی تنوع گونه ها و نیز وجود گونه های بومی سوزنی برگ شمال کشور و درختان سرخدار، زربین و سرونوش، اهمیت این عرصه ها و لزوم حفظ آن را با بهره گیری از ظرفیت بخش غیردولتی به ویژه روستائیان و جوامع محلی دوچندان می کند.
لزوم تجهیز ۱۳۰ روستای گلستان به امکانات اطفای حریق
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان گفت: زیر پوشش بردن ۱۳۰ روستای واقع در حاشیه یا جنگل نشین این استان در قالب طرح همیاران طبیعت و تجهیز به وسایل اطفای حریق بسیار ضروری است.
عبدالرحیم لطفی به خبرنگار ایرنا گفت: اجرا و گسترش این طرح در آموزش روستاییان حاشیه جنگل برای آمادگی در مهار آتش سوزی احتمالی بسیار موثر است و و داشتن امکانات لازم برای مهار آتش و فراگرفتن چگونگی کنترل آن از سوی روستاییان، میزان خسارت به جنگل های استان را کاهش خواهد داد.
وی اظهار امیدواری کرد که با توجه به حساسیت حفظ جنگل های گلستان، مصوبه تخصیص اعتبار برای اجرای این طرح در سفر پیش‌روی هیات دولت به استان گنجانده شود.
وی یاد آور شد: در این طرح هر روستا گروه ۱۱ نفره اطفای حریق تشکیل خواهد داد و در مواقع نیاز از این ظرفیت با آموزش نیروهای محلی برای بکارگیری در عملیات و طرح های این اداره کل استفاده می شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان گفت: از ویژگی مهم عملیاتی شدن این طرح، کمک به یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان در تامین نیروی انسانی و حضور به موقع در عملیات ها است.
به گفته وی اکنون در ۲۰ روستای گلستان طرح همیاران طبیعت با تجهیز به امکانات خاموش کردن آتش به طور آزمایشی راه اندازی شده است.
وی اضافه کرد: اکنون از ۵۰۶ نیروی برای حفاظت از عرصه های منابع طبیعی گلستان استفاده می شود که با توجه به گستردگی عرصه های جنگلی به خصوص در شرایط مواجه با بحران، بهره گیری از مشارکت روستائیان در کنار نیروهای یگان حفاظت برای اطفای حریق مورد نیاز است.
لطفی به استفاده از ظرفیت فناوری در حفاظت از عرصه های منابع طبیعی اشاره کرد و گفت: اکنون با نصب ۶ دوربین و بهره برداری از آن، برخی از عرصه های منابع طبیعی به ویژه جنگل، به صورت برخط رصد می شود که گسترش آن تا ۲۵ دستگاه دوربین مورد نیاز است.