تهران- ایرنا- بارش باران‌های اخیر در کشوری چون ایران که با خشکسالی و بحران آب مواجه است، می‌توانست حیات و زندگی ببخشد و طبیعت تشنه را حیاتی دوباره باشد اما دستکاری و دخالت‌های نابجا در طبیعت سبب شد تا این رحمت الهی با خسارت‌های جانی و مالی همراه شود.

رسانه‌های کشور ۱۴ دی به موضوع وقوع سیل در برخی از شهرهای ایران پرداختند و اصولگرایان، اعتدالگرایان و اصلاح‌طلبان هر کدام گزارش، یادداشت و مصاحبه‌هایی در این خصوص منتشر کرده‌اند که در ادامه بخشی از آنها رصد می‌شود.

رسانه‌های‌ اصول‌گرا

سیل جان ۳ هموطن را گرفت

به گزارش روزنامه کیهان پیرحسین کولیوند رئیس‌جمعیت هلال‌احمر با اشاره به عملیات امدادی در سوانح جوی چند روز گذشته گفت: امدادگران جمعیت در این مدت به ۱۱ هزار و ۸۱۷ هموطن در حوادث برف و کولاک و سیل و آبگرفتگی در ۱۴ استان کشور امدادرسانی کردند.

میعادفر رئیس‌سازمان اورژانس کشور هم دیروز با بیان اینکه در ۲۴ ساعت گذشته بیشترین بارندگی را در استان‌های هرمزگان و سیستان و بلوچستان داشته ایم، گفت: تا الان بر اثر وقوع سیلاب در فارس ۱۱ مصدوم گزارش شده که هفت نفر از آنها از مراکز درمانی ترخیص و چهار نفر دیگر بستری هستند. میعادفر با بیان اینکه طبق آخرین آمار متاسفانه سه نفر فوتی (یک نفر در لامرد، یک نفر در بیرم و یک نفر در داراب) داشته ایم، افزود: تیم‌های بهداشتی و درمانی در این استان‌ها در آماده‌باش کامل هستند.

باران در شمال، کولاک در غرب، سیل در جنوب

روزنامه وطن امروز نیز با اشاره به بارش‌های اخیر در کشور نوشت: بارش‌های سیل‌آسا و سنگین باران و برف که اواخر هفته گذشته در اغلب استان‌های کشور شروع شده و همچنان نیز ادامه دارد اگر چه باعث خوشحالی کشاورزان و ذخیره منابع آبی در سراسر کشور شد اما خساراتی را نیز در پی طغیان رودخانه‌ها و جاری شدن سیل به بار آورد به طوری که چندین روستا از بیم سرریز آب سدها در استان‌های جنوبی تخلیه شدند و حجم زیاد باران علاوه بر آبگرفتگی معابر به خیلی از منازل نیز نفوذ کرده است؛ بارش‌هایی که در چند روز اخیر حوادث تلخی چون مرگ دست‌کم ۵ هموطن را رقم زد که ۴ مورد در استان فارس بود و به زیرساخت‌ها و معابر شهری و روستایی خسارات فراوانی وارد کرد. شدت این بارش‌ها بویژه در استان‌های فارس، هرمزگان و سیستان‌وبلوچستان موجب انسداد خیلی از راه‌های مواصلاتی و در پدیده‌ای کم‌نظیر موجب ورود آب دریا به شهر بندرعباس شده است. در این شرایط، نیروهای امدادی در حال کمک‌رسانی به سیل‌زدگان در شهرهای جنوب و جنوب شرقی کشور هستند. سازمان هواشناسی برای ۴ استان فارس، بوشهر، هرمزگان و جنوب کرمان وضعیت قرمز اعلام کرد. بارش‌ها در هرمزگان که از ۸ دی آغاز شده دیروز به اوج خود رسید به طوری که در برخی مناطق در کمتر از ۶ ساعت بیش از ۱۰۰ میلیمتر باران بارید. بارش شدید باران خسارات و مشکلات فراوانی را به دنبال داشته و شدت بارندگی‌ها موجب سرریز شدن چند سد و بند در نقاط مختلف استان از جمله سد بردول در پارسیان شده است. در میناب نیز سد استقلال در حال پر شدن است و دریچه‌های تحتانی سد برای خروج گل و لای باز شده و سیلاب در رودخانه بزرگ مرکز شهر میناب جریان یافته است.

آب آمد و جان رفت

روزنامه ایران در گزارشی نوشت: با وجود هشدارها سیلاب در استان‌های جنوبی حداقل ۳  قربانی گرفت. با وجود هشدارها و پیش‌بینی‌ها، استان‌های جنوبی کشور در برابر سیلی که در دو روز گذشته با آن مواجه شده‌اند باز هم چندان آماده نبودند. بارش‌ها در بوشهر، هرمزگان، فارس، سیستان و بلوچستان و جنوب کرمان سیل به راه انداخت، در فارس ۳ نفر جان خود را از دست دادند و در هرمزگان شهر میناب دچار آبگرفتگی وسیع شد و مسئولان مجبور شدند دریچه برخی از سدهای این استان را باز کنند. در کنارک سیستان و بلوچستان هم صبح روز دوشنبه در کمتر از ۲۰ دقیقه ۱۰۰ میلیمتر بارش آمده و معابر شهر را به زیر آب برد و در بوشهر نیز موجب آبگرفتگی معابر و منازل مسکونی روستایی و شهری شد؛ در همین اثنا صاعقه نیز جان یک نفر را گرفت.

در پی بروز بارش شدید باران و جاری شدن سیلاب و طغیان رودخانه‌های فصلی در فارس هرچند در بیشتر شهرستان‌های این استان بارش‌های خوبی ثبت شد اما متأسفانه سیلاب جان ۳ نفر را هم گرفت.

رحیم آزادی مدیر کل مدیریت بحران استان فارس در گفت‌وگو با «ایران» تصریح کرد: در روزهای شنبه تا دوشنبه به لطف خدا بارش‌های خوبی در استان داشتیم به گونه‌ای که در شهرستان‌های لار، داراب و برخی دیگر از مناطق در ایستگاه‌های هواشناسی بیش از ۱۴۵ میلیمتر بارش ثبت شد که توانست تا حدی کم بارشی پاییز را جبران کند.

البته با توجه به حجم بارش‌ها، خسارت‌هایی هم به زیرساخت‌های شهری و روستایی وارد شده که در حال جمع‌بندی میزان خسارت هستیم.

وی افزود: متأسفانه در جریان سیلاب ۳ نفر از هموطنانمان را در شهرستان‌های داراب، لار و مهر براثر بی‌احتیاطی خودشان از دست دادیم و این کام ما را بابت بارش‌های خوب تلخ کرد و امیدواریم هموطنان ما در هنگامی که هشدار قرمز هواشناسی صادر می‌شود موضوع را جدی بگیرند و احتیاط کنند تا شاهد چنین حوادثی نباشیم. احمد دلاور معاون عمرانی فرمانداری ویژه لارستان هم گفت علاوه بر یک خانم ۵۳ ساله که قربانی سیل شده صبح دوشنبه هجوم و ریزش تخته سنگ روی یک خانواده در محله پا قلعه شهر قدیم لار باعث مفقود شدن فرزند ۳۰ ساله این خانواده شد.

سیلاب همچنین با ورود به واحدهای مسکونی برخی از محلات بخش مرکزی لامرد، خساراتی را وارد کرد که اسماعیل رستگار «فرماندار لامرد» از مردم خواست خونسردی خود را حفظ کنند و حتی‌المقدور از منازل خود خارج نشوند تا امدادرسانی خیابانی توسط نیروهای هلال احمر و سایر گروه‌های امدادی انجام شود.

«بابایی» رئیس کمیته بحران پالایشگاه گاز پارسیان نیز گفت: با توجه به جاری شدن سیلاب و مسدود شدن جاده‌های دسترسی به اتوبان اصلی محور لامرد- مهر، یک دستگاه خودروی سواری از کارکنان پالایشگاه دچار حادثه شد که با تلاش نیروهای محلی روستای نورآباد سه نفر نجات و به مراکز درمانی انتقال یافته‌اند و نفر چهارم نیز پس از جست‌وجو توسط نیروهای امدادی و هلال احمر به بیمارستان منتقل شده است.

رسانه‌های اعتدال‌گرا

سیل جنوب همچنان جان می‌گیرد

در گزارش روزنامه همشهری می‌خوانیم: ۳ روز از فعالیت سامانه بارشی جدید و یک هفته از بارش‌های سیل‌آسا در جنوب ایران می‌گذرد. شهروندان سیستان‌وبلوچستان، هرمزگان، بوشهر، کرمان، فارس و خوزستان بیش از همه از این بارندگی‌ها آسیب دیده‌اند و به جز آبگرفتگی معابر، مسدودشدن گاه‌به‌گاه راه‌های ارتباطی، خسارت‌ در بخش زیرساختی، مسکونی و کشاورزی، ۵ کشته داشته است. روز گذشته ۳ نفر در استان فارس بر اثر سیلاب، یک نفر در استان بوشهر بر اثر صاعقه و یک نفر هم پیش از این در استان هرمزگان بر اثر سیلاب جان خود را از دست داده بودند.

به گزارش همشهری، بعد از هشدارهای مسئولان استانی، صادق ضیائیان، مدیرکل پیش‌بینی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی اعلام کرده بود در بوشهر، فارس، هرمزگان و جنوب کرمان هشدار سطح قرمز هواشناسی صادر شده‌ است و سامانه بارشی جدید بیش از همه خوزستان، بوشهر، فارس، هرمزگان، کرمان، سیستان‌وبلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال بختیاری، خراسان‌جنوبی، بخش‌هایی از خراسان‌رضوی، اصفهان، یزد، ایلام، لرستان، جزایر خلیج‌فارس و تنگه‌هرمز را تحت‌تأثیر قرار خواهد داد.

برف و باران در اکثر نقاط کشور

روزنامه جمهوری اسلامی ایران نیز در گزارشی با اشاره به سخنان صادق ضیائیان رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا مبنی بربارش برف و باران و وزش باد در اکثر نقاط کشور، به نقل از وی نوشت: صبح امروز (۱۴دی ماه) وزش باد شدید در جنوب شرق کشور و وزش باد بسیار شدید در شرق استان کرمان رخ می‌دهد. در شرق هرمزگان، جنوب شرق کرمان، نیمه جنوبی سیستان وبلوچستان، شرق خراسان رضوی و خراسان جنوبی بارش شدت خواهد داشت.

وی ادامه داد:‌ امروز در نیمه شرقی کشور سامانه بارشی فعال است. در نیمه جنوبی سیستان وبلوچستان بارش شدت خواهد داشت و بعداز ظهر امروز با ورود موج دیگری به شمال غرب کشور بارش پراکنده برف و باران در مناطق شمال غرب و برخی مناطق غرب کشور شروع می‌شود.

وی افزود: فردا (۱۵دی ماه) با شمالی شدن جریان روی دریای خزر، بارش سواحل شمالی کشور و شمال شرق کشور را نیز فرا می‌گیرد و در سایر مناطق نیز به‌جز نوار جنوبی کشور بارش باران و برف گاهی وزش باد رخ می‌دهد. در این روز در مازندران بارش شدت دارد.

رسانه‌های اصلاح‌طلب

مدیریت بحران یا مدیریت سانحه

در بخشی از یادداشت منتشر شده در روزنامه اعتماد به قلم مهدی زارع می‌خوانیم: اینکه ما چقدر در طبیعت دستکاری کرده‌ایم و مسیل سیلاب‌ها را بسته‌ایم یا ساخت‌وساز انجام داده‌ایم و سواحل رودخانه را تغییر شکل داده‌ایم، می‌تواند در وقوع سیلاب و توپوگرافی یک منطقه اثرگذار باشد. خشکسالی و بارش‌ها به تغییر اقلیم مربوط است. با تغییر اقلیم نظم آب‌وهوا  به ‌هم ‌خورده و همزمان با خشکسالی بسیار شدید، بارش‌های سیل‌آسا نیز رخ می‌دهد. مدیریت بحران باید شامل «مدیریت پیشگیرانه ریسک سانحه» سیلاب باشد، ولی به نظر می‌رسد که به جای شناخت ریسک‌های موجود و تلاش برای کم کردن معرضیت انسان‌ها و دارایی‌ها در برابر مخاطرات، همچنان در حال مدیریت سانحه (آمادگی در ۴۸ تا ۲۴ ساعت قبل از سیلاب، بر اساس هشدار سازمان هواشناسی) و سپس مدیریت پاسخ (مقابله) بر اساس امداد و نجات هستیم. چنین کاری همچنان بسیار آسیب‌زا و معیوب است.

ایــران در خطــرسیــل

در بخشی از گزارش روزنامه آرمان ملی آمده است: در شرایطی که در ۹ ماه از سال مردم جنوب کشور دست به دعا برمی‌دارند که باران ببارد، باران‌های سیل آسا در جنوب کشور باعث بروز خسارت‌های مالی و جانی بسیار زیادی شده است. در حالی بارش‌ باران در کشور همچنان ادامه دارد و باعث بروز سیل و روان آب‌های شدید شده است. شدت بروز سیلاب به حدی است که تاکنون چندین نفر کشته و هزاران نفر بی‌خانمان یا مجبور به ترک منازل خود شده‌اند. سه روز پیش بود که سازمان هواشناسی با هشدار قرمز به چندین استان از بارش‌های سیل آسا خبر داد.

انتقال بحران از کم آبی به سیل!

روزنامه مردم سالاری به وجود همزمان خشکسالی و سیل در ایران اشاره کرده و نوشت: عدم مدیریت باخسارت جانی و مالی سیل این بار به سراغ مردم استان فارس رفت. چند سالی است که وضعیت محیط زیست ایران وضعیتی متناقض پیدا کرده است؛ از طرفی خشک شدن سرچشمه رودها و سفره های آب زیر زمینی، باعث کمبود آب شده است و از طرف دیگر با بارش باران سیل مناطقی از کشور را در بر می گیرد. این وضعیت که حاصل بی اعتنایی و سوء مدیریت در دوره های مختلف است با غافلگیری مدیران و مسئولان فعلی همراه می شود و متاسفانه هر بار علی رغم هشدارهای قبلی، شنیده می شود که تعدادی از هموطنان بر اثر سیل کشته یا مفقود شده اند.

جمع‌بندی

رسانه‌های اصول‌گرا در مطالب خود با اشاره به بارش‌های اخیر از یک سو به خوشحالی کشاورزان و از طرف دیگر به خسارت‌های آن در پی طغیان رودخانه‌ها و تخلیه شدن چندین روستا، پرداخته‌اند. همچنین عدم آمادگی با وجود هشدارهای قبلی نیز مورد توجه این رسانه‌ها بوده‌است. رسانه‌های اعتدال‌گرا نیز در مطالب خود از بارش برف و باران در اکثر نقاط کشور خبر دادند. تاثیر ساخت و سازهای انسانی بر وقوع سیل، لزوم اصلاح مدیریت بحران با شناخت ریسک‌های موجود و تلاش برای کم کردن آسیب‌پذیری انسان‌ها و دارایی‌ها در برابر مخاطرات و همزمانی دو پدیده خشک شدن سفره‌های زیرزمینی و وقوع سیل، از موضوع‌های مورد بررسی در رسانه‌های اصلاح‌طلب بود.