روزنامه شهروند چشم‌انداز بازار مسکن را در دولت سیزدهم در گفت‌وگو با کارشناسان بررسی کرده و می‌نویسد: آمارها می‌گویند: «دو پنجم خانوارهای ایرانی در مسکن‌های استیجاری زندگی می‌کنند.» عدد بسیار بزرگی که از نگاه کارشناسان نشانگر یک معضل و چالش عمیق اجتماعی – اقتصادی در کشور است. به همین منظور «جهش در تولید مسکن» به یکی از اهداف دولت‌ها در چند دهه اخیر بدل شده است، مساله‌ای که رئیس‌جمهوری دولت سیزدهم نیز پیش از پیروزی در انتخابات از آن به‌عنوان برنامه‌ای اساسی یاد کرد و در چهار ماه گذشته نیز دولت با اجرای برنامه‌ها و سیاست‌های متعدد در راستای این هدف حرکت کرده است.
بررسی عملکرد ۴ ماه گذشته به وضوح نشانگر تغییر ریل اساسی و اتخاذ سیاست‌های نوین در حوزه مسکن است. «شهروندآنلاین» به همین منظور به بررسی چشم‌انداز بازار مسکن با اتخاذ این سیاست‌ها در دولت سیزدهم پرداخته است.
اگر چه بررسی عملکرد کوتاه دولت سیزدهم در حوزه مسکن بیانگر تغییر ریل سیاست‌گذاری و حرکت به سمت ساماندهی بازار مسکن است، اما به اذعان کارشناسان ارزیابی این عملکرد نیازمند گذر از دوره کوتاه‌مدت به میان‌مدت و بلندمدت است. موضوعی که «مصطفی قلی خسروی»، رئیس اتحادیه مشاوران املاک نیز بر آن تاکید دارد. رئیس اتحادیه مشاوران املاک معتقد است سیاست‌های تسهیلاتی دولت سیزدهم در صورت اجرای صحیح و مداوم در بازار مسکن تاثیرگذار خواهد بود.
امیدوار به کاهش قیمت مسکن
«مصطفی قلی خسروی» در گفت‌وگو با «شهروند» با تاکید بر لزوم ارایه تسهیلات مسکن به اقشار کم‌درآمد می‌گوید: «هر سیاست تسهیلاتی که در حوزه مسکن اتخاذ می‌شود، در صورت اجرا قطعا می‌تواند در بازار مسکن تاثیر مثبت و حمایتی داشته باشد. امیدواریم سیاست‌های حمایتی دولت سیزدهم نیز با اجرای صحیح منجر به کاهش قیمت‌ها در بازار مسکن شود.»
لزوم توجه به اصل ۳۱ قانون اساسی برای تامین مسکن خانواده‌های ایرانی، جلوگیری از تبدیل‌شدن مسکن از کالای مصرفی به کالای سرمایه‌ای، واگذاری زمین و تسهیلات به اقشار مردم جهت ساخت مسکن متناسب، توجه به جبران کمبود مسکن در بخش روستایی و مسأله مالکیت مسکن اجتماعی از جمله موضوعاتی به شمار می‌آید که در سیاست‌های دولت سیزدهم مدنظر قرار گرفته است.
همچنین نهضت ملی مسکن یکی از سیاست‌های کلان دولت سیزدهم در حوزه مسکن است. بر اساس این سیاست، احداث ۴ میلیون واحد مسکونی در ۴ سال در برنامه دولت قرار گرفته است. کارشناسان حوزه مسکن امیدوارند که این سیاست‌ها سرمایه‌گذاران را به سمت سرمایه‌گذاری در حوزه تولید و ساخت مسکن ترغیب کند.
رییس اتحادیه مشاوران املاک در گفت‌وگو با «شهروند»:هر سیاستی که تهسیلات در حوزه مسکن ارائه دهد در صورت اجرای صحیح و مداوم تاثیر گذار است
نقش دولت در سیاست‌گذاری مسکن
«فردین یزدانی» تحلیلگر و پژوهشگر اقتصاد مسکن معتقد است ورود و سیاست‌گذاری دولت در مسکن یک موضوع الزامی است. این پژوهشگر اقتصاد مسکن در گفت‌وگو با «شهروند» در تبیین نقش دولت در سیاست‌گذاری مسکن می‌گوید: «دولت ملزم به ورود در حوزه مسکن و حمایت از اقشار کم‌درآمد در مسأله مسکن است، اما این ورود نباید با مجری‌گری در ساخت‌وساز همراه شود.»
از نگاه این تحلیلگر بازار مسکن مداخله در بازار مسکن به نفع اهداف اجتماعی یک ضروررت است. یزدانی معتقد است که چگونگی اجرای طرح‌های حمایتی مسأله دیگری است که باید با توجه به ابعاد مختلف موضوع بررسی شود. این تحلیلگر اقتصاد مسکن در تحلیل این موضوع می‌گوید: «برخی از طرح‌ها علاوه بر اینکه نقش و تاثیر مثبتی در بازار نمی‌گذارد، می‌تواند تاثیر منفی نیز داشته باشد. به طور مثال شرایطی که افرادی می‌توانند از تسهیلات بهره‌مند شوند باید به‌گونه‌ای باشد که طبقات مختلف اقتصادی جامعه را در بربگیرد.» یزدانی معتقد است که شرایط اقساط وام بانکی دربرگیرنده تمام افراد متقاضی نیست.
«فردین یزدانی»، کارشناس و تحلیلگر مسکن: دولت بایستی در حوزه سیاست‌گذاری در مسکن ورود داشته باشد
حمایت مجلس از دولت
در اصل شماره ۳۱ قانون اساسی، دسترسی به مسکن مناسب حق هر خانواده ایرانی محسوب شده است. موضوع و مسأله‌ای که در برنامه‌های دولت سیزدهم نیز از آن یاد شده است. این مساله در روزهای ابتدایی روی کار آمدن دولت در دستور کار قرار گرفت. مسأله‌ای که غلامرضا شریعتی اندراتی، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌وگو با «شهروند» آن را تایید کرد. نماینده مردم بهشهر با اشاره به حمایت مجلس از هر برنامه‌ای در جهت تولید مسکن می‌گوید: «ما در مجلس در بحث مسکن از هر تصمیمی جهت تولید مسکن حمایت می‌کنیم. تولید مسکن هم باعث کاهش قیمت و هم ایجاد اشتغال می‌شود.»
او ادامه می‌دهد: «نهضت ملی مسکن از جمله سیاست‌های حمایتی دولت سیزدهم برای کمک به تقویت بنیان تشکیل خانواده‌ها و حمایت از قشر جوان برای تامین سرپناه انجام شده است.»بنا به گفته شریعتی، میان مجلس و دولت ارتباط هماهنگ و مستمری شکل گرفته است. نماینده کمسیون عمران مجلس ادامه می دهد:« این همانگیبه منظور مانع‌زدایی در تولید مسکن است.»
عضو کمسیون عمران مجلس شورای اسلامی:مجلس از هر تصمیمی در جهت تولید مسکن حمایت می‌کند. تولید مسکن هم باعث کاهش قیمت و هم ایجاد اشتغال می‌شود
حمایت از اقشار ضعیف در دستور کار
غلامرضا شریعتی در تبیین این موضوع می‌گوید: «وزیر و معاونان وزارتخانه به طور مستمر در جلسات کمیسیون حضور می‌یابند. مجلس ناظر بر تمام برنامه‌ریزی‌هاست.»
این نماینده مجلس معتقد است برنامه‌ریزی لازم برای اجرای طرح جهش تولید و ساخت ۴ میلیون مسکن در ۴ سال انجام شده است. نماینده مردم بهشهر در ادامه گفت‌وگوی خود با «شهروند» به انتقادات درخصوص میزان بالای اقساط در طرح نهضت ملی مسکن نیز پاسخ می‌دهد: «این موضوع نیز بررسی شده است. قرار است سازمان‌های حمایت‌گر همچون بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره) در این‌خصوص مشارکت داشته باشند.»
طبق گزارش «شهروند آنلاین» مبلغ اقساط ماهیانه طرح نهضت ملی مسکن برای اقشار کم‌درآمد در مناطق مختلف کشور بین یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان تا ۳ میلیون و۲۰۰ هزار تومان در نظر گرفته و مبلغ اقساط برای گروه‌های متوسط بین ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تا ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان برآورد شده است. همچنین وزارت راه و شهرسازی در تلاش است تا نرخ سود تسهیلات برای دهک‌های ۴ و ۵ جامعه ۹ درصد و برای دهک‌های اول تا سوم که عمدتا اقشار تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند ۵ درصد تعیین شود. بنا به گفته برخی از کارشناسان طرح نهضت ملی مسکن که از مهم‌ترین سیاست‌های دولت سیزدهم به شمار می‌رود. به نگاه این کارشناسان این طرح در همین مدت کوتاه باعث کاهش قیمت مسکن در برخی نقاط کشور شده است.