وام‌های دانشجویی به چالشی بزرگ برای دولت و جامعه آمریکا تبدیل شده است. این موضوع در آمریکا به اندازه‌ای حاد و تاثیرگذار بوده که نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری هم ارائه برخی معافیت‌ها و تسهیلات در مورد وام‌های دانشجویی را به عنوان بخش مهمی از وعده‌های خود بیان کرده‌اند.
«جو بایدن» نیز در طول مبارزات انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ به رای‌دهندگان قول داد در صورت پیروزی در انتخابات، در کمترین حالت، ۱۰ هزار دلار از بدهی وام‌های دانشجویی هر نفر را می‌بخشد. وی یک سال پس از ریاست جمهوری اکنون فقط بازپرداخت وام‌ها را سه ماه به تعویق انداخت.
اکنون برخی از قانونگذاران دموکرات، از جمله «چاک شومر» رهبر اکثریت سنا، از دولت خواسته‌اند در ارائه تسهیلات به این افراد از تعویق بازپرداخت وام پا را فراتر بگذارد و تا ۵۰ هزار دلار از بدهی وام هر یک از دانشجویان در آمریکا را ببخشد و بازپرداخت آن را لغو کند.
بدهی ۲ تریلیون دلاری دانشجویان
حجم کل وام‌های دانشجویی در آمریکا تا حدود ۲ تریلیون دلار هم بیان شده است. اندیشکده «بروکینگر» در بررسی موضوع بحران وام‌های دانشجویی در آمریکا نوشت: ۷۵ درصد دانشجویان برای ادامه تحصیل در دوره‌های ۲ یا ۴ ساله مجبور به دریافت وام و پرداخت هزینه‌ها هستند. این گروه از دانشجویان نزدیک به نیمی از دریافت‌کنندگان وام دانشجویی را تشکیل می‌دهند.
حدود ۶ درصد از دانشجویان نیز برای ادامه تحصیل، بیشتر از ۱۰۰ هزار دلار وام دریافت می‌کنند. دریافت وام و ادامه تحصیل در آمریکا البته دارای توجیه اقتصادی است زیرا در صورت کسب یک کار تمام‌وقت، یک فرد با تحصیلات دانشگاهی ۴ ساله، در طول دوره کاری خود بیشتر از یک میلیون دلار بیشتر از یک فرد با تحصیلات دبیرستانی درآمد کسب می‌کند.
به نوشته به طور میانگین هر دانشجو در آمریکا حدود ۳۸ هزار دلار بدهی ناشی از گرفتن وام دانشجویی دارد.این اندیشکده آمریکایی، موضوع بدهی‌های دانشجویی به مساله‌ای بزرگ تبدیل شده و حتی در رقابت‌های انتخاباتی ۲۰۲۰ نیز موضوع مهمی بود. دلیل آن، گستردگی دریافت‌کنندگان و حجم زیاد پولی است که برای این موضوع مطرح است. در حقیقت وام‌های دانشجویی، دومین بخش بزرگ از بدهی خانواده‌ها پس از وام‌های مسکن شهروندان آمریکایی محسوب می‌شود.
طبق برخی برآوردها، تا پایان سال ۲۰۲۰ ایالات متحده ۱.۵ تریلیون دلار (معادل ۱۵۰۰ میلیارد دلار) وام دانشجویی پرداخت کرده که باید بازپرداخت شود. این وام‌ها به ۴۲ میلیون آمریکایی داده شده و در واقع یک هشتم جمعیت ایالات متحده به دلیل تحصیل بدهکارند. میزان کل وام‌های دانشجویی در سال ۲۰۰۴ حدود ۲۵۰ میلیارد دلار بود اما در مدت ۱۶ سال، میزان آن بیشتر از ۶ برابر افزایش یافت.
برخی رسانه‌ها اما آماری فراتر از این اعداد و حتی ۲ هزار میلیارد دلار را هم ارائه می‌کنند. تارنمای KELOLAND نوشت: آمریکایی‌ها بیشتر از ۱.۷۱ تریلیون دلار بدهی دانشجوی دارند که بین حدود ۴۵ میلیون نفر وام‌گیرنده تقسیم شده است. این میزان ۷۳۹ میلیارد دلار بیشتر از کل بدهی کارت‌های اعتباری در ایالات متحده است. به طور میانگین هر دانشجو در آمریکا حدود ۳۸ هزار دلار بدهی ناشی از گرفتن وام دانشجویی دارد.
سه ماه تعویق به جای بخشش وام
«کاملا هریس» معاون رئیس‌جمهوری آمریکا در یکی از تازه‌ترین اظهارت خود در زمینه مشکلات وام دانشجویی گفت: بدهی وام‌های دانشجویی بر شهروندان آمریکایی فشار زیادی می‌آورد و آن‌ها را در تنگنای تصمیم‌گیری برای تشکیل خانواده یا خرید خانه قرار می‌دهد.
بدهی وام های دانشجویی در آمریکا حدود ۱.۸ تریلیون دلار است حال آنکه میزان ۷۳۹ میلیارد دلار بیشتر از کل بدهی کارت‌های اعتباری در ایالات متحده است.دولت بایدن در ماه دسامبر(آذر-دی) بازپرداخت وام دانشجویی را تا اول ماه می(اردیبهشت) به تعویق انداخت. هریس گفته، دولت آمریکا به‌دنبال اتخاذ روشی برای کم‌کردن از فشاری است که دانشجویان در مسیر تحصیل تحمل می‌کنند و به همین دلیل کاخ سفید تلاش دارد راهکاری را برای بازپرداخت بدهی‌های دانشجویی در پیش گیرد.
نشریه «بیزینس اینسایدر» در گزارشی نوشت، هریس در گفت‌وگو با شبکه «سی‌بی‌اس» گفت: فکر می‌کنم باید کاری انجام دهیم و بفهمیم چگونه می‌توان فشاری را که دانشجویان به دلیل بدهی وام دانشجویی خود احساس می‌کنند، به شکلی خلاقانه کاهش دهیم. فارغ‌التحصیلان و دانشجویان پیشین در سراسر آمریکا، به‌دلیل فشار وام‌های دانشجویی گذشته خود، در عمل برای تشکیل خانواده یا توانایی خرید خانه دچار مشکل هستند. این موضوع کوچکی نیست و باید راهی برای کاهش بدهی پیدا کنیم.
طبق این گزارش، شیوع سویه اُمیکرون و افزایش موارد کویید۱۹ در ایالات متحده در ماه دسامبر(آذر-دی) موجب شد، دولت بایدن توقف فدرال در بازپرداخت وام‌های دانشجویی را تمدید کند و به وام‌گیرندگان اجازه داد تا اول ماه مه(اردیبهشت) از پرداخت خودداری کنند.
«میگل کاردونا» وزیر آموزش آمریکا نیز در بیانیه‌ای، تمدید توقف بازپرداخت را اقدامی آرامش‌بخش برای وام گیرندگانی دانست که همچنان با مشکلات مالی در نتیجه بیماری همه‌گیر مواجه‌اند و همزمان به دولت اجازه می‌دهد تا پیامدهای اُمیکرون را بر وام گیرندگان دانشجو بررسی کند.
وی افزود: در زمان بازپرداخت بدهی‌ها در چند ماه آینده، ابزارها و حمایت‌های دیگری نیز به وام گیرندگان ارائه می‌شود تا آن‌ها را کمتر دچار مشکل کند؛ یکی از این ابتکارها طرح بازپرداخت درآمد محور است.
تارنمای نشریه «فوربس» نیز نوشت: دانشجویان وام‌گیرنده قرار است ۱۵ میلیارد دلار بخشش وام دانشجویی دریافت کنند. تصمیم بایدن در مورد تمدید بازپرداخت ۹۰ روزه وام‌های دانشجویی فدرال آن چیزی نبود که بسیاری از مردم آمریکا انتظار آن را داشتند. البته تخفیف وام‌های دانشجویی به دلیل همه‌گیری کرونا که بخشی از طرح بسته محرک کنگره بود. بر این اساس هر ماه ۵ میلیارد دلار از بهره وام‌های دانشجویی کاسته می‌شود که با اجرای سه ماهه، میزان آن به ۱۵ میلیارد دلار می‌رسد. ضمن آنکه گفته شده تا سال ۲۰۲۲ حدود ۱۱۰ میلیارد دلار وام دانشجویی نیز لغو می‌شود.
چرا قول بایدن محقق نشد؟
شاید برخی این نوع بخشودگی وام دانشجویی را به عنوان لغو واقعی وام تعبیر کنند اما باید گفت بایدن تخفیف وام دانشجویی را تمدید کرد؛ حال آنکه بسیاری از آمریکایی‌ها خواهان لغو بازپرداخت وام دانشجویی هستند. بایدن دستوری را صادر کرده که موجب صرفه‌جویی در هزینه وام‌گیرندگان دانشجو می‌شود و لغو بدهی دانشجویان مطرح نیست.
نشریه «فورچون» نیز نوشت: بایدن تاکنون به وعده خود برای لغو ۱۰ هزار دلاری وام‌های دانشجویی عمل نکرده است. وی با این شعار انتخاباتی، یک سال پیش توانست رای جوانان را به دست آورد اما اکنون رای‌دهندگان احساس می‌کنند در این زمینه به آن‌ها خیانت شده‌است.
نامزد دموکرات، سال گذشته توانست ۶۰ درصد آرای رای‌دهندگان آمریکایی بین ۱۸ تا ۲۹ سال را کسب کند؛ ترامپ تنها ۳۶ درصد این آرا را به خود اختصاص داد. حاشیه ۲۴ درصدی بایدن بسیار فراتر از دوره‌ای بود که کلینتون با ترامپ رقابت می‌کرد. وعده‌های بلندپروازانه بایدن برای بخشش وام‌های دانشجویی، قول غیرمنتظره‌ای بود که سبب شد در نظرسنجی‌ها و رای‌گیری، نظر آمریکایی‌های جوان را تغییر دهد.
بایدن تاکنون به وعده خود برای لغو ۱۰ هزار دلاری وام‌های دانشجویی عمل نکرده و اکنون رای‌دهندگان احساس می‌کنند در این زمینه به آن‌ها خیانت شده‌است.
کارشناسان می‌گویند کلینتون در سال ۲۰۱۶ قول داده بود شهریه دانشجویان خانواده‌های با درآمد کمتر از ۱۲۶ هزار دلار در سال رایگان باشد اما مشکل وی این بود که وعده بخشش بدهی دانشجویی را نداده بود. کلینتون در سال ۲۰۲۰ از این پیشنهاد حمایت کرد.
با این حال بایدن با گذشت یک سال حتی به این تعهد انتخاباتی، نزدیک هم نشده است. دولت بایدن چند بار بخشش‌هایی را برای کارمندان دولتی، وام‌گیرندگان از کار افتاده و دانشجویان مالباخته صادر کرد. این کمک‌ها تنها حدود ۱۱ میلیارد دلار و کمتر از ۰.۱ درصد از کل بدهی بیشتر از ۱.۸ تریلیون دلاری وام دانشجویی ایالات متحده را تشکیل می‌دهد.
در مورد اینکه چرا بایدن به وعده بخشش وام دانشجویی خود عمل نکرده است گفته می‌شود دموکرات‌های کنگره لغو بدهی ۱۰ هزار دلاری را در قوانین سال ۲۰۲۱ لحاظ نکردند زیرا در هر صورت این پیشنهاد در مجلس با نبرد دشواری روبرو خواهد شد. ناتوانی در عبور از سد کنگره، برای بایدن تنها با یک راه باقی می‌گذارد و آن هم دستور اجرایی است.
برخی صاحب‌نظران می‌گویند کاخ سفید دریافته که قدرت دور زدن کنگره و صدور چنین لغو بدهی گسترده و سنگینی را ندارد. اظهارات صریح «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در تابستان گذشته نیز تائیدکننده همین امر است. وی تاکید کرد: بایدن اختیار قانونی برای بخشودگی بدهی از طریق فرمان اجرایی را ندارد.
منابع:
https://www.brookings.edu/policy۲۰۲۰/votervital/who-owes-all-that-student-debt-and-whod-benefit-if-it-were-forgiven/۱۱۱
https://www.keloland.com/keloland-com-original/student-loan-debt-about-۳۰۰۰۰-per-borrower-in-south-dakota
https://www.businessinsider.com/harris-biden-administration-looking-to-creatively-address-student-debt-۲۰۲۱-۱۲?international=true&r=US&IR=T
https://www.independent.co.uk/news/world/americas/us-politics/biden-cancel-student-loan-debt-b۱۹۸۵۷۱۶.html
https://www.forbes.com/sites/zackfriedman/۲۰۲۲/۰۱/۰۸/student-loan-borrowers-will-get-۱۵-billion-of-student-loan-cancellation/?sh=۵۶۲cd۰c۴۳۵۸۷
https://fortune.com/education/business/articles/۲۰۲۲/۰۱/۰۴/biden-has-not-kept-pledge-to-immediately-cancel-student-loan-debt