حنیف غفاری در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا با اشاره به روند مذاکرات وین اظهار کرد: تاکتیک اصلی آمریکا در قبال مسئله برجام بازگشت پوچ به این توافقنامه بین المللی بوده است. به این معنا که در ظاهر به برجام برگردد بدون این که در عمل، تحریم‌های اساسی علیه ایران را بردارد و یا اینکه اقدامی را در راستای ایجاد گشایش های واقعی در قبال ایران انجام دهد.
گزینه‌ای به نام بازگشت پوچ به برجام وجود ندارد
وی با بیان اینکه دولت سیزدهم این تاکتیک آمریکا را به خوبی رصد کرد، گفت: مذاکره‌کنندگان ما در وین با ترسیم خطوط قرمز ایران در مذاکرات و پافشاری بر روی این خطوط کلان، عملاً به طرف آمریکایی و اروپایی این پیام را مخابره کردند که باید بین بازگشت واقعی به برجام یا عدم بازگشت به برجام یک گزینه را انتخاب کنند و در این بین، گزینه‌ای به نام بازگشت پوچ به برجام یا بازگشت ظاهری به برجام وجود ندارد.
این کارشناس مسائل هسته ای به اختلافات ایران و طرف غربی در حوزه رفع تحریم ها، تضمین توافق، راستی آزمایی، عدم گره زدن برجام به موضوعات غیرهسته‌ای و مسائل فنی اشاره کرد و افزود: شواهد نشان می‌دهد که در همه حوزه های اختلافی، مذاکرات رو به جلو بوده است.
غفاری در عین حال، تعیین ضرب الاجل از طرف غرب را غیرقابل پذیرش ارزیابی کرد و گفت: اینکه چرا طرف مقابل بر روی مولفه زمان برای رسیدن به توافق پافشاری می‌کند کاملا مشخص است. در ابعاد فنی و حقوقی، طرف مقابل حرفی برای گفتن در مقابل ایران ندارد زیرا طرف خاطی، آمریکا و تروئیکای اروپایی بودند و واشنگتن در سال ۲۰۱۸ از برجام خارج شد و اروپا هم به تعهداتش پایبند نبود.
وی گفت: در چنین شرایطی، معمولاً بین بازیگران غربی، مرسوم است که سعی می کنند از فضای بیرونی مذاکرات یا محیط و پیرامون مذاکرات در راستای تاثیرگذاری بر اصل مذاکرات استفاده کنند یعنی می خواهند به شکلی حاشیه را فدای متن کنند. این هم تاکتیکی است که جمهوری اسلامی ایران آنرا به خوبی رصد و اعلام کرده که بازگشت به برجام به هر قیمت ممکن، عملا امکانپذیر نیست و رعایت یک سری کلیات، مصالح، بایسته ها و پیش شرط ها لازم و ضروری خواهد بود.
فرانسه نماینده رژیم صهیونیستی در مذاکرات است
این تحلیلگر مسائل راهبردی به نقش بازیگران اصلی و واسطه ای در مذاکرات اشاره کرد و گفت: اکنون نه تنها بازیگرانی مثل تروئیکای اروپایی، روسیه و چین در میز مذاکرات ایفای نقش می کنند بلکه بازیگرانی که به صورت واسطه ایفای نقش می‌کنند و این منظومه را به شکلی بسط داده اند در این مذاکرات فعال هستند و شاید بتوان گفت آنرا پیچیده تر کرده اند.
غفاری تصریح کرد: اینکه می بینیم از یک طرف، ژان ایو لودریان وزیر خارجه فرانسه نسبت به مذاکرات ابراز ناامیدی می کند و از طرف دیگر جوسپ پورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه می گوید که به انعقاد توافق در هفته‌های آینده خوشبین است، نشان می دهد که بین بازیگران اروپایی درباره روایت آنچه پشت میز مذاکره می گذرد اختلاف نظر وجود دارد.
وی ادامه داد: دلیل آن هم این است که فرانسوی‌ها به نمایندگی از کشورهای اروپایی مذاکره نمی‌کنند و مصالح اتحادیه اروپا را در نظر نمی‌گیرند بلکه دست به نوعی معامله پشت پرده با رژیم اشغالگر قدس زده اند که این بازی در کارنامه مقامات فرانسوی مسبوق به سابقه است.
این کارشناس مسائل سیاسی یادآور شد: در مذاکرات اصلی برجام، لوران فابیوس وزیر خارجه وقت فرانسه حتی یکبار به نیابت از رژیم‌صهیونیستی خواسته‌هایی را مطرح کرد که این موضوع به تاخیر در انعقاد توافق موقت ژنو منجر شد.
غفاری گفت: شاهد هستیم که دولت فرانسه مخصوصاً در غیاب دونالد ترامپ رییس جمهوری سابق ایالات متحده و در سایه اختلافات ضمنی که بین آمریکا و رژیم صهیونیستی در قضیه برجام وجود دارد، سعی می‌کند به اصلی ترین شریک یا اصلی ترین ترجمان مواضع صهیونیست ها در مذاکرات وین تبدیل شود. این مساله باعث شده که مواضع فرانسوی ها به عنوان عضو اتحادیه اروپا با مواضع خود اتحادیه فرق داشته باشد.
ژست طلبکارانه تروئیکا و آمریکا تصنعی است
وی افزود: واقعیت امر این است که یکی از اصلی ترین دلایل عدم پیشرفت مذاکرات این است که تروئیکای اروپایی به جای اینکه نقش سه بازیگر مستقل و متعهد در برجام را ایفا کنند به نوعی نقش «دلال» را ایفا و سعی می‌کنند که از این آوردگاه به مثابه فرصتی برای اثبات خودشان به دیگر بازیگران غیر اروپایی از جمله رژیم صهیونیستی و حتی برخی بازیگران منطقه غرب آسیا استفاده کنند.
این کارشناس سیاست خارجی گفت: تا زمانی که این نگاه ابزاری و بازدارنده تروئیکای اروپایی در مسیر مذاکرات وجود دارد سرعت مذاکرات پایین تر از حد انتظار خواهد بود اما در صورتی که تروئیکای اروپایی حداقل تابع سیاست اتحادیه اروپا باشد و منافع جمعی اروپا را فدای منافع خود نکند می‌توانیم شاهد سرعت در پیشرفت مذاکرات باشیم.
غفاری خاطرنشان کرد: غربی ها می‌دانند که چگونه باید به برجام برگردند و مسائل فنی و حقوقی بارها در مذاکرات به آنها یادآوری شده است. فراموش نکنیم که به واسطه خروج دولت ترامپ از برجام و تداوم رویکرد وی توسط دولت جو بایدن رییس جمهوری کنونی آمریکا، جمهوری اسلامی ایران طرف طلبکار و غرب طرف بدهکار این ماجراست.
وی افزود: در چنین شرایطی، ژست طلبکاری اروپا و آمریکا در مذاکرات یک ژست کاملا تصنعی و با هدف تاثیرگذاری محیط بر متن صورت می‌گیرد و به هیچ وجه افکار عمومی جهانی آنرا نمی پذیرد.