تاریخ انتشار: ۲ بهمن ۱۴۰۰ - ۱۰:۴۷

بندرعباس-ایرنا-احمد کارگران گرافیست، نقاش و فعال فرهنگی و هنری هرمزگان است که به اجرای طرح ها و برنامه های نو و ابتکاری شناخته می شود و "جهاز اوراز" کار جدیدی است که از مدتی قبل در جزیره هرمز آغاز کرده است.

وی بعد از حدود ۱۶سال کار هنری، مدتیست راهی جزیره هرمز شده و در برنامه ای به نام "جهاز اوراز" یک کشتی بادبانی قدیمی و از رده خارج را به محلی برای قصه گویی تبدیل کرده و سوداهای دیگری نیز با همین برنامه در سر دارد.

کارگران در گفت و گو با ایرنا ابتدا به رازگشایی از نام جهاز اوراز پرداخت و گفت: جهاز اوزار به معنای کشتی بادبانی است و پیش از این نمایشگاهی درباره گونه های مختلف جهازهای بادبانی جنوب داشتم.

در تحقیقاتم متوجه شدم طبق یک قانون جدید، کشتی های ساخته شده با فایبرگلاس جایگزین کشتی های قدیمی شده  و تمام جهازهای چوبی منطقه جنوب باید تا پنج سال آینده از رده خارج شوند و در واقع میراث بزرگ دریانوردی ۶هزار ساله ما باید از بین برود.

کارگران ادامه داد:صنعت ساخت جهازهای چوبی که بزرگترین صنعت دستی جهان است قدمتی بیش از ۶هزار سال در منطقه جنوب ایران و سواحل خلیج فارس دارد و با این  قانون  در واقع نه تنها سازه‌های خیلی زیبا و شکیل جهازهای چوبی از بین می‌روند بلکه فرهنگ عظیمی نیز همراه آنها از بین می‌رود.

به گفته این فعال و پژوهشگر فرهنگی و هنری بخشی از این فرهنگ عظیم،فرهنگ ملموس ساخت شناورهای چوبی توسط استادکارهای بزرگ است و بخش دیگر آن آواها و نواهای مرتبط با مراسم به آب انداختن ،بالا کشیدن بادبان و کار دریایی هستند که این آواها و نواها در منطقه جنوب به" نهمه "مشهور هستند.

کارگران گفت: با داده های یادشده این ایده به ذهن من رسید که یکی از جهازهایی را که قرار است بشود از بین برود را به یک ابزار مفید در جهت آموزش کودکان تبدیل کنم به گونه‌ای که خود این جهاز بتواند به سراغ کودکان برود.

بنابراین یکی از لنج‌ها یا جهازها انتخاب شد و  با ناخدای اصلی این جهاز صحبت کردیم و از او اجازه گرفتیم که به جای سوزاندن چوب‌های جهاز،ما با استفاده از آنها طرحمان را اجرا کنیم.

وی اضافه کرد: به اعتقاد من می‌توان جهازهای چوبی از کار افتاده را تغییر کاربری داد و به نوعی آنها را بازیابی کرد و با همین باور  یکی از لنج‌ها یا جهازهای مذکور انتخاب شد و پس از صحبت با ناخدای اصلی این جهاز از او اجازه گرفتیم که به جای سوزاندن چوب‌های تشکیل‌دهنده جهاز، با استفاده از آنها طرحمان را اجرا کنیم.

کارگران اضافه کرد: در ابتدای کار خاطرات جاشوهایی که روی این جهاز سفر کرده بودند،ضبط و ثبت شد  و قطعه به قطعه جهاز مورد نظر از کنار ساحل جدا شد و به یک کارگاه آمد و با استفاده از سایر وسایل بازیافتی مثلا داربست‌های اضافی یک کارگاه ساختمانی و چرخ‌های فرسوده ای  که از بین رفته بودند و دوباره تقویت شدند،سازه‌ای به طول تقریبی ۱۲متر و عرض حدود۳ متر طی ۳هفته‌  ساخته شد که شکل اولیه‌اش یکی از فرم‌های جهازهای جنوب به نام سنبوک است.

جهاز اوزار در واقع یک کشتی سیار است و به جای آنکه روی آب حرکت کند،در خشکی حرکت می‌کند و به محلات مختلف جزیره هرمز می‌رود تا برنامه‌هایی را برای کودکان اجرا کند که تولید محتوا و برنامه‌ها هم توسط بچه‌ها صورت می‌گیرد یعنی بچه‌ها برای بچه‌ها برنامه‌ریزی و اجرا می‌کنند و بزرگترها فقط جهاز را به منطقه مورد نظر منتقل می‌کنند.

 کارگران ادامه داد: جهاز اوزار می‌تواند با یک لندینگ کرافت از جزیره هرمز خارج شود و به شهرهای مختلف کشورمان سفر کند تا بچه‌های جزیره هرمز برای بچه‌های شهرهای دیگری چون اصفهان،کرمان،شیراز و مشهد برنامه اجرا کنند.

وی اضافه کرد: جهاز اوزار از هفت بخش تشکیل شده و با بالا رفتن بادبان جهاز،بادبان آن تبدیل به یک سینمای روباز می‌شود و در انتهای جهاز اتاقکی وجود دارد و این اتاقک یک گالری برای نمایش نقاشی کودکان است .

 این هنرمند ادامه داد: بخشی از جهاز اوزار هم به یک کتابخانه تبدیل شده  و بچه‌ها می‌توانند از این کتابخانه استفاده کنند و روی نیمکت‌های باز شده جهاز اوزار نقاشی کنند و در اصل کارگاه نقاشی در جهاز جانمایی شده است.

 یک جایگاه قصه‌گویی در سینه جهاز اوزار و پشت سکانش وجود دارد و در آیتم آخر می‌توان به اجرای نمایش عروسکی و نمایش‌های ویژه رده سنی کودکان اشاره کرد.