وزیر امور خارجه آمریکا در گفت و گو با برنامه Pod Save the World اظهار داشت: تصمیم خروج از برجام یکی از بدترین تصمیم ها در تاریخ سیاست خارجی آمریکا بود. به دلیل این توافق ما برنامه هسته ای ایران را محدود کرده بودیم.
وی تصریح کرد: به دلیل رژیم های نظارتی گسترده و سخت گیر که در برجام درنظر گرفته شده بود، می توانستیم در خصوص برنامه هسته ای ایران مطمئن باشیم. حتی دولت پیشین آمریکا اعلام کرده بود که ایران به تعهدات خود عمل کرده است.
وزیر امور خارجه آمریکا در تداوم ادعاها علیه پیشرفت های برنامه صلح آمیز هسته ای ایران در چارچوب برجام و در پی نقض این توافق بین المللی از سوی واشنگتن و هراس افکنی ها مدعی شد اما متاسفانه آنچه ما شاهد آن بوده ایم، ایران از خروج آمریکا از برجام به عنوان بهانه ای استفاده کرده است تا به بسیاری از فعالیت های خطرناکی که برجام انجام آنها را متوقف کرده بود بازگردد.
بلینکن در تداوم ادعاها و اتهام پراکنی ها به رغم تایید برنامه صلح آمیز هسته ای ایران از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی به منظور بهره گیری از عنصر زمان برای فشار به ایران در میز مذاکره مدعی شد که اگرچه توافق هسته ای زمان لازم برای تولید مواد شکافت پذیر از سوی ایران را به یک سال افزایش داده بود، اکنون ما در مکانی قرار داریم که اطلاعات منتشر شده نشان می دهند به چند هفته کاهش یافته است.
وی مدعی شد ما هنوز فکر می کنیم بهترین نتیجه محدود کردن برنامه هسته ای ایران از طریق بازگشت به برجام است.
بلینکن در پاسخ به سوال مجری برنامه درباره درخواست ضمانت از سوی ایران گفت: یکی از خواسته های ایران ضمانت برای عدم خروج دوباره آمریکا از توافق است.
وزیر امور خارجه آمریکا اظهار داشت: سیستم ما به گونه ای است که ما نمی توانیم چنین ضمانت قاطع و سریعی را ارائه کنیم. رئیس جمهور بایدن بدون شک می تواند بگوید که در صورت پایبندی ایران به توافق، چه کارهایی انجام خواهد داد یا انجام نخواهد داد. اما ما نمی توانیم روسای جمهور آینده آمریکا را ملزم به این کار کنیم. این یکی از مسائلی است که ما در حال گفت و گو در مورد آن هستیم.
بلینکن در تداوم سیاست واشنگتن مبنی بر بکارگیری تاکتیک ضرب الاجل برای فشار بر ایران در مذاکرات وین، و هراس افکنی از پیشرفت های فنی هسته ای ایران در چارچوب برجام مدعی شد: ما فرصت بسیاری کمی برای بازگشت به پایبندی متقابل داریم زیرا ایرانی ها بسیاری از اقدامات را از سر گرفته اند که آن توافق آنها را متوقف کرده بود. آنها درحال فراگیری بیشتر هستند و دانش بیشتری بدست می آورند و ظرفیت بیشتری برای گریز هسته ای سریعتر ایجاد می کنند. حتی اگر به تمام محدودیت های تحت برجام بازگردیم، به نقطه ای خواهیم رسید که دیگر نمی توانیم برخی از مزایای این توافق را بدست آوریم.
وزیر امور خارجه آمریکا در تداوم ادعاهای بدون ادله و سندش ادامه داد: مشکل دیگر ما این است آنها درحال غنی سازی در سطح بالا هستند که هم اکنون ما را به گریز هسته ای نزدیک می کند و این امر بسیار نگران کننده است.
بلینکن اظهار داشت: ما سخت روی این موضوع کار می کنیم و فکر می کنیم بررسی امکان بازگشت به توافق در راستای منافع آمریکا و متحدان و شرکا است که در چند هفته آینده از آن با خبر خواهیم شد.
دور هشتم مذاکرات رفع تحریمها از ششم آذر ۱۴۰۰ آغاز شده و گفتوگوها به اذعان هیاتهای مذاکره کننده پیشرفتهایی کرده است. مذاکرات حول دو محور راستی آزمایی و تضمینها متمرکز بوده و به نظر میرسد که به مراحل حساس و سرنوشتسازی نزدیک شده است.
ایران و ایالات متحده از طریق متن مکتوب غیررسمی، نظرات خود را در موضوعات چهارگانه رفع تحریمها، اطمینان از رفع موثر تحریمها، تعهدات هستهای و راستی آزمایی ارائه کردند و هیاتها در حال بررسی این متون هستند.
بیست و پنج روز از آغاز هشتمین دور مذاکرات رفع تحریمها میگذرد و گفتوگوها در حالی پیگیری میشود که تیمهای مذاکرهکننده از بسیاری از پرانتزها و موارد اختلافی عبور کردهاند.
لغو تحریمها و ارائه تضمینهایی که ایران بر آن تاکید دارد، دو موضوع مهم در روند مذاکرات وین است. گفتوگوها به اذعان هیاتهای مذاکره کننده پیشرفتهایی کرده و رسیدن به یک توافق خوب به تصمیمات خاص سیاسی واشنگتن درباره مسائل باقیمانده و رفع تحریمها، بستگی دارد.
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه میگوید: آنچه باقی مانده موضوعات کلیدی است که به طور ویژه تصمیمات خاص سیاسی را میطلبد و واشنگتن باید تصمیمات خود را درباره مسائل باقیمانده و رفع تحریم ها اعلام کند.اگر این اتفاقات در بازگشت از پایتخت ها بیفتند، می توان گفت با سرعت خوبی در حال حرکت به یک توافق قابل اتکا و پایدار هستیم.
برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) پس از ۱۳ سال مذاکرات بینالمللی فشرده، در تاریخ ۲۳ تیرماه ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) منعقد شد. برجام یک هفته بعد با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد تأیید و به عنوان ضمیمه الف به قطعنامه مذکور پیوست شد.
اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۱۷ (دی ماه ۱۳۹۵) و پس از چند اقدام مقدماتی، نهایتاً با اتخاذ مواضع مغایر برجام، با خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از این توافق در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸)، در دو مرحله تحریمهای ثانویه آن علیه ایران بازگردانده شد.
اجرای نامتوازنِ برجام از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریمهای یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، نهایتاً در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ (۸ می ۲۰۱۹) شورایعالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هستهای با اعطای فرصتهای ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.