به گزارش ایرنا، واژگانی همچون «شوتی»،«ته لنجی» اگر برای برخی مردم، ناآشنا و گاهی عجیب جلوه گر می شود برای اهالی استان بوشهر دغدغه و آمیخته با زندگی است و بتازگی این موضوعات گستره زندگی بیشتر مردم این استان را به سمت ساماندهی آنها سوق داده است.
سخن از مصوبه آزاد شدن جابه جایی کالاهای همراه ملوان (ته لنجی) و وارداتی مجاز در بین شهرستان‌های استان بوشهر است که می تواند نوید برچیده شدن بساط خطر آفرینی شوتی ها در جاده ها باشد و همچنین بارقه امیدی برای بهبود شرایط و امنیت برای فعالان اقتصادی، تجار، بازرگانان و ملوانان شناورهای سفاری و گردشگران در این استان است.
ته لنجی چیست؟
براساس مجوز قانونی ورود ۱۰۰ قلم کالایی که مایحتاج زندگی ساحل نشینان است در قالب کالای همراه ملوان (ته لنجی) با شناورهای سنتی پایین تر از ۵۰۰ تن ظرفیت مجاز است، همچنین طبق این مجوز هر لنج دار می‌تواند محموله‌ای معادل ۳۰ وانت نیسان را به عنوان کالای همراه ملوان بدون پرداخت عوارض از گمرک خارج کند.
کالای همراه ملوان یک معافیت تشویقی برای ساحل نشینان است، اما پیش از این قانون مرتبط با آن بخوبی در استان بوشهر اجرا نمیشد و گرفتار نوعی تناقض شده بود؛ هرچند کالای ته لنجی به ملوانان و مالکان شناورها در استان بوشهر اختصاص می‌یافت اما پس از ترخیص، در هنگام جابه جایی به عنوان کالای قاچاق توقیف می‌شد.
ظهور شوتی‌ها
نتیجه این سخت‌گیری‌ها در زمینه جابه جایی ته لنجی باعث شد تا در سال های اخیر پدیده‌ای به نام خودروهای "شوتی" در منطقه ظهور کند؛ همان سواری هایی که با تغییر وضعیت کمک فنرهای چرخ های عقب خودروها و بالا آوردن آنها اقدام به حمل این کالاها در جاده‌های جنوب کشور می‌کردند و به دلیل اینکه مجوز ته لنجی بدرستی برای مردم و مسئولان تبیین نشده بود، پلیس این کالاها را قاچاق به شمار می‌آورد و برحسب وظیفه این خودروها و بارهای آنها را توقیف می‌کرد، شوتی ها نیز با هدف فرار از دست پلیس در جاده‌های فرعی و روستایی با سرعت بالا تردد کرده و در بسیاری از مواقع حوادث و تصادف هایی را برای دیگر خودروهای در حال تردد و مردم روستاهای حاشیه راه‌ها رقم می‌زدند.
بدون توقف، بدون ترمز
سرعت بالا، مخدوش کردن پلاک، تقویت موتور خودرو و بالا بردن کمک فنرهای عقب برای تحمل سنگینی بار از مشخصه‌های خودروهای شوتی است، خودروهایی که بیشتر سمند، پژو ۴۰۵ و پارس و رانندگان آنها نیز افراد فاقد شغل و برخی نیز تحصیل کرده در مراکز آموزش عالی و متاهل دارای فرزند هستند.
خودروهای شوتی همواره تحت تعقیب پلیس بودند و با سرعت و حرکت‌های خطر آفرین در جاده‌های اصلی و فرعی و غیرمجاز تردد می‌کردند، این اقدام آنها منجر به بروز حوادث جاده‌ای خطرناکی می‌شد، طوریکه به گواه آمار سالانه چند ۱۰ خانواده در استان بوشهر جان عزیز خود را به دلیل شوتی بودن و یا برخورد با این ارابه های مرگ از دست می دادند.
آنطور که بومیان منطقه می‌گویند: رانندگان خودروهای شوتی برای اینکه بار بیشتری جابه جا و از چنگ پلیس فرار کنند از لحظه ای که در مبدا پای خود را روی پدال گاز می گذارند همه مسیر را با سرعت بیش از ۱۲۰ کیلومتر و بدون توقف طی می‌کنند تا به مقصد برسند، بار را تحویل دهند و کرایه خود را بگیرند و باز دل به جاده بزنند.
کابوس شوتی ها برای مردم
شاید در نوشتن ساده به نظر برسد اما شوتی سواران پیوسته در اضطراب رویارویی با پلیس مبارزه با قاچاق کالا و در معرض خطر بروز حوادث جاده ای وحشتناک بودند به تعبیری این افراد برای تامین معاش خانواده همواره جان خود و دیگران را در معرض خطر قرار می‌دادند؛ همین شرایط باعث ایجاد دلهره و وحشت در دل مردم منطقه و بروز حوادث دردناک و فاجعه باری شده به نحوی که مردم در حال تردد در جاده های این استان همواره کابوس شوتی ها را به همراه داشتند.
مشکلات اقتصادی ما را به این شغل شوت کرد.
در این بین شنیدن سخنان شوتی سواران نیز خالی از لطف نیست هرچند خیلی سخت بود اما بالاخره شماره یکی از آنها را پیدا کردم و با او تماس گرفتم. او در ابتدا منکر حضور خود به عنوان شوتی در جاده‌های استان شد، اما بعد از اینکه مطلع شد نامش در گزارش فاش نمی شود، پذیرفت که در این باره صحبت کند.
او که خود را ۴۳ ساله معرفی کرد، زندگی خود و همکارانش را با اضطراب، وحشت و نگرانی معنا می‌کند به نحوی که این افراد صبح که از منزل خارج می‌شوند، هیچ تضمینی برای بازگشت دوباره آنها به خانه وجود ندارد.
او که زن و ۲ فرزند دارد معتقد است به دلیل مشکلات اقتصادی و بیکاری امروز بویژه در استان‌های بندری شوتی تبدیل به شغل شده و بیشتر افرادی که وارد این خط می‌شوند بهتر از دیگران خطر این شغل را می‌دانند اما چاره‌ای جز آن ندارند و برای تامین معاش خود و خانواده مجبور هستند سختی کار را به جان بخرند و در جاده های پر پیچ و خم با ارابه های مرگ بتازند تا لقمه نانی به دست آورند.
وی در باره مصوبه شورای تامین در ارتباط با جابه جایی آزادانه کالاهای ته لنجی در بین شهرستان‌های استان بوشهر به خبرنگار ایرنا می‌گوید: این تصمیم استاندار برای شوتی سواران امیدواری زیادی ایجاد کرده اما باید این تصمیم بخوبی اجرا شود و تنها در حد یک مصوبه باقی نماند.
او می‌افزاید: چنانچه کالای همراه ملوان به عنوان یک معافیت قانونی تلقی شده، خوب است برای حمل آنها نیز در استان بوشهر تسهیلگری صورت گیرد و نباید این کالا بعد از خروج از گمرک به عنوان کالای قاچاق توقیف شود.
خبر امید بخش استاندار بوشهر پس از پایان مهلت ۱۰ روزه رئیس جمهور
تعیین تکلیف کالاهای همراه ملوان همواره از خواسته‌های مهم مردم استان بوشهر بوده است به نحوی که امام جمعه بندر های گناوه، دیر و بوشهر بارها خواستار تصمیم گیری مسئولان در این زمینه شده و معتقد هستند، مسئولان کالای ملوانی را امتیازی برای مرزنشینان در نظر گرفته اند و گمرک هم آن را ترخیص می‌کند و معنا ندارد که نام قاچاق برآن گذاشته شود و بعد از ترخیص توقیف شود.
به اعتقاد همه مسئولان استان بوشهر جزیره‌ای عمل کردن مسئولان دستگاه‌های مرتبط با ته لنجی و انجام اقدام‌های متناقض آنها مردم را از نظام اسلامی ناامید و باعث تلفات و خسارت های زیاد آنها می شود.
استاندار بوشهر نیز در پایان مهلت ۱۰ روزه رئیس جمهور برای تعیین تکلیف و ساماندهی ته لنجی، خبر از تدوین و ارائه طرحی به وزارت کشور داد که تکلیف ته لنجی را در نشست و رایزنی با همه صاحبنظران، دست اندرکاران، مسئولان مرتبط و زحمت کشان این عرصه مشخص کرده است که پس از تایید وزارت کشور و تصویب در هیات دولت برای اجرا به استان ابلاغ خواهد شد.
در سفر ۱۶ مهرماه رئیس جمهور و هیات دولت سیزدهم به استان بوشهر آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی به دنبال گزارش وزیر اقتصاد در شورای اداری استان بوشهر از وضعیت کالای همراه ملوان و دردسرهایی که شوتی ها برای مردم بوجود آورده‌اند، مهلتی ۱۰ روزه برای استاندار این استان تعیین کرد تا با ارائه طرحی این موضوع حیاتی را یکبار برای همیشه تعیین تکلیف و ساماندهی کند.
رئیس جمهور در شورای اداری استان بوشهر بیان کرد: باید مشخص شود چه کسانی، چه کالایی و به چه مقدار می‌توانند وارد کنند و به صورت مشخص و قانونی از مبادی گمرکی انجام شود.
او تاکید کرد: نباید اجازه دهیم که کالایی بدون تعیین تکلیف وارد شود و عده‌ای برای به دست آوردن نان، جان خود را از دست دهند و جان دیگران را هم به خطر اندازند.
آیت الله رئیسی در تبلیغات ریاست جمهوری گفته بود که قاچاق سازمان یافته می‌کند در بوشهر حضور ندارد بلکه کاخ نشین است و در نقاط خوش آب و هوای تهران حضور دارد و از همانجا مساله قاچاق را هدایت می کند و ایادی این افراد هستند که گاهی ممکن است گرفتار شوند.
۲۷ دی ماه مصوبه موثر
پس از آن ۲۷ دی ماه بود که خبری مبنی بر موافقت با آزاد شدن جابه جایی ته لنجی و کالاهای مجاز وارداتی در همه مناطق استان بوشهر از سوی احمد محمدی زاده اعلام شد و این خبر کوتاه بارقه امیدی در دل ساحل نشینان، ملوانان، بازاریان مرتبط با کالاهای ته لنجی، رانندگان خودروهای شوتی و حتی گردشگرانی که از سایر نقاط کشور برای خرید کالاهای ته لنجی به استان بوشهر سفر می‌کنند، ایجاد کرد.
براساس این خبر شورای تامین استان بوشهر جابه جایی ته لنجی و دیگر کالاهای وارداتی مجاز را در بین شهرستان‌های این استان برای همه خودروهای سواری و وانت های کوچک نظیر پراید و پیکان بار آزاد است و هیچ محدودیت و مشکل قانونی در این زمینه وجود ندارد.
استاندار بوشهر رانندگان خودروهای شوتی را فرزندان خود خطاب کرد و به آنها این اطمینان را داد که از این به بعد هیچ مشکلی در زمینه جابه جایی کالا در بین شهرستان‌های استان آنها را تهدید نمی‌کند، پس با رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی و سرعت مطمئنه از سلامت خود و مردم مراقبت کنند.
اندک ممنوعیتی که هنوز هست
البته محمدی زاده خروج کالای ته لنجی از استان به استان‌های دیگر را همچنان ممنوع اعلام و تاکید کرد هیچ کالایی نباید از این استان به صورت عمده خارج شود بلکه کالاهای ته لنجی باید در مغازه‌های شهرستان‌های مختلف استان بوشهر عرضه و گردشگران و مسافران با حضور در بوشهر و سایر شهرهای ساحلی در کنار تفریح و گردشگری خرید خانگی خود را نیز انجام دهند.
هرچند تصمیم گیری در باره خودروهای شوتی دیرتر از آنی که باید صورت گرفت و در سال‌های اخیر خانواده های زیادی را داغدار کرد اما این مصوبه باز هم می تواند بسیار تاثیر گذار باشد.
به نحوی که بسیاری از بازاریان این مصوبه را گامی برای برداشته شدن خودروهای شوتی عنوان می‌کنند و آن را فرصتی برای ایجاد اشتغال در بوشهر می‌دانند زیرا از این پس بسیاری از افراد می‌توانند به صورت قانونمند از خودروهای سواری خود برای جا به جایی کالاهای ته لنجی در شهرستان استفاده کنند.
آنها معتقدند با روان سازی شرایط برای جابه جایی، حالا کالاها دیگر قطره چکانی به مغازه هایی که بیشترین کالاهای آنها وارداتی است نمی‌رسد و این امر موجب رونق کسب و کار و بهبود شرایط اقتصادی در این استان بندری خواهد شد.
البته آنطور که محمد تقی ایرانی معاونی سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار بوشهر اعلام کرده است جابه جایی کالاهای ته لنجی باید قانونمند و در قالب خودروهای سواری انجام شود و با کامیون و وانت نیسان به صورت عمده صورت نگیرد.
رامین یوسف صفت معاون اتحادیه لوازم خانگی استان بوشهر معتقد است مصوبه آزاد شدن جابه جایی کالاهای ته لنجی در شهرستان‌های این استان می‌تواند کابوس خودروهای شوتی که پدیده‌ای نامیمون در استان بوشهر و بیشترین عامل تصادف‌های جاده‌ای بودند را از میان بردارد.
او این را هم می افزاید که اجرای صحیح مصوبه شورای تامین استان بوشهر در زمینه تردد خودروهای شوتی این نگرانی مغازه داران و صاحبان کالا در مورد سالم رسیدن جنس و توقیف نشدن آن به عنوان بار قاچاق را نیز از بین می‌برد.
رونق از رهگذر گردشگر
یوسف صفت همچنین با اشاره به حضور همیشگی گردشگران از استان‌های مجاور بویژه در نیمه دوم سال را در بوشهر و خرید محدود آنها از این استان، می‌گوید: اگر تمهیداتی در این استان فراهم شود که مسافران با ارائه برگ سبز و یا فاکتور خرید به درگاه‌های بازرسی بتوانند وسیله خود را عبور دهند این کار می‌تواند این رونق اقتصادی را در بنادر استان بوشهر دوچندان کند.
استان بوشهر به دلیل برخورداری از گردشگری ارزان میزبان قشرهای به نسبت ضعیف مردم است و آن دسته از افرادی که توان مالی سفر به کیش و قشم را ندارند مسافر بوشهر می‌شوند و البته این مزیت خیر و برکت و تحرک اقتصادی را برای این استان به همراه داشته و تلاش شده با تامین امکانات و زیرساخت‌ها، بوشهر و خلیج فارس به تفریح‌گاه مردم در نیمه دوم سال تبدیل شود.
انتظار می‌رود با گردش کالاهای ته لنجی در شهرستان‌های استان بوشهر پایلوت گردشگری اقتصادی در استان بوشهر شکل بگیرد و به این صورت مردم از استان‌های همجوار به بنادر شهرهای این استان سفر کنند و با خرید خود موجب رونق بازار و احیای اقتصاد استان شوند.
آنطور که محمد تقی ایرانی معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار بوشهر می‌گوید: با جابه جایی کالاهای ته لنجی در بین شهرستان‌های این استان، بازار استان بوشهر پویا و از اقتصادی مردم محور برخوردار می‌شود.
مصوبه‌ای که بوشهری ها را برای مرزداری خلیج فارس مصمم تر می‌کند
بوشهر بیشترین مرز آبی را با خلیج فارس دارد از این رو ارتزاق مردم این استان از دیرباز با دریا و تامین کالای ته لنجی پیوند داشته است و در کنار سایر کالاهای مجاز، کالاهای اساسی مانند برنج، شکر و روغن نیز وارد می‌شده و با قیمت مناسب به دست مردم می‌رسیده است.
معاون اتاق اصناف بوشهر می‌گوید: شهرهای جنوبی با توجه به همجواری با کشورهای خلیج فارس و وجود معافیت تامین کالا در قالب ته لنجی باید تفاوتی با دیگر شهرهای کشور داشته باشند؛ مسافری که وارد شهرهای جنوبی می‌شود انتظار مشاهده کالاهای وارداتی به وفور و با قیمت مناسب دارد و اگر قرار باشد در شهرهای بندری نیز کالاهای داخلی عرضه شود زیره به کرمان بردن و موجب از بین رفتن تدریجی جذابیت این شهرها می‌شود.
به گفته عباس نامدارزاده در زمان حاضر اگر مغازه داران بوشهری بخواهند از بنادر اطراف مانند گناوه، دیلم، دیر، دلوار و کنگان، بردخون، نخل تقی، عسلویه و سایر بنادر دیگر استان با خودرو جنس بیاورند پلیس این جنس‌ها را به عنوان قاچاق ضبط و صاحب کالا را جریمه می‌کند.
او ادامه می‌دهد: روان سازی کار جابه جایی کالاهای همراه ملوان از سوی مسئولان استان بوشهر همواره یکی از خواسته‌های فعالان بخش اقتصادی در بنادر استان بوشهر بود که امروز انتظار می‌رود با دستور رئیس جمهور، دولت سیزدهم، مصوبه شورای تامین و تلاش استاندار بوشهر این مشکل برطرف شود و رونق اقتصادی بار دیگر به بازار این استان بازگردد.
به پلیس هم گفته شود
البته نامدار زاده بر این نکته نیز تاکید می‌کند که مصوبه شورای تامین استان بوشهر در زمینه جابه جایی کالاهای ته لنجی در قالب خودروهای سواری در بین شهرستان‌های استان بوشهر باید به صورت شفاف به پلیس مبارزه با قاچاق کالا و ارز و نیروی انتظامی ابلاغ و هماهنگی لازم صورت گیرد در غیر این صورت اعتماد فعالان این بخش به مسئولان از بین رفته و آنان را در تقابل با نیروی انتظامی قرار می دهد.
او با تاکید بر ارتباط مستقیم و تنگاتنگ رونق گردشگری استان بوشهر با موضوع ته لنجی، بازار، مغازه ها و پاساژها می‌گوید: فصل خوب استان بوشهر در نیمه دوم سال است و هوای خوب، ساحل زیبا، طبیعت خوب و سرسبز شدن زمین فرصتی را فراهم کرده که مردم از سراسر کشور به سمت استان بوشهر سفر کنند.
نامدارزاده با اشاره به اینکه تعیین تکلیف کالای همراه ملوان از جمله موارد مورد تاکید ششمین سفر استانی رئیس جمهور و هیات دولت در استان بوشهر بود و در زمان حاضر نیز این طرح در قالب "طرح ساماندهی ته لنجی" تهیه و پس از ارسال به وزارت کشور در هیات دولت در دست بررسی است و انتظار می‌رود در راستای بهبود شرایط و رونق کسب و کار و حل مشکل شوتی سواران این طرح هرچه زودتر تعیین تکلیف و ابلاغ شود.
مدیریت ته لنجی و شوتی
آیت الله غلامعلی صفایی بوشهری نیز مصوبه شورای تامین استان بوشهر در زمینه جابه جایی کالاهای همراه ملوان در این استان را مهم اعلام می کند و می گوید: استان‌های ساحلی سال‌ها است که درگیر مساله کالاهای ته لنجی هستند و باید بر حسب قانونی که وجود دارد مدیریت شود.
او در باره خودروهای شوتی معتقد است ماشین هایی که کالاهای وارداتی را حمل می کنند و به عنوان شوتی معروف هستند به دلیل سرعت بالا موجب بروز حوادث دردناکی از جمله کشته شدن حدود ۴۰ نفر و مجروج شدن تعداد زیادی از مردم در سال گذشته شده اند که با اجرای صحیح این مصوبه این معضل برطرف می شود.
صفایی بوشهری بر این باور است که با تعیین تکلیف شیوه حمل و نقل کالاهای ته لنجی در استان بوشهر لازم نیست که شوتی سواران خطر کرده و به خود و مردم آسیب وارد کنند؛ او همچنین از رئیس جمهور خواست تا برای کوله بری و ته لنجی قانونی منطقی که هم به سود مردم و نظام باشد، تدوین کنند.
زدودن انگ قاچاق از پیشانی برخی مردمان
حالا جاشوها ( کارکنان شناورهای باری و سفاری) و ملوانان سختکوش بوشهری و شمار پرتعدادی از بوشهری‌ها که ته لنجی حوزه کاری آنها است امیدوار به اجرای این مصوبه‌اند تا کالای آنها فارغ از انگ قاچاق به بازار برسد و گرمی بخش بازار بوشهر باشد.
در زمان حاضر بیش از ۲ هزار شناور سفاری و باری در استان بوشهر فعالیت و بیش از ۱۲ هزار نفر بطور مستقیم در این شناورها اشتغال دارند ۳۵ تا ۴۰ هزار نفر نیز در بازار شهرهای ساحلی از طریق خرید و فروش کالای ته لنجی فعالیت و با احتساب خانواده های ملوانان و بازاریان حدود ۳۰۰ هزار نفر از جمعیت استان بوشهر از طریق واردات کالای ته لنجی امرار معاش می کنند.