گنبدکاووس- ایرنا- کمبود ماشین‌آلات راهداری، قدمت بالا و فرسودگی بخش قابل توجهی از آنها در کنار کمبود نیروی انسانی ۲ مانع اجرای کامل طرح‌های راهداری زمستانه در جاده‌های کوهستانی گلستان است که سردی کوهستان و سختی کار را برای راهداران این استان شمالی دوچندان کرده است.

به گزارش ایرنا، گلستان افزون بر پنج هزار کیلومتر راه ارتباطی شامل "بزرگراه، راه اصلی و فرعی درجه یک، ۲ و سه دارد که از این مقدار حدود هزار و ۶۰۰ کیلومتر آن کوهستانی، برف گیر و سخت‌گذر و برخی از آن‌ها راه ارتباطی با سمنان، خراسان شمالی و مازندران و بخشی دیگر مربوط به راه‌های روستایی مناطق کوهستانی گلستان است.

از مجموع تقریبی هزار و ۶۰۰ کیلومتر راه کوهستانی و سخت‌گذر گلستان حدود هزار کیلومتر آن در ۶ شهرستان "رامیان، آزادشهر، مینودشت، گالیکش، کلاله و مراوه‌تپه" واقع در نواحی جنوبی، شرق و شمال شرق این استان و در سلسله جبال البرز شرقی واقع است که ۲ راه ارتباطی اصلی و ترانزیتی، ۲ راه فرعی و چند راه روستایی، این استان شمالی را به سمنان و خراسان شمالی متصل می‌کند.

جاده آزادشهر - شاهرود معروف به جاده خوش ییلاق و جاده گالیکش - آشخانه در خراسان شمالی به‌عنوان قسمتی از جاده اصلی و بین المللی شمال به خراسان که از میان پارک ملی گلستان عبور می‌کند، ۲ جاده اصلی منطقه شرق گلستان و راه ارتباطی این استان به ۲ استان همجوار و جاده اولنگ رامیان - شاهرود و جاده شلمی مراوه‌تپه - آشخانه ۲ راه فرعی و ارتباط دهنده گلستان به استان‌های همجوار هستند.

جاده‌های درازنو در مناطق ییلاقی کردکوی واقع در غرب گلستان، توسکستان - شاهرود و جاده زیارت هر ۲ در حوزه گرگان از دیگر راه‌های کوهستانی و برفگیر استان هستند که بیشترین فعالیت نیروهای راهداری و حمل و نقل جاده‌ای این استان شمالی در اجرای طرح‌های زمستانه راهداری معطوف به این سه جاده و دیگر جاده‌های کوهستانی اشاره شده، می‌شود.

میانگین سنی ماشین آلات راهداری گلستان ۲۶ سال است

مطابق اعلام غلامرضا بیکی، معاون راهداری اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای گلستان، این اداره کل ۲۳ راهدارخانه با ۳۱۵ راهدار در سطح راه‌های استان دارد که با ۲۳۸ دستگاه انواع ماشین آلات(سنگین، نیمه سنگین و سبک) با میانگین سنی ۲۶ سال برای نگهداری مطلوب راه‌ها و بازگشایی جاده‌ها در ایام بارش نزولات آسمانی به‌خصوص برف تلاش می‌کنند.

 کمبود ماشین آلات و تجهیزات راهداری و نیز قدمت بالا و فرسودگی بخش قابل توجهی از آنها در شهرستان‌های واقع در مناطق کوهستانی گلستان بویژه نواحی شرقی مشهود است و به گفته رییس اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای رامیان از مجموع ۱۳ دستگاه ماشین آلات سبک، سنگین و نیمه سنگین این اداره همگی دارای قدمت بالا و فرسوده هستند.

حسن حقیقت، با تاکید برضرورت نوسازی ناوگان راهداری رامیان، افزود: این شهرستان ۲۶۵ کیلومتر راه دارد که ۱۹۰ کیلومتر آن معادل ۷۲ درصد روستایی و ۷۵ کیلومتر اصلی و چهاربانده است.

وی اضافه کرد: از مجموع راههای ارتباطی رامیان ۱۱۰ کیلومتر آن کوهستانی محسوب می‌شود که فقط ۵۰ کیلومتر آن مربوط به جاده رامیان - شاهرود (اولنگ) است. 

حقیقت تعداد نیروی انسانی اداره راهداری رامیان را ۱۹ نفر اعلام کرد و گفت که در این بخش نیز حداقل به پنج نیروی انسانی دیگر نیاز داریم.

همچنین سرپرست اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای آزادشهر به خبرنگار ایرنا گفت: ۱۷ نیروی راهداری با استفاده از ماشین‌آلات سنگین از جمله ۲ دستگاه نمک‌پاش، یک دستگاه لودر و ۲ دستگاه گریدر مسوولیت پاکسازی جاده‌ها به‌خصوص محور خوش ییلاق را در صورت وقوع حوادث برعهده دارند که جوابگوی نیاز جاده‌های اصلی و فرعی شهرستان نیست.

رمضانعلی میرزایی افزود: آزادشهر ۱۲۱ کیلومتر راه‌ روستایی، ۷۵ کیلومتر راه کوهستانی و ۹۷ کیلومتر راه اصلی دارد که بیشتر آنها آسفالت است اما با توجه به عمر بالا آسفالت قسمت‌هایی از جاده‌ها به ویژه‌ در مناطق کوهستانی به دلیل تردد وسایل نقلیه و بارش برف و باران، تخریب و فرسوده شده و نیاز به لکه‌گیری و روکش دارد.

وی بابیان اینکه بیشتر ماشین آلات این اداره قدیمی و فرسوده هستند، گفت: کمبود خودروی نمک پاش، نیاز به تعمیر اساسی داشتن ۲ دستگاه بولدزر و گریدر و کمبود نیروی انسانی بخشی از مشکلات راهداری و حمل و نقل جاده‌ای آزادشهر است که برای جبران این کمبودها بویژه در شرایط خاص مجبور به اجاره ماشین‌آلات بخش خصوصی هستیم.

میرزایی اضافه کرد: اداره راهداری آزادشهر با گذشت ۶ سال از تفکیک شدن از رامیان هنوز ساختمان اداری و زمین مناسب برای نگهداری ماشین آلات و انبار کافی برای دپوی شن و ماسه ندارد.

وی ادامه داد: کمبود اعتبارات و هزینه بالای تعمیر و نگهداری ماشین آلات سنگین و نیمه سنگین از دیگر مشکلات راهداری آزادشهر است که باید برای رفع این مشکلات چاره اندیشی شود.

رییس اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای گالیکش و مینودشت که کار نگهداری از ۱۰۵ کیلومتر راه اصلی و ۴۰۶ کیلومتر راه روستایی این ۲ شهرستان را برعهده دارد به ایرنا گفت : علاوه بر راه‌های اصلی مینودشت و گالیکش که بخشی از محور بین المللی شمال به مشهد هستند، ۷۵ درصد جاده‌های روستایی این ۲ شهرستان کوهستانی است.

آنه‌محمد قرنجیک افزود: عملیات نگهداری هفت محور کوهستانی در ۲ شهرستان مینودشت و گالیکش بویژه موقع بارش برف با مجموع ۳۰ دستگاه ماشین آلات سبک و سنگین راهداری که بخش زیادی از آنها قدیمی و مستهلک هستند، بسیار سخت است.

وی اضافه کرد: به‌سبب وسعت بالای جاده‌های کوهستانی مینودشت و گالیکش علاوه بر ضرورت تفکیک اداره راهداری ۲ شهرستان برای خدمات رسانی بهتر، نوسازی و تقویت ماشین آلات راهداری و نوسازی آن بشدت احساس می‌شود.  

قرنجیک ادامه داد: اداره راهداری مینودشت و گالیکش حداقل به سه دستگاه برف روب، یک دستگاه لودر، ۲ دستگاه سواری کمک دار، یک دستگاه گریدر و به ازای هر خودرو، یک نیروی انسانی نیاز دارد.

رییس اداره راهداری مینودشت و گالیکش بامهم دانستن محور بین المللی پارک ملی گلستان گفت که استقرار دائمی چند دستگاه ماشین آلات سنگین در این جاده و برخی محورهای کوهستانی این ۲ شهرستان ضروری است به همین علت در مواقع بارش سنگین برف مجبور هستیم از تعدادی ماشین آلات بخش خصوصی برای رفع کمبودها استفاده کنیم.

وی با تاکید برضرورت برف روبی و شن پاشی محورهای کوهستانی در مواقع بارش برف به جای نمک پاشی، افزود: نمک علاوه بر تخریب آسفالت به محیط زیست نیز آسیب می‌رساند بنابراین ماشین آلات مورد نیاز ما، بیشتر برف روبی است.

قرنجیک اضافه کرد: قدمت بالا و فرسودگی ماشین آلات راهداری که هر کدام بالای ۲۵ سال دارند، سبب شده تا هزینه‌های استهلاک و تعمیر و نگهداری آنها افزایش یابد که باتوجه به کمبود منابع اعتباری مقرون به صرفه نیستند.

وی ادامه داد: در موقع بارش برف و بسته شدن راه‌های ارتباطی مردم مناطق کوهستانی مینودشت و گالیکش انتظار دارند در اسرع وقت جاده آنها باز شود درحالی که وزش باد در مناطق کوهستانی این ۲ شهرستان سبب می‌شود در فاصله کوتاه از برف روبی، دوباره شاهد نشستن برف روی جاده باشیم که استفاده از زنجیر چرخ توسط اهالی برای جلوگیری از حوادث احتمالی الزامی است.

همچنین رییس اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کلاله از دیگر شهرستان‌های واقع در شرق گلستان به خبرنگار ایرنا گفت که این شهرستان ۴۲۰ کیلومتر راه اصلی و فرعی دارد که ۲۲۰ کیلومتر آن کوهستانی و سخت گذر است.

امان محمد باشقره، تعداد ماشین آلات سبک و سنگین اداره راهداری کلاله را ۱۱ دستگاه و نیروی انسانی آنرا نیز ۲۲ نفر اعلام کرد و افزود: تمامی خودروهای راهداری این شهرستان دارای قدمت بالا و فرسوده است و نیاز مبرم به نوسازی دارد.

رییس اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای مراوه‌تپه در منتهی الیه شمال شرق گلستان نیز که طول راه‌های اصلی و فرعی این شهرستان ۶۵۱ کیلومتر است، گفت: ۲۵۰ کیلومتر از این راه‌ها کوهستانی و برف‌گیر هستند که خدمات رسانی با ۱۰ دستگاه ماشین آلات سبک و سنگین و ۱۷ نیروی انسانی بسیار سخت است.

یوسف مرگان افزود: از این تعداد ماشین آلات یک لودر و یک خودروی سبک خراب هستند و همین امر و نیز گستردگی طول راههای کوهستانی سبب شده تا بخشی از کمبودها را با اجاره ماشین آلات بخش خصوصی جبران کنیم.

وی اضافه کرد: مشکل دیگر راهداری مراوه‌تپه نبود تعمیرکار ماشین آلات سنگین راهداری و نمایندگی فروش قطعات یدکی آن در این شهرستان است و مجبوریم ماشین آلات را به شهرهای همجوار که حداقل ۱۰۰ کیلومتر با ما فاصله دارند اعزام کرده یا تعمیرکار به شهرستان بیاوریم.

مرگان ادامه داد: در برف اخیر هم یکی از ماشین آلات سنگین راهداری به خاطر خرابی "دینام" از دور خارج شد و مشکلات زیادی را برای ما در برف روبی ایجاد کرد.

رییس راهداری مراوه‌تپه گفت: برای افزایش خدمات رسانی در حوره راهداری باید نسبت به نوسازی ماشین آلات اقدام شود و این اداره حداقل به یک لودر و یک گردیدر نو نیاز دارد. 

گلستان به ۳۸ دستگاه انواع ماشین آلات راهداری نیاز دارد

در همین پیوند معاون راهداری اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای گلستان با تایید مشکل کمبود و قدمت بالا و فرسودگی ماشین آلات راهداری این استان به خبرنگار ایرنا گفت: هم اکنون ۲۳۸ دستگاه انواع ماشین آلات (سبک، سنگین و نیمه سنگین) راهداری داریم که میانگین سنی آنها ۲۶ سال است.

غلامرضا بیکی بابیان اینکه ۵۵ درصد ناوگان راهداری گلستان باید نوسازی شود، افزود: هم اکنون حوزه راهداری استان برای خدمات رسانی بهتر به مردم بالاخص در ایام بارش باران و برف به ۳۸ دستگاه انواع ماشین آلات راهداری شامل ۱۲ دستگاه سبک کمک دار، ۱۲ کامیون سنگین، ۱۰ گریدر، هشت لودر، ۲ بیل مکانیکی، سه غلطک و سه دستگاه بلدوزر کوچک نیاز دارد.

وی اضافه کرد: علاوه بر ماشین آلات مورد نیاز، راهداری و حمل و نقل جاده‌ای گلستان به ۱۵ راهدار و ۲۰ راننده تخصصی و پایه یکم نیاز دارد.

بیکی، اعتبار مصوب حوزه تعمیر و نوسازی ناوگان ماشین آلات راهدرای را ۸۷ میلیارد ریال اعلام کرد و گفت: این میزان اعتبار به سبب قدمت بالا و فرسودگی ماشین آلات و  گرانی خدمات فنی و قطعات به هیچ وجه جوابگوی نیاز نیست.

معاون راهداری اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای گلستان ادامه داد: هم اکنون برای رفع بخشی از کمبودها اقدام به استفاده از ماشین آلات بخش خصوصی به صورت استیجاری و در صورت نیاز و بحرانی شدن شرایط نیز از ماشین آلات مدیریت بحران استانداری یا برخی ادارات استان استفاده می‌شود.

وی پیشنهاد کرد: به سبب تحریم‌های اقتصادی که امکان خرید ماشین آلات با برندهای معتبر مقدور نمی‌باشد، می‌توانیم ماشین آلات سنگین با کارکرد حداکثر سه سال را وارد کشور کنیم.

قصه پرغصه کمبود و فرسودگی ماشین آلات و تجهیزات راهداری در گلستان بویژه نواحی شرقی آن سبب شده تا تلاشگران راهداری زمان و وقت بیشتری را برای انجام وظایف صرف کنند ضمن اینکه مدت زمان بازگشایی مسیرهای مسدود شده ناشی از برف در مناطق کوهستانی این استان هم بیشتر می‌شود.

نیمی از جمعیت یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفری گلستان در شرق این استان سکونت دارند.