عباس اصلانی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا درباره مباحث مطرح شده در رسانه‌های غربی مبنی بر تلاش برای رسیدن به یک توافق موقت اظهار کرد: خبری که توسط رسانه‌های آمریکایی تحت عنوان توافق موقت مطرح شد، منبع مشخصی نداشت و مقامات مذاکره کننده در این خصوص حرفی نزده اند.
وی به انتشار خبر جعلی طرح موضوع توافق موقت اشاره کرد و گفت: انتشار این شایعه که روسیه پیشنهاد دهنده طرح موضوع توافق موقت است می‌تواند با هدف تحت الشعاع قراردادن دستاوردهای سفر رییس جمهوری به روسیه مطرح شده باشد.
این کارشناس مسائل بین الملل با یادآوری مخالفت جدی ایران با طرح توافق موقت از ابتدای مذاکرات تصریح کرد: رسانه‌های آمریکایی خبر جعلی پیشنهاد توافق موقت از سوی روسیه را مطرح کردند تا حداقل به لحاظ رسانه‌ای، موفقیت مذاکرات آیت الله ابراهیم رئیسی با مقامات ارشد روسیه از جمله ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه را تحت الشعاع قرار دهند.
اصلانی خاطرنشان کرد: بر اساس آنچه از منابع نزدیک به تیم مذاکرات ایران شنیده ایم و براساس یک منطق قوی، توافق موقت در دستور کار تیم ایران نبوده و نخواهد بود و چیزی که مقامات ایران از جمله سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرده اند این است که دنبال یک توافق پایدار و قابل اتکا است.
توافق موقت قابل راستی‌آزمایی نیست و نفعی برای ایران ندارد
وی با بیان اینکه تیم مذاکره کننده ایران دنبال این است که تحریم‌ها به صورت عملی و قابل راستی‌آزمایی برطرف شود، افزود: ایران خواهان ضمانتی است که بر اساس آن، طرف مقابل یعنی آمریکایی‌ها مثل دوره برجام از توافق خارج نشوند و این موضوع با توافق موقت به دست نمی‌آید.
این کارشناس سیاست خارجی گفت: توافق موقت قابل راستی آزمایی نیست و ضمانتی برای آن وجود نخواهد داشت و بعید است تا یک توافق پایدار و قابل راستی آزمایی حاصل نشود، ایران بتواند از منافع برجام بهره مند شود. در واقع توافق موقت دو مولفه قابل راستی‌آزمایی و تضمین شده بودن را ندارد.
اصلانی با بیان اینکه توافق کاغذی برای ایران منفعتی ندارد، افزود: گزارش‌های افشا شده در رسانه های غربی حاکی از این است که هدف توافق موقت محدود کردن توانمندی‌های هسته ای ایران و به طور خاص، غنی سازی ۶۰ درصد ایران است. اگر غرب بتواند با یک توافق موقت، بخشی از برنامه هسته‌ای ایران را متوقف کند یا به عقب برگرداند، اهرم‌های مذاکراتی ایران نیز تضعیف خواهد شد.از این جهت به نظر می‌رسد آنچه که طرف غربی از توافق موقت دنبال می‌کند تضعیف اهرم های مذاکراتی ایران است.
این کارشناس مسائل هسته ای خاطرنشان کرد: اگر ایران با اهرم هایی که الان در اختیار دارد نتواند طرف غربی را قانع کند که تحریم‌ها را بردارد بعید است که در آینده بتواند در غیاب این اهرم ها، موفق به این کار شود.
اصلانی با بیان اینکه طرف غربی مثل دوره برجام، اهرم‌های زیادی برای فشار به ایران ندارد، گفت: ایران در حوزه هسته ای، توانسته تجهیزات پیشرفته‌تری را درحوزه سانتریفیوژها و دیگر حوزه ها نصب کند و غنی‌سازی را به ۶۰ درصد افزایش داده که این سطح از پیشرفت برای طرف‌های غربی هم قابل پیش بینی نبود.
وی، موفقیت های ایران در حوزه مهار و مدیریت اثر تحریم‌ها را یادآور شد و گفت: ایران توانسته فروش نفت خود را افزایش دهد و وارد همکاری های راهبردی بلندمدت با قدرت های جهانی مثل چین و روسیه شود. همکاری های اقتصادی ایران با کشورهای همسایه نیز روند فزاینده ای دارد.
این تحلیلگر مسائل راهبردی تصریح کرد: افزایش توان ایران در حوزه صلح‌آمیز هسته ای در کنار ارتقای توان اقتصادی ایران، غربی ها را به این نتیجه رسانده که با فشار حداکثری نمی‌توانند محاسبات ایران را تغییر دهند. غربی‌ها اهرم های کمی برای فشار بر ایران دارند بنابراین سعی دارند که اهرم‌های ایران را تضعیف کنند.
اصلانی با بیان اینکه گذشت زمان به نفع طرف غربی نیست، افزود: غربی‌ها سعی می‌کنند توانمندی هسته ای ایران را محدود کنند تا بعد بتوانند با فرسایشی کردن فرایند مذاکرات، امتیازاتی کمتر از برجام به ایران بدهند و امتیازات فرابرجامی از ایران بگیرند.
وی افزود: طرح موضوع توافق موقت به معنای طولانی کردن پروسه مذاکرات است. این رویکرد در میان دیپلمات‌های غربی سابقه دارد و در مواقعی گفت‌وگوها را طولانی می کردند تا طرف مقابل را خسته کنند و از وی امتیاز بگیرند.
توافق موقت یعنی طرف غربی آماده بازگشت به تعهدات نیست
این کارشناس مسائل بین الملل گفت: وقتی طرف اروپایی و آمریکایی موضوع توافق موقت را مطرح می‌کند به این معناست که برای بازگشت کامل به تعهدات برجامی آمادگی لازم را ندارد. دولت جو بایدن رییس جمهوری آمریکا برای بازگشت به برجام با مخالفت‌هایی روبه روست و جمهوری خواهان و حتی بخشی از دموکرات ها مخالف این موضوع هستند.
اصلانی، در پیش بودن انتخابات میاندوره‌ای کنگره آمریکا در ماه نوامبر را یادآور شد و افزود: باتوجه به مخالفت‌ها با بازگشت کامل ایالات متحده به برجام، دولت بایدن نمی‌خواهد در آستانه انتخابات دستش خالی باشد.
وی افزود: دولت بایدن در این شرایط دنبال توافق موقتی است که بتواند بر اساس آن، امتیازات کمتری به ایران بدهد و بخش هایی از برنامه هسته‌ای ایران را متوقف کند.
این کارشناس حوزه سیاست خارجی گفت: علاوه بر مسائل داخلی آمریکا، مخالفت هایی که برخی بازیگران منطقه ای مثل رژیم صهیونیستی با برجام دارند باعث شده که واشنگتن نتواند به یک تصمیم جدی برای بازگشت به تعهداتش برسد.
اصلانی با بیان اینکه توافق موقت یک تله دیپلماتیک است، افزود: هدف این تله، تضعیف اهرم‌های ایران و فرسایشی کردن مذاکرات است.
وی گفت: ایران از ابتدا اعلام کرده که توافق موقت در دستور کار نبوده و نخواهد بود و دنبال یک توافق پایدار است. یکی از دلایل مخالفت ایران با توافق موقت این است که اگر طرف مقابل نقض عهد کند، بازگشت پذیری تحریم‌ها خیلی سریع تر از بازگشت پذیری توان هسته ای ایران اتفاق می افتد. به همین خاطر، منطقی نیست که ایران بخواهد توافق موقت را بپذیرد.