شکوفایی ظرفیت بی‌بدیل گردشگری در گلستان یکی از برنامه‌های اصلی آیت‌الله رییسی برای بهبود وضعیت اقتصادی ساکنان این استان در ایام تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری بود که پس از تشکیل دولت جهادی سیزدهم، این راهبرد رنگ واقعیت به خود گرفت.
سرمایه گذاری و رفع مشکلات گردشگری به ویژه در بخش دریایی و جزیره آشوراده که پیش از این اتفاقی غیرممکن به نظر می‌رسید با اهتمام جدی دولت از روی کاغذ و دستورالعمل به کنار سواحل خلیج گرگان رسید تا رونق تنها جزیره ایرانی دریای خزر پس از سال ها حاشیه‌نشینی، به نقش آفرین اصلی توسعه اقتصادی گلستان تبدیل شود.
اجرای طرح گردشگری جزیره آشوراده در دهه هشتاد بر سر زبان‌ها افتاد و تصویب آن بارقه امید را بین حدود ۳۰۰ هزار ساحل‌نشین گلستان و سایر اهالی این استان کم برخوردار زنده کرد تا با اجرای آن بخشی از مشکلات اقتصادی و اجتماعی استان برطرف شود.
طرح گردشگری آشوراده که در سفر استانی دولت قبل به گلستان به تصویب رسید شامل ساخت اسکله، مسیر دسترسی ، آلاچیق، رستوران و دیگر زیرساخت های مورد نیاز حضور گردشگران بود و قرار بود با سرمایه گذاری چهارهزار میلیارد ریالی بخش دولتی و خصوصی طی زمان بندی سه ساله به بهره برداری برسد اما موانع متعدد بر سر اجرای آن به خصوص از سوی دستگاه های دولتی، از شتاب اجرای کامل این پروژه کاست.
با وجود اخذ همه مجوزهای زیست محیطی، با شکایت اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران اجرای طرح طبیعت‌گردی جزیره آشوراده با حکم مرجع قضایی متوقف شد و هرگونه ساخت و ساز و فعل و انفعالات اجرایی در پهنه ۲۲ هکتاری تعیین شده برای طرح طبیعت گردی در جزیره آشوراده زمینگیر مسکوت ماند.
پس از صدور حکم قضایی، اجرای طرح طبیعت گردی آشوراده متوقف شد اما با استقرار دولت سیزدهم، بار دیگر این پرونده خاک خورده روی میز مدیران جهادی قرار گرفت و عزم جدی تر از همیشه برای به ثمر نشستن این رویا تشکیل شد.
مدیران تازه نفس گلستان تصمیم گرفتند تا با رفع موانع قضایی، مقدمات اجرای پروژه عمرانی طرح طبیعت گردی در بخش سایت پشتیبان این پروژه در سواحل بندرترکمن را آغاز کنند و نشانه ای دیگر از اعتقاد راسخ دولت سیزدهم به حل مشکلات روی زمین مانده مردم ایران را به نمایش بگذارند.
استاندار گلستان دیروز سه شنبه در دیدار با مدیران دستگاه های اجرایی استان با بیان این که منعی برای اجرای طرح طببعت‌گردی جزیره آشوراده وجود ندارد گفت: ایجاد زیرساخت‌های اجرای این طرح چهارشنبه (امروز) آغاز خواهد شد.
علی‌محمد زنگانه اظهار داشت: پیمانکاری اجرای زیرساخت‌های این طرح، به سازمان همیاری شهرداری‌های استان واگذار شده و این سازمان مکلف به اجرای تعهدات است.
وی خاطرنشان کرد: همچنین به سازمان همیاری شهرداری‌های گلستان اختیار داده شده تا در راستای اجرای این طرح، سرمایه‌گذار مناسب انتخاب کند.
استاندار گلستان گفت: برای تسهیل در فراهم کردن زیرساخت‌ها، اسکله بندرترکمن به عنوان سایت پشتیبان و بارج موجود در اسکله در اختیار مجری طرح قرار داده شده است.
وی ادامه داد: تمام کارهای قانونی اجرای طرح انجام شده و مشکلی برای اجرای آن وجود ندارد و طرح طبیعت‌گردی آشوراده در ۲۲ هکتار از اراضی این جزیره اجرا خواهد شد.
استاندار گلستان گفت: محیط زیست باید در راستای اجرای طرح تسهیل‌گری کند و برای افکار عمومی آگاه‌سازی و شفاف‌سازی نماید و تشکل‌های زیست محیطی را پای کار بیاورد.
مدیرکل محیط زیست گلستان هم به خبرنگار ایرنا گفت: اجرای طرح گردشگری در جزیره آشوراده از سال ۹۵ در دستور کار مدیران گلستان قرار گرفت و براساس طرح اولیه قرار بود این موضوع در عرصه ای به مساحت ۳۸۰ هکتار اجرا شود.
محمدرضا کنعانی اظهارداشت: دغدغه های محیط زیستی سبب شد تا عرصه منظور شده برای این طرح ابتدا به ۳۸ و در ادامه به ۲۲ هکتار کاهش یابد.
کنعانی ادامه داد: بر اساس مجوز محیط زیست امکان حضور و طبیعت گردی ۵۰۰ نفر به صورت روزانه و ۸۰ نفر به صورت شبانه وجود دارد اما در مجوز شورای عالی معماری و شهرسازی به شب ماندگاری گردشگران اشاره نشده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان تاکید کرد: هر گونه اجرای عملیات در داخل پهنه ۲۲ هکتاری جزیره آشوراده بر اساس واگذاری موقت به سرمایه‌گذار انجام می شود و بر اساس ضوابط و مقررات محیط زیست امکان واگذاری قطعی اراضی وجود ندارد.
علی بالی معاون دفتر زیستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست کشور هم گفت: موضوع طبیعت گردی یکی از مواردی است که باید به آن توجه ویژه داشته باشیم و سیاست سازمان این است که موضوع طبیعت گردی را در جاهای مناسب توسعه دهد اگرچه موانع زیادی وجود دارد اما سیاست ما توسعه طبیعت گردی است چون منافع آن می تواند به جوامع محلی برسد و در این فرآیند بر رعایت تمام ضوابط و اصول تاکید داریم.
نماینده حوزه انتخابیه غرب گلستان در مجلس شورای اسلامی هم گفت : در اجرای پروژه گردشگری در عرصه ۲۲ هکتاری آشوراده به سبب شکایت محیط زیست مازندران حکم توقف فعالیت از سوی دادستانی کشور صادر شد.
عبدالجلال ایری اضافه کرد: اصل این شکایت قابل قبول نیست زیرا پس از تشکیل شورای راهبری مدیریت خلیج گرگان و پناهگاه حیات وحش میانکاله، هر گونه اتخاذ تصمیم و یا طرح شکایت نیاز به طرح موضوع در این شورا و کسب مصوبه آن دارد اما محیط زیست مازندران بی توجه به این مصوبه مبادرت به شکایت کرد.
اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران عامل مدیریت جزیره آشوراده به عنوان بخشی از پناهگاه حیات وحش میانکاله در ابتدای سال جاری با طرح شکایتی در محاکم قضایی خواستار توقف اجرای طرح گردشگری در پهنه سرزمینی جزیره آشوراده شد هر چند از جزییات شکایت مطروحه اخباری در اختیار رسانه‌ها و جراید قرار نگرفت.
برخی از کارشناسان مطلع به خبرنگار ایرنا گفتند: مهمترین سر فصل استنادی این سازمان حاکمیتی به صادر نشدن مجوز نهایی طرح گردشگری آشوراده در شورای عالی شهرسازی است و مدیران محیط زیست که معتقدند تا زمانی که مجوز نهایی در شورای عالی شهرسازی مصوب و ابلاغ نگردد هرگونه اجرای پروژه عمرانی در پهنه سرزمینی جزیره اشوراده مغایر با قوانین قوانین و مقررات این سازمان است.
آنان اظهارداشتند: موضوع دیگر مرتبط با طرح گردشگری آشوراده، احداث زیر ساخت های لازم در بخش سایت پشتیبان این پروژه در منطقه ساحلی بندرترکمن است که در این بخش روند کار مطلوب بوده و سازمان همیاری‌های گلستان مقدمات لازم برای تهیه بسته‌های سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را در دستور کار قرار دارد.
نماینده مردم غرب گلستان در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: برخی دغدغه های موجود در خصوص آزادسازی مسیر دسترسی با همکاری شهرداری بندرترکمن و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) بر طرف شده تا سرعت اجرای عملیات در سایت پشتیبان افزایش یابد.
به گزارش ایرنا طرح گردشگری در تنها جزیره ایرانی دریای خزر از اصلی‌ترین مطالبات مردم و مسوولین گلستان در دهه‌های اخیر بود که در سال ۹۳ در سفر استانی هیات دولت به گلستان تصویب شد.
با امضای قرارداد بین استانداری گلستان و سازمان حفاظت از محیط زیست، تحقق آرزوی دیرینه مردم استان برای بهره مندی از مزایای اقتصادی و معیشتی آن وارد فاز جدیدی شد و با زدن کلنگ عملیات اجرایی این طرح در سال ۹۷ تکاپو و تقلا برای اجرای مصوبه دولت آغاز شد.
پس از مراسم افتتاحیه این پروژه کش و قوس میان حامیان محیط زیست و مدیران اجرایی گلستان آغاز شد که در نخستین گام و با پیگیری های تشکل‌های محیط زیست، مساحت طرح گردشگری در آشوراده از ۳۸۰ هکتار به ۳۸ هکتار کاهش یافت.
در طرح جدید قرار شد، کل طرح گردشگری در ۳۸ هکتار اجرا شود و فقط ۲۲ هکتار آن به صورت زون متمرکز گردشگری در مجاورت بافت مسکونی و متروک فعلی آشوراده قرار داشته باشد تا آسیبی به این زیستگاه وارد نشود.
طرح طبیعت‌گردی در ۲۲ هکتار از جزیره آشوراده فروردین امسال در ستاد ملی تالاب‌ها به تصویب رسیده بود.
همزمان با عملیات اجرایی توسط سازمان همیاری شهرداری‌های گلستان، علاقه‌مندان محیط زیست با طرح شکایت های متعدد از مدیران استان و محیط زیست کشور، خواستار توقف اجرای این طرح شدند.
در این بازه زمانی مدیران گلستان با هدف شتاب دادن به روند انتقال مصالح به جزیره ، یک سایت پشتیبان را در اراضی ساحلی بندرترکمن انتخاب و جاده‌ای به طول ۷۰۰ متر و عرض ۱۰ متر به سوی خلیج گرگان احداث کردند تا با پهلوگیری شناور در خلیج گرگان، انتقال مصالح به آشوراده تسهیل شود اما با دستور مراجع قضایی ادامه ساخت این جاده متوقف شد.
پس از صدور دستور توقف جاده دسترسی، شکایت حامیان محیط زیست همچنان ادامه داشت تا اینکه در خرداد پارسال معاونت قضایی دادستان کل کشور دستور توقف کامل طرح گردشگری آشوراده را صادر کرد.
پروژه ملی گردشگری و طبیعت گردی جزیره آشوراده شامل ساخت اسکله، مسیر دسترسی، آلاچیق، رستوران و دیگر زیرساخت های مورد نیاز حضور گردشگران است.
جزیره آشوراده که تمام سال میزبان انواع پرندگان بومی و مهاجر است در سال ۵۴ جزو نخستین مناطق زیست کره جهان معرفی و ثبت شد.
همچنین ۴۰ درصد خاویار ایران در نزدیکی این جزیره به دست می‌آید.
در سال ۱۸۳۷ میلادی جزیره آشوراده با وجود اعتراض ایران، به دست نیروهای شوروی سابق اشغال شد و این کشور تا چند دهه بعد یک پاسگاه نظامی در آن داشت.
این جزیره قبل از وقوع سیل سال ۱۳۷۲ با امکاناتی همچون پاسگاه ژاندارمری، شرکت تعاونی روستایی، مدرسه، مغازه، مسجد و حسینیه بیش از هزار نفر سکنه داشت که به مشاغل دامداری، کارگری، پیشه وری و ماهیگیری مشغول بودند اما با طغیان رود ولگا در روسیه و وقوع سیلاب این جزیره ایرانی خالی از سکنه شد.
آشوراده در حوزه سرزمینی شهرستان بندرترکمن واقع در غرب استان گلستان است.