به گزارش ایرنا، فرهنگ در دولت سیزدهم جایگاه ویژه ای دارد و در این راستا، تقویت نهادهای فرهنگی، جلوگیری از موازی‌کاری و تحقق عدالت فرهنگی در دستور کار دولت قرار گرفته است. جلوه توجه دولت به موضوع فرهنگ و هنر را می توان در بودجه ۱۴۰۱ مشاهده کرد که دولت طی آن، تلاش کرد از یک سو بودجه بخش فرهنگی را افزایش داده و از سوی دیگر، این بودجه را ساماندهی کند.
در لایحه بودجه ۱۴۰۱ که در آذرماه توسط رییس جمهوری تقدیم مجلس شورای اسلامی شد، سهم بودجه فرهنگی و هنری افزایش داشته و حتی در این راستا، دستگاه‌های اجرایی نیز مجاز به مشارکت در فعالیت‌های فرهنگی و هنری شده‌اند؛ به طوری که دستگاه‌های اجرایی در بودجه ۱۴۰۱ مجازند که دو درصد از بودجه هزینه‌ای خود را برای هم افزایی و ارتقای فعالیت ها و تولیدات فرهنگی (شامل موضوعات قرآنی، نمایشی، مطبوعاتی، رسانه‌ای و ...) اختصاص دهند.
در راستای تبیین برنامه‌های دولت در بخش بودجه فرهنگی، به گفت وگو با حجت الاسلام والمسلمین «مهدی رجایی‌نیا»، رییس امور فرهنگ، گردشگری و ورزش سازمان برنامه و بودجه نشستیم. وی در گفت وگو با ایرنا، لزوم اصلاح ساختار بودجه را یادآور شد و یکی از مشکلات در دستگاه‌های اجرایی را پراکنده‌کاری و موزای‌کاری دانست.
وی با خاطر نشان کردن اینکه دستگاه‌ها منابع کشور را مصرف می کنند، اما در راستای یک راهبرد اصلی نیست و باعث می‌شود که انرژی‌ها هدر رود، تاکید کرد: در تخصیص بودجه باید به حوزه فرهنگ توجه بیشتری شود.
ضرورت افزایش سهم فرهنگ در بودجه
رئیس امور فرهنگ، گردشگری و ورزش سازمان برنامه و بودجه در این باره به خبرنگار اقتصادی ایرنا گفت: جلسه‌های مشترکی از سوی سازمان برنامه و بودجه با کمیسیون فرهنگی برگزار شده که در آن مباحث خوبی مطرح شده است، باید با مشارکت مجلس، سهم فرهنگ در بودجه افزایش یابد.
حجت الاسلام والمسلمین «مهدی رجایی‌نیا» با خاطرنشان کردن اینکه دستگاه‌های فرهنگی باید از ظرفیت‌های موجود استفاده کنند، افزود: درصدد هستیم تا دستگاه‌های فرهنگی را به یکدیگر نزدیک کنیم و اشتراکات را بر روی نقشه بیاوریم تا همه دستگاه‌ها از ظرفیت‌های بودجه بهره‌مند شوند. نباید این ظرفیت‌ها تنها در اختیار یک بخش قرار گیرد بلکه همه دستگاه‌ها باید از آن بهره‌مند شوند.
درصدد هستیم تا دستگاه‌های فرهنگی را به یکدیگر نزدیک کنیم و اشتراکات را بر روی نقشه بیاوریم تا همه دستگاه‌ها از ظرفیت‌های بودجه بهره‌مند شوند. نباید این ظرفیت‌ها تنها در اختیار یک بخش قرار گیرد بلکه همه دستگاه‌ها باید از آن بهره‌مند شوند.
وی با اشاره به اینکه اکنون در مسیر برنامه ششم توسعه حرکت می‌کنیم، گفت: در بودجه سال ۱۴۰۱ برنامه ششم یک سال دیگر تمدید شده است، امیدواریم در سال آینده برنامه هفتم توسعه تصویب شده و بر اساس آن بودجه ۱۴۰۲ تدوین شود تا طبق آن، برنامه‌های میان مدت و بلند مدت فرهنگی و گردشگری را در برنامه هفتم توسعه پیش‌بینی کنیم.
رئیس امور فرهنگ، گردشگری و ورزش سازمان برنامه و بودجه خاطر نشان کرد: این سازمان طرح اصلاح ساختار بودجه را ارائه کرده است تا بر اساس آن بودجه تدوین شود در این طرح ابتدا دولت و مجلس سیاست‌های حاکم را در حوزه های مختلف بیان کرده و توافق می‌کنند سپس در آن قالب، دولت لایحه را به مجلس ارائه می‌کند تا با کمترین دخل و تصرف بودجه تصویب شود. اکنون این هماهنگی اتفاق نمی‌افتد و در روند بودجه شاهد هستیم که گاهی با یک تغییر، شاکله لایحه بودجه و اعداد و ارقام به هم می‌ریزد.
وی با تاکید بر اینکه حق قانونی مجلس اظهار نظر بر روی بودجه است، گفت: مجلس بر اساس مصالح کلی کشور مباحثی را مطرح می کند ضمن اینکه باید در فرایند بودجه ریزی، اصلاح انجام شود تا شاهد بروز مشکلی در بودجه نباشیم.
رجایی نیا با بیان اینکه اکنون دولت با مجلس در حال گفت و گو هستند تا بودجه خوبی برای سال آینده ارائه شود، یادآور شد: اکنون منتظر تاثیر تغییرات اعمال شده در کسری بودجه و اقتصاد کشور هستیم.
لزوم تحول ساختاری در اقتصاد کشور
وی با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب اسلامی بحث اصلاح ساختار بودجه را مطرح کردند، گفت: این امر یکی از ضرورت های کشور ما است، ما در حوزه های اقتصادی در چند عرصه باید تحول ساختاری داشته باشیم تا اقتصاد کشور به ثبات، رشد و توزیع عادلانه ثروت دست پیدا کند.
این مقام مسوول افزود: ساختار بودجه، نظام بانکی، نظام مالیاتی و حوزه بازرگانی و تجارت خارجی جزو عرصه هایی هستند که به نوعی به یکدیگر مرتبط بوده و نیاز به تحول ساختاری دارند از این رو تنها نمی‌توان با تحول ساختاری در یک بخش عنوان کنیم که اقتصاد از مشکلات رها می شود. دولت همزمان باید با توجه به برنامه تحول پیش برود همچنین در سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه نیز به این محورها تاکید دارد.
برنامه‌های سازمان برنامه و بودجه در اصلاح ساختار بودجه
رئیس امور فرهنگ، گردشگری و ورزش سازمان برنامه و بودجه در بخش دیگری از این گفت وگو با اشاره به برنامه‌های در دست اجرا برای تغییر ساختار بودجه، بیان داشت: بخشی از اصلاح ساختار بودجه به سازمان برنامه بودجه و بودجه و بخشی دیگر به دستگاه‌های اجرایی باز می گردد، در همین راستا گام‌هایی در سازمان برنامه بودجه برداشته شده است.
وی ابراز داشت: اکنون این سازمان سیاست‌هایی را در پیش گرفته است که یکی از آنها ساماندهی دستگاه‌هاست که در دور جدید، ۹ دستگاه اصلی و سایر دستگاه ها در ذیل این دستگاه ها تعریف شده است که اگر این طرح عملیاتی شود در همگرایی، هم افزایی و جلوگیری از موازی‌کاری بسیار موثر است.
رجایی‌نیا با تاکید بر اینکه یکی از مشکلات در دستگاه‌های اجرایی پراکنده و موزای کاری است، گفت: دستگاه‌ها منابع کشور را مصرف می کنند، اما در راستای یک راهبرد اصلی و هدف مهم، صرف نمی‌شود و انرژی‌ها هدر می رود، از این رو اگر برنامه طبقه‌بندی بودجه در دستگاه‌ها اجرایی شود تاثیر مثبتی خواهد داشت.
رجایی‌نیا با تاکید بر اینکه یکی از مشکلات در دستگاه‌های اجرایی پراکنده و موزای کاری است، گفت: دستگاه‌ها منابع کشور را مصرف می کنند، اما در راستای یک راهبرد اصلی و هدف مهم، صرف نمی‌شود و انرژی‌ها هدر می رود،
وی بیان داشت: نگاه دوم در این سازمان به موضوع کیفیت و اثربخشی برنامه هاست که پرداختن به این امر به خاطر محدودیت نیروی انسانی در این سازمان، مشکل است.
این مقام مسوول به افزایش نظارت راهبردی در بودجه اشاره کرد و گفت: نگاه دولت به بودجه، کاهش کسری و تحقق منابع است که نیاز به نظارت راهبردی در این عرصه هستیم؛ همچنین فراتر از این مباحث باید به حوزه فرهنگ توجه بیشتر شود.
تقویت ظرفیت گردشگری داخلی و خارجی در جهت توسعه اقتصادی
وی با بیان اینکه ظرفیت گردشگری داخلی و خارجی در جهت توسعه اقتصادی باید تقویت شود، گفت: کشورمان در حال توسعه تجارت با کشورهای همسایه است که لازمه این امر، تقویت برنامه‌های فرهنگی و ظرفیت گردشگری داخلی و خارجی است.
رئیس امور فرهنگ، گردشگری و ورزش سازمان برنامه و بودجه اضافه کرد: سازمان برنامه و بوجه برنامه‌هایی را برای تقویت ظرفیت های گردشگری در جهت توسعه اقتصادی و عدالت اجتماعی شروع کرده است، البته ظرفیت‌های گردشگری ارزشمندی داریم که باید با حفظ ارزش‌های اسلامی در داخل و خارج از کشورمان مورد توجه قرار گیرد.
وی ادامه داد: اکنون با تقویت روابط ایران با سایر کشورها در جهت توسعه تجارت و رسیدن به سهم ۲۰۰ میلیارد تومانی، باید بحث گردشگری بیش از گذشته مورد توجه قرار گیرد.
این مقام مسوول با اشاره به اینکه سند گردشگری هنوز نهایی نشده است، گفت: در حال تکمیل این سند هستیم ضمن اینکه باید بر روی گردشگری داخلی هم کار کرده و از ظرفیت‌های گردشگری استفاده کنیم.
رئیس امور فرهنگ، گردشگری و ورزش سازمان برنامه و بودجه تاکید کرد: باید هیات‌های اندیشه‌ورز یا شرکت‌های دانش بنیان بیشتر در حوزه گردشگری با ایده‌های جدید فعال شوند، الزاما همه فعالیت‌های گردشگری نیاز به بودجه‌های سنگین ندارد، با هزینه‌های کم نیز می توان کارهای عمیق فرهنگی و گردشگری انجام داد.
رئیس امور فرهنگ، گردشگری و ورزش سازمان برنامه و بودجه تاکید کرد: باید هیات‌های اندیشه‌ورز یا شرکت‌های دانش بنیان بیشتر در حوزه گردشگری با ایده‌های جدید فعال شوند، الزاما همه فعالیت‌های گردشگری نیاز به بودجه‌های سنگین ندارد، با هزینه‌های کم نیز می توان کارهای عمیق فرهنگی و گردشگری انجام داد.
رجایی‌نیا با ذکر مثالی گفت: به عنوان نمونه مفهوم «جمعه بازار» در فرهنگ اصیل ایرانی وجود دارد، اما شهری که در آن، این بازار را به صورت ساماندهی شده، برگزار کند، نداریم این در حالیست که این جمعه بازارها زمینه گردشگری، عرضه کالای ارزان قیمت، توسعه اشتغال و تنوع محصولات و کالاها را به همراه دارد.
وی با بیان اینکه در زمینه گردشگری خلا اندیشه و فکر داریم، افزود: باید از تحقیقات لوکس خارج شویم چرا که به درد اصلاح امور جامعه نمی‌خورد، اکنون هیات علمی در حوزه گردشگری داریم ولی دغدغه کسب امتیاز در مقاله علمی و پژوهشی از جمله مواردی است که باعث شده است طرح‌های ارائه شده کاربردی نباشد.
رئیس امور فرهنگ، گردشگری و ورزش سازمان برنامه و بودجه ابراز داشت: محققان باید به کف میدان بروند و از نزدیک با مشکلات گردشگری آشنا شوند تا بتوانند در مباحث علمی، راهکار ارائه کنند و حلقه بین علم و عمل ایجاد شود؛ در غیر این صورت، دانش و پژوهش، گره‌ای از کارها را باز نمی‌کند و کاربردی نخواهد بود.